20–BOB
Isyonkor Isroil
1 Surgun boʻlgan paytimizning yettinchi yili beshinchi oyining oʻninchi kunida ayrim Isroil oqsoqollari Egamizga maslahat solmoqchi boʻlib, oldimga keldilar. Ular roʻparamga oʻtirdilar. 2 Shunda Egamiz menga Oʻz soʻzini ayon qildi: 3 “Ey inson, Isroil oqsoqollariga ayt: «Egamiz Rabbiy shunday demoqda: sizlar hali Menga maslahat solmoqchi boʻlib keldingizlarmi?! Men barhayot Xudo boʻlganim haqi ont ichib aytamanki, sizlarga hech qanday maslahat bermayman!»
4 Ey inson, kelgan bu odamlarni sen hukm qilishga tayyormisan? Qani, ularga ota–bobolarining qilgan jirkanch odatlari haqida gapirib ber–chi. 5 Ularga ayt: «Egamiz Rabbiy shunday demoqda: Men Isroil xalqini tanlab, Misrda ularga Oʻzimni tanitgan edim. Oʻshanda Men ularga, Egangiz Xudo boʻlaman, deb ont ichgandim. 6 Ularni Misrdan olib chiqishga, ular uchun tanlab qoʻygan eng ulugʻvor yurtga — sut va asal oqib yotgan yurtga olib borishga ont ichgan edim. 7 Oʻshanda ularga aytgan edim: ‘Har biringiz, koʻzingizni quvontirgan makruh butlaringizni yoʻqotinglar. Misr butlariga sigʻinib oʻzingizni bulgʻamanglar. Egangiz Xudo Menman.’ 8 Ammo ular Menga qarshi isyon koʻtardilar. Gapimga quloq solmadilar. Birontasi ham makruh butini tashlamadi, Misr xudolaridan ular voz kechmadilar.
Shunda Men qahru gʻazabimni Misrdayoq ularning ustiga yogʻdirmoqchi boʻldim. 9 Ammo shaxtimdan qaytdim. Isroil atrofida yashagan xalqlar oldida badnom boʻlishni istamadim. Chunki Men Isroil xalqini Misrdan olib chiqib, oʻsha xalqlar oldida Oʻzimni tanitgan edim. 10 Shuning uchun Men Isroil xalqini Misrdan olib chiqdim, sahroga boshlab bordim. 11 U yerda ularga farmonlarimni berdim, qonun–qoidalarimni bildirdim. Zotan, qonun–qoidalarimga rioya qilgan har qanday kishi yashaydi. 12 Men ularga Shabbat kunlarimni Oʻzim va ular orasidagi alomat qilib berdim. Toki ularni muqaddas qiladigan Egasi Men ekanligimni bilishsin. 13 Ammo ular sahroda ham Menga qarshi isyon koʻtardilar. Farmonlarimni bajarmadilar, qonun–qoidalarimni rad etdilar. Oʻshalarga rioya qilgan kishi yashagan boʻlardi. Ular Shabbat kunlarimni ham bulgʻadilar.
Shunda Men sahroda ularning ustiga gʻazabimni yogʻdirib, yoʻq qilib yubormoqchi boʻldim. 14 Ammo Isroilni Misrdan olib chiqqanimni koʻrgan xalqlar oldida badnom boʻlmasligim uchun shaxtimdan qaytdim. 15 Shunday boʻlsa–da, ularni dunyodagi eng ulugʻvor yurtga, sut va asal oqib yotgan yurtga olib bormayman, deb sahroda ont ichdim. 16 Ular qonun–qoidalarimni rad etgan edilar, farmonlarimni bajarmagan edilar, Shabbat kunlarimni bulgʻagandilar. Qoʻyingki, qalblarini butlarga bagʻishlagan edilar. 17 Shunga qaramay, Men ularga achindim, sahroda qirilib ketishlariga yoʻl qoʻymadim.
