2–BOB
Xudoning odil hukmi
1 Ey boshqalarni hukm qilayotgan inson! Sen kim boʻlishingdan qatʼi nazar, boshqalarni hukm qilishga hech haqing yoʻq. Sen boshqa odamni hukm qilib, oʻzingni ham mahkum etasan. Axir, oʻzing ham shu ishlarni qilyapsan–ku! 2 Bunday ishlar qilib yurganlarni Xudo mahkum qilishga haqli ekanini bilamiz. 3 Ayni shu ishlarni oʻzing qila turib, shunday ishlarni qiluvchilarni hukm etsang, Xudoning hukmidan qochib qutulaman, deb oʻylaysanmi?! 4 Xudoning cheksiz mehribonligi va sabr–toqatini pisand qilmayotganingni qara. Axir, Uning muruvvati seni tavbaga yetaklashini bilmaysanmi?! 5 Ammo sen oʻjarlik qilib, gunohlaringdan tavba qilmayapsan. Xudoning adolatli hukmi ayon boʻladigan qahr–gʻazab kunida boshingga tushadigan jazoni yanada koʻpaytiryapsan.
6 Xudo har kimni qilgan ishiga yarasha taqdirlaydi. 7 Yaxshi ishda qunt qilib, sharaf, hurmat–ehtirom va mangulikka intilganlarga Xudo abadiy hayot ato qiladi. 8 Ammo xudbinlik qiladigan, haqiqatni rad etib, adolatsizlikka ergashadiganlar qahr–gʻazabga duchor boʻladi. 9 Yovuzlik qiladigan har bir inson iztirobda qoladi, uning boshiga falokat tushadi, bu inson yahudiymi, gʻayriyahudiymi — farqi yoʻq. 10 Yaxshilik qiladiganlarga esa — yahudiylarga ham, gʻayriyahudiylarga ham, sharaf, hurmat–ehtirom va tinchlik nasib etadi. 11 Zero, Xudo tarafkashlik qilmaydi.
12 Xudoning qonunini bilmasdan turib gunoh qilganlar, qonunga aloqasiz ravishda hukm qilinadilar. Qonunni bila turib gunoh qilganlar esa qonun boʻyicha hukm qilinadilar. 13 Axir, qonunni eshitganlar emas, balki qonunga rioya qiladiganlar Xudoning oldida oqlanadilar. 14 Gʻayriyahudiylarda Xudoning qonuni yoʻq. Ammo qonunni bilmay turib, ular tabiiy ravishda qonunning buyurganlarini bajarsalar, oʻzlariga oʻzlari qonundirlar. 15 Bu bilan ular qonunning talablari oʻz yuraklarida yozilganini koʻrsatadilar. Ularning vijdoni ham bunga shahodat beradi, chunki ularning xayollari ularni goh qoralaydi, goh oqlaydi. 16 Xudo insonlarning yashirin oʻy–xayollarini Iso Masih orqali hukm qiladigan kunda bularning hammasi ayon boʻladi. Men keltirgan Xushxabarda ana shular bayon etilgan.
Yahudiylar va qonun
17 Mana, orangizdagilarning baʼzilari: “Men yahudiyman”, deydilar, qonunga suyangan holda, “Xudoga yaqinman”, deb maqtanadilar. 18 Ey yahudiy! Sen Xudoning xohish–irodasini bilish va yaxshini yomondan farq qilishni qonundan oʻrganib olibsan. 19-20 Xudoning qonunida barcha ilm–maʼrifat va haqiqat mujassam. Senda mana shu qonun borligi uchun sen koʻrlarga yoʻl koʻrsatuvchi, zulmatda qolganlarga nur, gʻofillarga murabbiy, gʻoʻr bolalarga esa muallim ekanligingga ishonching komil. 21 Shunday ekan, sen qanday qilib boshqalarga taʼlim bera turib, oʻzingga taʼlim bermaysan?! 22 “Oʻgʻrilik qilma”, deb nasihat qilib turib, oʻgʻrilik qilasanmi?! “Zino qilma”, deb turib, oʻzing zino qilasanmi?! “Butlardan jirkanaman”, deb turib, kufrlik qilasanmi?! 23 Qonunni bilaman, deb maqtanasan–u, lekin qonunni buzib, Xudoning nomiga dogʻ tushirasanmi?! 24 Axir, Muqaddas bitiklarda shunday yozilgan–ku: “Sizlarni deb, xalqlar orasida Xudoning nomi haqorat qilinmoqda.”
25 Sunnat masalasiga kelaylik. Agar sen qonunga rioya qiladigan boʻlsang, sunnatning foydasi bor. Ammo qonunni buzsang, sening sunnating sunnatsizlikdan hech farq qilmaydi. 26 Xuddi shuningdek, agar sunnat qilinmaganlar qonunga amal qilsalar, ularning sunnatsizligi sunnatday qabul qilinmaydimi?! 27 Shunday ekan, sunnatsiz boʻla turib, qonunga amal qiladigan odam seni mahkum qilmaydimi?! Axir, senda Muqaddas bitiklar bor, sen sunnat qilingansan–u, lekin baribir Xudoning qonunini buzasan. 28 Yahudiy urf–odatlari bilan yashaydiganlarning hammasi ham asl yahudiy emas. Jismoniy sunnatning oʻzi ham sunnatning asl maqsadini bajarmaydi. 29 Asl yahudiylik yurakdan kelib chiqadi. Asl sunnat, yaʼni yurakning sunnati qonunga amal qilishdan kelib chiqmaydi, balki Ruh tomonidan qilinadi. Asl yahudiy insonlarning emas, balki Xudoning maqtoviga sazovor boʻladi.
