11–BOB
Xudoning tanlangan xalqi
1 Shunday qilib, yana bir savolim bor. Nahotki Xudo Oʻz xalqini rad qilgan boʻlsa? Yoʻq, aslo! Men oʻzim Isroil xalqidan boʻlib, Ibrohimning avlodidanman, Benyamin qabilasiga tegishliman–ku! 2 Xudo azaldan tanlab olgan xalqini rad qilgani yoʻq. Muqaddas bitiklarda Ilyos haqida nima yozilgani esingizda yoʻqmi?! U Isroil xalqidan shikoyat qilib, Xudoga shunday degan edi: 3 “Ey Egam, Isroil xalqi qurbongohlaringni buzdi, paygʻambarlaringni qilichdan oʻtkazdi. Yolgʻiz men qoldim, xolos. Endi jonimni olish uchun meni ham qidirib yuribdilar.” 4 Xudo unga nima deb javob berdi? “Men Isroil xalqidan Oʻzim uchun Baal oldida tiz choʻkmagan yetti ming odamni qoldirdim.” 5 Xuddi shunga oʻxshab, hozir ham Xudoga sodiq qolganlar bor, chunki ular Xudoning inoyati boʻyicha tanlanganlar. 6 Tanlash insonlarning ishlariga emas, Xudoning inoyatiga bogʻliq. Agar shunday boʻlmaganda edi, inoyat haqiqiy inoyat boʻlmas edi .
7 Xullas, bu nimani bildiradi? Isroil xalqi solihlik payida boʻlsa ham, solihlikka erishmadi. Faqatgina tanlanganlar bu maqsadga erishdi, qolganlarning esa yuraklari tosh boʻldi. 8 Muqaddas bitiklarda yozilganday :
“Xudo shu paytgacha ularni qattiq uxlatib qoʻydi,
Ularga koʻradigan koʻz, eshitadigan quloq bermadi.”
9 Dovud ham shunday degan:
“Dasturxonlari oʻzlariga toʻru tuzoq boʻlsin.
Shunda ular qoqilib,
Jazolarini oladilar.
10 Koʻz nurlari soʻnsin, koʻrmay qolsin,
Bellari to abad bukchayib qolsin.”
11 Bundan yana bir savol kelib chiqadi. Yahudiylar qoqilganda, butunlay halok boʻldilarmi? Yoʻq, aslo! Aksincha, ular Masihni rad qilganlari uchun gʻayriyahudiylar najotga ega boʻldilar, toki Isroil xalqining rashki qoʻzgʻalsin. 12 Yahudiylar Masihni rad etib, butun dunyoni yanada boyitdilar. Oʻzlari yoʻqotgan boylik bilan gʻayriyahudiylarga foyda keltirdilar. Agar ularning bu gunohi shunday samara keltirgan boʻlsa, ularning najot topishi qanchalik foyda keltirishini bir tasavvur qilib koʻringlar–a!
Novdalarning payvand qilinish misoli
13 Endi sizlarga — gʻayriyahudiylarga aytyapman. Toʻgʻri, men sizlarga Xushxabar keltirish uchun yuborilganman. Bu xizmatimni jon–jahdim bilan bajaraman, 14 balki bu xizmatim bilan oʻz qondoshlarim yahudiylarning rashkini qoʻzgʻatarman, ularning baʼzilarini qutqarib qolarman. 15 Yahudiylarning rad etilishi dunyoni Xudo bilan yarashtirgan boʻlsa, ularning Xudo tomonidan qabul qilinishi oʻlimdan hayotga olib bormaydimi?
