13–BOB
Isroil shohi Yohuxoz
1 Yahudo shohi Yoʻsh hukmronligining yigirma uchinchi yilida Yohuxoz Samariyada Isroil taxtiga oʻtirdi va oʻn yetti yil hukmronlik qildi. Yohuxoz Yohuning oʻgʻli edi. 2 Yohuxoz Egamiz oldida qabih ishlar qildi va Isroilni gunohga botirgan Nabat oʻgʻli Yeribomning qilgan gunohlariga ergashdi. U qabih yoʻlidan aslo qaytmadi.
3 Shuning uchun Egamiz Isroildan gʻazablandi va Isroil xalqini uzoq vaqt Oram shohi Xazayil bilan Xazayilning oʻgʻli Banhadadning qoʻliga berib qoʻydi. 4 Shu sababdan Yohuxoz Egamizga iltijo qilgan edi, Egamiz uning iltijolarini eshitdi. Isroil xalqi chekkan azob–uqubatlarni, Oram shohi ularni siquvga olganini Egamiz koʻrib turardi. 5 Egamiz Isroilga bir qutqaruvchi yuborgandan keyin, ular Oram xalqining zulmidan xalos boʻldi va oldingiday tinchgina yashayverdi. 6 Ammo xalq Yeribom xonadoni Isroilga olib kirgan gunohlarga ergashaverdi, bu gunohlardan qaytmadi. Asheraga atalgan ustun hali ham Samariyada turgan edi. 7 Oram shohi Yohuxozning lashkarini qirib, kulini koʻkka sovurgan edi. Yohuxozning ellikta otliq sipohi, oʻnta jang aravasi, oʻn mingta piyoda sipohidan boshqa kuchi qolmagan edi. 8 Yohuxozning boshqa ishlari, butun faoliyati va uning qahramonliklari “Isroil shohlari tarixi” kitobida yozilgan. 9 Yohuxoz olamdan oʻtdi. U Samariyada ota–bobolari yoniga dafn qilindi. Uning oʻrniga oʻgʻli Yohoʻsh shoh boʻldi.
Isroil shohi Yohoʻsh
10 Yahudo shohi Yoʻsh hukmronligining oʻttiz yettinchi yilida Yohoʻsh Samariyada Isroil taxtiga oʻtirdi va oʻn olti yil hukmronlik qildi. Yohoʻsh Yohuxozning oʻgʻli edi. 11 U Egamiz oldida qabih ishlar qildi. Isroilni gunohga botirgan Nabat oʻgʻli Yeribom qilgan jamiki gunohlarga ergashdi, bu gunohlardan qaytmadi.
12 Yohoʻshning boshqa ishlari, butun faoliyati, Yahudo shohi Emoziyo bilan jang qilganda koʻrsatgan qahramonliklari “Isroil shohlari tarixi” kitobida yozilgan. 13 Yohoʻsh olamdan oʻtib, Samariyada ota–bobolari — Isroil shohlari yoniga dafn qilindi. Oʻrniga oʻgʻli Yorubom shoh boʻldi.
Elishayning oʻlimi
14 Elishay tuzalmas xastalikka yoʻliqqanda, Isroil shohi Yohoʻsh uni ziyorat qilgani borib: “Otam! Otam! — deb yigʻlagan edi. — Siz Isroilning qudratli himoyachisisiz–ku! Isroilning jang aravasi va otliq lashkari kabisiz! Bizni tashlab ketmang!”
15 Oʻshanda Elishay shohga: “Yoying bilan oʻqlaringni ol!” dedi. Shoh yoyi bilan oʻqlarini oldi. 16 Elishay: “Yoyni hozirla!” deb shohga buyurdi. Shoh yoyni hozirlagach, Elishay qoʻllarini shohning qoʻllari ustiga qoʻydi. 17 Soʻngra unga: “Sharq tomondagi derazani och!” deb buyurdi. Shoh derazani ochgandan keyin, Elishay: “Oʻqni ot!” dedi. Shoh oʻqni otdi.
— Bu oʻq Egamiz beradigan najot alomatidir, u seni Oram lashkari ustidan zafarga erishtiradi, — dedi Elishay. — Sen Oram lashkarini Ofoqda yoʻq qilasan.
