27–BOB
Tir shahri haqida marsiya
1 Egamiz menga Oʻz soʻzini ayon qildi: 2 “Ey inson, Tir haqida bir marsiya kuyla. 3 Dengiz boʻyidagi yurtlar bilan savdo–sotiq qiladigan, dengiz darvozasida oʻrnashgan Tir shahriga ayt:

«Egamiz Rabbiy shunday demoqda:
Ey Tir, sen: ‘Goʻzallikda barkamolman’, deding.
4 Ha, sening chegaralaring dengiz bagʻridan oʻtgan,
Quruvchilaring goʻzalligingni barkamol qilgan.
5 Xermon togʻidagi archa yogʻochidan qurilgan
Ulkan bir kemaday eding sen.
Quruvchilaring machtangni yasash uchun
Lubnondan keltirilgan sadr yogʻochini ishlatdilar.
6 Eshkaklaringni Bashan emanlaridan yasadilar.
Kema sahnini Kipr qaragʻaylaridan qildilar,
Fil suyagi bilan uni bezatdilar.
7 Yelkanlaring Misrdan keltirilgan naqshli matolardan edi,
Ular senga bayroq boʻlib xizmat qilardi.
Elishox qirgʻoqlaridan olib kelingan
Koʻk va safsar gazlamalar soyaboning edi.
8 Sidon va Arvod odamlari eshkaklaringni eshar edi,
Oʻz mohir odamlaring esa kemalaringni boshqarar edi.
9 Gabollik tajribali kemasozlaring bor edi,
Ular kemangning yoriqlarini saqichlardi.
Barcha kemalaru dengizchilar kelib,
Sening mollaringni sotib olishar edi.
10 Fors, Lidiya va Liviya yurtlarining askarlari
Saflaringda xizmat qilar edi.
Qalqonu dubulgʻalarini devorlaringga osib,
Seni salobatli qilishar edi.
11 Arvod va Xelekdan kelgan odamlar
Devorlaringda soqchilik qilishardi,
Gamadliklar minoralaringni qoʻriqlashardi.
Devorlaringga qurollarini osib,
Goʻzalligingni barkamol qilishardi.

12 Sening boyliklaring shu qadar koʻp ediki, hatto Tarshish aholisi sen bilan savdo–sotiq qilardi. Ular kumush, temir, qalay va qoʻrgʻoshinni mollaringga ayirboshlashardi. 13 Yunonlar , Tuval va Meshex xalqlari sen bilan savdo–sotiq qilar edi. Mollaring evaziga qullarni va bronza buyumlarni berishar edi. 14 Toʻxarmoliklar aravaga qoʻshiladigan otlarni, jang otlariyu xachirlarini mollaringga almashtirishardi. 15 Roʻdon xalqi sen bilan savdo–sotiq qilar edi. Dengiz sohilidagi koʻp yurtlar sening xaridorlaring edi. Ular fil suyagi va obnus yogʻochini senga toʻlov sifatida berishardi.
16 Mollaring behisob boʻlgani uchun Oram xalqi ham sen bilan savdo–sotiq qilardi. Mollaring evaziga qimmatbaho firuza toshlarni, safsar matolarni, naqsh solingan gazlamalarni, mayin zigʻir matolarini, marjonu yoqutlarni olib kelardi. 17 Yahudo va Isroil yurtlari sen bilan oldi–sotdi qilishardi. Ular mollaring evaziga Minnitdan keltirilgan bugʻdoyni, shuningdek, shirinliklar, asal, zaytun moyi va mumiyo olib kelishardi. 18 Sening cheksiz boyliklaring, turli xil mollaring tufayli, Damashq aholisi sen bilan savdo–sotiq qilardi. Mollaring evaziga ular Xelbon sharobini va oppoq yungni olib kelishardi. 19 Uzol shahridan sharob keltirib , sen bilan oldi–sotdi qilishardi. Ishlov berilgan toza temirni, dolchin va xushboʻy qamishni mollaringga almashtirishardi.
20 Dedonliklar senga ot terligini sotishar edi. 21 Qoʻzichoq, qoʻchqor va echkilar bilan seni taʼminlagan Arabiston va Kedar shahzodalari mollaringni xarid qilishardi. 22 Shava va Ramo savdogarlari sen bilan savdo–sotiq qilishardi. Mollaring evaziga eng aʼlo ziravorlarni, qimmatbaho toshlaru oltinni berishardi. 23 Xoron, Xannox va Eden shaharlari hamda Shava, Oshur va Xilmad savdogarlari sen bilan savdo–sotiq qilishardi. 24 Ular qimmatbaho liboslar, koʻk matolar, naqsh solingan koʻylaklar, rang–barang gilamlar, puxta eshilgan arqonlarni senga sotishardi. 25 Tarshish kemalari karvonlaring boʻlib xizmat qilardi.

