5–BOB
Belshazarning ziyofati
1 Oradan yillar oʻtdi. Bir kuni shoh Belshazar katta bir ziyofat uyushtirdi, ziyofatga mingta begini taklif qilib, ular bilan mayxoʻrlik qilayotgan edi. 2 Shirakayf boʻlib qolgan shoh: “Katta bobom Navuxadnazar Quddusdagi Maʼbaddan olib kelgan oltin va kumush qadahlar keltirilsin!” — deb buyurdi. Shoh beklari, xotinlari va kanizaklari bilan oʻsha qadahlardan sharob ichmoqchi edi. 3 Quddusdagi Maʼbad, yaʼni Xudoning uyidan olib kelingan oltin qadahlar bazmxonaga keltirildi. Shohning oʻzi, uning beklari, xotinlari va kanizaklari qadahlardan sharob ichishdi. 4 Ular ichib, oltin, kumush, bronza, temir, yogʻoch va toshlardan qilingan xudolarni olqishlar edilar.
5 Toʻsatdan odam qoʻlining panjasi paydo boʻlib, shoh saroyining devorlaridagi suvoqning ustida yoza boshladi. Saroy chiroqlari devorning oʻsha qismini yaxshi yoritib turgani uchun, shoh yozayotgan qoʻl panjasini koʻrib qoldi. 6 Shoh bundan dahshatga tushib, boʻzarib ketdi. Uning qoʻllari boʻshashib, tizzalari titray boshladi. 7 Shoh baqirib, munajjim, afsungar va rammollarni keltirishni buyurdi. Ular hozir boʻlganlarida, shoh shunday dedi: “Kim bu yozuvni oʻqib, uning maʼnosini menga tushuntirib bersa, men oʻsha odamning ustiga shohona safsar toʻn kiygizaman, boʻyniga oltin zanjir taqib, chap qoʻl vazirim qilib tayinlayman.” 8 Shohning bu maslahatchilari ichkariga kirganlaridan keyin ham yozuvni oʻqiy olmadilar, uning maʼnosini ham tushuntirib bera olmadilar. 9 Bundan qattiq vahimaga tushgan shoh Belshazarning rangida rang qolmadi, beklari esa talmovsirab qolishdi.
10 Ichkaridagi shovqin–suronni eshitib, bazmxonaga kirgan ona malika : “Shoh hazratlarining umri boqiy boʻlsin! — dedi. — Shohim, shunchalik ham qoʻrqasizmi, qarang, axir, rangingizda rang qolmabdi–ku! 11 Sizning shohligingizda muqaddas xudolarning ruhiga toʻlgan bir odam bor. Katta bobongiz davrida bu odam idrokli, zehni oʻtkir va xudolar kabi dono deb tan olingan edi. Katta bobongiz — shoh Navuxadnazar uni folbin, munajjim, afsungar va rammollarning boshligʻi qilib tayinlagan edilar. 12 Doniyor ismli bu odam tushlarni taʼbirlashda, sirlarni ochishda va jumboqlarni yechishda gʻayritabiiy qobiliyat, bilim va fahm–farosatga egadir. Katta bobongiz uni Beltashazar deb atagan edi . Shohim, buyuring, Doniyorni bu yerga keltirishsin, u sizga bu yozuvning maʼnosini tushuntirib bergay.”
Doniyor yozuvni tushuntirib beradi
13 Doniyor shoh huzuriga keltirildi. Shoh Doniyordan: “Katta bobom Yahudodan asir qilib olib kelgan Doniyor senmisan? — deb soʻradi. 14 — Seni xudolarning ruhi bilan toʻlgan, idrokli, zehni oʻtkir va dono deb eshitdim. 15 Men maslahatchilar va munajjimlarni huzurimga chaqirtirib, ularga mana bu yozuvni oʻqib, maʼnosini tushuntirib berishni buyurgan edim. Ammo ularning birontasi ham buning uddasidan chiqa olmadi. 16 Sen esa jumboqlarni yechib, ularni tushuntira olishingni eshitganman. Agar sen hozir bu yozuvni oʻqib, uning maʼnosini menga tushuntirib bersang, men sening ustingga shohona safsar toʻn kiygizaman, boʻyningga oltin zanjir taqib, chap qoʻl vazirim qilib tayinlayman.”
