12–BOB
Shimoldagi qabilalar isyon koʻtarishadi
1 Raxabom Shakam shahriga ketdi. Jamiki Isroil xalqi ham, Raxabomni shoh qilib koʻtaramiz deb, Shakamga kelishdi. 2 Nabat oʻgʻli Yeribom bu haqda eshitib, Misrdan qaytdi . U Sulaymonning dastidan Misrga qochib ketganicha, hanuz oʻsha yerda edi. 3 Isroil xalqi odam yuborib, uni chaqirtirib keldi. Soʻng Yeribom bilan barcha Isroil jamoasi Raxabom huzuriga kelib, unga shu gapni aytishdi:
4 — Otangiz bizga ogʻir boʻyinturuq solib, ogʻir mehnat qilishga bizni majburlagan edi. Endi siz mehnatimizni yengillatib, bizni boʻyinturuqdan xalos qiling. Oʻshanda biz sizga itoat etamiz.
5 — Hozir qaytib ketaveringlar, — dedi Raxabom kelganlarga. — Uch kundan keyin yana huzurimga kelinglar.
Shunday qilib, xalq qaytib ketdi.
6 Shoh Raxabomning otasi Sulaymon hayotligi davrida oqsoqollar har doim uning oldida hoziru nozir edilar. Shoh oʻsha oqsoqollarga maslahat soldi.
— Sizlar nima deysizlar, bu xalqqa nima deb javob bersam boʻladi?
7 Oqsoqollar shohga shunday deb maslahat berishdi:
— Agar siz bu xalqqa bugun qul boʻlib xizmat qilsangiz, ularga javob berganingizda, yaxshi soʻzingizni ayamasangiz, ular sizga bir umr xizmat qiladilar.
8 Lekin shoh oqsoqollarning maslahatlarini rad qildi. Birga oʻsgan va oʻziga xizmat qilayotgan yosh yigitlar bilan maslahatlashdi. 9 Shoh oʻsha yigitlarga dedi:
— Bu xalq menga: “Otangiz bizga solgan ogʻir boʻyinturuqdan endi bizni siz xalos qiling”, deyapti. Ularga nima deb javob berayin? Sizlar qanday maslahat berasizlar?
10 Raxabom bilan birga oʻsib–ulgʻaygan yosh yigitlar unga shunday maslahat berishdi:
— Arz qilgan oʻsha xalqqa shunday deb ayt: “Mening jimjilogʻim otamning belidan ham yoʻgʻon. 11 Otam sizlarga ogʻir boʻyinturuq solgan edi, endi men undan ham battarrogʻini qilaman. Otam sizlarni qamchi bilan jazolagan ekan, men esa chayonlarga chaqtirib, jazolayman.”
12 Raxabom Yeribomga va xalqqa: “Uchinchi kuni huzurimga kelinglar”, deb aytgani uchun, xalq aytilgan paytda shoh Raxabomning huzuriga keldi. 13-14 Shoh oqsoqollarning bergan maslahatlarini pisand qilmay, yosh yigitlarning gapiga kirib, xalqqa keskin javob berdi:
— Otam sizlarga ogʻir boʻyinturuq solgan edi, endi men undan ham battarrogʻini qilaman. Otam sizlarni qamchi bilan urib jazolagan ekan, men esa chayonlarga chaqtirib jazolayman.
15 Shunday qilib, shoh xalqqa quloq solmadi. Egamizning Shiloʻlik Oxiyo orqali Nabat oʻgʻli Yeribomga bergan soʻzi bajo boʻlishi uchun Xudo bu voqeani shunday rejalashtirgan edi. 16 Isroil xalqi qarasaki, shoh gapga quloq solmayapti. Shundan keyin xalq unga shunday xitob qildi:
“Essay oʻgʻli Dovudning bizga oʻtkazib qoʻygan joyi yoʻq,
Bizning ham undan qarzimiz yoʻq!
Ey Isroil xalqi, hamma oʻz uyiga qaytsin!
Ey Dovud, endi oʻz koʻmachingga oʻzing kul tortaver!”
