43–BOB
Yusufning akalari Benyaminni Misrga olib kelishadi
1 Kanʼon yurtida qahatchilik haddan ortiq kuchaydi. 2 Yoqubning oʻgʻillari Misrdan olib kelgan donni yeb tugatishdi. Shundan keyin Yoqub oʻgʻillariga:
— Yana borib, bir oz don sotib olib kelinglar, — dedi.
3 Yahudo otasiga shunday dedi:
— Oʻsha odam, ukangizni olib kelmagunlaringizcha, koʻzimga koʻrinmanglar, deb bizni ogohlantirgan. 4 Agar ukamizni biz bilan birga joʻnatsangiz, borib, sizga don sotib olib kelardik. 5 Lekin Benyaminni yubormasangiz, biz ham bormaymiz. Chunki oʻsha odam, ukangizni olib kelmasangiz, koʻzimga koʻrinmanglar, deb aytgan.
6 Yoqub :
— Nimaga oʻsha odamga, yana ukamiz bor, deb boshimga balo orttirdingiz?! — deb zorlandi.
7 Ular shunday javob berdilar:
— U odam: “Otangiz hayotmi? Boshqa ukangiz ham bormi?” deb oʻzimiz, oilamiz toʻgʻrisida soʻrab–surishtirdi. Biz uning savollariga javob berdik. “Ukangizni mening oldimga olib kelinglar”, deb aytishini qayerdan bilibmiz?!
8 Yahudo otasiga dedi:
— Ukamizni men bilan joʻnating, endi yoʻlga chiqaylik, toki sizu biz, bolalarimiz ochlikdan oʻlmay, tirik qolaylik. 9 Unga men oʻzim kafil boʻlaman, u uchun meni masʼul deb bilavering. Agar uni qaytarib olib kelib qoʻlingizga topshirmasam, umr boʻyi sizning oldingizda aybdor boʻlib qolay. 10 Agar orqaga surmaganimizda edi, hozirgacha ikki marta borib kelgan boʻlardik.
11 Nihoyat, Yoqub oʻgʻillariga dedi:
— Boshqa iloji yoʻq ekan, endi bunday qilinglar: yurtimizning noz–neʼmatlaridan qoplaringizga solinglar. Bir oz mumiyo, asal, xushboʻy ziravorlar, mirra , pista, bodom ham olib, oʻsha odamga hadya qilib olib boringlar. 12 Oʻtgan safar qoplaringizga kumushlarni solib qaytarib yuborishgan edi, shuning uchun kumushni ikki barobar koʻp olinglar. Kimdir adashgan boʻlishi mumkin. 13 Ukangizni ham olinglar–u, hoziroq oʻsha odamning oldiga joʻnanglar. 14 Oʻsha odam bolalarimga rahm qilsin, deb Qodir Xudoga iltijo qilaman, toki u Shimoʻn bilan Benyaminni qaytarib yuborsin. Agarda farzandlarimdan judo boʻladigan boʻlsam, mayli, boʻla qolay.
15 Shunday qilib, ular har xil hadyalar, ikki barobar koʻp kumush oldilar–da, Benyaminni ham ergashtirib, Misrga shoshildilar. Misrga yetib kelib, Yusufning huzuriga kirdilar.
16 Yusuf ularning yonida Benyaminni ham koʻrdi va qulboshisiga buyurdi: “Bu odamlarni uyga olib bor, bironta jonliq soʻyib, tayyorgarlik koʻr. Ular tushlikni men bilan birga yeydilar.” 17 Qulboshi Yusuf aytganday qildi: aka–ukalarni Yusufning uyiga olib ketdi. 18 Qulboshi aka–ukalarni Yusufning uyiga olib kelgani uchun, ular juda qoʻrqib ketishdi. Ular bir–biriga dedilar: “Oʻtgan safar qoplarimizga kumushlarimizni qaytarib solib qoʻyishgan edi. Shu sababdan qulboshi bizni bu yerga olib kelgan. Endi u bizni oʻgʻrilikda ayblaydi. Bizni ushlab, qul qilib oladi, eshaklarimizni ham tortib oladi.” 19 Yusufning darvozasi oldida aka–ukalar qulboshiga aytdilar:
20 — Kechirasiz, hazrat, biz oʻtgan safar ham don sotib olgani kelgan edik. 21 Uyga qaytib ketayotganimizda, tunda dam olgani bir joyda toʻxtab, qoplarimizni ochdik. Don sotib olganimizda toʻlagan kumushimizning hammasi qoplarimizning ichida ekan. Mana, oʻsha kumushlarni qaytarib olib keldik. 22 Biz yana don sotib olgani qoʻshimcha kumush olib keldik. Kim u kumushlarni qoplarimizga solib qoʻygan ekan, bilmaymiz.
23 — Xotirjam boʻlinglar, — dedi Yusufning qulboshisi, — bu toʻgʻrida xavotir olmanglar. Don sotib olishga keltirgan kumushlaringizning hammasini men olgan edim. Xudoyingiz — otangizning Xudosi qoplaringizga xazina solib qoʻygan boʻlsa kerak.