Sen dengizda suzgan bir kemadaydirsan,
Ogʻir yuk senga yuklangan.
26 Evoh, eshkakchilaring seni ochiq dengizga olib chiqishadi.
Sharq shamoli seni dengiz bagʻrida parchalab yuboradi.
27 Kemang halokatga uchragan kuni
Mollaring, boyliklaring,
Dengizchilaring, dargʻalaring,
Kemasozlaring, savdogarlaring,
Jangchilaring va kemadagi odamlaring
Dengiz tubiga choʻkib, halok boʻladilar.
28 Choʻkayotgan dargʻalaring faryod qiladi,
Dodlari sohillarni larzaga soladi.

29 Hamma eshkakchilar kemalarini tark etadi,
Dengizchilaru dargʻalar sohilga chiqib oladi.
30 Ular sen uchun faryod qiladi,
Achchiq–achchiq koʻz yoshlar toʻkadi.
Boshlaridan tuproq sochadi,
Kulga belanib, yotib oladi.
31 Seni deb sochlarini qirdiradi,
Qanorga oʻranib oladi ,
Qaygʻudan yurak–bagʻri qon boʻladi.
32 Ular yigʻlab, sen haqingda marsiya kuylaydi:
‘Tir kabi bironta shahar bormi?!
Dengiz uni oʻz qaʼriga tortib ketdi.’

33 Sen dengiz ortidan keltirgan mollaring bilan,
Koʻplab xalqlarning ehtiyojini qondirding.
Cheksiz ziynatlaru mollaring bilan
Dunyo shohlarini sen boyitding.
34 Endi esa dengiz seni parchaladi,
Oʻz domiga seni tortib ketdi.
Barcha mollaringu dengizchilaring
Sen bilan birga nobud boʻldi.
35 Sohildagi xalqlar kulfatingni koʻrib, dahshatga tushadi.
Qoʻrquvdan shohlarning afti burishib ketadi.
36 Ahvolingdan dunyo savdogarlari yoqasini ushlaydi.
Ha, sening boshingga dahshatli oʻlim keldi,
Sen abadiy yoʻq boʻlasan.»”
27–БОБ
Тир шаҳри ҳақида марсия
1 Эгамиз менга Ўз сўзини аён қилди: 2 “Эй инсон, Тир ҳақида бир марсия куйла. 3 Денгиз бўйидаги юртлар билан савдо–сотиқ қиладиган, денгиз дарвозасида ўрнашган Тир шаҳрига айт:

«Эгамиз Раббий шундай демоқда:
Эй Тир, сен: ‘Гўзалликда баркамолман’, дединг.
4 Ҳа, сенинг чегараларинг денгиз бағридан ўтган,
Қурувчиларинг гўзаллигингни баркамол қилган.
5 Хермон тоғидаги арча ёғочидан қурилган
Улкан бир кемадай эдинг сен.
Қурувчиларинг мачтангни ясаш учун
Лубнондан келтирилган садр ёғочини ишлатдилар.
6 Эшкакларингни Башан эманларидан ясадилар.
Кема саҳнини Кипр қарағайларидан қилдилар,
Фил суяги билан уни безатдилар.
7 Елканларинг Мисрдан келтирилган нақшли матолардан эди,
Улар сенга байроқ бўлиб хизмат қиларди.
Элишох қирғоқларидан олиб келинган
Кўк ва сафсар газламалар соябонинг эди.
8 Сидон ва Арвод одамлари эшкакларингни эшар эди,
Ўз моҳир одамларинг эса кемаларингни бошқарар эди.
9 Габоллик тажрибали кемасозларинг бор эди,
Улар кемангнинг ёриқларини сақичларди.
Барча кемалару денгизчилар келиб,
Сенинг молларингни сотиб олишар эди.
10 Форс, Лидия ва Ливия юртларининг аскарлари
Сафларингда хизмат қилар эди.
Қалқону дубулғаларини деворларингга осиб,
Сени салобатли қилишар эди.
11 Арвод ва Хелекдан келган одамлар
Деворларингда соқчилик қилишарди,
Гамадликлар минораларингни қўриқлашарди.
Деворларингга қуролларини осиб,
Гўзаллигингни баркамол қилишарди.

