27–BOB
Isʼhoq Yoqubni duo qiladi
1 Isʼhoq qaridi, koʻzlari xiralashib koʻrmay qoldi. Bir kuni u oʻgʻli Esovni chaqirdi:
— Oʻgʻlim!
— Labbay, otajon! — deb javob berdi Esov.
2 — Koʻrib turibsan, men qarib qoldim. Toʻsatdan oʻlib qolishim mumkin. 3 Endi yoyingni, oʻqlaringni olib, dalaga chiq, menga bironta hayvonni ovlab kel. 4 Keyin men yaxshi koʻradigan bironta mazali taom tayyorlab keltir. Men taomni yeb, oʻlimimdan oldin seni duo qilayin.
5 Isʼhoq oʻgʻli Esovga gapirayotganda, Rivqo eshitib turgan edi. Esov dalaga ovga ketganda, 6 Rivqo oʻgʻli Yoqubga dedi:
— Akang Esovga otangning aytgan gaplarini eshitib qoldim. 7 Otang unga: “Menga bironta hayvon ovlab kel, men yaxshi koʻradigan bironta mazali taom tayyorlagin, taomni yeb, oʻlimimdan oldin Egam oldida seni duo qilayin”, dedi. 8 Endi mening gaplarimni yaxshilab eshit, aytganimni qil, oʻgʻlim. 9 Suruvga borib, menga ikkita uloqchani tanlab olib kel. Uloqchalardan otang yaxshi koʻradigan mazali taom tayyorlab beray. 10 Sen taomni otangning oldiga olib kirib, unga yegizgin, toki otang oʻlimidan oldin seni duo qilsin.
11 — Onajon, oʻzingiz bilasiz–ku, akam Esov serjun, mening terim esa silliq, — dedi Yoqub Rivqoga. 12 — Mabodo, otam meni paypaslab ushlab koʻrsa, nima boʻladi? Aldayotganimni otam bilib qoladi. Otam meni duo qilish oʻrniga laʼnatlaydi.
13 — Oʻsha laʼnat menga kelsin, bolaginam, — dedi Rivqo. — Endi aytganimni qil, bor, uloqchalarni olib kel.
14 Yoqub onasining buyrugʻiga itoat etib, ikkita uloqchani olib keldi. Rivqo uloqchalardan Isʼhoq yaxshi koʻrgan mazali taom tayyorladi. 15 Soʻng u Esovning uydagi yaxshi kiyimlarini oldi–da, Yoqubga kiygizdi. 16 Uloqchalarning terisini Yoqubning qoʻllariga va boʻynining tuksiz joylariga oʻradi. 17 Oʻzi tayyorlagan mazali taom bilan nonni oʻgʻli Yoqubning qoʻliga berdi.
18 Shunday qilib, Yoqub taom toʻla laganni otasining oldiga olib kirdi.
— Assalomu alaykum, otajon!
— Va alaykum assalom! Qaysi biringsan, oʻgʻlim, Esovmisan, Yoqubmisan?
19 — Toʻngʻichingiz Esovman, — dedi Yoqub otasiga. — Aytganingizni qildim, mana, ovimdan siz yaxshi koʻrgan taom tayyorladim. Turing, yeb, meni duo qiling.
20 Isʼhoq oʻgʻliga:
— Darrov topib keldingmi, oʻgʻlim? — dedi.
— Egangiz Xudo yoʻlimni oʻngladi, — deb javob berdi Yoqub.
21 Shundan keyin Isʼhoq Yoqubga dedi:
— Yaqinroq kel–chi, oʻgʻlim, ushlab koʻray–chi, haqiqatan ham oʻgʻlim Esovmisan yoki yoʻqmi, bilayin.
22 Yoqub otasiga yaqinroq bordi. Isʼhoq uni paypaslab:
— Ovoz — Yoqubning ovozi, qoʻllar esa Esovning qoʻllari, — dedi.
23 Yoqubning qoʻllari Esovning qoʻllariga oʻxshab serjun tuyulgani uchun Isʼhoq uni tanimadi. Shuning uchun Isʼhoq Yoqubni duo qilishga chogʻlandi–yu, lekin yana soʻradi:
24 — Sen haqiqatan oʻgʻlim Esovmisan?
— Ha, Esovman, — deb javob berdi u. 25 Shundan keyin Isʼhoq:
— Endi taomni keltir, — dedi. — Taomingdan yeb, seni duo qilayin.