Shunday qilib, Isroil xalqi uylariga tarqalib ketdi. 17 Raxabom faqat Yahudo shaharlarida yashaydigan Isroil xalqi ustidangina hukmronlik qiladigan boʻlib qoldi. 18 Shoh Raxabom qarollar boshligʻi Odoniramni Isroil xalqi oldiga yuborgan edi, Isroil xalqi uni toshboʻron qilib oʻldirdi. Bu xabarni shoh Raxabom eshitdi–yu, shosha–pisha jang aravasiga minib Quddusga qochdi. 19 Isroil xalqi oʻsha kundan boshlab Dovud xonadonidan yuz oʻgirdi.
20 Isroil xalqi: “Yeribom qaytib kelibdi” degan xabarni eshitishdi–yu, odam yuborib, uni oʻzlarining huzuriga chaqirtirib kelishdi. Isroil xalqi Yeribomni butun Isroilga shoh qildi. Dovud xonadoniga sodiq boʻlgan faqat Yahudo qabilasi qoldi, boshqa hech kim bu xonadonga ergashmadi.
Shamayoning bashorati
21 Sulaymon oʻgʻli Raxabom Quddusga kelib, Yahudo va Benyamin qabilalaridan 180.000 odamni sipohlikka tanlab oldi. “Shohlikni qaytarib olaman” degan maqsadda ularni Isroil xalqiga qarshi jang qilish uchun tayyorladi. 22 Lekin oʻshanda Shamayo paygʻambarga Xudoning quyidagi soʻzlari ayon boʻldi: 23 “Yahudo shohi Sulaymon oʻgʻli Raxabomga hamda butun Yahudo va Benyamin qabilasiga, bu yerdagi boshqa xalqlarga shu gaplarni yetkaz: 24 «Egamiz shunday aytmoqda: qarindoshlaringiz Isroil xalqiga qarshi urush boshlamanglar! Har kim oʻz uyiga qaytsin! Chunki bu ishlar hammasi Mendan boʻldi.»”
Ular Egamizning amriga itoat etib, uylariga qaytib ketdilar.
Yeribom Xudodan yuz oʻgiradi
25 Yeribom Efrayim qirlaridagi Shakam shahrini mustahkam qilib, oʻsha yerda oʻrnashdi. U yerdan Paniyolga ketib, u shaharni ham mustahkam qildi. 26 Keyin Yeribom oʻziga oʻzi aytdi: “Shohlik yana Dovud xonadoniga qaytib qolishi mumkin. 27 Agar bu xalq Egamizning uyiga qurbonlik qilish uchun Quddusga boraversa, u paytda xalqning koʻngli yana oʻzlarining hukmdori Yahudo shohi Raxabomga chopadi, meni esa oʻldiradilar.”
28 Shundan soʻng shoh Yeribom maslahatchilari bilan kengashib, ikki oltin buzoq yasadi va xalqqa dedi:
— Ey Isroil, Quddusga borib yurishingizga hojat yoʻq! Mana, sizlarni Misrdan olib chiqqan xudolaringiz!
29 Yeribom oltin buzoqlarning birini Baytil shahriga, ikkinchisini Dan shahriga oʻrnashtirdi. 30 Xalq oltin buzoqlarga topinmoq uchun Baytilga va Danga borardi . Bu narsalar esa hammani gunohga botirdi.
31 Yeribom, bundan tashqari, begona xudolarga atab sajdagohlar qurdirdi. Levi qabilasidan boʻlmagan xalqdan ruhoniylar tayinladi.
Baytildagi qurbongoh
32-33 Yeribom Isroil xalqi uchun Baytilda nishonlanadigan bir bayram tayin qildi, bu bayram Yahudoda nishonlanadigan bayramga oʻxshash edi. Bu bayramning sanasini Yeribom oʻzicha sakkizinchi oyning oʻn beshinchi kuniga belgiladi. Oʻzi barpo qilgan sajdagohlarda xizmat qiladigan ruhoniylarni tayinladi. Oʻzi yasagan qurbongohda oʻsha bayram kuni oltin buzoqlariga atab qurbonliklar keltirdi.
