32–BOB
Oltin buqa
1 Muso togʻda uzoq qolib ketdi . Xalq Musoning togʻdan qaytib tushavermaganini koʻrgach, Horunning yoniga yigʻilishib, unga aytishdi:
— Qani, bizga xudo yasab ber, u bizni yoʻlda boshlab borsin. Bizni Misrdan olib chiqqan oʻsha odamga — Musoga nima boʻlganini bilolmayapmiz.
2 Shunda Horun odamlarga:
— Xotiningiz va oʻgʻil–qizlaringiz quloqlaridagi oltin sirgʻalarni yechib olib, menga keltiringlar, — dedi.
3 Shundan keyin jamiki xalq quloqlaridagi oltin sirgʻalarni yechib, Horunga olib keldi. 4 Horun buqa yasadi. Xalqdan olgan oltin sirgʻalarni eritib, asbob yordamida buqani oltin bilan qopladi . Shunda odamlar dedilar:
— Ey Isroil! Mana bizni Misrdan olib chiqqan xudoyimiz!
5 Horun buni koʻrgach, oltin buqaning oldiga qurbongoh qurdi. Keyin: “Ertaga Egangizga bagʻishlangan bayram boʻladi”, deb eʼlon qildi. 6 Ertasi kuni xalq saharda turib, kuydiriladigan qurbonliklarni va tinchlik qurbonliklarini keltirdi. Oʻtirib yeb–ichishganidan keyin koʻngilxushlik qilishdi.
7 Shunda Egamiz Musoga aytdi:
— Hoziroq tush! Oʻzing Misrdan olib chiqqan xalqing yoʻldan ozdi. 8 Ular Men amr etgan yoʻldan darrov ogʻdilar. Oʻzlariga buqaning tasvirini yasab, unga sajda qilib, qurbonliklar keltirib: “Ey Isroil! Mana bizni Misrdan olib chiqqan xudoyimiz!” — dedilar.
9 Egamiz Musoga yana gapirdi:
— Oʻsha xalqning naqadar oʻjarligini koʻrib turibman. 10 Endi Meni toʻxtataman deb ovora boʻlma, bu xalqqa shunaqangi gʻazabimni sochamanki, ularni qirib tashlayman. Ey Muso, ularning oʻrniga sendan buyuk xalq yarataman.
11 Shunda Muso Egasi Xudoga:
— Ey Egam! — deb yolvordi, — axir, bu xalqni buyuk kuch–qudrating bilan Misrdan Oʻzing olib chiqqansan–ku! Oʻz xalqingga Oʻzing gʻazabingni sochmagin! 12 Misrliklar: “Egasi ularni yomon niyat bilan — togʻlarda oʻldirish uchun, yer yuzidan qirib tashlash uchun bu yerdan olib chiqqan ekan”, deb aytishmasin! Qoʻygin, bu niyatingdan qaytgin, gʻazabingni sochib, Oʻz xalqingni qirib tashlamagin. 13 Oʻz qullaring Ibrohim, Isʼhoq va Yoqubga aytganlaringni yodingda tutgin. Sen ularga: “Sizlarning naslingizni osmondagi yulduzlar singari koʻpaytiraman, Men vaʼda qilgan hamma yerni naslingizga beraman, ular oʻsha yurtga to abad egalik qiladilar”, deb Oʻz noming bilan ont ichgan eding–ku!
14 Shunday qilib, Egamiz niyatini oʻzgartirib, aytgan kulfatlarni Oʻz xalqining boshiga keltirmaydigan boʻldi.
15 Muso togʻdan qaytib tushdi. U qoʻliga ahdning ikkita tosh lavhasini koʻtarib olgan edi. Lavhalarning ikkala tomoniga ham amr va qonunlar bitilgandi. 16 Bu lavhalar Xudoning ijodi boʻlib, lavhalardagi yozuvni Xudo oʻyib bitgan edi. 17 Yoshua xalqning shovqin–suronini eshitib, Musoga: “Qarorgohda urush shovqin–suroni eshitilyapti”, deb aytdi. 18 Shunda Muso dedi:
— Bu gʻoliblarning hayqirigʻi emas, magʻlublarning faryodi ham emas, eshitganim — ishratparastlar qoʻshigʻi.