16 Birinchi yopilgan non Xudoga bagʻishlanib muqaddas boʻlsa, xamirning qolgani ham muqaddasdir. Agar tomirlar muqaddas boʻlsa, novdalar ham muqaddasdir. 17 Baʼzi yahudiylar daraxtning sindirib tashlangan novdalariga oʻxshaydilar. Sizlar — gʻayriyahudiylar esa tabiiy novdalar orasiga payvand qilingan yovvoyi zaytun novdalariga oʻxshaysizlar. Endi ular bilan birga bir tomirdan oziqlanyapsizlar. 18 Shunday ekan, boshqa novdalarga qarab maqtanmanglar. Agar juda kekkayib ketsangizlar, yodga olinglar, sizlar tomirni emas, balki tomir sizlarni oziqlantiryapti. 19 Ehtimol sizlar: “Biz payvand qilinishimiz uchun novdalar sindirildi”, dersizlar. 20 Toʻgʻri, lekin esingizda boʻlsin: ular ishonmaganlari uchun sindirib tashlandilar, ammo sizlar imoningiz orqali payvand qilingansiz. Shuning uchun kekkayib ketmanglar, balki Xudodan qoʻrqinglar. 21 Aks holda, Xudo tabiiy novdalarni ayamagani kabi, sizlarni ham ayamaydi.
22 Shunday qilib, Xudoning mehribonligi va qattiqqoʻlligi haqida oʻylab koʻring: Xudoning najotini rad qilganlarga U qattiqqoʻllik qildi, sizlarga — payvand qilinganlarga esa U mehribonlik koʻrsatdi. Agar Xudoga sodiq qolsangiz, Uning mehribonligidan bahramand boʻlaverasiz. Boʻlmasa, Xudo sizlarni ham kesib tashlaydi. 23 Najotni rad qilganlar oʻz imonsizliklarini bas qilsalar, payvand qilinadilar. Xudo ularni qayta payvand qilib qoʻyishga qodir. 24 Axir, sizlar yovvoyi zaytun daraxtidan kesib olinib, parvarishlangan zaytun daraxtiga, tabiatga xilof ravishda, payvand qilindingiz. Shunday ekan, ular, tabiiy novdalar, oʻzlarining daraxtiga qanchalar osonlik bilan qayta payvand qilinadilar–a!
25 Birodarlarim, sizlar tagʻin oʻzbilarmon boʻlib ketmanglar deb, bu sirni sizlarga bildirmoqchiman: belgilangan miqdordagi gʻayriyahudiylar najot topmaguncha, Isroil xalqining baʼzilari oʻjar boʻlib qolaveradilar. 26 Shundan keyin butun Isroil qutqariladi. Muqaddas bitiklarda Xudo shunday degan–ku :
“Qutqaruvchi Quddusdan keladi,
Yoqub naslidan betavfiqlikni yoʻq qiladi.
27 Ular bilan qilgan ahdim mana shudir:
Men ularni gunohlaridan forigʻ qilaman.”
28 Yahudiylar Xushxabarni rad qilib, Xudoning dushmanlari boʻlib qoldilar, bu sizlarga — gʻayriyahudiylarga foyda keltirdi. Ammo Xudo yahudiylarni tanlagani uchun, ularning ota–bobolari haqi hali ham ularni yaxshi koʻradi. 29 Chunki Xudo bergan inʼomlarini qaytarib olmaydi va Oʻzi daʼvat qilgan xalqidan voz kechmaydi. 30 Siz — gʻayriyahudiylar ham bir vaqtlar itoatsiz edingiz, ammo yahudiylarning itoatsizligi natijasida Xudo sizlarga mehr–shafqat koʻrsatdi. 31 Toʻgʻri, hozir yahudiylar itoatsiz, ammo sizlarga koʻrsatilgan mehr–shafqat tufayli ular ham mehr–shafqat topadilar. 32 Hammaga mehr koʻrsatay deb, Xudo hammani itoatsizlikka tutqun qildi.
33 Xudoning donoligiyu bilimi naqadar boy va chuqurdir! Uning hukmlarini kim tushunib yetadi?! Uning yoʻllarini kim sinchiklab tekshira oladi?! 34 Kim Egamizning fikr–zikrini bila oladi?! Kim Unga maslahat bera oladi?! 35 Kim Xudoga shunday hadya berganki, Xudo undan qarzdor boʻlsa?! 36 Hech kim! Chunki butun borliq Xudodan kelib chiqqan, Xudo orqali va Xudo uchun mavjuddir! Unga to abad shon–sharaflar boʻlsin! Omin.
