11–BOB
Tavera nomli joy
1 Oradan koʻp vaqt oʻtmay xalq qiyinchiliklardan mingʻirlab noliy boshladi. Ularning nolishlarini eshitgan Egamiz gʻoyat gʻazablanib, qarorgohga alanga tushirdi. Alanga avj olib, qarorgohning chetlarini kuydirib yubordi. 2 Xalq Musoga faryod qildi. Muso Egamizga iltijo qilgan edi, alanga oʻchdi. 3 Egamizning alangasi qarorgohni yondirgani uchun bu joyga Tavera deb nom berildi.
Muso yetmishta oqsoqolni tanlaydi
4 Isroil xalqi orasidagi qalangʻi–qasangʻilarning nafsiga oʻt tushdi. Isroil xalqi ham ularga qoʻshilishib figʻon chekib, zorlana boshladi: “Qaniydi goʻsht boʻlsa! 5 Biz Misrda tekinga baliq, bodring, qovun, piyoz, koʻk piyoz, sarimsoq yerdik. 6 Endi esa sillamiz qurigan, mannadan boshqa yeydigan hech narsa yoʻq.”
7 Manna kashnich urugʻiga oʻxshardi, uning rangi daraxt yelimi rangiday edi. 8 Xalq mannani yerdan yigʻishtirib olar, tegirmonda yanchib yoki havonchada tuyib, soʻng qozonga solib qaynatardi, non ham yopardi. Uning mazasi zaytun moyi qoʻshib yopilgan nonga oʻxshardi. 9 Tunda qarorgohga shabnam tushganda, shabnam bilan birga manna ham yogʻilardi.
10 Hamma odamlar oila aʼzolari bilan birga oʻz chodirlarining kiraverishida turib faryod qilishayotgan edi. Buni eshitgan Muso qattiq ranjidi. Egamizning gʻazabi ham alanga oldi. 11 Shunda Muso Egamizga dedi:
— Nimaga qulingning boshiga shuncha azoblarni solding? Nima uchun mendan marhamatingni darigʻ tutding? Nima uchun bu xalqning ogʻirligini menga yuklading? 12 Shu xalqning hammasini men qornimda koʻtarib yurganmidim?! Ularni men tuqqanmidim?! Nimaga unda Sen menga: “Enaga chaqaloqni koʻtarib yurganday, sen bu xalqni Men ota–bobolaringga vaʼda qilgan yurtga qoʻllaringda koʻtarib borasan”, deb aytyapsan? 13 Ular yigʻlab, bizga goʻsht ber, deb aytishyapti! Shuncha xalqqa goʻshtni qayerdan topib beraman, axir?! 14 Bu xalqning ogʻirligini men bir oʻzim koʻtara olmayman. Bunga ortiq chiday olmayman. 15 Agar menga munosabating shu boʻlsa, hoziroq jonimni olib qoʻya qol. Bordi–yu, Sendan marhamat topgan boʻlsam, mening bunchalik xor boʻlishimga yoʻl qoʻyma.
16 Shunda Egamiz Musoga dedi:
— Menga Isroil oqsoqollaridan yetmishtasini yigʻib ber. Ular xalqning orasida yoʻlboshchi deb tan olingan obroʻli odamlardan boʻlishsin. Ularni Uchrashuv chodiriga olib kelib, oʻzingning yoningga turgʻizib qoʻy. 17 Men tushib kelib, u yerda sen bilan gaplashaman. Soʻng senga bergan Ruhimdan olib, ularga ham beraman. Sen bu xalqning ogʻirligini yolgʻiz oʻzing koʻtarmasliging uchun, ular yoningga kirib, ogʻiringni yengil qilishadi. 18 Xalqqa esa shu gapni ayt: “Ertangi kunga tayyorlanib poklaninglar , goʻsht yeysizlar. Sizlar Egamizning qulogʻi ostida mingʻirlab nolib, qaniydi goʻsht boʻlsa, biz Misrda davr surgan ekanmiz–da, deb faryod qildingizlar. Shuning uchun Egamiz sizlarga goʻsht beradi, sizlar goʻsht yeysizlar. 19 Sizlar goʻshtni bir–ikki kun emas, besh–oʻn kun ham emas, yigirma kun ham emas, 20 balki bir oy davomida — goʻsht burningizdan chiqquncha, koʻnglingizga urguncha yeysizlar. Chunki sizlar, Misrdan chiqishimizning nima keragi bor edi, deya mingʻirlab nolib, orangizdagi Egangizni rad etdingiz.”
