19–BOB
Iso va Zakkay
1 Iso Yerixo shahriga kirib, shahar boʻylab oʻtayotgan edi. 2 Bu shaharda Zakkay degan bir odam bor edi. U soliqchilar boshligʻi boʻlib, boy edi. 3 Zakkay “Iso kim ekan?” deb Uni koʻrishga urinardi, ammo odam koʻpligidan koʻra olmasdi, chunki uning boʻyi past edi. 4 U oldinga yugurib, Isoni koʻrish uchun shikamora–anjir daraxti ustiga chiqib oldi. Iso oʻsha yerdan oʻtishi kerak edi.
5 Iso u yerga kelganda, yuqoriga qarab, Zakkayga dedi:
— Zakkay! Tezroq pastga tush, Men bugun sening uyingda mehmon boʻlishim kerak.
6 Zakkay darrov pastga tushdi, Isoni quvonch bilan uyiga taklif qildi. 7 Buni koʻrganlarning hammasi: “Iso bir gunohkor odamning uyiga mehmonga bordi”, deb norozilik bildirishdi. 8 Zakkay esa oʻrnidan turib, Rabbimiz Isoga dedi:
— Hazrat, men mol–mulkimning yarmini kambagʻallarga beraman. Biron kimsaning narsasini nohaq olgan boʻlsam, toʻrt barobar qilib qaytaraman.
9 Iso unga shunday javob berdi:
— Bugun bu xonadonga najot keldi, chunki bu odam ham Ibrohimning oʻgʻlidir . 10 Inson Oʻgʻli yoʻqolganni izlab topish va uni qutqarish uchun kelgan.
Oʻnta xizmatkor haqida masal
11 Olomon Isoning bu soʻzlarini tinglar ekan, Iso gapini bir masal bilan davom ettirdi. Chunki Iso Quddusga yaqinlashib qolgan edi, odamlar ham, Xudoning Shohligi hozir zohir boʻlishi kerak, deb oʻylardilar.
12 Iso shunday dedi: “Bir zodagon odam uzoq mamlakatga ketmoqchi boʻlibdi. U yerda shohlik taxtini egallab, qaytib kelmoqchi edi. 13 Ketishdan oldin u xizmatkorlaridan oʻntasini chaqiribdi–da, har biriga bir tilladan berib, shunday debdi:
— Men qaytib kelgunimcha, bu pullarni ishga solinglar.
14 Holbuki, bu zodagonning hamyurtlari uni yomon koʻrishar ekan. Uning orqasidan: «Bu odam bizga shoh boʻlmasin, istamaymiz», deb aytish uchun elchilar yuborishibdi.
15 Ammo zodagon shohlik taxtini egallab, qaytib kelibdi. Soʻng oʻzi pul bergan xizmatkorlarini chaqirtirib, kim qancha foyda olganini bilmoqchi boʻlibdi.
16 Birinchisi kelib:
— Shoh hazratlari, sizning tillangiz oʻn tilla foyda olib keldi, — debdi. 17 Shoh unga:
— Barakalla! Sen yaxshi xizmatkorsan! Kichik ishda ishonchimni oqlaganing uchun oʻnta shahar ustidan hokim boʻlasan, — debdi.
18 Ikkinchisi kelib:
— Shoh hazratlari, sizning tillangiz besh tilla foyda keltirdi, — debdi. 19 Unga ham:
— Sen ham beshta shaharga hokimlik qilasan, — debdi.
20 Soʻng uchinchi xizmatkori kelib:
— Shoh hazratlari! — debdi, — mana sizning tillangiz, men uni roʻmolchaga tugib saqladim. 21 Men sizdan qoʻrqdim, siz qattiqqoʻl odamsiz. Siz bermasdan olasiz, ekmasdan oʻrasiz.
22 Shoh esa unga:
— Ey yomon xizmatkor! — deb doʻq urdi, — men seni oʻz soʻzlaring boʻyicha hukm qilaman! Mening qattiqqoʻlligimni hamda bermasdan olishimni, ekmasdan oʻrishimni bilar ekansan, 23 nega pulimni muomalaga kiritmading? Men qaytib kelganimdan keyin, pulimni foydasi bilan olgan boʻlardim.