Soʻng qulboshi Shimoʻnni ularning oldiga olib keldi. 24 Qulboshi aka–ukalarni Yusufning uyiga olib kelgandan keyin, ularga suv berdi. Aka–ukalar oyoqlarini yuvib olishdi. Qulboshi ularning eshaklariga ham yem berdi. 25 Aka–ukalarga, Yusuf hazrati oliylari bilan birga tushlik qilasizlar, deb aytishdi. Shuning uchun Yusuf kelguncha, ular hadyalarini tayyorlab qoʻydilar.
26 Yusuf uyga kelgach, ular hadyalarini Yusufga berib, muk tushib taʼzim qilishdi. 27 Yusuf ulardan hol–ahvol soʻradi.
— Otangizning ahvollari qalay? Keksa otamiz bor, deb aytgan edingiz. U hozir ham hayotmi?
28 — Qulingiz — otamiz yaxshi yuribdilar, hozir hayotlar, — deb javob berishdi aka–ukalar. Soʻng ular Yusufga egilib taʼzim qilishdi. 29 Yusuf tugʻishgan ukasi Benyaminni koʻrib, ulardan soʻradi:
— Kenja ukamiz bor, deb aytgan edingiz. Shu bola ukangizmi? Xudo senga marhamat qilsin, oʻgʻlim!
30 Yusuf shunday deb, ukasiga mehri tovlanib ketganidan yigʻlab yuboray derdi. Shuning uchun Yusuf darrov ichkari xonaga chiqdi–yu, u yerda yigʻlab yubordi. 31 Bir ozdan keyin Yusuf yuzini yuvib, oʻzini qoʻlga oldi va aka–ukalarining oldiga qaytib kirdi. “Taomlar keltirilsin!” deb buyruq berdi. 32 Yusufga alohida dasturxonda, aka–ukalariga esa boshqa dasturxonda taomlar tortildi. Yusufnikidagi Misrliklar esa alohida dasturxonda taom yeyishdi. Misrliklar ibroniylar bilan dasturxon atrofida birga oʻtirib ovqat yeyishdan hazar qilishar edi. 33 Yusuf har bir akasiga qaysi joyda oʻtirishini koʻrsatdi. Har birini yoshi boʻyicha, katta–kichikligiga qarab oʻtqazdi. Aka–ukalar bir–birlariga taajjub bilan qarab qoʻydilar. 34 Aka–ukalarga taomlarni Yusufning dasturxonidan tarqatishdi. Benyaminga berilgan taom boshqa akalarinikiga qaraganda besh hissa koʻp edi. Aka–ukalar taomni yeb, Yusuf bilan birga may ichib, xushnud boʻldilar.
43–БОБ
Юсуфнинг акалари Беняминни Мисрга олиб келишади
1 Канъон юртида қаҳатчилик ҳаддан ортиқ кучайди. 2 Ёқубнинг ўғиллари Мисрдан олиб келган донни еб тугатишди. Шундан кейин Ёқуб ўғилларига:
— Яна бориб, бир оз дон сотиб олиб келинглар, — деди.
3 Яҳудо отасига шундай деди:
— Ўша одам, укангизни олиб келмагунларингизча, кўзимга кўринманглар, деб бизни огоҳлантирган. 4 Агар укамизни биз билан бирга жўнатсангиз, бориб, сизга дон сотиб олиб келардик. 5 Лекин Беняминни юбормасангиз, биз ҳам бормаймиз. Чунки ўша одам, укангизни олиб келмасангиз, кўзимга кўринманглар, деб айтган.
6 Ёқуб :
— Нимага ўша одамга, яна укамиз бор, деб бошимга бало орттирдингиз?! — деб зорланди.
7 Улар шундай жавоб бердилар:
— У одам: “Отангиз ҳаётми? Бошқа укангиз ҳам борми?” деб ўзимиз, оиламиз тўғрисида сўраб–суриштирди. Биз унинг саволларига жавоб бердик. “Укангизни менинг олдимга олиб келинглар”, деб айтишини қаердан билибмиз?!
8 Яҳудо отасига деди:
— Укамизни мен билан жўнатинг, энди йўлга чиқайлик, токи сизу биз, болаларимиз очликдан ўлмай, тирик қолайлик. 9 Унга мен ўзим кафил бўламан, у учун мени масъул деб билаверинг. Агар уни қайтариб олиб келиб қўлингизга топширмасам, умр бўйи сизнинг олдингизда айбдор бўлиб қолай. 10 Агар орқага сурмаганимизда эди, ҳозиргача икки марта бориб келган бўлардик.
11 Ниҳоят, Ёқуб ўғилларига деди:
— Бошқа иложи йўқ экан, энди бундай қилинглар: юртимизнинг ноз–неъматларидан қопларингизга солинглар. Бир оз мумиё, асал, хушбўй зираворлар, мирра , писта, бодом ҳам олиб, ўша одамга ҳадя қилиб олиб боринглар. 12 Ўтган сафар қопларингизга кумушларни солиб қайтариб юборишган эди, шунинг учун кумушни икки баробар кўп олинглар. Кимдир адашган бўлиши мумкин. 13 Укангизни ҳам олинглар–у, ҳозироқ ўша одамнинг олдига жўнанглар. 14 Ўша одам болаларимга раҳм қилсин, деб Қодир Худога илтижо қиламан, токи у Шимўн билан Беняминни қайтариб юборсин. Агарда фарзандларимдан жудо бўладиган бўлсам, майли, бўла қолай.