18 Keyin Elishay shohga: “Qolgan oʻqlarni ol!” deb buyurdi. Isroil shohi oʻqlarni olgach, Elishay unga: “Oʻqlarni yerga ur!” dedi. Shoh oʻqlarni uch marta yerga urib, toʻxtab qoldi. 19 Shunda paygʻambar shohdan achchiqlandi:
— Besh–olti marta urishing lozim edi, oʻshanda Oram lashkarini tamomila magʻlub qilgan boʻlarding. Endi esa ularni uch martagina magʻlub etasan, xolos.
20 Shundan keyin Elishay vafot etdi, uni dafn qildilar. Har yili bahorda Moʻabdan bosqinchilar Isroil yerlariga bostirib kelardi. 21 Bir safar Isroil odamlari bir marhumni dafn qilayotgan edilar, Moʻablik bosqinchilarni koʻrdilar–u, jasadni Elishayning xilxonasiga tashlab qochdilar. Jasad Elishayning suyaklariga tekkanda tirilib ketdi va oyoqqa turdi.
Isroil bilan Oram oʻrtasidagi urush
22 Oram shohi Xazayil Yohuxozning butun shohligi davrida Isroil xalqiga zulm oʻtkazib kelgan edi. 23 Ammo Egamiz Isroil xalqiga rahm–shafqat koʻrsatib, Ibrohim, Isʼhoq va Yoqub bilan qilgan ahdiga koʻra, Isroil xalqiga yuz burgan edi. Egamiz hozirgacha Isroil xalqini Oʻz huzuridan quvib chiqarmadi va ularning qirilib ketishiga yoʻl qoʻymadi.
24 Oram shohi Xazayil vafot etgach, oʻrniga oʻgʻli Banhadad shoh boʻldi. 25 Soʻngra Yohoʻsh otasi Yohuxoz shohligi davrida boy bergan shaharlarni Xazayilning oʻgʻli Banhadaddan qaytarib oldi. Banhadadni uch marta magʻlub qilib, Isroil shaharlariga boshqatdan egalik qildi.
13–БОБ
Исроил шоҳи Ёҳухоз
1 Яҳудо шоҳи Йўш ҳукмронлигининг йигирма учинчи йилида Ёҳухоз Самарияда Исроил тахтига ўтирди ва ўн етти йил ҳукмронлик қилди. Ёҳухоз Ёҳунинг ўғли эди. 2 Ёҳухоз Эгамиз олдида қабиҳ ишлар қилди ва Исроилни гуноҳга ботирган Набат ўғли Ерибомнинг қилган гуноҳларига эргашди. У қабиҳ йўлидан асло қайтмади.
3 Шунинг учун Эгамиз Исроилдан ғазабланди ва Исроил халқини узоқ вақт Орам шоҳи Хазайил билан Хазайилнинг ўғли Банҳададнинг қўлига бериб қўйди. 4 Шу сабабдан Ёҳухоз Эгамизга илтижо қилган эди, Эгамиз унинг илтижоларини эшитди. Исроил халқи чеккан азоб–уқубатларни, Орам шоҳи уларни сиқувга олганини Эгамиз кўриб турарди. 5 Эгамиз Исроилга бир қутқарувчи юборгандан кейин, улар Орам халқининг зулмидан халос бўлди ва олдингидай тинчгина яшайверди. 6 Аммо халқ Ерибом хонадони Исроилга олиб кирган гуноҳларга эргашаверди, бу гуноҳлардан қайтмади. Ашерага аталган устун ҳали ҳам Самарияда турган эди. 7 Орам шоҳи Ёҳухознинг лашкарини қириб, кулини кўкка совурган эди. Ёҳухознинг элликта отлиқ сипоҳи, ўнта жанг араваси, ўн мингта пиёда сипоҳидан бошқа кучи қолмаган эди. 8 Ёҳухознинг бошқа ишлари, бутун фаолияти ва унинг қаҳрамонликлари “Исроил шоҳлари тарихи” китобида ёзилган. 9 Ёҳухоз оламдан ўтди. У Самарияда ота–боболари ёнига дафн қилинди. Унинг ўрнига ўғли Ёҳўш шоҳ бўлди.