17 Doniyor shoh huzurida shunday javob berdi: “Ey olampanoh, rahmat, sovgʻalaringiz oʻzingizda qolaversin yoki ularni boshqa birovga bera qoling. Men bu yozuvni shundoq ham oʻqib, uning maʼnosini tushuntirib beraman.
18 Ey shoh hazratlari, Xudoyi Taolo katta bobongiz Navuxadnazarni buyuk bir saltanatning taxtiga oʻtqazib, shuhratini roʻyi zaminga yoygandir. 19 Xudo unga bergan ulugʻvorligi tufayli hamma odamlar — qaysi xalq, elat va urugʻdan boʻlishlaridan qatʼi nazar, katta bobongizdan qoʻrqib qaltirar edilar. U xohlagan odamni oʻldirar, xohlaganini tirik qoldirar, yuksaltirmoqchi boʻlganini yuksaltirar, xor qilmoqchi boʻlganini oyoq osti qilar edi. 20 Ammo magʻrurlanib, oʻjarligi ila ish tuta boshlaganda shohona taxtidan tushirilib, ulugʻvorligidan mahrum qilingan edi. 21 U insonlar jamiyatidan haydalib, ongsiz hayvonday boʻlib qolgandi. Yovvoyi eshaklar bilan yashab, mol singari, oʻt bilan oziqlangan va osmondan tushgan shudringga choʻmilgandi. Oxiri Xudoyi Taolo inson saltanatining yagona Hukmdori ekanini va U taxtni xohlagan odamiga berishini katta bobongiz tan olgan edi.
22 Ammo siz, ey shoh Belshazar, katta bobongizning boshidan oʻtgan bu voqealardan xabardor boʻla turib Xudoga boʻysunmadingiz! 23 Siz haddingizdan oshib, Samoviy Xudoga qarshi bosh koʻtardingiz! Xudo Maʼbadining qadahlarini huzuringizga keltirib, beklaringiz, xotinlaringiz va kanizaklaringiz bilan mayxoʻrlik qildingiz. Hech narsa koʻrmaydigan, hech narsa eshitmaydigan, hech narsa bilmaydigan oltin, kumush, bronza, temir, yogʻoch va toshdan yasalgan xudolarni madh ayladingiz. Ammo sizga hayot beruvchi va oxiratingizni belgilovchi Xudoni ulugʻlamadingiz. 24 Shuning uchun Xudo qoʻl panjasini yuborib quyidagi soʻzlarni yozdirdi:
25 MENE, MENE, TEKEL va PARSIN .
26 Buning maʼnosi quyidagicha:
MENE, yaʼni «hisob» — Xudo hukmronlik vaqtingizni hisoblab chiqib, shohligingizga yakun yasadi.
27 TEKEL, yaʼni «tortilgan» — siz tarozida tortilib, hukmronlik qilishga nomunosib boʻlib chiqdingiz.
28 PERES, yaʼni «boʻlingan» — shohligingiz boʻlinib, Midiyaliklar va Forslarga berildi .”
29 Soʻng Belshazar bergan amrga binoan, Doniyorga shohona safsar toʻn kiydirilib, boʻyniga oltin zanjir taqildi va u shohning chap qoʻl vaziri deb eʼlon qilindi.