24 Soʻng yonida turganlarga debdi:
— Uning qoʻlidan tillani olib, oʻn tillasi borga beringlar.
25 — Ey olampanoh, uning oʻn tillasi bor–ku! — deyishibdi ular.
26 — Sizlarga shuni aytay: kimda bor boʻlsa, unga yana beriladi. Kimda yoʻq boʻlsa, hatto bori ham tortib olinadi. 27 Endi mening shoh boʻlishimni istamagan dushmanlarimga kelsak, ularni shu yerga olib kelib, koʻz oldimda qatl qilinglar.”
Iso Quddusga tantanali kiradi
28 Iso shu gaplarni aytgandan keyin, yoʻlida davom etib, Quddusga ketdi. 29 Zaytun togʻi etagidagi Baytfagiya bilan Baytaniya qishloqlariga yaqinlashgach, U shogirdlaridan ikkitasiga dedi:
30 — Anavi qishloqqa boringlar. U yerga kirishingiz bilanoq, bogʻliq turgan va hech qachon minilmagan xoʻtikni koʻrasizlar. Oʻsha xoʻtikni yechib, bu yerga olib kelinglar. 31 Agar kimdir sizlardan: “Xoʻtikni nega yechyapsizlar?” — deb soʻrab qolsa, “Bu xoʻtik Rabbimiz Masihga kerak”, — deb aytinglar.
32 Shogirdlar borib, xuddi Isoning aytganini topdilar. 33 Xoʻtikni yechayotganlarida uning egalari:
— Nega xoʻtikni yechyapsizlar? — deb soʻrashdi. 34 Shogirdlar:
— U Rabbimiz Masihga kerak, — dedilar.
35 Xoʻtikni Isoning oldiga keltirishdi–da, ustiga toʻnlarini tashlab, Isoni mindirishdi. 36 Iso xoʻtikni minib ketayotganda, odamlar toʻnlarini yoʻlga poyandoz qildilar. 37 Iso Zaytun togʻidan tushadigan joyga yetib kelganda, koʻpdan–koʻp shogirdlar koʻrgan barcha moʻjizalarni eslab shodlandilar va baland ovozda Xudoga hamdu sanolar aytdilar:

38 “Egamiz nomidan kelayotgan Shoh baraka topsin!
Osmonda tinchlik, falak toqida shon–sharaflar boʻlsin!”

39 Shunda olomon orasidan baʼzi farziylar Isoga:
— Ustoz, shogirdlaringizni jim qiling! — deyishdi. 40 Iso esa ularga dedi:
— Sizlarga shuni aytay: agar bular jim boʻlsa, toshlar chinqiradi!
Iso Quddus uchun yigʻlaydi
41 Iso Quddusga kiray deganda, shaharni koʻrib, yigʻlab yubordi: 42 “Tinchlik uchun nimalar zarurligini bugun sen bilsayding! Ammo bular senga qorongʻi. 43 Boshingga shunday kunlar keladi: dushmanlaring atrofingga tuproq uyadilar, seni oʻrab oladilar, har tomondan siquvga oladilar. 44 Bagʻringdagi farzandlaringni qirib tashlaydilar. Seni shu qadar vayron qiladilarki , shahringda hatto tosh ustida turgan tosh qolmaydi. Chunki Xudo seni qutqargani kelgandi, ammo sen bu imkoniyatni qoʻldan boy berding .”
Iso savdogarlarni Maʼbaddan quvib chiqaradi
45 Iso Maʼbadga kirib, ichkarida savdo–sotiq qilayotganlarni quvib chiqara boshladi. 46 Ularga shunday dedi:
— “Mening uyim ibodat uyi boʻladi” , deb Muqaddas bitiklarda yozilgan–ku! Sizlar esa Xudoning uyini qaroqchilar uyasiga aylantirib yuboribsizlar!
47 Iso har kuni Maʼbadda taʼlim berardi. Bosh ruhoniylar, Tavrot tafsirchilari va xalq yoʻlboshchilari esa Uni halok qilish payiga tushdilar. 48 Lekin buning chorasini topmadilar, chunki butun xalq Isoning soʻzlarini jonu dili bilan tinglar edi.