18 Men ularning farzandlariga shunday deb uqtirdim: ‘Ota–bobolaringiz yoʻlidan yurmanglar, ularning odatlariga taqlid qilmanglar, butlari bilan oʻzingizni bulgʻamanglar. 19 Men Egangiz Xudoman. Mening farmonlarimga rioya qilinglar, qonun–qoidalarimni bitta qoldirmay bajaringlar. 20 Shabbat kunlarimni muqaddas deb bilinglar, chunki bular oramizdagi alomatdir. Shunda Egangiz Xudo Men ekanligimni bilib olasizlar.’
21 Ammo farzandlari ham Menga qarshi isyon koʻtardilar. Qonunlarimga rioya qilgan kishi yashagan boʻlardi. Ammo ular farmonlarimni bajarmadilar, qonun–qoidalarimga rioya qilmadilar. Shabbat kunlarimni bulgʻadilar. Shunda Men sahroda ularning ustiga gʻazabimni yogʻdirmoqchi boʻldim. 22 Ammo Isroilni Misrdan olib chiqqanimni koʻrgan xalqlar oldida badnom boʻlmasligim uchun Oʻzimni tiydim.
23 Shunday boʻlsa–da, Men sahroda ont ichdim: sizlarni boshqa yurtlarga quvib yuboraman, xalqlar orasiga tarqatib tashlayman, deb aytdim. 24 Chunki ular qonun–qoidalarimni buzdilar, farmonlarimni rad etdilar, Shabbat kunlarimni bulgʻadilar, koʻngillari ota–bobolarining butlarini tusadi. 25 Men ularga yomon qonunlarni, hayot uchun yaroqsiz qoidalarni berdim. 26 Ularni oʻzlari keltirgan nazrlari bilan bulgʻadim. Toʻngʻich bolalarini qurbonlik qilib, olovda kuydirishlariga yoʻl qoʻyib berdim . Ularni xonavayron qilish uchun shunday qildim, toki ular Egasi Men ekanligimni bilib olishsin.»
27 Shuning uchun, ey inson, Isroil xalqiga ayt: «Egamiz Rabbiy demoqda: sizlarning ota–bobolaringiz Menga xiyonat qilib, shak keltirar edilar. 28 Men, beraman, deb ont ichgan yurtga ularni olib kirganimdan soʻng, ular koʻziga koʻringan har bir baland tepalik ustida, har bir yashil daraxt ostida oʻz xudolariga qurbonliklar keltirar edilar. Meni qattiq gʻazablantirar edilar! Oʻsha xudolariga xushboʻy tutatqilar tutatib, sharobni nazr qilardilar. 29 Men ulardan: ‘Sizlar oʻsha xudolarga sajda qilish uchun qayerga borasizlar?’ deb soʻradim. Ular menga: ‘Sajdagohlarga boramiz’, deb javob berdilar. Shu sababdan oʻsha joylar bugungi kungacha Bamax deb atalmoqda.»
Xudoning jazosi va kechirimi
30 Shunday ekan, Isroil xalqiga ayt: «Egamiz Rabbiy shunday demoqda: sizlar ham, ota–bobolaringiz singari, oʻzlaringizni bulgʻamoqchimisizlar?! Menga bevafolik qilib, makruh butlarga sigʻinmoqchimisizlar?! 31 Sizlar butlarga nazrlar keltiryapsizlar. Bolalaringizni qurbonlik qilib, olovda kuydiryapsizlar. Bunday jirkanch qilmishlar bilan bugunga qadar bulgʻanib kelyapsizlar. Shunday ekan, qanday qilib Mendan maslahat soʻrashga jurʼat etdingiz?! Men, Egangiz Rabbiy, barhayot Xudo boʻlganim haqi ont ichib aytamanki, sizlarga hech qanday maslahat bermayman.