Yoqub taomni otasiga keltirib berdi. Isʼhoq taomni yeb boʻlgach, Yoqub unga sharob keltirdi. Isʼhoq sharobni ham ichdi. 26 Soʻngra Isʼhoq unga:
— Yaqinroq kelib, meni oʻp, oʻgʻlim, — dedi. 27 Yoqub yaqinlashib, otasini oʻpdi. Isʼhoq uning kiyimlarini hidlab, shunday duo qildi:
“O, oʻgʻlimning yoqimli hidi
Egam marhamat qilgan
Dalaning hidiga oʻxshar.
28 Xudoyim yogʻdirsin senga
Osmon shabnamini,
Bersin yerning unumdor tuprogʻini,
Moʻl–koʻl don va sharobni.
29 Xizmat qilsin senga xalqlar,
Taʼzim qilsin senga el–uluslar.
Hukmron boʻlgin qarindoshlaring ustidan,
Taʼzim qilsin onangning nasli senga.
Seni laʼnatlagan laʼnati boʻlsin,
Seni duo qilgan baraka topsin.”
Esov Isʼhoqdan duo soʻrab iltijo qiladi
30 Isʼhoq Yoqubni duo qilib boʻlishi bilanoq, Yoqub otasi huzuridan endi chiqqan ham ediki, akasi Esov ovdan qaytib kelib qoldi. 31 U ham mazali taom tayyorlab, otasi oldiga olib kirdi.
— Otajon, turing, sizga olib kelgan ovimning goʻshtidan yeb, meni duo qiling.
32 — Sen kimsan? — soʻradi Isʼhoq undan.
— Toʻngʻich oʻgʻlingiz Esovman, — deb javob berdi u.
33 Isʼhoq hayajondan titrab ketib dedi:
— Ovidan taom tayyorlab, menga olib kelgan kim edi? Sen kelmasingdan oldin, men goʻshtni endigina yeb boʻlgan edim! Men uni duo qildim, endi duo olgan udir!
34 Esov otasining soʻzlarini eshitgach, haddan tashqari qattiq, achchiq nola qildi.
— Meni ham duo qiling, otajon! — deb yolvordi u otasiga. 35 Lekin Isʼhoq:
— Ukang oldimga kiribdi, u meni aldabdi, — dedi. — Senga atalgan duoni ukang oldi.
36 — Unga Yoqub deb ism qoʻyilgani bekorga emas ekan–da, — dedi Esov. — U meni ikki marta aldadi–ya! Birinchi marta toʻngʻichlik huquqimni olgan edi , endi esa menga atalgan duoni oʻgʻirlabdi. Menga bironta ham duo saqlab qoʻymadingizmi? — deb yana soʻradi u.
37 — Men Yoqubni sening ustingdan hukmron qildim, — dedi Isʼhoq Esovga. — Uning hamma qarindosh–urugʻlarini ham oʻziga xizmatkor qilib berdim. Don bilan sharobni ham unga berib boʻldim. Senga beradigan hech narsa qolmadi–ku, oʻgʻlim!
38 — Nahotki menga bironta ham duo qoldirmagan boʻlsangiz?! — deb oʻtindi Esov. — Meni ham duo qiling, otajon! — deb dod solib yigʻlay boshladi.
39 Isʼhoq oʻgʻliga shunday javob berdi:
“Sening manziling yerning unumdor tuprogʻidan nari boʻlsin,
Osmonning shabnamidan mahrum boʻlsin.
40 Sen qilichning damida yashagaysan,
Ukangga xizmat qilib oʻtgaysan.
Isyon koʻtarganingda esa
U solgan boʻyinturuqni uloqtirib tashlagaysan.”
41 Yoqub Esovning duosini oʻgʻirlagani uchun, Esov uni juda yomon koʻrib qoldi. Esov oʻziga oʻzi: “Otamning kuni bitib qoldi, azasi oʻtgandan keyin Yoqubni oʻldiraman”, dedi. 42 Lekin kimdir Esovning niyatini Rivqoga yetkazdi. Rivqo Yoqubni chaqirib, unga:
— Esov seni oʻldirmoqchi boʻlib, oʻziga taskin berib yuribdi ekan, — dedi. 43 — Endi gapimga quloq sol. Hoziroq Xoronga — Lobon akamning oldiga joʻna. 44 Akang gʻazabidan tushguncha, Lobon akamning yonida yur. 45 Esov sening qilmishlaringni unutib, gʻazabidan tushgandan keyin, orqangdan birortasini joʻnataman, seni qaytarib olib keladi. Boʻlmasa, bir kunda akangdan ham, sendan ham ayrilib qolaman .
Isʼhoq Yoqubni Lobonning huzuriga joʻnatadi
46 Shundan keyin Rivqo Isʼhoqqa dedi:
— Esovning anavi Xet xotinlari dastidan jonimdan toʻydim. Agar Yoqub ham oʻshalarga oʻxshagan birorta Xet qiziga uylansa, unda hayotim nima kechadi?