11–БОБ
Худонинг танланган халқи
1 Шундай қилиб, яна бир саволим бор. Наҳотки Худо Ўз халқини рад қилган бўлса? Йўқ, асло! Мен ўзим Исроил халқидан бўлиб, Иброҳимнинг авлодиданман, Бенямин қабиласига тегишлиман–ку! 2 Худо азалдан танлаб олган халқини рад қилгани йўқ. Муқаддас битикларда Илёс ҳақида нима ёзилгани эсингизда йўқми?! У Исроил халқидан шикоят қилиб, Худога шундай деган эди: 3 “Эй Эгам, Исроил халқи қурбонгоҳларингни бузди, пайғамбарларингни қиличдан ўтказди. Ёлғиз мен қолдим, холос. Энди жонимни олиш учун мени ҳам қидириб юрибдилар.” 4 Худо унга нима деб жавоб берди? “Мен Исроил халқидан Ўзим учун Баал олдида тиз чўкмаган етти минг одамни қолдирдим.” 5 Худди шунга ўхшаб, ҳозир ҳам Худога содиқ қолганлар бор, чунки улар Худонинг инояти бўйича танланганлар. 6 Танлаш инсонларнинг ишларига эмас, Худонинг иноятига боғлиқ. Агар шундай бўлмаганда эди, иноят ҳақиқий иноят бўлмас эди .
7 Хуллас, бу нимани билдиради? Исроил халқи солиҳлик пайида бўлса ҳам, солиҳликка эришмади. Фақатгина танланганлар бу мақсадга эришди, қолганларнинг эса юраклари тош бўлди. 8 Муқаддас битикларда ёзилгандай :
“Худо шу пайтгача уларни қаттиқ ухлатиб қўйди,
Уларга кўрадиган кўз, эшитадиган қулоқ бермади.”
9 Довуд ҳам шундай деган:
“Дастурхонлари ўзларига тўру тузоқ бўлсин.
Шунда улар қоқилиб,
Жазоларини оладилар.
10 Кўз нурлари сўнсин, кўрмай қолсин,
Беллари то абад букчайиб қолсин.”
11 Бундан яна бир савол келиб чиқади. Яҳудийлар қоқилганда, бутунлай ҳалок бўлдиларми? Йўқ, асло! Аксинча, улар Масиҳни рад қилганлари учун ғайрияҳудийлар нажотга эга бўлдилар, токи Исроил халқининг рашки қўзғалсин. 12 Яҳудийлар Масиҳни рад этиб, бутун дунёни янада бойитдилар. Ўзлари йўқотган бойлик билан ғайрияҳудийларга фойда келтирдилар. Агар уларнинг бу гуноҳи шундай самара келтирган бўлса, уларнинг нажот топиши қанчалик фойда келтиришини бир тасаввур қилиб кўринглар–а!
Новдаларнинг пайванд қилиниш мисоли
13 Энди сизларга — ғайрияҳудийларга айтяпман. Тўғри, мен сизларга Хушхабар келтириш учун юборилганман. Бу хизматимни жон–жаҳдим билан бажараман, 14 балки бу хизматим билан ўз қондошларим яҳудийларнинг рашкини қўзғатарман, уларнинг баъзиларини қутқариб қоларман. 15 Яҳудийларнинг рад этилиши дунёни Худо билан яраштирган бўлса, уларнинг Худо томонидан қабул қилиниши ўлимдан ҳаётга олиб бормайдими?
