21–BOB
Pavlusning Quddusga sayohati
1 Biz ular bilan xayrlashib, kemaga oʻtirdik va toʻgʻri Kos oroliga keldik. Ertasi kuni Rodos oroliga, keyin esa Patara shahriga bordik. 2 U yerda biz Finikiyaga ketayotgan kemani topib, oʻsha kemada suzib ketdik. 3 Kiprga yaqinlashganimizda, bu orolni chap tomonimizda qoldirib, Finikiyaga yoʻl oldik. Tirda kemadan yuk tushirmoqchi boʻlganlari uchun biz qirgʻoqda qoldik. 4 Isoning u yerdagi shogirdlarini qidirib topdik va ular bilan bir hafta qoldik. Ular Muqaddas Ruhdan ilhomlanib, Pavlusga: “Quddusga bormang”, deb aytdilar. 5 Bu yerda vaqtimiz oxirlab qolgach, yoʻlga chiqib, safarimizni davom ettirdik. Imonlilarning hammasi, xotinlari va bola–chaqalari bilan birga, bizni shahar tashqarisigacha kuzatib chiqdi. Dengiz boʻyida tiz choʻkib, ibodat qildik. 6 Soʻng bir–birimiz bilan xayrlashdik. Biz kemaga chiqdik, ular ham uylariga qaytib ketdilar.
7 Biz Tir shahridan sayohatni davom ettirib, Ptolemay shahriga keldik. U yerdagi imonlilarni ziyorat etib, bir kun yonlarida qoldik. 8 Ertasi kuni yoʻlga chiqib, Qaysariyaga keldik. Xushxabarchi Filipning uyiga borib, unikida qoldik. Filip oziq–ovqat taqsimlash uchun saylangan yetti kishidan biri edi. 9 Filipning turmushga chiqmagan toʻrtta qizi boʻlib, ularga bashorat qilish inʼomi berilgan edi. 10 U yerda bir necha kun boʻlganimizdan keyin, Yahudiyadan Xagabus degan paygʻambar keldi. 11 U bizning oldimizga keldi va Pavlusning kamarini olib, oʻzining oyoq–qoʻllarini bogʻladi–da, shunday dedi:
— Muqaddas Ruh demoqda: mana bu kamarning egasini yahudiylar Quddusda xuddi shu singari bogʻlab, uni gʻayriyahudiylar qoʻliga topshiradilar.
12 Bu gapni eshitganimizdan keyin biz ham, u yerdagi odamlar ham Pavlusga, Quddusga bormang, deb yalinib–yolvordik. 13 Shunda Pavlus quyidagicha javob berdi:
— Nima qilyapsizlar? Nimaga yigʻlab, yuragimni siqyapsizlar? Men faqat oyoq–qoʻllarimning bogʻlanishiga emas, balki Rabbimiz Isoning nomi uchun Quddusga borib oʻlishga ham tayyorman.
14 Biz Pavlusni koʻndira olmaganimizdan keyin, “Rabbimiz istaganiday boʻlsin”, deb jim qoldik. 15 Bu yerda maʼlum vaqt boʻlganimizdan keyin, tayyorgarligimizni koʻrib, Quddusga yoʻl oldik. 16 Qaysariyadan Isoning baʼzi shogirdlari biz bilan birga bordilar. Ular bizni dastlabki imonlilardan boʻlgan Kiprlik Minasonning uyiga olib keldilar. Biz uning xonadonida qoldik.
17 Quddusga kelganimizda, imonlilar bizni xursandchilik bilan qabul qildilar. 18 Keyingi kuni Pavlus biz bilan birga Yoqubni koʻrgani bordi. Barcha jamoat oqsoqollari ham u yerda yigʻilishgan edi. 19 Pavlus ular bilan salomlashgandan keyin, oʻzining xizmati orqali gʻayriyahudiylar orasida Xudo qilgan ishlarni batafsil hikoya qilib berdi. 20 Ular bu gaplarni eshitib, Xudoga hamdu sano aytdilar. Keyin Pavlusga dedilar:
— Birodarimiz Pavlus, koʻrib turibsizki, yahudiylar orasida bir necha ming odam imonga kelgan. Ularning hammasi qonunga chin dildan oʻzlarini bagʻishlaganlar. 21 Ularning eshitishicha, siz gʻayriyahudiylar orasida yashayotgan hamma yahudiylarga, Musoning qonunidan voz kechinglar, bolalaringizni sunnat qilmanglar , yahudiylarning urf–odatlariga rioya qilmanglar, deb taʼlim bergan ekansiz. 22 Endi nima boʻladi? Sizning kelganingizni ular albatta eshitadilar. 23 Endi bizning aytganlarimizni qiling. Oramizda nazr atagan toʻrtta odam bor. 24 Bu odamlar bilan birga Maʼbadga borib, u yerda poklanish marosimida ishtirok eting. Ular sochlarini oldirganlarida talab qilingan poklanish qurbonligining xarajatlarini ular uchun oʻzingiz toʻlang. Ana shunda, siz toʻgʻringizda aytilgan gaplar haqiqat emasligini, siz esa Musoning qonuniga rioya qilgan holda yashayotganingizni hamma bilib oladi. 25 Imonli gʻayriyahudiylarga kelsak, bir qancha vaqt oldin biz ularga maktub joʻnatib , quyidagi qarorimizni maʼlum qilgan edik: “Butlarga keltirilgan qurbonlik goʻshtini va qoni chiqarilmagan hayvon goʻshtini tanovul qilishdan hamda fahsh–zinodan oʻzlaringizni tiyinglar.”
