2–BOB
Muqaddas Ruhning kelishi
1 Hosil bayrami kuni kelganda, hamma imonlilar bir joyda yigʻildilar. 2 Birdan osmondan shiddatli shamol esganga oʻxshash ovoz kelib, ular oʻtirgan uyning ichini toʻldirdi. 3 Ular til shaklidagi alangani koʻrdilar. Oʻsha alanga yoyilib, har birining ustiga tushdi. 4 Shunda hammalari Muqaddas Ruhga toʻldilar, Muqaddas Ruh bergan qobiliyatga koʻra, ular boshqa tillarda gapira boshladilar.
5 Oʻsha paytda Quddusda dunyodagi har bir yurtdan kelgan taqvodor yahudiylar yashar edi. 6 Ular bu ovozni eshitganlarida, bir talay olomon yigʻilib keldi. Har biri oʻz tilidagi gaplarni eshitib, dovdirab qoldi. 7 Ular hayrat va hayajon ichida: “Qaranglar, gapirayotgan bu odamlar Jalilaliklar–ku! — deb xitob qildilar. 8 — Qanday qilib har birimiz tugʻilgan yurtimizning tillarini eshityapmiz? 9 Oramizda Parfiyadan, Midiya, Elam, Mesopotamiya, Yahudiya, Kappadokiya, Pontus va Asiyadan kelganlar bor. 10 Frigiya, Pamfiliya, Misr, Liviyaning Kirineyaga yaqin yerlaridan kelganlar ham bor. Baʼzilarimiz Rimdan kelganmiz, biz yahudiylarmiz, oramizda yahudiy diniga kirgan Rimliklar ham bor. 11 Baʼzilarimiz Krit va Arabistondan kelganmiz. Shunday boʻlsa–da, ular Xudoning qilgan qudratli ishlari toʻgʻrisida bizga oʻz tillarimizda gapirib berayotganini eshitib turibmiz.”
12 Ular hayratlanib, boshlari qotib, bir–birlaridan: “Bu nimadan darak beradi?” deb soʻrardilar. 13 Boshqalar esa: “Iye, ular ichib mast boʻlib qolibdilar–ku”, deb masxara qilishardi.
Butrusning nutqi
14 Shunda Butrus oʻn bir havoriy bilan oldinga chiqdi–da, olomonga qarata shunday dedi: “Ey yahudiy birodarlar, Quddus aholisi! Gapimga quloq solib, shuni uqib olinglar! 15 Bu odamlarni sizlar mast deb oʻylayapsizlar, ammo unday emas. Axir, endigina ertalab soat toʻqqiz boʻldi–ku! 16 Aksincha, Yoʻel paygʻambarning aytganlari bajo boʻlmoqda:
17 «Xudo aytmoqda:
Oxirgi kunlarda ,
Oʻz Ruhimni yogʻdiraman har bir inson ustiga,
Vahiylar keladi yigitlaringizga.
Bashoratlar qilar sizning oʻgʻil–qizlaringiz.
Karomatli tushlar koʻrar qariyalaringiz.
18 Oʻz Ruhimni yogʻdiraman oʻsha kunlarda
Hattoki qulu choʻrilaringiz ustiga.
Ular bashorat qilarlar.
19-20 Mening buyuk va dahshatli kunim kelishidan oldin,
Men osmonda moʻjizalar yarataman,
Yerda alomatlar koʻrsataman:
Qon, olov, qalin tuman hosil qilaman.
Quyosh qorayadi, oy qon tusiga kiradi.
21 Rabbimizga iltijo qilgan har bir inson qutqariladi.»
22 Ey Isroil xalqi, bu gaplarimni eshitib olinglar: Nosiralik Iso orqali Xudo sizlarning orangizda moʻjizalar va alomatlar koʻrsatdi. Shu yoʻl bilan Isoda ilohiy hokimiyat borligini Xudo tasdiqladi. Buni oʻzlaringiz bilasizlar. 23 Xudo Oʻzining rejasi boʻyicha Isoni sizlarning qoʻlingizga topshirishni azaldan qaror qilgan edi. Sizlar esa gʻayriyahudiylarning qoʻllari bilan Uni xochga mixlatib oʻldirdingizlar. 24 Ammo Xudo Uni tiriltirib, oʻlim azoblaridan ozod qildi. Oʻlim oʻz kuchi bilan Isoni ushlab turishga qodir emasdi. 25 Dovud U haqda shunday degan edi:
«Men doim Egamga koʻz tikaman,
U oʻng tomonimda boʻlgani uchun
Meni hech narsa qoʻzgʻata olmas.
26 Shu bois, ey Egam, yuragim quvonchga toʻla,
Tilim ham shod–xurramdir.
Tanam umid bilan yashaydi.
27 Meni oʻliklar diyorida qoldirmaysan,
Taqvodoringni qabrda chiritmaysan.