32 Sizlar ichingizda: ‘Boshqa xalqlarga oʻxshasak edi, yogʻoch va toshga sigʻinadigan ellarday boʻlsak edi’, deb niyat qilasizlar. Ammo bu niyatingiz amalga oshmaydi. 33 Men barhayot Xudo boʻlganim haqi ont ichib aytamanki, cheksiz qudratim, ajoyibotlarim va alangali gʻazabim bilan sizlarga hukmronlik qilaman. 34 Sizlar begona xalqlar orasiga tarqalib ketdingiz, Men sizlarni oʻsha yurtlardan olib chiqaman. Qudratim, ajoyibotlarim va alangali gʻazabim bilan sizlarni yigʻib olaman. 35 Sizlarni xalqlardan uzoqqa, sahroga olib boraman. U yerda hammangizni yuzma–yuz hukm qilaman. 36 Ota–bobolaringizni Misr sahrosida qanday hukm qilgan boʻlsam, sizlarni ham xuddi shunday hukm qilaman, — deb aytmoqda Egamiz Rabbiy. 37 — Sizlarni choʻponning tayogʻi bilan saralayman, ahdimga boʻysunishga majbur qilaman. 38 Menga qarshi gunoh qilgan isyonkor odamlarni orangizdan yoʻq qilaman. Sizlar musofir boʻlib yurgan yurtdan oʻsha isyonkorlarni chiqarib yuboraman. Ammo Isroil yurtiga ular kirmaydilar. Oʻshanda Egangiz Men ekanligimni bilib olasizlar.
39 Ey Isroil xalqi, Egamiz Rabbiy shunday demoqda: Menga quloq solishni xohlamasangiz, yoʻqolinglar! Har biringiz butlaringizga sigʻinib yuraveringlar! Ammo nazrlaru butlaringiz bilan Meni badnom qila koʻrmanglar. 40 Zero, ey Isroil, butun xonadoning faqat Mening muqaddas togʻimda, Isroilning baland togʻida , oʻsha yurtda Menga sajda qiladi, — deb aytmoqda Egamiz Rabbiy. — Oʻsha yerda sizlarni qabul qilaman. Hadyalaru aʼlo inʼomlaringizni, muqaddas tortiqlaringizni keltirishni buyuraman. 41 Sizlar boshqa yurtlarga tarqalib ketgan boʻlsangiz–da, Men sizlarni yigʻib olaman, xalqlar orasidan olib chiqaman. Xushboʻy tutatqining muattar hididan mamnun boʻlganday, sizlardan mamnun boʻlaman. Barcha xalqlarning koʻzi oldida Oʻz muqaddasligimni orangizda namoyon qilaman. 42 Ota–bobolaringizga ont ichib vaʼda qilgan Isroil yurtiga sizlarni olib kirganimda, Egangiz Men ekanligimni bilib olasizlar. 43 Shunda sizni bulgʻagan qabih ishlaringizni, tutgan yoʻllaringizni eslab, oʻzingizdan oʻzingiz hazar qilasizlar. 44 Men sizning egri yoʻllaringizga, qabih ishlaringizga koʻra, ish tutmayman. Oʻz nomim haqi, sizlarga yaxshilik qilaman. Shunda Egangiz Men ekanligimni bilib olasizlar. Egamiz Rabbiyning kalomi shudir.»”
Janubdagi yongʻin
45 Egamiz menga Oʻz soʻzini ayon qildi: 46 “Ey inson, janubga yuzlanib, Nagavdagi oʻrmonga qarshi bashorat qilgin. 47 Janubdagi bu oʻrmonga ayt: «Egamizning soʻzini eshit! Egamiz Rabbiy shunday demoqda: Men sening har bir daraxtingni, koʻkarganini ham, quriganini ham yondirib yoʻq qilaman. Avj olgan alangani hech kim oʻchira olmaydi. Bu alanga janubdan shimolgacha boʻlgan yer yuzini kuydirib tashlaydi. 48 Bu olovni Men, Egang, yondirganimni butun dunyo koʻradi. Hech kim uni oʻchira olmaydi.»”
