50–BOB
1 Yusuf oʻzini otasining ustiga tashlab, yigʻlaganicha, uni oʻpdi. 2 Yusuf qoʻl ostidagi tabiblarga: “Otamning jasadini mumiyolanglar!” deb amr berdi. Tabiblar Yoqubning jasadini mumiyolashdi. 3 Ular bu ish uchun qirq kun vaqt sarf qildilar. Chunki mumiyolash uchun shuncha vaqt talab qilinar edi. Misrliklar Yoqub uchun yetmish kun aza tutishdi.
4 Aza muddati tugagach, Yusuf firʼavnning aʼyonlari huzuriga kelib, dedi:
— Agar men sizlarning iltifotingizga sazovor boʻlsam, firʼavn janobi oliylariga shu gaplarni yetkazsangizlar: 5 “Otam menga qasam ichirib, olamdan oʻtganimdan keyin, jasadimni Kanʼon yurtiga olib borib, oʻzim uchun men qazigan qabrga dafn qil, deb aytgan. Endi otamni dafn qilgani borishimga ijozat bersalar. Otamni dafn qilganimdan keyin qaytib kelaman.”
6 — Mayli, boraver, — deb ijozat berdi firʼavn, — qasamni ado qilib, otangni dafn qilib kel.
7 Shunday qilib, Yusuf otasini dafn qilgani joʻnadi. Firʼavnning hamma aʼyonlari — saroyidagi amaldorlar, Misr yurtidagi barcha amaldorlar Yusuf bilan birga ketishdi. 8 Shuningdek, Yusufning barcha oila aʼzolari, aka–ukalari, otasining qolgan xonadoni ahli ham Yusuf bilan birga ketishdi. Faqat ularning bolalari, qoʻy–echkilari, podalari Goʻshen yerlarida qoldirildi. 9 Gʻoyat katta jamoa Yusufga hamroh boʻldi. U bilan bir talay aravakashlar va jang aravalari ham ketdi. 10 Ular Iordan daryosi sharqidagi Otad degan xirmonga yetib keldilar. U yerda uzoq vaqt ogʻir taʼziya marosimi oʻtkazdilar. Shunday qilib, Yusuf otasi uchun yetti kun aza marosimi oʻtkazdi. 11 Kanʼon xalqlari bu yerdagi aza marosimini koʻrib: “Misrliklar qanday ogʻir aza marosimi oʻtkazyaptilar–a!” deb aytdilar. Shuning uchun bu joyga Ovil–Misrayim deb nom qoʻydilar. 12 Shunday qilib, Yoqub oʻgʻillariga qanday vasiyat qilgan boʻlsa, oʻgʻillari otalarining vasiyatini toʻla–toʻkis bajardilar. 13 Ular otalarining jasadini Kanʼon yurtiga olib kelib, Maxpaladagi dalada joylashgan gʻorga dafn qildilar . Ibrohim oʻz oilasiga qabriston uchun Xet xalqidan boʻlgan Efroʻndan sotib olgan Mamre sharqidagi gʻor shudir. 14 Yusuf otasini dafn qilgandan keyin, aka–ukalarini, otasini dafn qilgani birga kelgan hamrohlarini ergashtirib Misrga qaytdi.
Yusuf akalariga tasalli beradi
15 Otalari vafot etgandan keyin, Yusufning akalari: “Biz Yusufga yomonlik qilgan edik, endi u oʻsha yomonliklarimiz uchun kek saqlab yurgan boʻlsa, bizdan oʻch oladi”, deb qoʻrqa boshladilar. 16 Shuning uchun ular Yusufga shunday xabar yubordilar: “Otamiz vafotidan oldin bizga, 17 Yusufning huzuriga borib aytinglar, men undan oʻtinaman, sizlar unga qarshi qilgan ogʻir jinoyatlaringizni unutsin, deb aytgan edilar. Iltimos qilamiz, otang Xudosining bu qullari qilgan jinoyatlarni unutgin.” Yusuf shu xabarni eshitganda, yigʻlab yubordi. 18 Keyin akalari ham kelib: “Biz sening qullaringmiz”, deb Yusufning oyoqlariga yiqildilar. 19 Lekin Yusuf akalariga:
— Qoʻrqmanglar, men sizlarni hukm qilib, jazolaydigan Xudo emasman–ku! — dedi. 20 — Sizlar menga ravo koʻrgan yomonlikni Xudo yaxshilikka ishlatdi. Son–sanoqsiz odamlarni saqlab qolish uchun U meni shu yerga olib keldi. 21 Shuning uchun qoʻrqmanglar, men oʻzlaringizni ham, bola–chaqalaringizni ham boqaman.
Yusuf akalariga muloyim gapirib, ularga tasalli berdi.
Yusuf vafot etadi
22 Shunday qilib, Yusuf, uning aka–ukalari, ularning oilalari Misrda yashab qoldilar. Yusuf 110 yil umr koʻrdi. 23 Yusuf Efrayimning nevara–chevaralarini ham koʻrdi. Manashening oʻgʻli Moxirning bolalari tugʻilganda, Yusuf hayot edi. Yusuf bu bolalarni ham farzandlari qatoriga qabul qildi.
24 “Mening umrim oxirlab boryapti, — dedi Yusuf aka–ukalariga. — Lekin Xudo sizlarni kuzatib turadi, sizlarni bu yurtdan olib chiqib, Ibrohim, Isʼhoq va Yoqubga beraman, deb qasam ichgan yurtga qaytarib olib boradi.” 25 Soʻng Yusuf Isroil urugʻlariga qasam ichdirib: “Xudo sizlarning oldingizga kelganda, sizlar mening suyaklarimni bu yerdan olib ketinglar”, — dedi. 26 Yusuf 110 yil yashab, olamdan oʻtdi. Uning jasadini mumiyolab, Misrda bir tobutga soldilar.