28 Menga hayot soʻqmoqlarini Oʻzing koʻrsatasan,
Huzuringda shodlik Meni qamrab oladi.»
29 Birodarlarim! Bobomiz Dovud toʻgʻrisida sizlarga ochiq–oydin gapirishim kerak. U oʻldi, dafn qilindi, uning qabri bugungacha shu yerdadir. 30 U paygʻambar boʻlgani bois, Xudo unga: «Oʻz naslingdan boʻlgan bittasini taxtingga oʻtqazaman », deb ichgan ontini yodida tutardi. 31 Dovud kelajakni oldindan koʻrib, Masihning tirilishi toʻgʻrisida gapirgan edi. Xudo Masihni oʻliklar diyorida qoldirmasligi va Masihning tanasi chirimasligi haqida Dovud bashorat qilgandi . 32 Ana shu Isoni Xudo tiriltirdi, bunga hammamiz guvohmiz. 33 Xudo Isoni yuksaltirib, Uni taxtining oʻng tomoniga oʻtqazdi. Otasi Xudoning vaʼdasi boʻyicha Iso Muqaddas Ruhni qabul qilib, Uni bizning ustimizga yogʻdirdi. Buni oʻzlaringiz koʻrib va eshitib turibsizlar. 34-35 Dovud osmonga chiqmagan boʻlsa–da, shunday degan edi:
«Egamiz aytmoqda Rabbimga:
Dushmanlaringni oyoqlaring ostiga poyandoz qilmagunimcha,
Sen Mening oʻng tomonimda oʻtirgin.»
36 Butun Isroil xalqi shuni aniq bilib qoʻysin: sizlar mixlagan Isoni Xudoning Oʻzi jamiki borliq ustidan hukmdor qildi. Iso ham Masih , ham Rabbiydir.”
37 Xaloyiq bu gaplarni eshitdi–yu, yuraklari tilka–pora boʻldi. Ular Butrusdan va qolgan havoriylardan:
— Birodarlar, endi biz nima qilaylik? — deb soʻradilar.
38 Butrus ularga dedi:
— Tavba qilinglar, har biringiz Iso Masihning nomi bilan suvga choʻminglar, toki gunohlaringiz kechirilsin. Shunda sizlar Muqaddas Ruhni inʼom qilib olasizlar. 39 Xudo sizlarga va bolalaringizga, uzoqdagilarga, Egamiz Xudo Oʻziga daʼvat etganlarning har biriga vaʼdasini bergan.
40 Butrus boshqa koʻp dalillar bilan ularga guvohlik berib: “Oʻzlaringizni bu buzuq nasl ustiga kelayotgan jazodan saqlanglar”, deya oʻtindi. 41 Shunday qilib, Butrusning aytgan xabariga ishonganlar suvga choʻmdirildi. Oʻsha kuni imonlilar soni uch mingtaga koʻpaydi. 42 Ular havoriylarning taʼlimotini oʻrganishga, birodarlikka, Rabbimiz Isoni xotirlab, non sindirishga va ibodatga oʻzlarini bagʻishladilar.
Imonlilarning hayoti
43 Havoriylar orqali Xudo koʻplab moʻjizalar va alomatlar koʻrsatardi, bundan esa hamma hayratga tushgan edi. 44 Barcha imonlilar tez–tez yigʻilishib turar edilar. Ular hamma narsada hamjihat edilar. 45 Mol–mulklarini sotib, pulini har kimning ehtiyojiga qarab taqsimlab berardilar. 46 Imonlilar har kuni Maʼbadda yigʻilardilar. Bir–birlarinikiga mehmonga borganda esa Rabbimiz Isoni xotirlash uchun non sindirardilar, soddadillik bilan, yurakdan sevinib ovqatlanishardi. 47 Xudoga hamdu sanolar aytardilar, xalqning hurmatu eʼtiboridan bahramand edilar. Har kuni Egamiz najot topayotganlarni imonlilarning qatoriga qoʻshardi.
2–БОБ
Муқаддас Руҳнинг келиши
1 Ҳосил байрами куни келганда, ҳамма имонлилар бир жойда йиғилдилар. 2 Бирдан осмондан шиддатли шамол эсганга ўхшаш овоз келиб, улар ўтирган уйнинг ичини тўлдирди. 3 Улар тил шаклидаги алангани кўрдилар. Ўша аланга ёйилиб, ҳар бирининг устига тушди. 4 Шунда ҳаммалари Муқаддас Руҳга тўлдилар, Муқаддас Руҳ берган қобилиятга кўра, улар бошқа тилларда гапира бошладилар.