26 Ertasi kuni Pavlus oʻsha odamlarni yoniga olib, ular bilan birga oʻzini pokladi. Soʻng Maʼbadga kirib, poklanish kunlari qachon tugashini, har bir odam uchun qachon qurbonlik keltirilishini eʼlon qildi.
Pavlus Maʼbadda qamoqqa olinadi
27 Yetti kunlik marosim oxirlab qolgan edi. Asiya viloyatidan kelgan yahudiylar Pavlusni Maʼbadda koʻrib qoldilar. Ular olomonni qayrab, Pavlusni ushladilar.
28 — Ey Isroil xalqi! Yordam beringlar! — deb shovqin soldi ular. — Manavi odam hamma joyda bizning xalqimizga, qonunimizga, Maʼbadga qarshi taʼlim berib yuradi. Buning ustiga, u gʻayriyahudiylarni Maʼbadga olib kelib , bu muqaddas joyni bulgʻadi!
29 Bunday deyishlariga sabab, bundan oldin ular Efeslik Trofimusni shaharda Pavlus bilan birga koʻrishgan boʻlib, “Pavlus oʻsha gʻayriyahudiyni Maʼbadga olib kirdi”, deb oʻylagan edilar.
30 Butun shahar oyoqqa turdi, xalq birgalashib harakatga keldi. Ular Pavlusni tutib, Maʼbaddan sudrab chiqarib tashladilar. Oʻsha zahoti Maʼbad eshiklari yopildi. 31 Olomon endi Pavlusni oʻldirmoqchi boʻlib turgan edi, Rim lashkarining mingboshisiga: “Butun Quddus oyoqqa turdi” degan xabar yetib keldi. 32 Mingboshi oʻsha zahoti askarlari va yuzboshilarni olib, olomon tomonga yugurib ketdi. Olomon mingboshi bilan uning askarlarini koʻrgach, Pavlusni kaltaklashni bas qildilar. 33 Mingboshi Pavlusning oldiga kelib, uni qamoqqa oldi va ikkita kishan bilan bogʻlashni buyurdi. Soʻngra u: “Bu odam kim? U nima qildi?” deb soʻradi. 34 Olomon orasidan baʼzilari bir nimalar deb shovqin soldi, boshqasi yana nimalardir dedi. Gʻala–gʻovur boʻlganidan mingboshi nima yuz berganini aniq bila olmadi. Shuning uchun u Pavlusni qalʼaga olib borishni buyurdi. 35 Pavlus qalʼaning zinapoyasiga kelganda, olomon shunchalik junbishga keldiki, askarlar Pavlusni koʻtarib ketishlariga toʻgʻri keldi. 36 Olomon Pavlusning ortidan ergashib: “Unga oʻlim!” deb shovqin solardi.
37 Askarlar Pavlusni qalʼaga olib kirayotganlarida, u mingboshiga:
— Sizga bir narsani aytsam maylimi? — dedi.
— Yunoncha bilasanmi?! — deb hayron qoldi mingboshi. 38 — Bir qancha vaqt oldin isyon boshlab, toʻrt ming qurollangan kallakesarni sahroga olib chiqqan Misrlik mabodo sen emasmisan?
39 — Men yahudiyman, Kilikiyadagi Tarsus shahridanman , — dedi Pavlus. — Oʻsha muhim shaharning fuqarosiman. Iltimos, xalqqa gapirishimga ijozat bering.