12–БОБ
Шимолдаги қабилалар исён кўтаришади
1 Рахабом Шакам шаҳрига кетди. Жамики Исроил халқи ҳам, Рахабомни шоҳ қилиб кўтарамиз деб, Шакамга келишди. 2 Набат ўғли Ерибом бу ҳақда эшитиб, Мисрдан қайтди . У Сулаймоннинг дастидан Мисрга қочиб кетганича, ҳануз ўша ерда эди. 3 Исроил халқи одам юбориб, уни чақиртириб келди. Сўнг Ерибом билан барча Исроил жамоаси Рахабом ҳузурига келиб, унга шу гапни айтишди:
4 — Отангиз бизга оғир бўйинтуруқ солиб, оғир меҳнат қилишга бизни мажбурлаган эди. Энди сиз меҳнатимизни енгиллатиб, бизни бўйинтуруқдан халос қилинг. Ўшанда биз сизга итоат этамиз.
5 — Ҳозир қайтиб кетаверинглар, — деди Рахабом келганларга. — Уч кундан кейин яна ҳузуримга келинглар.
Шундай қилиб, халқ қайтиб кетди.
6 Шоҳ Рахабомнинг отаси Сулаймон ҳаётлиги даврида оқсоқоллар ҳар доим унинг олдида ҳозиру нозир эдилар. Шоҳ ўша оқсоқолларга маслаҳат солди.
— Сизлар нима дейсизлар, бу халққа нима деб жавоб берсам бўлади?
7 Оқсоқоллар шоҳга шундай деб маслаҳат беришди:
— Агар сиз бу халққа бугун қул бўлиб хизмат қилсангиз, уларга жавоб берганингизда, яхши сўзингизни аямасангиз, улар сизга бир умр хизмат қиладилар.
8 Лекин шоҳ оқсоқолларнинг маслаҳатларини рад қилди. Бирга ўсган ва ўзига хизмат қилаётган ёш йигитлар билан маслаҳатлашди. 9 Шоҳ ўша йигитларга деди:
— Бу халқ менга: “Отангиз бизга солган оғир бўйинтуруқдан энди бизни сиз халос қилинг”, деяпти. Уларга нима деб жавоб берайин? Сизлар қандай маслаҳат берасизлар?
10 Рахабом билан бирга ўсиб–улғайган ёш йигитлар унга шундай маслаҳат беришди:
— Арз қилган ўша халққа шундай деб айт: “Менинг жимжилоғим отамнинг белидан ҳам йўғон. 11 Отам сизларга оғир бўйинтуруқ солган эди, энди мен ундан ҳам баттарроғини қиламан. Отам сизларни қамчи билан жазолаган экан, мен эса чаёнларга чақтириб, жазолайман.”
12 Рахабом Ерибомга ва халққа: “Учинчи куни ҳузуримга келинглар”, деб айтгани учун, халқ айтилган пайтда шоҳ Рахабомнинг ҳузурига келди. 13-14 Шоҳ оқсоқолларнинг берган маслаҳатларини писанд қилмай, ёш йигитларнинг гапига кириб, халққа кескин жавоб берди:
— Отам сизларга оғир бўйинтуруқ солган эди, энди мен ундан ҳам баттарроғини қиламан. Отам сизларни қамчи билан уриб жазолаган экан, мен эса чаёнларга чақтириб жазолайман.
15 Шундай қилиб, шоҳ халққа қулоқ солмади. Эгамизнинг Шилўлик Охиё орқали Набат ўғли Ерибомга берган сўзи бажо бўлиши учун Худо бу воқеани шундай режалаштирган эди. 16 Исроил халқи қарасаки, шоҳ гапга қулоқ солмаяпти. Шундан кейин халқ унга шундай хитоб қилди:
“Эссай ўғли Довуднинг бизга ўтказиб қўйган жойи йўқ,
Бизнинг ҳам ундан қарзимиз йўқ!
Эй Исроил халқи, ҳамма ўз уйига қайтсин!
Эй Довуд, энди ўз кўмачингга ўзинг кул тортавер!”