21 Lekin Muso Egamizga aytdi:
— Mening yonimdagi bu xalq 600.000 jondan iborat. Sen esa: “Ularni bir oy davomida goʻsht bilan boqaman”, deyapsan! 22 Bor mol–qoʻyimizni soʻysak ham, dengizdagi hamma baliqlarni yigʻishtirib kelsak ham, ularni toʻydira olarmidik?!
23 Egamiz shunda Musoga aytdi:
— Nima, Men, Egangning qoʻli kaltamidi?! Mening senga aytgan gaplarim bajo boʻlishi yoki boʻlmasligini endi koʻrasan.
24 Shundan keyin Muso tashqariga chiqib, Egamizning soʻzlarini xalqqa yetkazdi. Soʻng yetmishta xalq oqsoqolini yigʻib, ularni Muqaddas chodir atrofiga joylashtirdi. 25 Shunda Egamiz bulut ichida tushib kelib, Muso bilan gaplashdi, Musoga bergan Oʻz Ruhidan olib, yetmishta oqsoqolga berdi. Ruh oqsoqollarni qamrab oldi va ular zikr tusha boshladilar. Lekin bunday hol boshqa takrorlanmadi.
26 Yetmishta oqsoqolning ikkitasi Muqaddas chodirga bormay qarorgohda qolgan edi. Birining ismi Eldod, ikkinchisiniki Midod edi. Biroq Egamizning Ruhi ularni ham qamrab oldi, ular ham qarorgohda zikr tusha boshladilar. 27 Bir oʻspirin yugurib kelib, Musoga: “Eldod bilan Midod qarorgohda zikr tushishyapti”, dedi. 28 Musoga yoshligidan xizmat qilib kelgan yordamchisi Nun oʻgʻli Yoshua dedi:
— Muso hazratlari! Ularni toʻxtating!
29 Muso esa unga shunday javob berdi:
— Sen mening manfaatimni koʻzlab, shu gaplarni aytyapsanmi? Menga qolsa, Egamning butun xalqi paygʻambar boʻlsin, Egamiz Oʻz Ruhini ularning hammasiga bersin, deyman!
30 Shundan soʻng Muso bilan Isroil oqsoqollari qarorgohga qaytib kelishdi.
Egamiz bedanalar yuboradi
31 Egamiz shamol qoʻzgʻatdi. Shamol dengizdan bedanalarni qarorgohga va qarorgoh atrofiga uchirib keldi–da, koʻplarini yerga tushirdi. Anchasi esa qarorgohning aylanasi boʻylab bir kunlik masofada, ikki tirsak balandlikda uchib yurgan edi .
32 Xalq oʻsha kuni kunduzi va kechasi, keyingi kuni ham ertadan kechgacha bedana yigʻishtirdi. Eng oz tergan odamniki oltmish savat chiqdi. Ular bedanalarni quritish uchun butun qarorgoh atrofiga yoyib tashlashdi. 33 Lekin odamlar goʻshtni endi ogʻziga olib, hali yeyishga ham ulgurmagan edilarki, Egamiz xalqqa gʻazabini sochib, qaqshatqich oʻlat yubordi. 34 Bu yerga Xivrut–Xattavo deb nom berildi, chunki bu yerga nafsi buzuq odamlar dafn qilingandi.