19 Muso qarorgohga yaqinlashib, buqani, odamlarning koʻngilxushligini koʻrdi. Shunda u gʻazablanib, togʻ etagida qoʻlidagi lavhalarni uloqtirgan edi, lavhalar chilparchin boʻldi. 20 Muso Isroil xalqi yasagan buqani olib, olovda yoqdi. Uni ezib, kukun qildi–da, suvga sochdi . Suvni Isroil xalqiga ichirdi. 21 Muso Horunga:
— Bu xalq senga nima qilgan ediki, ularni ogʻir gunohga botiribsan? — dedi.
22 — Gʻazablanmang, hazratim, — dedi Horun unga. — Bu xalqning yomonlik qilishga moyilligini bilasiz–ku! 23 Ular menga: “Bizga xudo yasab ber, u bizni yoʻlda boshlab borsin, chunki bizni Misrdan olib chiqqan oʻsha odamga — Musoga nima boʻlganini bilolmayapmiz”, deb aytishdi. 24 Men esa ularga: “Kimning oltin sirgʻalari boʻlsa, ularni menga olib kelinglar”, degan edim, ular oltin sirgʻalarini olib, menga keltirdilar. Oltinlarni olovga tashlaganimda, olov ichidan mana shu buqa kelib chiqdi.
25 Muso koʻrdiki, Horun xalqni nazorat qilmay, dushmanlari oldida oʻzlarini masxara qilishlariga yoʻl qoʻyib bergan edi. 26 Muso qarorgohning kiraverishiga kelib:
— Kim Egamiz tomonda boʻlsa, mening yonimga kelsin! — deb buyurdi. Levilar uning yoniga toʻplandi. 27 Muso ularga dedi:
— Isroil xalqining Xudosi — Egamiz shunday aytmoqda: “Har biringiz qilichingizni oling. Qarorgohning hamma yogʻini aylanib, birodaringizni, qoʻshningizni va yaqin qarindoshingizni oʻldiring .”
28 Levilar Musoning buyrugʻini bajardilar. Shu kuni Isroil xalqidan taxminan uch mingta odam halok boʻldi. 29 Muso levilarga:
— Bugun Egam sizlarga marhamat qilib, sizlarni Oʻzining xizmatiga tayinladi, — dedi. — Hatto oʻgʻillaringizni, aka–ukalaringizni oʻldirishga toʻgʻri kelgan boʻlsa ham, sizlar Unga itoat etdingiz.
30 Ertasi kuni Muso xalqqa dedi:
— Sizlar ogʻir gunoh qildingizlar. Endi men toqqa Egamizning oldiga chiqaman, balki sizlarni gunohlaringizdan poklarman.
31 Muso Egamizning oldiga qaytib borib, shunday dedi:
— Evoh! Bu xalq ogʻir gunoh qilibdi: oʻzlariga oltindan xudo yasabdi. 32 Ammo endi, ularning gunohini kechirgin, deb Senga iltijo qilaman. Agar kechirmasang, Oʻzing yozgan kitobdan mening nomimni oʻchirib tashlagin.
33 Shunda Egamiz Musoga aytdi:
— Kim Menga qarshi gunoh qilgan boʻlsa, oʻshaning nomini Oʻzimning kitobimdan oʻchirib tashlayman. 34 Endi bor, bu xalqni Men senga aytgan joyga boshla. Mening farishtam sendan oldinda boradi. Shunga qaramay, Oʻzim belgilagan kunda Men ularni qilgan gunohi uchun jazolayman.
35 Shunday qilib, Egamiz ularning boshiga kulfat yubordi, chunki Isroil xalqi Horunga, bizga buqa yasab ber, deb talab qilgan edilar. Horun ularning talabini bajargandi.
