45–BOB
Yusuf aka–ukalariga oʻzini tanitadi
1 Endi Yusuf ortiq chidab tura olmadi. U xizmatkorlariga: “Hamma huzurimdan chiqsin!” deb buyurdi. Yusuf oʻzini aka–ukalariga tanitganda, huzurida hech kim qolmagan edi. 2 U shunday qattiq yigʻladiki, xonadonidagi Misrliklar eshitdi. Bu yangilik tezda firʼavnning saroyiga yetib bordi.
3 — Men Yusufman! — dedi u aka–ukalariga. — Otam hali ham hayot ekan–da?
Lekin aka–ukalar Yusufning qarshisida dahshatga tushib, javob berishga tillari ojiz edi.
4 — Menga yaqinroq kelinglar! — dedi Yusuf. Aka–ukalari unga yaqinroq borishdi.
— Men Yusufman! — dedi u yana, — sizlar Misrga sotgan ukangizman! 5 Meni bu yerga sotganingizdan gʻam chekmanglar, oʻzlaringizdan xafa ham boʻlmanglar. Xudo shunday qildi. Xudo insonlar hayotini saqlab qolish uchun sizlardan oldin meni bu yerga joʻnatgan ekan. 6 Ikki yildirki, yurtda qahatchilik. Yana besh yil bu yurtda na yer haydaladi, na hosil boʻladi. 7 Xudo ana shunday gʻaroyib yoʻl bilan sizlarni va naslingizni qutqarib, omon qoldirish uchun sizlardan oldin meni yubordi. 8 Ha, meni bu yerga sizlar emas, Xudo yuborgan! Xudo meni firʼavnga maslahatchi, uning butun xonadoniga xoʻjayin, Misr yurti ustidan hokim qildi. 9 Tez boʻlinglar, otamning oldiga qaytib borib, unga shunday deb aytinglar: “Oʻgʻlingiz Yusufni Xudo butun Misr ustidan hokim qilibdi. Kechiktirmay yoʻlga otlaning. 10 Siz Goʻshen yerlariga oʻrnashar ekansiz. Oʻzingiz, bolalaringiz, nabiralaringiz, qoʻy–echkilaringiz, podalaringiz — hamma mol–mulkingiz bilan birga Yusufga yaqin joyda boʻlasiz. 11 Sizga Yusuf qarab turar ekan. Hali oldimizda besh yil qahatchilik turibdi. Oʻzingiz ham, xonadoningiz ham och qolmas ekan, chorvangiz ham och qolmas ekan.” 12 Oʻzlaringiz koʻrib turibsizlar, ukam Benyamin, sen ham koʻrib turibsan, sizlarga bu gaplarni aytayotgan men Yusufman. 13 Misrda men qanchalik shon–shuhratga erishganimni, oʻz koʻzlaringiz bilan koʻrganingizni otamga aytinglar. Otamni tezlik bilan mening oldimga olib kelinglar.
14 Yusuf ukasi Benyaminni quchoqlab, boʻyniga osilib, xursandligidan yigʻlar, Benyamin ham yigʻlar edi. 15 Soʻng Yusuf yigʻlaganicha, akalarini birma–bir quchoqlab oʻpdi. Endi akalari Yusuf bilan bemalol gaplasha boshladilar.
16 “Yusufning aka–ukalari kelibdi!” degan xabar tezda firʼavn saroyiga yetib bordi. Firʼavn va uning aʼyonlari gʻoyatda xursand boʻldilar. 17 Firʼavn Yusufga dedi:
— Aka–ukalaringga ayt, yuklarini ulovlariga ortib, Kanʼonga qaytishsin. 18 Otangni, bola–chaqalarini olib, Misrga qaytib kelishsin. Men ularga yurtning eng yaxshi yerlarini beray. Ular bu yerda toʻkin–sochinlikda yashaydilar. 19 Ularga ayt, Misrdan aravalar olib ketishsin. Xotinlarini, bolalarini, otangni oʻsha aravalarda bu yerga olib kelishadi. 20 Qolib ketgan mol–mulklariga achinishmasin. Misrning eng yaxshi noz–neʼmatlari ularnikidir.
21 Yoqubning oʻgʻillari aytilganday qildilar: firʼavnning koʻrsatmasiga binoan, Yusuf ularga aravalar berdi. Shuningdek, ularga yoʻl uchun oziq–ovqat ham gʻamlab berdi. 22 Yusuf akalarining har biriga bir sidradan yangi kiyim–bosh, Benyaminga esa besh sidra kiyim–bosh va uch yuz boʻlak kumush berdi. 23 Otamga deb oʻnta eshakka Misrning eng yaxshi noz–neʼmatlaridan, oʻnta eshakka don, otasi uchun yoʻlda yegani oziq–ovqat yuklab joʻnatdi. 24 Yusuf aka–ukalarini yoʻlga kuzatib qoʻydi. Ular yoʻlga chiqayotganlarida Yusuf: “Yoʻlda janjallashib yurmanglar ”, dedi.
25 Shunday qilib, ular Misrdan Kanʼon yurtiga — otalari huzuriga qaytib keldilar. 26 “Yusuf tirik ekan! U butun Misr yurtining hokimi ekan!” deb aytishdi oʻgʻillari. Yoqub bu yangilikdan hang–mang boʻlib qoldi, oʻgʻillarining gapiga ishonmadi. 27 Lekin oʻgʻillari Yoqubga Yusufning hamma gaplarini aytib boʻlib, “Otamni Misrga olib kelinglar”, deb Yusuf yuborgan aravalarni koʻrganda, Yoqubning ruhi tetiklashdi.
28 — Xudoga shukur, oʻgʻlim Yusuf tirik ekan, menga shuning oʻzi kifoya, — dedi Yoqub, — oʻlmasimdan burun borib uni koʻrib qolay.