49 Shunda men yolvorib, dedim: “Yo Egam Rabbiy, bu odamlar menga: «Hadeb matallar bilan gapiraverasanmi?» deb aytishmoqda.”
20–БОБ
Исёнкор Исроил
1 Сургун бўлган пайтимизнинг еттинчи йили бешинчи ойининг ўнинчи кунида айрим Исроил оқсоқоллари Эгамизга маслаҳат солмоқчи бўлиб, олдимга келдилар. Улар рўпарамга ўтирдилар. 2 Шунда Эгамиз менга Ўз сўзини аён қилди: 3 “Эй инсон, Исроил оқсоқолларига айт: «Эгамиз Раббий шундай демоқда: сизлар ҳали Менга маслаҳат солмоқчи бўлиб келдингизларми?! Мен барҳаёт Худо бўлганим ҳақи онт ичиб айтаманки, сизларга ҳеч қандай маслаҳат бермайман!»
4 Эй инсон, келган бу одамларни сен ҳукм қилишга тайёрмисан? Қани, уларга ота–боболарининг қилган жирканч одатлари ҳақида гапириб бер–чи. 5 Уларга айт: «Эгамиз Раббий шундай демоқда: Мен Исроил халқини танлаб, Мисрда уларга Ўзимни танитган эдим. Ўшанда Мен уларга, Эгангиз Худо бўламан, деб онт ичгандим. 6 Уларни Мисрдан олиб чиқишга, улар учун танлаб қўйган энг улуғвор юртга — сут ва асал оқиб ётган юртга олиб боришга онт ичган эдим. 7 Ўшанда уларга айтган эдим: ‘Ҳар бирингиз, кўзингизни қувонтирган макруҳ бутларингизни йўқотинглар. Миср бутларига сиғиниб ўзингизни булғаманглар. Эгангиз Худо Менман.’ 8 Аммо улар Менга қарши исён кўтардилар. Гапимга қулоқ солмадилар. Биронтаси ҳам макруҳ бутини ташламади, Миср худоларидан улар воз кечмадилар.
Шунда Мен қаҳру ғазабимни Мисрдаёқ уларнинг устига ёғдирмоқчи бўлдим. 9 Аммо шахтимдан қайтдим. Исроил атрофида яшаган халқлар олдида бадном бўлишни истамадим. Чунки Мен Исроил халқини Мисрдан олиб чиқиб, ўша халқлар олдида Ўзимни танитган эдим. 10 Шунинг учун Мен Исроил халқини Мисрдан олиб чиқдим, саҳрога бошлаб бордим. 11 У ерда уларга фармонларимни бердим, қонун–қоидаларимни билдирдим. Зотан, қонун–қоидаларимга риоя қилган ҳар қандай киши яшайди. 12 Мен уларга Шаббат кунларимни Ўзим ва улар орасидаги аломат қилиб бердим. Токи уларни муқаддас қиладиган Эгаси Мен эканлигимни билишсин. 13 Аммо улар саҳрода ҳам Менга қарши исён кўтардилар. Фармонларимни бажармадилар, қонун–қоидаларимни рад этдилар. Ўшаларга риоя қилган киши яшаган бўларди. Улар Шаббат кунларимни ҳам булғадилар.
Шунда Мен саҳрода уларнинг устига ғазабимни ёғдириб, йўқ қилиб юбормоқчи бўлдим. 14 Аммо Исроилни Мисрдан олиб чиққанимни кўрган халқлар олдида бадном бўлмаслигим учун шахтимдан қайтдим. 15 Шундай бўлса–да, уларни дунёдаги энг улуғвор юртга, сут ва асал оқиб ётган юртга олиб бормайман, деб саҳрода онт ичдим. 16 Улар қонун–қоидаларимни рад этган эдилар, фармонларимни бажармаган эдилар, Шаббат кунларимни булғагандилар. Қўйингки, қалбларини бутларга бағишлаган эдилар. 17 Шунга қарамай, Мен уларга ачиндим, саҳрода қирилиб кетишларига йўл қўймадим.