19–БОБ
Исо ва Заккай
1 Исо Ерихо шаҳрига кириб, шаҳар бўйлаб ўтаётган эди. 2 Бу шаҳарда Заккай деган бир одам бор эди. У солиқчилар бошлиғи бўлиб, бой эди. 3 Заккай “Исо ким экан?” деб Уни кўришга уринарди, аммо одам кўплигидан кўра олмасди, чунки унинг бўйи паст эди. 4 У олдинга югуриб, Исони кўриш учун шикамора–анжир дарахти устига чиқиб олди. Исо ўша ердан ўтиши керак эди.
5 Исо у ерга келганда, юқорига қараб, Заккайга деди:
— Заккай! Тезроқ пастга туш, Мен бугун сенинг уйингда меҳмон бўлишим керак.
6 Заккай дарров пастга тушди, Исони қувонч билан уйига таклиф қилди. 7 Буни кўрганларнинг ҳаммаси: “Исо бир гуноҳкор одамнинг уйига меҳмонга борди”, деб норозилик билдиришди. 8 Заккай эса ўрнидан туриб, Раббимиз Исога деди:
— Ҳазрат, мен мол–мулкимнинг ярмини камбағалларга бераман. Бирон кимсанинг нарсасини ноҳақ олган бўлсам, тўрт баробар қилиб қайтараман.
9 Исо унга шундай жавоб берди:
— Бугун бу хонадонга нажот келди, чунки бу одам ҳам Иброҳимнинг ўғлидир . 10 Инсон Ўғли йўқолганни излаб топиш ва уни қутқариш учун келган.
Ўнта хизматкор ҳақида масал
11 Оломон Исонинг бу сўзларини тинглар экан, Исо гапини бир масал билан давом эттирди. Чунки Исо Қуддусга яқинлашиб қолган эди, одамлар ҳам, Худонинг Шоҳлиги ҳозир зоҳир бўлиши керак, деб ўйлардилар.
12 Исо шундай деди: “Бир зодагон одам узоқ мамлакатга кетмоқчи бўлибди. У ерда шоҳлик тахтини эгаллаб, қайтиб келмоқчи эди. 13 Кетишдан олдин у хизматкорларидан ўнтасини чақирибди–да, ҳар бирига бир тилладан бериб, шундай дебди:
— Мен қайтиб келгунимча, бу пулларни ишга солинглар.
14 Ҳолбуки, бу зодагоннинг ҳамюртлари уни ёмон кўришар экан. Унинг орқасидан: «Бу одам бизга шоҳ бўлмасин, истамаймиз», деб айтиш учун элчилар юборишибди.
15 Аммо зодагон шоҳлик тахтини эгаллаб, қайтиб келибди. Сўнг ўзи пул берган хизматкорларини чақиртириб, ким қанча фойда олганини билмоқчи бўлибди.
16 Биринчиси келиб:
— Шоҳ ҳазратлари, сизнинг тиллангиз ўн тилла фойда олиб келди, — дебди. 17 Шоҳ унга:
— Баракалла! Сен яхши хизматкорсан! Кичик ишда ишончимни оқлаганинг учун ўнта шаҳар устидан ҳоким бўласан, — дебди.
18 Иккинчиси келиб:
— Шоҳ ҳазратлари, сизнинг тиллангиз беш тилла фойда келтирди, — дебди. 19 Унга ҳам:
— Сен ҳам бешта шаҳарга ҳокимлик қиласан, — дебди.
20 Сўнг учинчи хизматкори келиб:
— Шоҳ ҳазратлари! — дебди, — мана сизнинг тиллангиз, мен уни рўмолчага тугиб сақладим. 21 Мен сиздан қўрқдим, сиз қаттиққўл одамсиз. Сиз бермасдан оласиз, экмасдан ўрасиз.
22 Шоҳ эса унга:
— Эй ёмон хизматкор! — деб дўқ урди, — мен сени ўз сўзларинг бўйича ҳукм қиламан! Менинг қаттиққўллигимни ҳамда бермасдан олишимни, экмасдан ўришимни билар экансан, 23 нега пулимни муомалага киритмадинг? Мен қайтиб келганимдан кейин, пулимни фойдаси билан олган бўлардим.