30 Xuddi oʻsha kuni kechasi Bobil shohi Belshazar oʻldirildi . 31 Taxtga esa oltmish ikki yoshli Midiyalik Doro oʻtirdi.
5–БОБ
Белшазарнинг зиёфати
1 Орадан йиллар ўтди. Бир куни шоҳ Белшазар катта бир зиёфат уюштирди, зиёфатга мингта бегини таклиф қилиб, улар билан майхўрлик қилаётган эди. 2 Ширакайф бўлиб қолган шоҳ: “Катта бобом Навухадназар Қуддусдаги Маъбаддан олиб келган олтин ва кумуш қадаҳлар келтирилсин!” — деб буюрди. Шоҳ беклари, хотинлари ва канизаклари билан ўша қадаҳлардан шароб ичмоқчи эди. 3 Қуддусдаги Маъбад, яъни Худонинг уйидан олиб келинган олтин қадаҳлар базмхонага келтирилди. Шоҳнинг ўзи, унинг беклари, хотинлари ва канизаклари қадаҳлардан шароб ичишди. 4 Улар ичиб, олтин, кумуш, бронза, темир, ёғоч ва тошлардан қилинган худоларни олқишлар эдилар.
5 Тўсатдан одам қўлининг панжаси пайдо бўлиб, шоҳ саройининг деворларидаги сувоқнинг устида ёза бошлади. Сарой чироқлари деворнинг ўша қисмини яхши ёритиб тургани учун, шоҳ ёзаётган қўл панжасини кўриб қолди. 6 Шоҳ бундан даҳшатга тушиб, бўзариб кетди. Унинг қўллари бўшашиб, тиззалари титрай бошлади. 7 Шоҳ бақириб, мунажжим, афсунгар ва раммолларни келтиришни буюрди. Улар ҳозир бўлганларида, шоҳ шундай деди: “Ким бу ёзувни ўқиб, унинг маъносини менга тушунтириб берса, мен ўша одамнинг устига шоҳона сафсар тўн кийгизаман, бўйнига олтин занжир тақиб, чап қўл вазирим қилиб тайинлайман.” 8 Шоҳнинг бу маслаҳатчилари ичкарига кирганларидан кейин ҳам ёзувни ўқий олмадилар, унинг маъносини ҳам тушунтириб бера олмадилар. 9 Бундан қаттиқ ваҳимага тушган шоҳ Белшазарнинг рангида ранг қолмади, беклари эса талмовсираб қолишди.
10 Ичкаридаги шовқин–суронни эшитиб, базмхонага кирган она малика : “Шоҳ ҳазратларининг умри боқий бўлсин! — деди. — Шоҳим, шунчалик ҳам қўрқасизми, қаранг, ахир, рангингизда ранг қолмабди–ку! 11 Сизнинг шоҳлигингизда муқаддас худоларнинг руҳига тўлган бир одам бор. Катта бобонгиз даврида бу одам идрокли, зеҳни ўткир ва худолар каби доно деб тан олинган эди. Катта бобонгиз — шоҳ Навухадназар уни фолбин, мунажжим, афсунгар ва раммолларнинг бошлиғи қилиб тайинлаган эдилар. 12 Дониёр исмли бу одам тушларни таъбирлашда, сирларни очишда ва жумбоқларни ечишда ғайритабиий қобилият, билим ва фаҳм–фаросатга эгадир. Катта бобонгиз уни Белташазар деб атаган эди . Шоҳим, буюринг, Дониёрни бу ерга келтиришсин, у сизга бу ёзувнинг маъносини тушунтириб бергай.”
Дониёр ёзувни тушунтириб беради
13 Дониёр шоҳ ҳузурига келтирилди. Шоҳ Дониёрдан: “Катта бобом Яҳудодан асир қилиб олиб келган Дониёр сенмисан? — деб сўради. 14 — Сени худоларнинг руҳи билан тўлган, идрокли, зеҳни ўткир ва доно деб эшитдим. 15 Мен маслаҳатчилар ва мунажжимларни ҳузуримга чақиртириб, уларга мана бу ёзувни ўқиб, маъносини тушунтириб беришни буюрган эдим. Аммо уларнинг биронтаси ҳам бунинг уддасидан чиқа олмади. 16 Сен эса жумбоқларни ечиб, уларни тушунтира олишингни эшитганман. Агар сен ҳозир бу ёзувни ўқиб, унинг маъносини менга тушунтириб берсанг, мен сенинг устингга шоҳона сафсар тўн кийгизаман, бўйнингга олтин занжир тақиб, чап қўл вазирим қилиб тайинлайман.”