27–БОБ
Исҳоқ Ёқубни дуо қилади
1 Исҳоқ қариди, кўзлари хиралашиб кўрмай қолди. Бир куни у ўғли Эсовни чақирди:
— Ўғлим!
— Лаббай, отажон! — деб жавоб берди Эсов.
2 — Кўриб турибсан, мен қариб қолдим. Тўсатдан ўлиб қолишим мумкин. 3 Энди ёйингни, ўқларингни олиб, далага чиқ, менга биронта ҳайвонни овлаб кел. 4 Кейин мен яхши кўрадиган биронта мазали таом тайёрлаб келтир. Мен таомни еб, ўлимимдан олдин сени дуо қилайин.
5 Исҳоқ ўғли Эсовга гапираётганда, Ривқо эшитиб турган эди. Эсов далага овга кетганда, 6 Ривқо ўғли Ёқубга деди:
— Аканг Эсовга отангнинг айтган гапларини эшитиб қолдим. 7 Отанг унга: “Менга биронта ҳайвон овлаб кел, мен яхши кўрадиган биронта мазали таом тайёрлагин, таомни еб, ўлимимдан олдин Эгам олдида сени дуо қилайин”, деди. 8 Энди менинг гапларимни яхшилаб эшит, айтганимни қил, ўғлим. 9 Сурувга бориб, менга иккита улоқчани танлаб олиб кел. Улоқчалардан отанг яхши кўрадиган мазали таом тайёрлаб берай. 10 Сен таомни отангнинг олдига олиб кириб, унга егизгин, токи отанг ўлимидан олдин сени дуо қилсин.
11 — Онажон, ўзингиз биласиз–ку, акам Эсов сержун, менинг терим эса силлиқ, — деди Ёқуб Ривқога. 12 — Мабодо, отам мени пайпаслаб ушлаб кўрса, нима бўлади? Алдаётганимни отам билиб қолади. Отам мени дуо қилиш ўрнига лаънатлайди.
13 — Ўша лаънат менга келсин, болагинам, — деди Ривқо. — Энди айтганимни қил, бор, улоқчаларни олиб кел.
14 Ёқуб онасининг буйруғига итоат этиб, иккита улоқчани олиб келди. Ривқо улоқчалардан Исҳоқ яхши кўрган мазали таом тайёрлади. 15 Сўнг у Эсовнинг уйдаги яхши кийимларини олди–да, Ёқубга кийгизди. 16 Улоқчаларнинг терисини Ёқубнинг қўлларига ва бўйнининг туксиз жойларига ўради. 17 Ўзи тайёрлаган мазали таом билан нонни ўғли Ёқубнинг қўлига берди.
18 Шундай қилиб, Ёқуб таом тўла лаганни отасининг олдига олиб кирди.
— Ассалому алайкум, отажон!
— Ва алайкум ассалом! Қайси бирингсан, ўғлим, Эсовмисан, Ёқубмисан?
19 — Тўнғичингиз Эсовман, — деди Ёқуб отасига. — Айтганингизни қилдим, мана, овимдан сиз яхши кўрган таом тайёрладим. Туринг, еб, мени дуо қилинг.
20 Исҳоқ ўғлига:
— Дарров топиб келдингми, ўғлим? — деди.
— Эгангиз Худо йўлимни ўнглади, — деб жавоб берди Ёқуб.
21 Шундан кейин Исҳоқ Ёқубга деди:
— Яқинроқ кел–чи, ўғлим, ушлаб кўрай–чи, ҳақиқатан ҳам ўғлим Эсовмисан ёки йўқми, билайин.
22 Ёқуб отасига яқинроқ борди. Исҳоқ уни пайпаслаб:
— Овоз — Ёқубнинг овози, қўллар эса Эсовнинг қўллари, — деди.
23 Ёқубнинг қўллари Эсовнинг қўлларига ўхшаб сержун туюлгани учун Исҳоқ уни танимади. Шунинг учун Исҳоқ Ёқубни дуо қилишга чоғланди–ю, лекин яна сўради:
24 — Сен ҳақиқатан ўғлим Эсовмисан?
— Ҳа, Эсовман, — деб жавоб берди у. 25 Шундан кейин Исҳоқ:
— Энди таомни келтир, — деди. — Таомингдан еб, сени дуо қилайин.
Ёқуб таомни отасига келтириб берди. Исҳоқ таомни еб бўлгач, Ёқуб унга шароб келтирди. Исҳоқ шаробни ҳам ичди. 26 Сўнгра Исҳоқ унга:
— Яқинроқ келиб, мени ўп, ўғлим, — деди. 27 Ёқуб яқинлашиб, отасини ўпди. Исҳоқ унинг кийимларини ҳидлаб, шундай дуо қилди:
“О, ўғлимнинг ёқимли ҳиди
Эгам марҳамат қилган
Даланинг ҳидига ўхшар.