18 Мен уларнинг фарзандларига шундай деб уқтирдим: ‘Ота–боболарингиз йўлидан юрманглар, уларнинг одатларига тақлид қилманглар, бутлари билан ўзингизни булғаманглар. 19 Мен Эгангиз Худоман. Менинг фармонларимга риоя қилинглар, қонун–қоидаларимни битта қолдирмай бажаринглар. 20 Шаббат кунларимни муқаддас деб билинглар, чунки булар орамиздаги аломатдир. Шунда Эгангиз Худо Мен эканлигимни билиб оласизлар.’
21 Аммо фарзандлари ҳам Менга қарши исён кўтардилар. Қонунларимга риоя қилган киши яшаган бўларди. Аммо улар фармонларимни бажармадилар, қонун–қоидаларимга риоя қилмадилар. Шаббат кунларимни булғадилар. Шунда Мен саҳрода уларнинг устига ғазабимни ёғдирмоқчи бўлдим. 22 Аммо Исроилни Мисрдан олиб чиққанимни кўрган халқлар олдида бадном бўлмаслигим учун Ўзимни тийдим.
23 Шундай бўлса–да, Мен саҳрода онт ичдим: сизларни бошқа юртларга қувиб юбораман, халқлар орасига тарқатиб ташлайман, деб айтдим. 24 Чунки улар қонун–қоидаларимни буздилар, фармонларимни рад этдилар, Шаббат кунларимни булғадилар, кўнгиллари ота–боболарининг бутларини тусади. 25 Мен уларга ёмон қонунларни, ҳаёт учун яроқсиз қоидаларни бердим. 26 Уларни ўзлари келтирган назрлари билан булғадим. Тўнғич болаларини қурбонлик қилиб, оловда куйдиришларига йўл қўйиб бердим . Уларни хонавайрон қилиш учун шундай қилдим, токи улар Эгаси Мен эканлигимни билиб олишсин.»
27 Шунинг учун, эй инсон, Исроил халқига айт: «Эгамиз Раббий демоқда: сизларнинг ота–боболарингиз Менга хиёнат қилиб, шак келтирар эдилар. 28 Мен, бераман, деб онт ичган юртга уларни олиб кирганимдан сўнг, улар кўзига кўринган ҳар бир баланд тепалик устида, ҳар бир яшил дарахт остида ўз худоларига қурбонликлар келтирар эдилар. Мени қаттиқ ғазаблантирар эдилар! Ўша худоларига хушбўй тутатқилар тутатиб, шаробни назр қилардилар. 29 Мен улардан: ‘Сизлар ўша худоларга сажда қилиш учун қаерга борасизлар?’ деб сўрадим. Улар менга: ‘Саждагоҳларга борамиз’, деб жавоб бердилар. Шу сабабдан ўша жойлар бугунги кунгача Бамах деб аталмоқда.»
Худонинг жазоси ва кечирими
30 Шундай экан, Исроил халқига айт: «Эгамиз Раббий шундай демоқда: сизлар ҳам, ота–боболарингиз сингари, ўзларингизни булғамоқчимисизлар?! Менга бевафолик қилиб, макруҳ бутларга сиғинмоқчимисизлар?! 31 Сизлар бутларга назрлар келтиряпсизлар. Болаларингизни қурбонлик қилиб, оловда куйдиряпсизлар. Бундай жирканч қилмишлар билан бугунга қадар булғаниб келяпсизлар. Шундай экан, қандай қилиб Мендан маслаҳат сўрашга журъат этдингиз?! Мен, Эгангиз Раббий, барҳаёт Худо бўлганим ҳақи онт ичиб айтаманки, сизларга ҳеч қандай маслаҳат бермайман.
