21–BOB
Navoʻtning uzumzori
1 Voqealar ketidan voqealar yuz beraverdi.
Yizril shahrida, Samariya shohi Axabning saroyi yonida shu yerlik Navoʻt degan odamning uzumzori bor edi.
2 — Uzumzoringni menga ber, men u yerni poliz qilaman, — dedi Axab Navoʻtga. — Uzumzoring mening uyimga yaqin. Oʻsha joyning oʻrniga men senga undan ham yaxshiroq uzumzor beraman. Istasang, bahosini ayt, kumush berayin.
3 — Otalarimdan qolgan merosni sizga beramanmi?! Xudo saqlasin, — deb javob qaytardi Navoʻt Axabga.
4 Yizrillik Navoʻtning: “Otalarimdan qolgan merosni sizga beramanmi?!” degan gapidan Axab gʻazablandi, xafahol uyiga keldi. Non ham yemay oʻringa kirib, teskari qarab yotaverdi. 5 Xotini Izabel Axabning yoniga kelib, undan: “Nega ruhingiz tushkun, non ham yemadingiz?” deb soʻradi. 6 Axab boʻlib oʻtgan voqeani aytib berdi:
— Yizrillik Navoʻtga: “Uzumzoringni menga sot, kumush beraman, yoki istasang uning oʻrniga senga boshqa uzumzor beray”, desam, u: “Uzumzorimni sizga bermayman”, deb javob qildi.
7 — Siz Isroil shohimisiz oʻzi?! — dedi Izabel Axabga. — Turing oʻrningizdan, non–pon yeb oling. Koʻnglingizni chogʻ qilavering. Yizrillik Navoʻtning uzumzorini sizga men olib beraman.
8 Izabel Axab nomidan maktublar yozdi, Axabning muhri bilan tasdiqladi. Maktublarni Navoʻt yashayotgan shaharning oqsoqollariga, aslzodalariga yubordi. 9 Maktub quyidagi mazmunda bitilgan edi:
“Roʻza eʼlon qilinglar. Xalqni toʻplab, Navoʻtni toʻrga — hammaga koʻrinadigan joyga oʻtqazib qoʻyinglar. 10 Uning roʻparasiga esa ikkita yaramas odam oʻtirsin. Ular: «Ey Navoʻt, sen Xudoni va shohni haqorat qilding», deb Navoʻtni ayblasinlar. Keyin uni tashqariga olib chiqib, toshboʻron qilib oʻldiringlar.”
11 Navoʻt istiqomat qiladigan shahardagi odamlar, aslzodalar va oqsoqollar hammasini Izabel buyurganiday qildilar. 12 Avval roʻza eʼlon qildilar. Keyin xalqni toʻplab, Navoʻtga toʻrdan joy berdilar. 13 Ikkita yaramas odam kelib, Navoʻtning roʻparasiga oʻtirdi. Ular xalqning oldida: “Navoʻt Xudoni va shohni haqorat qildi ”, deb Navoʻtga ayb qoʻyishdi. Shundan soʻng Navoʻtni shahar tashqarisiga olib chiqib, toshboʻron qilib oʻldirdilar.
14 Oqsoqollar va aslzodalar: “Navoʻt toshboʻron qilib oʻldirildi”, deb Izabelga xabar berdilar.
15 Izabel Navoʻtning toshboʻron qilib oʻldirilganini eshitgan zamon Axabga dedi:
— Yizrillik Navoʻt uzumzorini sizga kumushga ham sotmagan edi. Boring endi, uning oʻsha uzumzorini oʻzingizning mulkingizga qoʻshib oling. Navoʻt endi yoʻq. U oʻlibdi.
16 Axab Navoʻtning oʻldirilganini eshitdi–yu: “Tezroq borib, Yizrillik Navoʻtning uzumzorini oʻzimga mulk qilib olay”, deb harakatga tushdi.
17 Oʻsha payt Tishba shahridan boʻlgan Ilyosga Egamiz shu soʻzlarni ayon qilgan edi: 18 “Bor, Samariyada oʻtirgan Isroil shohi Axabni kutib olish uchun chiq. U hozir Navoʻtning uzumzorida, oʻsha uzumzorni oʻziga mulk qilib olmoqchi boʻlib, u yerga keldi. 19 Axabga shu gaplarni yetkaz: «Egam shunday aytmoqda: Navoʻtni oʻldirib, uning mulkini oʻzingga olmoqchimisan?! Navoʻtning qonini koʻppaklar yalagan yerda sening qoningni ham koʻppaklar yalaydi.»”