2–БОБ
Худонинг одил ҳукми
1 Эй бошқаларни ҳукм қилаётган инсон! Сен ким бўлишингдан қатъи назар, бошқаларни ҳукм қилишга ҳеч ҳақинг йўқ. Сен бошқа одамни ҳукм қилиб, ўзингни ҳам маҳкум этасан. Ахир, ўзинг ҳам шу ишларни қиляпсан–ку! 2 Бундай ишлар қилиб юрганларни Худо маҳкум қилишга ҳақли эканини биламиз. 3 Айни шу ишларни ўзинг қила туриб, шундай ишларни қилувчиларни ҳукм этсанг, Худонинг ҳукмидан қочиб қутуламан, деб ўйлайсанми?! 4 Худонинг чексиз меҳрибонлиги ва сабр–тоқатини писанд қилмаётганингни қара. Ахир, Унинг муруввати сени тавбага етаклашини билмайсанми?! 5 Аммо сен ўжарлик қилиб, гуноҳларингдан тавба қилмаяпсан. Худонинг адолатли ҳукми аён бўладиган қаҳр–ғазаб кунида бошингга тушадиган жазони янада кўпайтиряпсан.
6 Худо ҳар кимни қилган ишига яраша тақдирлайди. 7 Яхши ишда қунт қилиб, шараф, ҳурмат–эҳтиром ва мангуликка интилганларга Худо абадий ҳаёт ато қилади. 8 Аммо худбинлик қиладиган, ҳақиқатни рад этиб, адолатсизликка эргашадиганлар қаҳр–ғазабга дучор бўлади. 9 Ёвузлик қиладиган ҳар бир инсон изтиробда қолади, унинг бошига фалокат тушади, бу инсон яҳудийми, ғайрияҳудийми — фарқи йўқ. 10 Яхшилик қиладиганларга эса — яҳудийларга ҳам, ғайрияҳудийларга ҳам, шараф, ҳурмат–эҳтиром ва тинчлик насиб этади. 11 Зеро, Худо тарафкашлик қилмайди.
12 Худонинг қонунини билмасдан туриб гуноҳ қилганлар, қонунга алоқасиз равишда ҳукм қилинадилар. Қонунни била туриб гуноҳ қилганлар эса қонун бўйича ҳукм қилинадилар. 13 Ахир, қонунни эшитганлар эмас, балки қонунга риоя қиладиганлар Худонинг олдида оқланадилар. 14 Ғайрияҳудийларда Худонинг қонуни йўқ. Аммо қонунни билмай туриб, улар табиий равишда қонуннинг буюрганларини бажарсалар, ўзларига ўзлари қонундирлар. 15 Бу билан улар қонуннинг талаблари ўз юракларида ёзилганини кўрсатадилар. Уларнинг виждони ҳам бунга шаҳодат беради, чунки уларнинг хаёллари уларни гоҳ қоралайди, гоҳ оқлайди. 16 Худо инсонларнинг яширин ўй–хаёлларини Исо Масиҳ орқали ҳукм қиладиган кунда буларнинг ҳаммаси аён бўлади. Мен келтирган Хушхабарда ана шулар баён этилган.
Яҳудийлар ва қонун
17 Мана, орангиздагиларнинг баъзилари: “Мен яҳудийман”, дейдилар, қонунга суянган ҳолда, “Худога яқинман”, деб мақтанадилар. 18 Эй яҳудий! Сен Худонинг хоҳиш–иродасини билиш ва яхшини ёмондан фарқ қилишни қонундан ўрганиб олибсан. 19-20 Худонинг қонунида барча илм–маърифат ва ҳақиқат мужассам. Сенда мана шу қонун борлиги учун сен кўрларга йўл кўрсатувчи, зулматда қолганларга нур, ғофилларга мураббий, ғўр болаларга эса муаллим эканлигингга ишончинг комил. 21 Шундай экан, сен қандай қилиб бошқаларга таълим бера туриб, ўзингга таълим бермайсан?! 22 “Ўғрилик қилма”, деб насиҳат қилиб туриб, ўғрилик қиласанми?! “Зино қилма”, деб туриб, ўзинг зино қиласанми?! “Бутлардан жирканаман”, деб туриб, куфрлик қиласанми?! 23 Қонунни биламан, деб мақтанасан–у, лекин қонунни бузиб, Худонинг номига доғ туширасанми?! 24 Ахир, Муқаддас битикларда шундай ёзилган–ку: “Сизларни деб, халқлар орасида Худонинг номи ҳақорат қилинмоқда.”
25 Суннат масаласига келайлик. Агар сен қонунга риоя қиладиган бўлсанг, суннатнинг фойдаси бор. Аммо қонунни бузсанг, сенинг суннатинг суннатсизликдан ҳеч фарқ қилмайди. 26 Худди шунингдек, агар суннат қилинмаганлар қонунга амал қилсалар, уларнинг суннатсизлиги суннатдай қабул қилинмайдими?! 27 Шундай экан, суннатсиз бўла туриб, қонунга амал қиладиган одам сени маҳкум қилмайдими?! Ахир, сенда Муқаддас битиклар бор, сен суннат қилингансан–у, лекин барибир Худонинг қонунини бузасан. 28 Яҳудий урф–одатлари билан яшайдиганларнинг ҳаммаси ҳам асл яҳудий эмас. Жисмоний суннатнинг ўзи ҳам суннатнинг асл мақсадини бажармайди. 29 Асл яҳудийлик юракдан келиб чиқади. Асл суннат, яъни юракнинг суннати қонунга амал қилишдан келиб чиқмайди, балки Руҳ томонидан қилинади. Асл яҳудий инсонларнинг эмас, балки Худонинг мақтовига сазовор бўлади.