15 Шундай қилиб, улар ҳар хил ҳадялар, икки баробар кўп кумуш олдилар–да, Беняминни ҳам эргаштириб, Мисрга шошилдилар. Мисрга етиб келиб, Юсуфнинг ҳузурига кирдилар.
16 Юсуф уларнинг ёнида Беняминни ҳам кўрди ва қулбошисига буюрди: “Бу одамларни уйга олиб бор, биронта жонлиқ сўйиб, тайёргарлик кўр. Улар тушликни мен билан бирга ейдилар.” 17 Қулбоши Юсуф айтгандай қилди: ака–укаларни Юсуфнинг уйига олиб кетди. 18 Қулбоши ака–укаларни Юсуфнинг уйига олиб келгани учун, улар жуда қўрқиб кетишди. Улар бир–бирига дедилар: “Ўтган сафар қопларимизга кумушларимизни қайтариб солиб қўйишган эди. Шу сабабдан қулбоши бизни бу ерга олиб келган. Энди у бизни ўғриликда айблайди. Бизни ушлаб, қул қилиб олади, эшакларимизни ҳам тортиб олади.” 19 Юсуфнинг дарвозаси олдида ака–укалар қулбошига айтдилар:
20 — Кечирасиз, ҳазрат, биз ўтган сафар ҳам дон сотиб олгани келган эдик. 21 Уйга қайтиб кетаётганимизда, тунда дам олгани бир жойда тўхтаб, қопларимизни очдик. Дон сотиб олганимизда тўлаган кумушимизнинг ҳаммаси қопларимизнинг ичида экан. Мана, ўша кумушларни қайтариб олиб келдик. 22 Биз яна дон сотиб олгани қўшимча кумуш олиб келдик. Ким у кумушларни қопларимизга солиб қўйган экан, билмаймиз.
23 — Хотиржам бўлинглар, — деди Юсуфнинг қулбошиси, — бу тўғрида хавотир олманглар. Дон сотиб олишга келтирган кумушларингизнинг ҳаммасини мен олган эдим. Худойингиз — отангизнинг Худоси қопларингизга хазина солиб қўйган бўлса керак.
Сўнг қулбоши Шимўнни уларнинг олдига олиб келди. 24 Қулбоши ака–укаларни Юсуфнинг уйига олиб келгандан кейин, уларга сув берди. Ака–укалар оёқларини ювиб олишди. Қулбоши уларнинг эшакларига ҳам ем берди. 25 Ака–укаларга, Юсуф ҳазрати олийлари билан бирга тушлик қиласизлар, деб айтишди. Шунинг учун Юсуф келгунча, улар ҳадяларини тайёрлаб қўйдилар.
26 Юсуф уйга келгач, улар ҳадяларини Юсуфга бериб, мук тушиб таъзим қилишди. 27 Юсуф улардан ҳол–аҳвол сўради.
— Отангизнинг аҳволлари қалай? Кекса отамиз бор, деб айтган эдингиз. У ҳозир ҳам ҳаётми?
28 — Қулингиз — отамиз яхши юрибдилар, ҳозир ҳаётлар, — деб жавоб беришди ака–укалар. Сўнг улар Юсуфга эгилиб таъзим қилишди. 29 Юсуф туғишган укаси Беняминни кўриб, улардан сўради:
— Кенжа укамиз бор, деб айтган эдингиз. Шу бола укангизми? Худо сенга марҳамат қилсин, ўғлим!
30 Юсуф шундай деб, укасига меҳри товланиб кетганидан йиғлаб юборай дерди. Шунинг учун Юсуф дарров ичкари хонага чиқди–ю, у ерда йиғлаб юборди. 31 Бир оздан кейин Юсуф юзини ювиб, ўзини қўлга олди ва ака–укаларининг олдига қайтиб кирди. “Таомлар келтирилсин!” деб буйруқ берди. 32 Юсуфга алоҳида дастурхонда, ака–укаларига эса бошқа дастурхонда таомлар тортилди. Юсуфникидаги Мисрликлар эса алоҳида дастурхонда таом ейишди. Мисрликлар ибронийлар билан дастурхон атрофида бирга ўтириб овқат ейишдан ҳазар қилишар эди. 33 Юсуф ҳар бир акасига қайси жойда ўтиришини кўрсатди. Ҳар бирини ёши бўйича, катта–кичиклигига қараб ўтқазди. Ака–укалар бир–бирларига таажжуб билан қараб қўйдилар. 34 Ака–укаларга таомларни Юсуфнинг дастурхонидан тарқатишди. Беняминга берилган таом бошқа акалариникига қараганда беш ҳисса кўп эди. Ака–укалар таомни еб, Юсуф билан бирга май ичиб, хушнуд бўлдилар.