32–БОБ
Олтин буқа
1 Мусо тоғда узоқ қолиб кетди . Халқ Мусонинг тоғдан қайтиб тушавермаганини кўргач, Ҳоруннинг ёнига йиғилишиб, унга айтишди:
— Қани, бизга худо ясаб бер, у бизни йўлда бошлаб борсин. Бизни Мисрдан олиб чиққан ўша одамга — Мусога нима бўлганини билолмаяпмиз.
2 Шунда Ҳорун одамларга:
— Хотинингиз ва ўғил–қизларингиз қулоқларидаги олтин сирғаларни ечиб олиб, менга келтиринглар, — деди.
3 Шундан кейин жамики халқ қулоқларидаги олтин сирғаларни ечиб, Ҳорунга олиб келди. 4 Ҳорун буқа ясади. Халқдан олган олтин сирғаларни эритиб, асбоб ёрдамида буқани олтин билан қоплади . Шунда одамлар дедилар:
— Эй Исроил! Мана бизни Мисрдан олиб чиққан худойимиз!
5 Ҳорун буни кўргач, олтин буқанинг олдига қурбонгоҳ қурди. Кейин: “Эртага Эгангизга бағишланган байрам бўлади”, деб эълон қилди. 6 Эртаси куни халқ саҳарда туриб, куйдириладиган қурбонликларни ва тинчлик қурбонликларини келтирди. Ўтириб еб–ичишганидан кейин кўнгилхушлик қилишди.
7 Шунда Эгамиз Мусога айтди:
— Ҳозироқ туш! Ўзинг Мисрдан олиб чиққан халқинг йўлдан озди. 8 Улар Мен амр этган йўлдан дарров оғдилар. Ўзларига буқанинг тасвирини ясаб, унга сажда қилиб, қурбонликлар келтириб: “Эй Исроил! Мана бизни Мисрдан олиб чиққан худойимиз!” — дедилар.
9 Эгамиз Мусога яна гапирди:
— Ўша халқнинг нақадар ўжарлигини кўриб турибман. 10 Энди Мени тўхтатаман деб овора бўлма, бу халққа шунақанги ғазабимни сочаманки, уларни қириб ташлайман. Эй Мусо, уларнинг ўрнига сендан буюк халқ яратаман.
11 Шунда Мусо Эгаси Худога:
— Эй Эгам! — деб ёлворди, — ахир, бу халқни буюк куч–қудратинг билан Мисрдан Ўзинг олиб чиққансан–ку! Ўз халқингга Ўзинг ғазабингни сочмагин! 12 Мисрликлар: “Эгаси уларни ёмон ният билан — тоғларда ўлдириш учун, ер юзидан қириб ташлаш учун бу ердан олиб чиққан экан”, деб айтишмасин! Қўйгин, бу ниятингдан қайтгин, ғазабингни сочиб, Ўз халқингни қириб ташламагин. 13 Ўз қулларинг Иброҳим, Исҳоқ ва Ёқубга айтганларингни ёдингда тутгин. Сен уларга: “Сизларнинг наслингизни осмондаги юлдузлар сингари кўпайтираман, Мен ваъда қилган ҳамма ерни наслингизга бераман, улар ўша юртга то абад эгалик қиладилар”, деб Ўз номинг билан онт ичган эдинг–ку!
14 Шундай қилиб, Эгамиз ниятини ўзгартириб, айтган кулфатларни Ўз халқининг бошига келтирмайдиган бўлди.
15 Мусо тоғдан қайтиб тушди. У қўлига аҳднинг иккита тош лавҳасини кўтариб олган эди. Лавҳаларнинг иккала томонига ҳам амр ва қонунлар битилганди. 16 Бу лавҳалар Худонинг ижоди бўлиб, лавҳалардаги ёзувни Худо ўйиб битган эди. 17 Ёшуа халқнинг шовқин–суронини эшитиб, Мусога: “Қароргоҳда уруш шовқин–сурони эшитиляпти”, деб айтди. 18 Шунда Мусо деди:
— Бу ғолибларнинг ҳайқириғи эмас, мағлубларнинг фарёди ҳам эмас, эшитганим — ишратпарастлар қўшиғи.