16 Биринчи ёпилган нон Худога бағишланиб муқаддас бўлса, хамирнинг қолгани ҳам муқаддасдир. Агар томирлар муқаддас бўлса, новдалар ҳам муқаддасдир. 17 Баъзи яҳудийлар дарахтнинг синдириб ташланган новдаларига ўхшайдилар. Сизлар — ғайрияҳудийлар эса табиий новдалар орасига пайванд қилинган ёввойи зайтун новдаларига ўхшайсизлар. Энди улар билан бирга бир томирдан озиқланяпсизлар. 18 Шундай экан, бошқа новдаларга қараб мақтанманглар. Агар жуда кеккайиб кетсангизлар, ёдга олинглар, сизлар томирни эмас, балки томир сизларни озиқлантиряпти. 19 Эҳтимол сизлар: “Биз пайванд қилинишимиз учун новдалар синдирилди”, дерсизлар. 20 Тўғри, лекин эсингизда бўлсин: улар ишонмаганлари учун синдириб ташландилар, аммо сизлар имонингиз орқали пайванд қилингансиз. Шунинг учун кеккайиб кетманглар, балки Худодан қўрқинглар. 21 Акс ҳолда, Худо табиий новдаларни аямагани каби, сизларни ҳам аямайди.
22 Шундай қилиб, Худонинг меҳрибонлиги ва қаттиққўллиги ҳақида ўйлаб кўринг: Худонинг нажотини рад қилганларга У қаттиққўллик қилди, сизларга — пайванд қилинганларга эса У меҳрибонлик кўрсатди. Агар Худога содиқ қолсангиз, Унинг меҳрибонлигидан баҳраманд бўлаверасиз. Бўлмаса, Худо сизларни ҳам кесиб ташлайди. 23 Нажотни рад қилганлар ўз имонсизликларини бас қилсалар, пайванд қилинадилар. Худо уларни қайта пайванд қилиб қўйишга қодир. 24 Ахир, сизлар ёввойи зайтун дарахтидан кесиб олиниб, парваришланган зайтун дарахтига, табиатга хилоф равишда, пайванд қилиндингиз. Шундай экан, улар, табиий новдалар, ўзларининг дарахтига қанчалар осонлик билан қайта пайванд қилинадилар–а!
25 Биродарларим, сизлар тағин ўзбилармон бўлиб кетманглар деб, бу сирни сизларга билдирмоқчиман: белгиланган миқдордаги ғайрияҳудийлар нажот топмагунча, Исроил халқининг баъзилари ўжар бўлиб қолаверадилар. 26 Шундан кейин бутун Исроил қутқарилади. Муқаддас битикларда Худо шундай деган–ку :
“Қутқарувчи Қуддусдан келади,
Ёқуб наслидан бетавфиқликни йўқ қилади.
27 Улар билан қилган аҳдим мана шудир:
Мен уларни гуноҳларидан фориғ қиламан.”
28 Яҳудийлар Хушхабарни рад қилиб, Худонинг душманлари бўлиб қолдилар, бу сизларга — ғайрияҳудийларга фойда келтирди. Аммо Худо яҳудийларни танлагани учун, уларнинг ота–боболари ҳақи ҳали ҳам уларни яхши кўради. 29 Чунки Худо берган инъомларини қайтариб олмайди ва Ўзи даъват қилган халқидан воз кечмайди. 30 Сиз — ғайрияҳудийлар ҳам бир вақтлар итоатсиз эдингиз, аммо яҳудийларнинг итоатсизлиги натижасида Худо сизларга меҳр–шафқат кўрсатди. 31 Тўғри, ҳозир яҳудийлар итоатсиз, аммо сизларга кўрсатилган меҳр–шафқат туфайли улар ҳам меҳр–шафқат топадилар. 32 Ҳаммага меҳр кўрсатай деб, Худо ҳаммани итоатсизликка тутқун қилди.
33 Худонинг донолигию билими нақадар бой ва чуқурдир! Унинг ҳукмларини ким тушуниб етади?! Унинг йўлларини ким синчиклаб текшира олади?! 34 Ким Эгамизнинг фикр–зикрини била олади?! Ким Унга маслаҳат бера олади?! 35 Ким Худога шундай ҳадя берганки, Худо ундан қарздор бўлса?! 36 Ҳеч ким! Чунки бутун борлиқ Худодан келиб чиққан, Худо орқали ва Худо учун мавжуддир! Унга то абад шон–шарафлар бўлсин! Омин.