24 Сўнг ёнида турганларга дебди:
— Унинг қўлидан тиллани олиб, ўн тилласи борга беринглар.
25 — Эй олампаноҳ, унинг ўн тилласи бор–ку! — дейишибди улар.
26 — Сизларга шуни айтай: кимда бор бўлса, унга яна берилади. Кимда йўқ бўлса, ҳатто бори ҳам тортиб олинади. 27 Энди менинг шоҳ бўлишимни истамаган душманларимга келсак, уларни шу ерга олиб келиб, кўз олдимда қатл қилинглар.”
Исо Қуддусга тантанали киради
28 Исо шу гапларни айтгандан кейин, йўлида давом этиб, Қуддусга кетди. 29 Зайтун тоғи этагидаги Байтфагия билан Байтания қишлоқларига яқинлашгач, У шогирдларидан иккитасига деди:
30 — Анави қишлоққа боринглар. У ерга киришингиз биланоқ, боғлиқ турган ва ҳеч қачон минилмаган хўтикни кўрасизлар. Ўша хўтикни ечиб, бу ерга олиб келинглар. 31 Агар кимдир сизлардан: “Хўтикни нега ечяпсизлар?” — деб сўраб қолса, “Бу хўтик Раббимиз Масиҳга керак”, — деб айтинглар.
32 Шогирдлар бориб, худди Исонинг айтганини топдилар. 33 Хўтикни ечаётганларида унинг эгалари:
— Нега хўтикни ечяпсизлар? — деб сўрашди. 34 Шогирдлар:
— У Раббимиз Масиҳга керак, — дедилар.
35 Хўтикни Исонинг олдига келтиришди–да, устига тўнларини ташлаб, Исони миндиришди. 36 Исо хўтикни миниб кетаётганда, одамлар тўнларини йўлга пойандоз қилдилар. 37 Исо Зайтун тоғидан тушадиган жойга етиб келганда, кўпдан–кўп шогирдлар кўрган барча мўъжизаларни эслаб шодландилар ва баланд овозда Худога ҳамду санолар айтдилар:

38 “Эгамиз номидан келаётган Шоҳ барака топсин!
Осмонда тинчлик, фалак тоқида шон–шарафлар бўлсин!”

39 Шунда оломон орасидан баъзи фарзийлар Исога:
— Устоз, шогирдларингизни жим қилинг! — дейишди. 40 Исо эса уларга деди:
— Сизларга шуни айтай: агар булар жим бўлса, тошлар чинқиради!
Исо Қуддус учун йиғлайди
41 Исо Қуддусга кирай деганда, шаҳарни кўриб, йиғлаб юборди: 42 “Тинчлик учун нималар зарурлигини бугун сен билсайдинг! Аммо булар сенга қоронғи. 43 Бошингга шундай кунлар келади: душманларинг атрофингга тупроқ уядилар, сени ўраб оладилар, ҳар томондан сиқувга оладилар. 44 Бағрингдаги фарзандларингни қириб ташлайдилар. Сени шу қадар вайрон қиладиларки , шаҳрингда ҳатто тош устида турган тош қолмайди. Чунки Худо сени қутқаргани келганди, аммо сен бу имкониятни қўлдан бой бердинг .”
Исо савдогарларни Маъбаддан қувиб чиқаради
45 Исо Маъбадга кириб, ичкарида савдо–сотиқ қилаётганларни қувиб чиқара бошлади. 46 Уларга шундай деди:
— “Менинг уйим ибодат уйи бўлади” , деб Муқаддас битикларда ёзилган–ку! Сизлар эса Худонинг уйини қароқчилар уясига айлантириб юборибсизлар!
47 Исо ҳар куни Маъбадда таълим берарди. Бош руҳонийлар, Таврот тафсирчилари ва халқ йўлбошчилари эса Уни ҳалок қилиш пайига тушдилар. 48 Лекин бунинг чорасини топмадилар, чунки бутун халқ Исонинг сўзларини жону дили билан тинглар эди.