50–БОБ
1 Юсуф ўзини отасининг устига ташлаб, йиғлаганича, уни ўпди. 2 Юсуф қўл остидаги табибларга: “Отамнинг жасадини мумиёланглар!” деб амр берди. Табиблар Ёқубнинг жасадини мумиёлашди. 3 Улар бу иш учун қирқ кун вақт сарф қилдилар. Чунки мумиёлаш учун шунча вақт талаб қилинар эди. Мисрликлар Ёқуб учун етмиш кун аза тутишди.
4 Аза муддати тугагач, Юсуф фиръавннинг аъёнлари ҳузурига келиб, деди:
— Агар мен сизларнинг илтифотингизга сазовор бўлсам, фиръавн жаноби олийларига шу гапларни етказсангизлар: 5 “Отам менга қасам ичириб, оламдан ўтганимдан кейин, жасадимни Канъон юртига олиб бориб, ўзим учун мен қазиган қабрга дафн қил, деб айтган. Энди отамни дафн қилгани боришимга ижозат берсалар. Отамни дафн қилганимдан кейин қайтиб келаман.”
6 — Майли, боравер, — деб ижозат берди фиръавн, — қасамни адо қилиб, отангни дафн қилиб кел.
7 Шундай қилиб, Юсуф отасини дафн қилгани жўнади. Фиръавннинг ҳамма аъёнлари — саройидаги амалдорлар, Миср юртидаги барча амалдорлар Юсуф билан бирга кетишди. 8 Шунингдек, Юсуфнинг барча оила аъзолари, ака–укалари, отасининг қолган хонадони аҳли ҳам Юсуф билан бирга кетишди. Фақат уларнинг болалари, қўй–эчкилари, подалари Гўшен ерларида қолдирилди. 9 Ғоят катта жамоа Юсуфга ҳамроҳ бўлди. У билан бир талай аравакашлар ва жанг аравалари ҳам кетди. 10 Улар Иордан дарёси шарқидаги Отад деган хирмонга етиб келдилар. У ерда узоқ вақт оғир таъзия маросими ўтказдилар. Шундай қилиб, Юсуф отаси учун етти кун аза маросими ўтказди. 11 Канъон халқлари бу ердаги аза маросимини кўриб: “Мисрликлар қандай оғир аза маросими ўтказяптилар–а!” деб айтдилар. Шунинг учун бу жойга Овил–Мисрайим деб ном қўйдилар. 12 Шундай қилиб, Ёқуб ўғилларига қандай васият қилган бўлса, ўғиллари оталарининг васиятини тўла–тўкис бажардилар. 13 Улар оталарининг жасадини Канъон юртига олиб келиб, Махпаладаги далада жойлашган ғорга дафн қилдилар . Иброҳим ўз оиласига қабристон учун Хет халқидан бўлган Эфрўндан сотиб олган Мамре шарқидаги ғор шудир. 14 Юсуф отасини дафн қилгандан кейин, ака–укаларини, отасини дафн қилгани бирга келган ҳамроҳларини эргаштириб Мисрга қайтди.
Юсуф акаларига тасалли беради
15 Оталари вафот этгандан кейин, Юсуфнинг акалари: “Биз Юсуфга ёмонлик қилган эдик, энди у ўша ёмонликларимиз учун кек сақлаб юрган бўлса, биздан ўч олади”, деб қўрқа бошладилар. 16 Шунинг учун улар Юсуфга шундай хабар юбордилар: “Отамиз вафотидан олдин бизга, 17 Юсуфнинг ҳузурига бориб айтинглар, мен ундан ўтинаман, сизлар унга қарши қилган оғир жиноятларингизни унутсин, деб айтган эдилар. Илтимос қиламиз, отанг Худосининг бу қуллари қилган жиноятларни унутгин.” Юсуф шу хабарни эшитганда, йиғлаб юборди. 18 Кейин акалари ҳам келиб: “Биз сенинг қулларингмиз”, деб Юсуфнинг оёқларига йиқилдилар. 19 Лекин Юсуф акаларига:
— Қўрқманглар, мен сизларни ҳукм қилиб, жазолайдиган Худо эмасман–ку! — деди. 20 — Сизлар менга раво кўрган ёмонликни Худо яхшиликка ишлатди. Сон–саноқсиз одамларни сақлаб қолиш учун У мени шу ерга олиб келди. 21 Шунинг учун қўрқманглар, мен ўзларингизни ҳам, бола–чақаларингизни ҳам боқаман.
Юсуф акаларига мулойим гапириб, уларга тасалли берди.
Юсуф вафот этади
22 Шундай қилиб, Юсуф, унинг ака–укалари, уларнинг оилалари Мисрда яшаб қолдилар. Юсуф 110 йил умр кўрди. 23 Юсуф Эфрайимнинг невара–чевараларини ҳам кўрди. Манашенинг ўғли Мохирнинг болалари туғилганда, Юсуф ҳаёт эди. Юсуф бу болаларни ҳам фарзандлари қаторига қабул қилди.
24 “Менинг умрим охирлаб боряпти, — деди Юсуф ака–укаларига. — Лекин Худо сизларни кузатиб туради, сизларни бу юртдан олиб чиқиб, Иброҳим, Исҳоқ ва Ёқубга бераман, деб қасам ичган юртга қайтариб олиб боради.” 25 Сўнг Юсуф Исроил уруғларига қасам ичдириб: “Худо сизларнинг олдингизга келганда, сизлар менинг суякларимни бу ердан олиб кетинглар”, — деди. 26 Юсуф 110 йил яшаб, оламдан ўтди. Унинг жасадини мумиёлаб, Мисрда бир тобутга солдилар.