Исроил шоҳи Ёҳўш
10 Яҳудо шоҳи Йўш ҳукмронлигининг ўттиз еттинчи йилида Ёҳўш Самарияда Исроил тахтига ўтирди ва ўн олти йил ҳукмронлик қилди. Ёҳўш Ёҳухознинг ўғли эди. 11 У Эгамиз олдида қабиҳ ишлар қилди. Исроилни гуноҳга ботирган Набат ўғли Ерибом қилган жамики гуноҳларга эргашди, бу гуноҳлардан қайтмади.
12 Ёҳўшнинг бошқа ишлари, бутун фаолияти, Яҳудо шоҳи Эмозиё билан жанг қилганда кўрсатган қаҳрамонликлари “Исроил шоҳлари тарихи” китобида ёзилган. 13 Ёҳўш оламдан ўтиб, Самарияда ота–боболари — Исроил шоҳлари ёнига дафн қилинди. Ўрнига ўғли Ёрубом шоҳ бўлди.
Элишайнинг ўлими
14 Элишай тузалмас хасталикка йўлиққанда, Исроил шоҳи Ёҳўш уни зиёрат қилгани бориб: “Отам! Отам! — деб йиғлаган эди. — Сиз Исроилнинг қудратли ҳимоячисисиз–ку! Исроилнинг жанг араваси ва отлиқ лашкари кабисиз! Бизни ташлаб кетманг!”
15 Ўшанда Элишай шоҳга: “Ёйинг билан ўқларингни ол!” деди. Шоҳ ёйи билан ўқларини олди. 16 Элишай: “Ёйни ҳозирла!” деб шоҳга буюрди. Шоҳ ёйни ҳозирлагач, Элишай қўлларини шоҳнинг қўллари устига қўйди. 17 Сўнгра унга: “Шарқ томондаги деразани оч!” деб буюрди. Шоҳ деразани очгандан кейин, Элишай: “Ўқни от!” деди. Шоҳ ўқни отди.
— Бу ўқ Эгамиз берадиган нажот аломатидир, у сени Орам лашкари устидан зафарга эриштиради, — деди Элишай. — Сен Орам лашкарини Офоқда йўқ қиласан.
18 Кейин Элишай шоҳга: “Қолган ўқларни ол!” деб буюрди. Исроил шоҳи ўқларни олгач, Элишай унга: “Ўқларни ерга ур!” деди. Шоҳ ўқларни уч марта ерга уриб, тўхтаб қолди. 19 Шунда пайғамбар шоҳдан аччиқланди:
— Беш–олти марта уришинг лозим эди, ўшанда Орам лашкарини тамомила мағлуб қилган бўлардинг. Энди эса уларни уч мартагина мағлуб этасан, холос.
20 Шундан кейин Элишай вафот этди, уни дафн қилдилар. Ҳар йили баҳорда Мўабдан босқинчилар Исроил ерларига бостириб келарди. 21 Бир сафар Исроил одамлари бир марҳумни дафн қилаётган эдилар, Мўаблик босқинчиларни кўрдилар–у, жасадни Элишайнинг хилхонасига ташлаб қочдилар. Жасад Элишайнинг суякларига текканда тирилиб кетди ва оёққа турди.
Исроил билан Орам ўртасидаги уруш
22 Орам шоҳи Хазайил Ёҳухознинг бутун шоҳлиги даврида Исроил халқига зулм ўтказиб келган эди. 23 Аммо Эгамиз Исроил халқига раҳм–шафқат кўрсатиб, Иброҳим, Исҳоқ ва Ёқуб билан қилган аҳдига кўра, Исроил халқига юз бурган эди. Эгамиз ҳозиргача Исроил халқини Ўз ҳузуридан қувиб чиқармади ва уларнинг қирилиб кетишига йўл қўймади.
24 Орам шоҳи Хазайил вафот этгач, ўрнига ўғли Банҳадад шоҳ бўлди. 25 Сўнгра Ёҳўш отаси Ёҳухоз шоҳлиги даврида бой берган шаҳарларни Хазайилнинг ўғли Банҳададдан қайтариб олди. Банҳададни уч марта мағлуб қилиб, Исроил шаҳарларига бошқатдан эгалик қилди.