17 Дониёр шоҳ ҳузурида шундай жавоб берди: “Эй олампаноҳ, раҳмат, совғаларингиз ўзингизда қолаверсин ёки уларни бошқа бировга бера қолинг. Мен бу ёзувни шундоқ ҳам ўқиб, унинг маъносини тушунтириб бераман.
18 Эй шоҳ ҳазратлари, Худойи Таоло катта бобонгиз Навухадназарни буюк бир салтанатнинг тахтига ўтқазиб, шуҳратини рўйи заминга ёйгандир. 19 Худо унга берган улуғворлиги туфайли ҳамма одамлар — қайси халқ, элат ва уруғдан бўлишларидан қатъи назар, катта бобонгиздан қўрқиб қалтирар эдилар. У хоҳлаган одамни ўлдирар, хоҳлаганини тирик қолдирар, юксалтирмоқчи бўлганини юксалтирар, хор қилмоқчи бўлганини оёқ ости қилар эди. 20 Аммо мағрурланиб, ўжарлиги ила иш тута бошлаганда шоҳона тахтидан туширилиб, улуғворлигидан маҳрум қилинган эди. 21 У инсонлар жамиятидан ҳайдалиб, онгсиз ҳайвондай бўлиб қолганди. Ёввойи эшаклар билан яшаб, мол сингари, ўт билан озиқланган ва осмондан тушган шудрингга чўмилганди. Охири Худойи Таоло инсон салтанатининг ягона Ҳукмдори эканини ва У тахтни хоҳлаган одамига беришини катта бобонгиз тан олган эди.
22 Аммо сиз, эй шоҳ Белшазар, катта бобонгизнинг бошидан ўтган бу воқеалардан хабардор бўла туриб Худога бўйсунмадингиз! 23 Сиз ҳаддингиздан ошиб, Самовий Худога қарши бош кўтардингиз! Худо Маъбадининг қадаҳларини ҳузурингизга келтириб, бекларингиз, хотинларингиз ва канизакларингиз билан майхўрлик қилдингиз. Ҳеч нарса кўрмайдиган, ҳеч нарса эшитмайдиган, ҳеч нарса билмайдиган олтин, кумуш, бронза, темир, ёғоч ва тошдан ясалган худоларни мадҳ айладингиз. Аммо сизга ҳаёт берувчи ва охиратингизни белгиловчи Худони улуғламадингиз. 24 Шунинг учун Худо қўл панжасини юбориб қуйидаги сўзларни ёздирди:
25 МЕНЕ, МЕНЕ, ТЕКЕЛ ва ПАРСИН .
26 Бунинг маъноси қуйидагича:
МЕНЕ, яъни «ҳисоб» — Худо ҳукмронлик вақтингизни ҳисоблаб чиқиб, шоҳлигингизга якун ясади.
27 ТЕКЕЛ, яъни «тортилган» — сиз тарозида тортилиб, ҳукмронлик қилишга номуносиб бўлиб чиқдингиз.
28 ПЕРЕС, яъни «бўлинган» — шоҳлигингиз бўлиниб, Мидияликлар ва Форсларга берилди .”
29 Сўнг Белшазар берган амрга биноан, Дониёрга шоҳона сафсар тўн кийдирилиб, бўйнига олтин занжир тақилди ва у шоҳнинг чап қўл вазири деб эълон қилинди.
30 Худди ўша куни кечаси Бобил шоҳи Белшазар ўлдирилди . 31 Тахтга эса олтмиш икки ёшли Мидиялик Доро ўтирди.