40 Mingboshi Pavlusga ijozat bergach, u zinapoyada turib, odamlarga qoʻli bilan: “Jim boʻlinglar!” degan ishorani qildi. Odamlar tinchlangandan keyin, Pavlus ularga oramiy tilida gapira boshladi.
21–БОБ
Павлуснинг Қуддусга саёҳати
1 Биз улар билан хайрлашиб, кемага ўтирдик ва тўғри Кос оролига келдик. Эртаси куни Родос оролига, кейин эса Патара шаҳрига бордик. 2 У ерда биз Финикияга кетаётган кемани топиб, ўша кемада сузиб кетдик. 3 Кипрга яқинлашганимизда, бу оролни чап томонимизда қолдириб, Финикияга йўл олдик. Тирда кемадан юк туширмоқчи бўлганлари учун биз қирғоқда қолдик. 4 Исонинг у ердаги шогирдларини қидириб топдик ва улар билан бир ҳафта қолдик. Улар Муқаддас Руҳдан илҳомланиб, Павлусга: “Қуддусга борманг”, деб айтдилар. 5 Бу ерда вақтимиз охирлаб қолгач, йўлга чиқиб, сафаримизни давом эттирдик. Имонлиларнинг ҳаммаси, хотинлари ва бола–чақалари билан бирга, бизни шаҳар ташқарисигача кузатиб чиқди. Денгиз бўйида тиз чўкиб, ибодат қилдик. 6 Сўнг бир–биримиз билан хайрлашдик. Биз кемага чиқдик, улар ҳам уйларига қайтиб кетдилар.
7 Биз Тир шаҳридан саёҳатни давом эттириб, Птолемай шаҳрига келдик. У ердаги имонлиларни зиёрат этиб, бир кун ёнларида қолдик. 8 Эртаси куни йўлга чиқиб, Қайсарияга келдик. Хушхабарчи Филипнинг уйига бориб, уникида қолдик. Филип озиқ–овқат тақсимлаш учун сайланган етти кишидан бири эди. 9 Филипнинг турмушга чиқмаган тўртта қизи бўлиб, уларга башорат қилиш инъоми берилган эди. 10 У ерда бир неча кун бўлганимиздан кейин, Яҳудиядан Хагабус деган пайғамбар келди. 11 У бизнинг олдимизга келди ва Павлуснинг камарини олиб, ўзининг оёқ–қўлларини боғлади–да, шундай деди:
— Муқаддас Руҳ демоқда: мана бу камарнинг эгасини яҳудийлар Қуддусда худди шу сингари боғлаб, уни ғайрияҳудийлар қўлига топширадилар.
12 Бу гапни эшитганимиздан кейин биз ҳам, у ердаги одамлар ҳам Павлусга, Қуддусга борманг, деб ялиниб–ёлвордик. 13 Шунда Павлус қуйидагича жавоб берди:
— Нима қиляпсизлар? Нимага йиғлаб, юрагимни сиқяпсизлар? Мен фақат оёқ–қўлларимнинг боғланишига эмас, балки Раббимиз Исонинг номи учун Қуддусга бориб ўлишга ҳам тайёрман.
14 Биз Павлусни кўндира олмаганимиздан кейин, “Раббимиз истаганидай бўлсин”, деб жим қолдик. 15 Бу ерда маълум вақт бўлганимиздан кейин, тайёргарлигимизни кўриб, Қуддусга йўл олдик. 16 Қайсариядан Исонинг баъзи шогирдлари биз билан бирга бордилар. Улар бизни дастлабки имонлилардан бўлган Кипрлик Минасоннинг уйига олиб келдилар. Биз унинг хонадонида қолдик.