35 Xalq Xivrut–Xattavodan Xazeroʻtga qarab yoʻlga chiqdi. Ular Xazeroʻtga yetib borganlaridan keyin qarorgoh qurishdi.
11–БОБ
Тавера номли жой
1 Орадан кўп вақт ўтмай халқ қийинчиликлардан минғирлаб нолий бошлади. Уларнинг нолишларини эшитган Эгамиз ғоят ғазабланиб, қароргоҳга аланга туширди. Аланга авж олиб, қароргоҳнинг четларини куйдириб юборди. 2 Халқ Мусога фарёд қилди. Мусо Эгамизга илтижо қилган эди, аланга ўчди. 3 Эгамизнинг алангаси қароргоҳни ёндиргани учун бу жойга Тавера деб ном берилди.
Мусо етмишта оқсоқолни танлайди
4 Исроил халқи орасидаги қаланғи–қасанғиларнинг нафсига ўт тушди. Исроил халқи ҳам уларга қўшилишиб фиғон чекиб, зорлана бошлади: “Қанийди гўшт бўлса! 5 Биз Мисрда текинга балиқ, бодринг, қовун, пиёз, кўк пиёз, саримсоқ ердик. 6 Энди эса силламиз қуриган, маннадан бошқа ейдиган ҳеч нарса йўқ.”
7 Манна кашнич уруғига ўхшарди, унинг ранги дарахт елими рангидай эди. 8 Халқ маннани ердан йиғиштириб олар, тегирмонда янчиб ёки ҳавончада туйиб, сўнг қозонга солиб қайнатарди, нон ҳам ёпарди. Унинг мазаси зайтун мойи қўшиб ёпилган нонга ўхшарди. 9 Тунда қароргоҳга шабнам тушганда, шабнам билан бирга манна ҳам ёғиларди.
10 Ҳамма одамлар оила аъзолари билан бирга ўз чодирларининг кираверишида туриб фарёд қилишаётган эди. Буни эшитган Мусо қаттиқ ранжиди. Эгамизнинг ғазаби ҳам аланга олди. 11 Шунда Мусо Эгамизга деди:
— Нимага қулингнинг бошига шунча азобларни солдинг? Нима учун мендан марҳаматингни дариғ тутдинг? Нима учун бу халқнинг оғирлигини менга юкладинг? 12 Шу халқнинг ҳаммасини мен қорнимда кўтариб юрганмидим?! Уларни мен туққанмидим?! Нимага унда Сен менга: “Энага чақалоқни кўтариб юргандай, сен бу халқни Мен ота–боболарингга ваъда қилган юртга қўлларингда кўтариб борасан”, деб айтяпсан? 13 Улар йиғлаб, бизга гўшт бер, деб айтишяпти! Шунча халққа гўштни қаердан топиб бераман, ахир?! 14 Бу халқнинг оғирлигини мен бир ўзим кўтара олмайман. Бунга ортиқ чидай олмайман. 15 Агар менга муносабатинг шу бўлса, ҳозироқ жонимни олиб қўя қол. Борди–ю, Сендан марҳамат топган бўлсам, менинг бунчалик хор бўлишимга йўл қўйма.
16 Шунда Эгамиз Мусога деди:
— Менга Исроил оқсоқолларидан етмиштасини йиғиб бер. Улар халқнинг орасида йўлбошчи деб тан олинган обрўли одамлардан бўлишсин. Уларни Учрашув чодирига олиб келиб, ўзингнинг ёнингга турғизиб қўй. 17 Мен тушиб келиб, у ерда сен билан гаплашаман. Сўнг сенга берган Руҳимдан олиб, уларга ҳам бераман. Сен бу халқнинг оғирлигини ёлғиз ўзинг кўтармаслигинг учун, улар ёнингга кириб, оғирингни енгил қилишади. 18 Халққа эса шу гапни айт: “Эртанги кунга тайёрланиб покланинглар , гўшт ейсизлар. Сизлар Эгамизнинг қулоғи остида минғирлаб нолиб, қанийди гўшт бўлса, биз Мисрда давр сурган эканмиз–да, деб фарёд қилдингизлар. Шунинг учун Эгамиз сизларга гўшт беради, сизлар гўшт ейсизлар. 19 Сизлар гўштни бир–икки кун эмас, беш–ўн кун ҳам эмас, йигирма кун ҳам эмас, 20 балки бир ой давомида — гўшт бурнингиздан чиққунча, кўнглингизга ургунча ейсизлар. Чунки сизлар, Мисрдан чиқишимизнинг нима кераги бор эди, дея минғирлаб нолиб, орангиздаги Эгангизни рад этдингиз.”