Шундай қилиб, Исроил халқи уйларига тарқалиб кетди. 17 Рахабом фақат Яҳудо шаҳарларида яшайдиган Исроил халқи устидангина ҳукмронлик қиладиган бўлиб қолди. 18 Шоҳ Рахабом қароллар бошлиғи Одонирамни Исроил халқи олдига юборган эди, Исроил халқи уни тошбўрон қилиб ўлдирди. Бу хабарни шоҳ Рахабом эшитди–ю, шоша–пиша жанг аравасига миниб Қуддусга қочди. 19 Исроил халқи ўша кундан бошлаб Довуд хонадонидан юз ўгирди.
20 Исроил халқи: “Ерибом қайтиб келибди” деган хабарни эшитишди–ю, одам юбориб, уни ўзларининг ҳузурига чақиртириб келишди. Исроил халқи Ерибомни бутун Исроилга шоҳ қилди. Довуд хонадонига содиқ бўлган фақат Яҳудо қабиласи қолди, бошқа ҳеч ким бу хонадонга эргашмади.
Шамаёнинг башорати
21 Сулаймон ўғли Рахабом Қуддусга келиб, Яҳудо ва Бенямин қабилаларидан 180.000 одамни сипоҳликка танлаб олди. “Шоҳликни қайтариб оламан” деган мақсадда уларни Исроил халқига қарши жанг қилиш учун тайёрлади. 22 Лекин ўшанда Шамаё пайғамбарга Худонинг қуйидаги сўзлари аён бўлди: 23 “Яҳудо шоҳи Сулаймон ўғли Рахабомга ҳамда бутун Яҳудо ва Бенямин қабиласига, бу ердаги бошқа халқларга шу гапларни етказ: 24 «Эгамиз шундай айтмоқда: қариндошларингиз Исроил халқига қарши уруш бошламанглар! Ҳар ким ўз уйига қайтсин! Чунки бу ишлар ҳаммаси Мендан бўлди.»”
Улар Эгамизнинг амрига итоат этиб, уйларига қайтиб кетдилар.
Ерибом Худодан юз ўгиради
25 Ерибом Эфрайим қирларидаги Шакам шаҳрини мустаҳкам қилиб, ўша ерда ўрнашди. У ердан Паниёлга кетиб, у шаҳарни ҳам мустаҳкам қилди. 26 Кейин Ерибом ўзига ўзи айтди: “Шоҳлик яна Довуд хонадонига қайтиб қолиши мумкин. 27 Агар бу халқ Эгамизнинг уйига қурбонлик қилиш учун Қуддусга бораверса, у пайтда халқнинг кўнгли яна ўзларининг ҳукмдори Яҳудо шоҳи Рахабомга чопади, мени эса ўлдирадилар.”
28 Шундан сўнг шоҳ Ерибом маслаҳатчилари билан кенгашиб, икки олтин бузоқ ясади ва халққа деди:
— Эй Исроил, Қуддусга бориб юришингизга ҳожат йўқ! Мана, сизларни Мисрдан олиб чиққан худоларингиз!
29 Ерибом олтин бузоқларнинг бирини Байтил шаҳрига, иккинчисини Дан шаҳрига ўрнаштирди. 30 Халқ олтин бузоқларга топинмоқ учун Байтилга ва Данга борарди . Бу нарсалар эса ҳаммани гуноҳга ботирди.
31 Ерибом, бундан ташқари, бегона худоларга атаб саждагоҳлар қурдирди. Леви қабиласидан бўлмаган халқдан руҳонийлар тайинлади.
Байтилдаги қурбонгоҳ
32-33 Ерибом Исроил халқи учун Байтилда нишонланадиган бир байрам тайин қилди, бу байрам Яҳудода нишонланадиган байрамга ўхшаш эди. Бу байрамнинг санасини Ерибом ўзича саккизинчи ойнинг ўн бешинчи кунига белгилади. Ўзи барпо қилган саждагоҳларда хизмат қиладиган руҳонийларни тайинлади. Ўзи ясаган қурбонгоҳда ўша байрам куни олтин бузоқларига атаб қурбонликлар келтирди.