32 Сизлар ичингизда: ‘Бошқа халқларга ўхшасак эди, ёғоч ва тошга сиғинадиган эллардай бўлсак эди’, деб ният қиласизлар. Аммо бу ниятингиз амалга ошмайди. 33 Мен барҳаёт Худо бўлганим ҳақи онт ичиб айтаманки, чексиз қудратим, ажойиботларим ва алангали ғазабим билан сизларга ҳукмронлик қиламан. 34 Сизлар бегона халқлар орасига тарқалиб кетдингиз, Мен сизларни ўша юртлардан олиб чиқаман. Қудратим, ажойиботларим ва алангали ғазабим билан сизларни йиғиб оламан. 35 Сизларни халқлардан узоққа, саҳрога олиб бораман. У ерда ҳаммангизни юзма–юз ҳукм қиламан. 36 Ота–боболарингизни Миср саҳросида қандай ҳукм қилган бўлсам, сизларни ҳам худди шундай ҳукм қиламан, — деб айтмоқда Эгамиз Раббий. 37 — Сизларни чўпоннинг таёғи билан саралайман, аҳдимга бўйсунишга мажбур қиламан. 38 Менга қарши гуноҳ қилган исёнкор одамларни орангиздан йўқ қиламан. Сизлар мусофир бўлиб юрган юртдан ўша исёнкорларни чиқариб юбораман. Аммо Исроил юртига улар кирмайдилар. Ўшанда Эгангиз Мен эканлигимни билиб оласизлар.
39 Эй Исроил халқи, Эгамиз Раббий шундай демоқда: Менга қулоқ солишни хоҳламасангиз, йўқолинглар! Ҳар бирингиз бутларингизга сиғиниб юраверинглар! Аммо назрлару бутларингиз билан Мени бадном қила кўрманглар. 40 Зеро, эй Исроил, бутун хонадонинг фақат Менинг муқаддас тоғимда, Исроилнинг баланд тоғида , ўша юртда Менга сажда қилади, — деб айтмоқда Эгамиз Раббий. — Ўша ерда сизларни қабул қиламан. Ҳадялару аъло инъомларингизни, муқаддас тортиқларингизни келтиришни буюраман. 41 Сизлар бошқа юртларга тарқалиб кетган бўлсангиз–да, Мен сизларни йиғиб оламан, халқлар орасидан олиб чиқаман. Хушбўй тутатқининг муаттар ҳидидан мамнун бўлгандай, сизлардан мамнун бўламан. Барча халқларнинг кўзи олдида Ўз муқаддаслигимни орангизда намоён қиламан. 42 Ота–боболарингизга онт ичиб ваъда қилган Исроил юртига сизларни олиб кирганимда, Эгангиз Мен эканлигимни билиб оласизлар. 43 Шунда сизни булғаган қабиҳ ишларингизни, тутган йўлларингизни эслаб, ўзингиздан ўзингиз ҳазар қиласизлар. 44 Мен сизнинг эгри йўлларингизга, қабиҳ ишларингизга кўра, иш тутмайман. Ўз номим ҳақи, сизларга яхшилик қиламан. Шунда Эгангиз Мен эканлигимни билиб оласизлар. Эгамиз Раббийнинг каломи шудир.»”
Жанубдаги ёнғин
45 Эгамиз менга Ўз сўзини аён қилди: 46 “Эй инсон, жанубга юзланиб, Нагавдаги ўрмонга қарши башорат қилгин. 47 Жанубдаги бу ўрмонга айт: «Эгамизнинг сўзини эшит! Эгамиз Раббий шундай демоқда: Мен сенинг ҳар бир дарахтингни, кўкарганини ҳам, қуриганини ҳам ёндириб йўқ қиламан. Авж олган алангани ҳеч ким ўчира олмайди. Бу аланга жанубдан шимолгача бўлган ер юзини куйдириб ташлайди. 48 Бу оловни Мен, Эганг, ёндирганимни бутун дунё кўради. Ҳеч ким уни ўчира олмайди.»”
49 Шунда мен ёлвориб, дедим: “Ё Эгам Раббий, бу одамлар менга: «Ҳадеб маталлар билан гапираверасанми?» деб айтишмоқда.”