21 Лекин Мусо Эгамизга айтди:
— Менинг ёнимдаги бу халқ 600.000 жондан иборат. Сен эса: “Уларни бир ой давомида гўшт билан боқаман”, деяпсан! 22 Бор мол–қўйимизни сўйсак ҳам, денгиздаги ҳамма балиқларни йиғиштириб келсак ҳам, уларни тўйдира олармидик?!
23 Эгамиз шунда Мусога айтди:
— Нима, Мен, Эгангнинг қўли калтамиди?! Менинг сенга айтган гапларим бажо бўлиши ёки бўлмаслигини энди кўрасан.
24 Шундан кейин Мусо ташқарига чиқиб, Эгамизнинг сўзларини халққа етказди. Сўнг етмишта халқ оқсоқолини йиғиб, уларни Муқаддас чодир атрофига жойлаштирди. 25 Шунда Эгамиз булут ичида тушиб келиб, Мусо билан гаплашди, Мусога берган Ўз Руҳидан олиб, етмишта оқсоқолга берди. Руҳ оқсоқолларни қамраб олди ва улар зикр туша бошладилар. Лекин бундай ҳол бошқа такрорланмади.
26 Етмишта оқсоқолнинг иккитаси Муқаддас чодирга бормай қароргоҳда қолган эди. Бирининг исми Элдод, иккинчисиники Мидод эди. Бироқ Эгамизнинг Руҳи уларни ҳам қамраб олди, улар ҳам қароргоҳда зикр туша бошладилар. 27 Бир ўспирин югуриб келиб, Мусога: “Элдод билан Мидод қароргоҳда зикр тушишяпти”, деди. 28 Мусога ёшлигидан хизмат қилиб келган ёрдамчиси Нун ўғли Ёшуа деди:
— Мусо ҳазратлари! Уларни тўхтатинг!
29 Мусо эса унга шундай жавоб берди:
— Сен менинг манфаатимни кўзлаб, шу гапларни айтяпсанми? Менга қолса, Эгамнинг бутун халқи пайғамбар бўлсин, Эгамиз Ўз Руҳини уларнинг ҳаммасига берсин, дейман!
30 Шундан сўнг Мусо билан Исроил оқсоқоллари қароргоҳга қайтиб келишди.
Эгамиз беданалар юборади
31 Эгамиз шамол қўзғатди. Шамол денгиздан беданаларни қароргоҳга ва қароргоҳ атрофига учириб келди–да, кўпларини ерга туширди. Анчаси эса қароргоҳнинг айланаси бўйлаб бир кунлик масофада, икки тирсак баландликда учиб юрган эди .
32 Халқ ўша куни кундузи ва кечаси, кейинги куни ҳам эртадан кечгача бедана йиғиштирди. Энг оз терган одамники олтмиш сават чиқди. Улар беданаларни қуритиш учун бутун қароргоҳ атрофига ёйиб ташлашди. 33 Лекин одамлар гўштни энди оғзига олиб, ҳали ейишга ҳам улгурмаган эдиларки, Эгамиз халққа ғазабини сочиб, қақшатқич ўлат юборди. 34 Бу ерга Хиврут–Хаттаво деб ном берилди, чунки бу ерга нафси бузуқ одамлар дафн қилинганди.
35 Халқ Хиврут–Хаттаводан Хазерўтга қараб йўлга чиқди. Улар Хазерўтга етиб борганларидан кейин қароргоҳ қуришди.