12 Сенинг бойликларинг шу қадар кўп эдики, ҳатто Таршиш аҳолиси сен билан савдо–сотиқ қиларди. Улар кумуш, темир, қалай ва қўрғошинни молларингга айирбошлашарди. 13 Юнонлар , Тувал ва Мешех халқлари сен билан савдо–сотиқ қилар эди. Молларинг эвазига қулларни ва бронза буюмларни беришар эди. 14 Тўхармоликлар аравага қўшиладиган отларни, жанг отларию хачирларини молларингга алмаштиришарди. 15 Рўдон халқи сен билан савдо–сотиқ қилар эди. Денгиз соҳилидаги кўп юртлар сенинг харидорларинг эди. Улар фил суяги ва обнус ёғочини сенга тўлов сифатида беришарди.
16 Молларинг беҳисоб бўлгани учун Орам халқи ҳам сен билан савдо–сотиқ қиларди. Молларинг эвазига қимматбаҳо фируза тошларни, сафсар матоларни, нақш солинган газламаларни, майин зиғир матоларини, маржону ёқутларни олиб келарди. 17 Яҳудо ва Исроил юртлари сен билан олди–сотди қилишарди. Улар молларинг эвазига Миннитдан келтирилган буғдойни, шунингдек, ширинликлар, асал, зайтун мойи ва мумиё олиб келишарди. 18 Сенинг чексиз бойликларинг, турли хил молларинг туфайли, Дамашқ аҳолиси сен билан савдо–сотиқ қиларди. Молларинг эвазига улар Хелбон шаробини ва оппоқ юнгни олиб келишарди. 19 Узол шаҳридан шароб келтириб , сен билан олди–сотди қилишарди. Ишлов берилган тоза темирни, долчин ва хушбўй қамишни молларингга алмаштиришарди.
20 Дедонликлар сенга от терлигини сотишар эди. 21 Қўзичоқ, қўчқор ва эчкилар билан сени таъминлаган Арабистон ва Кедар шаҳзодалари молларингни харид қилишарди. 22 Шава ва Рамо савдогарлари сен билан савдо–сотиқ қилишарди. Молларинг эвазига энг аъло зираворларни, қимматбаҳо тошлару олтинни беришарди. 23 Хорон, Ханнох ва Эден шаҳарлари ҳамда Шава, Ошур ва Хилмад савдогарлари сен билан савдо–сотиқ қилишарди. 24 Улар қимматбаҳо либослар, кўк матолар, нақш солинган кўйлаклар, ранг–баранг гиламлар, пухта эшилган арқонларни сенга сотишарди. 25 Таршиш кемалари карвонларинг бўлиб хизмат қиларди.

Сен денгизда сузган бир кемадайдирсан,
Оғир юк сенга юкланган.
26 Эвоҳ, эшкакчиларинг сени очиқ денгизга олиб чиқишади.
Шарқ шамоли сени денгиз бағрида парчалаб юборади.
27 Кеманг ҳалокатга учраган куни
Молларинг, бойликларинг,
Денгизчиларинг, дарғаларинг,
Кемасозларинг, савдогарларинг,
Жангчиларинг ва кемадаги одамларинг
Денгиз тубига чўкиб, ҳалок бўладилар.
28 Чўкаётган дарғаларинг фарёд қилади,
Додлари соҳилларни ларзага солади.

29 Ҳамма эшкакчилар кемаларини тарк этади,
Денгизчилару дарғалар соҳилга чиқиб олади.
30 Улар сен учун фарёд қилади,
Аччиқ–аччиқ кўз ёшлар тўкади.
Бошларидан тупроқ сочади,
Кулга беланиб, ётиб олади.
31 Сени деб сочларини қирдиради,
Қанорга ўраниб олади ,
Қайғудан юрак–бағри қон бўлади.
32 Улар йиғлаб, сен ҳақингда марсия куйлайди:
‘Тир каби биронта шаҳар борми?!
Денгиз уни ўз қаърига тортиб кетди.’

33 Сен денгиз ортидан келтирган молларинг билан,
Кўплаб халқларнинг эҳтиёжини қондирдинг.
Чексиз зийнатлару молларинг билан
Дунё шоҳларини сен бойитдинг.
34 Энди эса денгиз сени парчалади,
Ўз домига сени тортиб кетди.
Барча молларингу денгизчиларинг
Сен билан бирга нобуд бўлди.
35 Соҳилдаги халқлар кулфатингни кўриб, даҳшатга тушади.
Қўрқувдан шоҳларнинг афти буришиб кетади.
36 Аҳволингдан дунё савдогарлари ёқасини ушлайди.
Ҳа, сенинг бошингга даҳшатли ўлим келди,
Сен абадий йўқ бўласан.»”