17 Қуддусга келганимизда, имонлилар бизни хурсандчилик билан қабул қилдилар. 18 Кейинги куни Павлус биз билан бирга Ёқубни кўргани борди. Барча жамоат оқсоқоллари ҳам у ерда йиғилишган эди. 19 Павлус улар билан саломлашгандан кейин, ўзининг хизмати орқали ғайрияҳудийлар орасида Худо қилган ишларни батафсил ҳикоя қилиб берди. 20 Улар бу гапларни эшитиб, Худога ҳамду сано айтдилар. Кейин Павлусга дедилар:
— Биродаримиз Павлус, кўриб турибсизки, яҳудийлар орасида бир неча минг одам имонга келган. Уларнинг ҳаммаси қонунга чин дилдан ўзларини бағишлаганлар. 21 Уларнинг эшитишича, сиз ғайрияҳудийлар орасида яшаётган ҳамма яҳудийларга, Мусонинг қонунидан воз кечинглар, болаларингизни суннат қилманглар , яҳудийларнинг урф–одатларига риоя қилманглар, деб таълим берган экансиз. 22 Энди нима бўлади? Сизнинг келганингизни улар албатта эшитадилар. 23 Энди бизнинг айтганларимизни қилинг. Орамизда назр атаган тўртта одам бор. 24 Бу одамлар билан бирга Маъбадга бориб, у ерда покланиш маросимида иштирок этинг. Улар сочларини олдирганларида талаб қилинган покланиш қурбонлигининг харажатларини улар учун ўзингиз тўланг. Ана шунда, сиз тўғрингизда айтилган гаплар ҳақиқат эмаслигини, сиз эса Мусонинг қонунига риоя қилган ҳолда яшаётганингизни ҳамма билиб олади. 25 Имонли ғайрияҳудийларга келсак, бир қанча вақт олдин биз уларга мактуб жўнатиб , қуйидаги қароримизни маълум қилган эдик: “Бутларга келтирилган қурбонлик гўштини ва қони чиқарилмаган ҳайвон гўштини тановул қилишдан ҳамда фаҳш–зинодан ўзларингизни тийинглар.”
26 Эртаси куни Павлус ўша одамларни ёнига олиб, улар билан бирга ўзини поклади. Сўнг Маъбадга кириб, покланиш кунлари қачон тугашини, ҳар бир одам учун қачон қурбонлик келтирилишини эълон қилди.
Павлус Маъбадда қамоққа олинади
27 Етти кунлик маросим охирлаб қолган эди. Асия вилоятидан келган яҳудийлар Павлусни Маъбадда кўриб қолдилар. Улар оломонни қайраб, Павлусни ушладилар.
28 — Эй Исроил халқи! Ёрдам беринглар! — деб шовқин солди улар. — Манави одам ҳамма жойда бизнинг халқимизга, қонунимизга, Маъбадга қарши таълим бериб юради. Бунинг устига, у ғайрияҳудийларни Маъбадга олиб келиб , бу муқаддас жойни булғади!
29 Бундай дейишларига сабаб, бундан олдин улар Эфеслик Трофимусни шаҳарда Павлус билан бирга кўришган бўлиб, “Павлус ўша ғайрияҳудийни Маъбадга олиб кирди”, деб ўйлаган эдилар.
30 Бутун шаҳар оёққа турди, халқ биргалашиб ҳаракатга келди. Улар Павлусни тутиб, Маъбаддан судраб чиқариб ташладилар. Ўша заҳоти Маъбад эшиклари ёпилди. 31 Оломон энди Павлусни ўлдирмоқчи бўлиб турган эди, Рим лашкарининг мингбошисига: “Бутун Қуддус оёққа турди” деган хабар етиб келди. 32 Мингбоши ўша заҳоти аскарлари ва юзбошиларни олиб, оломон томонга югуриб кетди. Оломон мингбоши билан унинг аскарларини кўргач, Павлусни калтаклашни бас қилдилар. 33 Мингбоши Павлуснинг олдига келиб, уни қамоққа олди ва иккита кишан билан боғлашни буюрди. Сўнгра у: “Бу одам ким? У нима қилди?” деб сўради. 34 Оломон орасидан баъзилари бир нималар деб шовқин солди, бошқаси яна нималардир деди. Ғала–ғовур бўлганидан мингбоши нима юз берганини аниқ била олмади. Шунинг учун у Павлусни қалъага олиб боришни буюрди. 35 Павлус қалъанинг зинапоясига келганда, оломон шунчалик жунбишга келдики, аскарлар Павлусни кўтариб кетишларига тўғри келди. 36 Оломон Павлуснинг ортидан эргашиб: “Унга ўлим!” деб шовқин соларди.
37 Аскарлар Павлусни қалъага олиб кираётганларида, у мингбошига:
— Сизга бир нарсани айтсам майлими? — деди.
— Юнонча биласанми?! — деб ҳайрон қолди мингбоши. 38 — Бир қанча вақт олдин исён бошлаб, тўрт минг қуролланган каллакесарни саҳрога олиб чиққан Мисрлик мабодо сен эмасмисан?
39 — Мен яҳудийман, Киликиядаги Тарсус шаҳриданман , — деди Павлус. — Ўша муҳим шаҳарнинг фуқаросиман. Илтимос, халққа гапиришимга ижозат беринг.
40 Мингбоши Павлусга ижозат бергач, у зинапояда туриб, одамларга қўли билан: “Жим бўлинглар!” деган ишорани қилди. Одамлар тинчлангандан кейин, Павлус уларга орамий тилида гапира бошлади.