19 Мусо қароргоҳга яқинлашиб, буқани, одамларнинг кўнгилхушлигини кўрди. Шунда у ғазабланиб, тоғ этагида қўлидаги лавҳаларни улоқтирган эди, лавҳалар чилпарчин бўлди. 20 Мусо Исроил халқи ясаган буқани олиб, оловда ёқди. Уни эзиб, кукун қилди–да, сувга сочди . Сувни Исроил халқига ичирди. 21 Мусо Ҳорунга:
— Бу халқ сенга нима қилган эдики, уларни оғир гуноҳга ботирибсан? — деди.
22 — Ғазабланманг, ҳазратим, — деди Ҳорун унга. — Бу халқнинг ёмонлик қилишга мойиллигини биласиз–ку! 23 Улар менга: “Бизга худо ясаб бер, у бизни йўлда бошлаб борсин, чунки бизни Мисрдан олиб чиққан ўша одамга — Мусога нима бўлганини билолмаяпмиз”, деб айтишди. 24 Мен эса уларга: “Кимнинг олтин сирғалари бўлса, уларни менга олиб келинглар”, деган эдим, улар олтин сирғаларини олиб, менга келтирдилар. Олтинларни оловга ташлаганимда, олов ичидан мана шу буқа келиб чиқди.
25 Мусо кўрдики, Ҳорун халқни назорат қилмай, душманлари олдида ўзларини масхара қилишларига йўл қўйиб берган эди. 26 Мусо қароргоҳнинг кираверишига келиб:
— Ким Эгамиз томонда бўлса, менинг ёнимга келсин! — деб буюрди. Левилар унинг ёнига тўпланди. 27 Мусо уларга деди:
— Исроил халқининг Худоси — Эгамиз шундай айтмоқда: “Ҳар бирингиз қиличингизни олинг. Қароргоҳнинг ҳамма ёғини айланиб, биродарингизни, қўшнингизни ва яқин қариндошингизни ўлдиринг .”
28 Левилар Мусонинг буйруғини бажардилар. Шу куни Исроил халқидан тахминан уч мингта одам ҳалок бўлди. 29 Мусо левиларга:
— Бугун Эгам сизларга марҳамат қилиб, сизларни Ўзининг хизматига тайинлади, — деди. — Ҳатто ўғилларингизни, ака–укаларингизни ўлдиришга тўғри келган бўлса ҳам, сизлар Унга итоат этдингиз.
30 Эртаси куни Мусо халққа деди:
— Сизлар оғир гуноҳ қилдингизлар. Энди мен тоққа Эгамизнинг олдига чиқаман, балки сизларни гуноҳларингиздан покларман.
31 Мусо Эгамизнинг олдига қайтиб бориб, шундай деди:
— Эвоҳ! Бу халқ оғир гуноҳ қилибди: ўзларига олтиндан худо ясабди. 32 Аммо энди, уларнинг гуноҳини кечиргин, деб Сенга илтижо қиламан. Агар кечирмасанг, Ўзинг ёзган китобдан менинг номимни ўчириб ташлагин.
33 Шунда Эгамиз Мусога айтди:
— Ким Менга қарши гуноҳ қилган бўлса, ўшанинг номини Ўзимнинг китобимдан ўчириб ташлайман. 34 Энди бор, бу халқни Мен сенга айтган жойга бошла. Менинг фариштам сендан олдинда боради. Шунга қарамай, Ўзим белгилаган кунда Мен уларни қилган гуноҳи учун жазолайман.
35 Шундай қилиб, Эгамиз уларнинг бошига кулфат юборди, чунки Исроил халқи Ҳорунга, бизга буқа ясаб бер, деб талаб қилган эдилар. Ҳорун уларнинг талабини бажарганди.