20 — Ha, dushmanim, meni bu yerga ham topib keldingmi? — dedi Axab Ilyosga.
— Ha, topib keldim, — dedi Ilyos, — sen Egamiz oldida qabihliklarga rosa mukkangdan ketding. 21 Egamizning gapi shunday: “Boshingga balo yogʻdiraman, seni ildizingdan quritaman. Isroildagi senga qarashli erkak zotini, xoh qul boʻlsin, xoh ozod boʻlsin, qirib tashlayman. 22 Isroilni gunohga botirib, Men, Egangni gʻazablantirganing uchun sening xonadoningni Nabat oʻgʻli Yeribomning xonadoni koʻyiga, Oxiyo oʻgʻli Bashoning xonadoni koʻyiga solaman.” 23 Egamiz Izabel haqida ham aytdi: “Yizril devori ichkarisida Izabel koʻppaklarga yem boʻlar.” 24 Ey Axab, xonadoningdan boʻlgan odam shaharda oʻlsa koʻppaklarga yem boʻlar, qirda oʻlsa koʻkdagi qushlarga yem boʻlar.
25 Shu paytgacha hech kim Axab singari, Egamiz oldida qabihliklarga mukkasidan ketmagan edi. Xotini Izabel esa uni gijgijlab turar edi. 26 Axab, Amor xalqi singari, butlarga ergashib, koʻp qabihliklar qilgan edi. Amor xalqini esa gunoh ishlari uchun Egamiz u yurtdan haydab, yurtni Isroil xalqiga bergan edi.
27 Axab Ilyosning aytganlarini eshitib, qaygʻudan kiyimlarini yirtdi, qanor kiyib oldi va roʻza tutdi . Hatto uxlaganda ham qanorni yechmadi, doimo gʻamgin yurdi. 28 Shundan keyin Ilyosga Egamiz shu soʻzlarni ayon qildi: 29 “Koʻrdingmi, Axab tavba qilib, Mening oldimda qanday moʻmin boʻlib qoldi! U Menga itoat qilgani uchun hayoti davomida boshiga balo keltirmayman. Oʻgʻli shoh boʻlgandan soʻng, uning xonadoniga balo–qazo yogʻdiraman.”
21–БОБ
Навўтнинг узумзори
1 Воқеалар кетидан воқеалар юз бераверди.
Йизрил шаҳрида, Самария шоҳи Ахабнинг саройи ёнида шу ерлик Навўт деган одамнинг узумзори бор эди.
2 — Узумзорингни менга бер, мен у ерни полиз қиламан, — деди Ахаб Навўтга. — Узумзоринг менинг уйимга яқин. Ўша жойнинг ўрнига мен сенга ундан ҳам яхшироқ узумзор бераман. Истасанг, баҳосини айт, кумуш берайин.
3 — Оталаримдан қолган меросни сизга бераманми?! Худо сақласин, — деб жавоб қайтарди Навўт Ахабга.
4 Йизриллик Навўтнинг: “Оталаримдан қолган меросни сизга бераманми?!” деган гапидан Ахаб ғазабланди, хафаҳол уйига келди. Нон ҳам емай ўринга кириб, тескари қараб ётаверди. 5 Хотини Изабел Ахабнинг ёнига келиб, ундан: “Нега руҳингиз тушкун, нон ҳам емадингиз?” деб сўради. 6 Ахаб бўлиб ўтган воқеани айтиб берди:
— Йизриллик Навўтга: “Узумзорингни менга сот, кумуш бераман, ёки истасанг унинг ўрнига сенга бошқа узумзор берай”, десам, у: “Узумзоримни сизга бермайман”, деб жавоб қилди.
7 — Сиз Исроил шоҳимисиз ўзи?! — деди Изабел Ахабга. — Туринг ўрнингиздан, нон–пон еб олинг. Кўнглингизни чоғ қилаверинг. Йизриллик Навўтнинг узумзорини сизга мен олиб бераман.
8 Изабел Ахаб номидан мактублар ёзди, Ахабнинг муҳри билан тасдиқлади. Мактубларни Навўт яшаётган шаҳарнинг оқсоқолларига, аслзодаларига юборди. 9 Мактуб қуйидаги мазмунда битилган эди:
“Рўза эълон қилинглар. Халқни тўплаб, Навўтни тўрга — ҳаммага кўринадиган жойга ўтқазиб қўйинглар. 10 Унинг рўпарасига эса иккита ярамас одам ўтирсин. Улар: «Эй Навўт, сен Худони ва шоҳни ҳақорат қилдинг», деб Навўтни айбласинлар. Кейин уни ташқарига олиб чиқиб, тошбўрон қилиб ўлдиринглар.”