28 Худойим ёғдирсин сенга
Осмон шабнамини,
Берсин ернинг унумдор тупроғини,
Мўл–кўл дон ва шаробни.
29 Хизмат қилсин сенга халқлар,
Таъзим қилсин сенга эл–улуслар.
Ҳукмрон бўлгин қариндошларинг устидан,
Таъзим қилсин онангнинг насли сенга.
Сени лаънатлаган лаънати бўлсин,
Сени дуо қилган барака топсин.”
Эсов Исҳоқдан дуо сўраб илтижо қилади
30 Исҳоқ Ёқубни дуо қилиб бўлиши биланоқ, Ёқуб отаси ҳузуридан энди чиққан ҳам эдики, акаси Эсов овдан қайтиб келиб қолди. 31 У ҳам мазали таом тайёрлаб, отаси олдига олиб кирди.
— Отажон, туринг, сизга олиб келган овимнинг гўштидан еб, мени дуо қилинг.
32 — Сен кимсан? — сўради Исҳоқ ундан.
— Тўнғич ўғлингиз Эсовман, — деб жавоб берди у.
33 Исҳоқ ҳаяжондан титраб кетиб деди:
— Овидан таом тайёрлаб, менга олиб келган ким эди? Сен келмасингдан олдин, мен гўштни эндигина еб бўлган эдим! Мен уни дуо қилдим, энди дуо олган удир!
34 Эсов отасининг сўзларини эшитгач, ҳаддан ташқари қаттиқ, аччиқ нола қилди.
— Мени ҳам дуо қилинг, отажон! — деб ёлворди у отасига. 35 Лекин Исҳоқ:
— Уканг олдимга кирибди, у мени алдабди, — деди. — Сенга аталган дуони уканг олди.
36 — Унга Ёқуб деб исм қўйилгани бекорга эмас экан–да, — деди Эсов. — У мени икки марта алдади–я! Биринчи марта тўнғичлик ҳуқуқимни олган эди , энди эса менга аталган дуони ўғирлабди. Менга биронта ҳам дуо сақлаб қўймадингизми? — деб яна сўради у.
37 — Мен Ёқубни сенинг устингдан ҳукмрон қилдим, — деди Исҳоқ Эсовга. — Унинг ҳамма қариндош–уруғларини ҳам ўзига хизматкор қилиб бердим. Дон билан шаробни ҳам унга бериб бўлдим. Сенга берадиган ҳеч нарса қолмади–ку, ўғлим!
38 — Наҳотки менга биронта ҳам дуо қолдирмаган бўлсангиз?! — деб ўтинди Эсов. — Мени ҳам дуо қилинг, отажон! — деб дод солиб йиғлай бошлади.
39 Исҳоқ ўғлига шундай жавоб берди:
“Сенинг манзилинг ернинг унумдор тупроғидан нари бўлсин,
Осмоннинг шабнамидан маҳрум бўлсин.
40 Сен қиличнинг дамида яшагайсан,
Укангга хизмат қилиб ўтгайсан.
Исён кўтарганингда эса
У солган бўйинтуруқни улоқтириб ташлагайсан.”
41 Ёқуб Эсовнинг дуосини ўғирлагани учун, Эсов уни жуда ёмон кўриб қолди. Эсов ўзига ўзи: “Отамнинг куни битиб қолди, азаси ўтгандан кейин Ёқубни ўлдираман”, деди. 42 Лекин кимдир Эсовнинг ниятини Ривқога етказди. Ривқо Ёқубни чақириб, унга:
— Эсов сени ўлдирмоқчи бўлиб, ўзига таскин бериб юрибди экан, — деди. 43 — Энди гапимга қулоқ сол. Ҳозироқ Хоронга — Лобон акамнинг олдига жўна. 44 Аканг ғазабидан тушгунча, Лобон акамнинг ёнида юр. 45 Эсов сенинг қилмишларингни унутиб, ғазабидан тушгандан кейин, орқангдан бирортасини жўнатаман, сени қайтариб олиб келади. Бўлмаса, бир кунда акангдан ҳам, сендан ҳам айрилиб қоламан .
Исҳоқ Ёқубни Лобоннинг ҳузурига жўнатади
46 Шундан кейин Ривқо Исҳоққа деди:
— Эсовнинг анави Хет хотинлари дастидан жонимдан тўйдим. Агар Ёқуб ҳам ўшаларга ўхшаган бирорта Хет қизига уйланса, унда ҳаётим нима кечади?