45–БОБ
Юсуф ака–укаларига ўзини танитади
1 Энди Юсуф ортиқ чидаб тура олмади. У хизматкорларига: “Ҳамма ҳузуримдан чиқсин!” деб буюрди. Юсуф ўзини ака–укаларига танитганда, ҳузурида ҳеч ким қолмаган эди. 2 У шундай қаттиқ йиғладики, хонадонидаги Мисрликлар эшитди. Бу янгилик тезда фиръавннинг саройига етиб борди.
3 — Мен Юсуфман! — деди у ака–укаларига. — Отам ҳали ҳам ҳаёт экан–да?
Лекин ака–укалар Юсуфнинг қаршисида даҳшатга тушиб, жавоб беришга тиллари ожиз эди.
4 — Менга яқинроқ келинглар! — деди Юсуф. Ака–укалари унга яқинроқ боришди.
— Мен Юсуфман! — деди у яна, — сизлар Мисрга сотган укангизман! 5 Мени бу ерга сотганингиздан ғам чекманглар, ўзларингиздан хафа ҳам бўлманглар. Худо шундай қилди. Худо инсонлар ҳаётини сақлаб қолиш учун сизлардан олдин мени бу ерга жўнатган экан. 6 Икки йилдирки, юртда қаҳатчилик. Яна беш йил бу юртда на ер ҳайдалади, на ҳосил бўлади. 7 Худо ана шундай ғаройиб йўл билан сизларни ва наслингизни қутқариб, омон қолдириш учун сизлардан олдин мени юборди. 8 Ҳа, мени бу ерга сизлар эмас, Худо юборган! Худо мени фиръавнга маслаҳатчи, унинг бутун хонадонига хўжайин, Миср юрти устидан ҳоким қилди. 9 Тез бўлинглар, отамнинг олдига қайтиб бориб, унга шундай деб айтинглар: “Ўғлингиз Юсуфни Худо бутун Миср устидан ҳоким қилибди. Кечиктирмай йўлга отланинг. 10 Сиз Гўшен ерларига ўрнашар экансиз. Ўзингиз, болаларингиз, набираларингиз, қўй–эчкиларингиз, подаларингиз — ҳамма мол–мулкингиз билан бирга Юсуфга яқин жойда бўласиз. 11 Сизга Юсуф қараб турар экан. Ҳали олдимизда беш йил қаҳатчилик турибди. Ўзингиз ҳам, хонадонингиз ҳам оч қолмас экан, чорвангиз ҳам оч қолмас экан.” 12 Ўзларингиз кўриб турибсизлар, укам Бенямин, сен ҳам кўриб турибсан, сизларга бу гапларни айтаётган мен Юсуфман. 13 Мисрда мен қанчалик шон–шуҳратга эришганимни, ўз кўзларингиз билан кўрганингизни отамга айтинглар. Отамни тезлик билан менинг олдимга олиб келинглар.
14 Юсуф укаси Беняминни қучоқлаб, бўйнига осилиб, хурсандлигидан йиғлар, Бенямин ҳам йиғлар эди. 15 Сўнг Юсуф йиғлаганича, акаларини бирма–бир қучоқлаб ўпди. Энди акалари Юсуф билан бемалол гаплаша бошладилар.
16 “Юсуфнинг ака–укалари келибди!” деган хабар тезда фиръавн саройига етиб борди. Фиръавн ва унинг аъёнлари ғоятда хурсанд бўлдилар. 17 Фиръавн Юсуфга деди:
— Ака–укаларингга айт, юкларини уловларига ортиб, Канъонга қайтишсин. 18 Отангни, бола–чақаларини олиб, Мисрга қайтиб келишсин. Мен уларга юртнинг энг яхши ерларини берай. Улар бу ерда тўкин–сочинликда яшайдилар. 19 Уларга айт, Мисрдан аравалар олиб кетишсин. Хотинларини, болаларини, отангни ўша араваларда бу ерга олиб келишади. 20 Қолиб кетган мол–мулкларига ачинишмасин. Мисрнинг энг яхши ноз–неъматлари уларникидир.
21 Ёқубнинг ўғиллари айтилгандай қилдилар: фиръавннинг кўрсатмасига биноан, Юсуф уларга аравалар берди. Шунингдек, уларга йўл учун озиқ–овқат ҳам ғамлаб берди. 22 Юсуф акаларининг ҳар бирига бир сидрадан янги кийим–бош, Беняминга эса беш сидра кийим–бош ва уч юз бўлак кумуш берди. 23 Отамга деб ўнта эшакка Мисрнинг энг яхши ноз–неъматларидан, ўнта эшакка дон, отаси учун йўлда егани озиқ–овқат юклаб жўнатди. 24 Юсуф ака–укаларини йўлга кузатиб қўйди. Улар йўлга чиқаётганларида Юсуф: “Йўлда жанжаллашиб юрманглар ”, деди.
25 Шундай қилиб, улар Мисрдан Канъон юртига — оталари ҳузурига қайтиб келдилар. 26 “Юсуф тирик экан! У бутун Миср юртининг ҳокими экан!” деб айтишди ўғиллари. Ёқуб бу янгиликдан ҳанг–манг бўлиб қолди, ўғилларининг гапига ишонмади. 27 Лекин ўғиллари Ёқубга Юсуфнинг ҳамма гапларини айтиб бўлиб, “Отамни Мисрга олиб келинглар”, деб Юсуф юборган араваларни кўрганда, Ёқубнинг руҳи тетиклашди.
28 — Худога шукур, ўғлим Юсуф тирик экан, менга шунинг ўзи кифоя, — деди Ёқуб, — ўлмасимдан бурун бориб уни кўриб қолай.