11 Навўт истиқомат қиладиган шаҳардаги одамлар, аслзодалар ва оқсоқоллар ҳаммасини Изабел буюрганидай қилдилар. 12 Аввал рўза эълон қилдилар. Кейин халқни тўплаб, Навўтга тўрдан жой бердилар. 13 Иккита ярамас одам келиб, Навўтнинг рўпарасига ўтирди. Улар халқнинг олдида: “Навўт Худони ва шоҳни ҳақорат қилди ”, деб Навўтга айб қўйишди. Шундан сўнг Навўтни шаҳар ташқарисига олиб чиқиб, тошбўрон қилиб ўлдирдилар.
14 Оқсоқоллар ва аслзодалар: “Навўт тошбўрон қилиб ўлдирилди”, деб Изабелга хабар бердилар.
15 Изабел Навўтнинг тошбўрон қилиб ўлдирилганини эшитган замон Ахабга деди:
— Йизриллик Навўт узумзорини сизга кумушга ҳам сотмаган эди. Боринг энди, унинг ўша узумзорини ўзингизнинг мулкингизга қўшиб олинг. Навўт энди йўқ. У ўлибди.
16 Ахаб Навўтнинг ўлдирилганини эшитди–ю: “Тезроқ бориб, Йизриллик Навўтнинг узумзорини ўзимга мулк қилиб олай”, деб ҳаракатга тушди.
17 Ўша пайт Тишба шаҳридан бўлган Илёсга Эгамиз шу сўзларни аён қилган эди: 18 “Бор, Самарияда ўтирган Исроил шоҳи Ахабни кутиб олиш учун чиқ. У ҳозир Навўтнинг узумзорида, ўша узумзорни ўзига мулк қилиб олмоқчи бўлиб, у ерга келди. 19 Ахабга шу гапларни етказ: «Эгам шундай айтмоқда: Навўтни ўлдириб, унинг мулкини ўзингга олмоқчимисан?! Навўтнинг қонини кўппаклар ялаган ерда сенинг қонингни ҳам кўппаклар ялайди.»”
20 — Ҳа, душманим, мени бу ерга ҳам топиб келдингми? — деди Ахаб Илёсга.
— Ҳа, топиб келдим, — деди Илёс, — сен Эгамиз олдида қабиҳликларга роса муккангдан кетдинг. 21 Эгамизнинг гапи шундай: “Бошингга бало ёғдираман, сени илдизингдан қуритаман. Исроилдаги сенга қарашли эркак зотини, хоҳ қул бўлсин, хоҳ озод бўлсин, қириб ташлайман. 22 Исроилни гуноҳга ботириб, Мен, Эгангни ғазаблантирганинг учун сенинг хонадонингни Набат ўғли Ерибомнинг хонадони кўйига, Охиё ўғли Башонинг хонадони кўйига соламан.” 23 Эгамиз Изабел ҳақида ҳам айтди: “Йизрил девори ичкарисида Изабел кўппакларга ем бўлар.” 24 Эй Ахаб, хонадонингдан бўлган одам шаҳарда ўлса кўппакларга ем бўлар, қирда ўлса кўкдаги қушларга ем бўлар.
25 Шу пайтгача ҳеч ким Ахаб сингари, Эгамиз олдида қабиҳликларга муккасидан кетмаган эди. Хотини Изабел эса уни гижгижлаб турар эди. 26 Ахаб, Амор халқи сингари, бутларга эргашиб, кўп қабиҳликлар қилган эди. Амор халқини эса гуноҳ ишлари учун Эгамиз у юртдан ҳайдаб, юртни Исроил халқига берган эди.
27 Ахаб Илёснинг айтганларини эшитиб, қайғудан кийимларини йиртди, қанор кийиб олди ва рўза тутди . Ҳатто ухлаганда ҳам қанорни ечмади, доимо ғамгин юрди. 28 Шундан кейин Илёсга Эгамиз шу сўзларни аён қилди: 29 “Кўрдингми, Ахаб тавба қилиб, Менинг олдимда қандай мўмин бўлиб қолди! У Менга итоат қилгани учун ҳаёти давомида бошига бало келтирмайман. Ўғли шоҳ бўлгандан сўнг, унинг хонадонига бало–қазо ёғдираман.”