5 Ўша пайтда Қуддусда дунёдаги ҳар бир юртдан келган тақводор яҳудийлар яшар эди. 6 Улар бу овозни эшитганларида, бир талай оломон йиғилиб келди. Ҳар бири ўз тилидаги гапларни эшитиб, довдираб қолди. 7 Улар ҳайрат ва ҳаяжон ичида: “Қаранглар, гапираётган бу одамлар Жалилаликлар–ку! — деб хитоб қилдилар. 8 — Қандай қилиб ҳар биримиз туғилган юртимизнинг тилларини эшитяпмиз? 9 Орамизда Парфиядан, Мидия, Элам, Месопотамия, Яҳудия, Каппадокия, Понтус ва Асиядан келганлар бор. 10 Фригия, Памфилия, Миср, Ливиянинг Киринеяга яқин ерларидан келганлар ҳам бор. Баъзиларимиз Римдан келганмиз, биз яҳудийлармиз, орамизда яҳудий динига кирган Римликлар ҳам бор. 11 Баъзиларимиз Крит ва Арабистондан келганмиз. Шундай бўлса–да, улар Худонинг қилган қудратли ишлари тўғрисида бизга ўз тилларимизда гапириб бераётганини эшитиб турибмиз.”
12 Улар ҳайратланиб, бошлари қотиб, бир–бирларидан: “Бу нимадан дарак беради?” деб сўрардилар. 13 Бошқалар эса: “Ие, улар ичиб маст бўлиб қолибдилар–ку”, деб масхара қилишарди.
Бутруснинг нутқи
14 Шунда Бутрус ўн бир ҳаворий билан олдинга чиқди–да, оломонга қарата шундай деди: “Эй яҳудий биродарлар, Қуддус аҳолиси! Гапимга қулоқ солиб, шуни уқиб олинглар! 15 Бу одамларни сизлар маст деб ўйлаяпсизлар, аммо ундай эмас. Ахир, эндигина эрталаб соат тўққиз бўлди–ку! 16 Аксинча, Йўэл пайғамбарнинг айтганлари бажо бўлмоқда:
17 «Худо айтмоқда:
Охирги кунларда ,
Ўз Руҳимни ёғдираман ҳар бир инсон устига,
Ваҳийлар келади йигитларингизга.
Башоратлар қилар сизнинг ўғил–қизларингиз.
Кароматли тушлар кўрар қарияларингиз.
18 Ўз Руҳимни ёғдираман ўша кунларда
Ҳаттоки қулу чўриларингиз устига.
Улар башорат қиларлар.
19-20 Менинг буюк ва даҳшатли куним келишидан олдин,
Мен осмонда мўъжизалар яратаман,
Ерда аломатлар кўрсатаман:
Қон, олов, қалин туман ҳосил қиламан.
Қуёш қораяди, ой қон тусига киради.
21 Раббимизга илтижо қилган ҳар бир инсон қутқарилади.»
22 Эй Исроил халқи, бу гапларимни эшитиб олинглар: Носиралик Исо орқали Худо сизларнинг орангизда мўъжизалар ва аломатлар кўрсатди. Шу йўл билан Исода илоҳий ҳокимият борлигини Худо тасдиқлади. Буни ўзларингиз биласизлар. 23 Худо Ўзининг режаси бўйича Исони сизларнинг қўлингизга топширишни азалдан қарор қилган эди. Сизлар эса ғайрияҳудийларнинг қўллари билан Уни хочга михлатиб ўлдирдингизлар. 24 Аммо Худо Уни тирилтириб, ўлим азобларидан озод қилди. Ўлим ўз кучи билан Исони ушлаб туришга қодир эмасди. 25 Довуд У ҳақда шундай деган эди:
«Мен доим Эгамга кўз тикаман,
У ўнг томонимда бўлгани учун
Мени ҳеч нарса қўзғата олмас.
26 Шу боис, эй Эгам, юрагим қувончга тўла,
Тилим ҳам шод–хуррамдир.
Танам умид билан яшайди.
27 Мени ўликлар диёрида қолдирмайсан,
Тақводорингни қабрда чиритмайсан.
28 Менга ҳаёт сўқмоқларини Ўзинг кўрсатасан,
Ҳузурингда шодлик Мени қамраб олади.»
29 Биродарларим! Бобомиз Довуд тўғрисида сизларга очиқ–ойдин гапиришим керак. У ўлди, дафн қилинди, унинг қабри бугунгача шу ердадир. 30 У пайғамбар бўлгани боис, Худо унга: «Ўз наслингдан бўлган биттасини тахтингга ўтқазаман », деб ичган онтини ёдида тутарди. 31 Довуд келажакни олдиндан кўриб, Масиҳнинг тирилиши тўғрисида гапирган эди. Худо Масиҳни ўликлар диёрида қолдирмаслиги ва Масиҳнинг танаси чиримаслиги ҳақида Довуд башорат қилганди . 32 Ана шу Исони Худо тирилтирди, бунга ҳаммамиз гувоҳмиз. 33 Худо Исони юксалтириб, Уни тахтининг ўнг томонига ўтқазди. Отаси Худонинг ваъдаси бўйича Исо Муқаддас Руҳни қабул қилиб, Уни бизнинг устимизга ёғдирди. Буни ўзларингиз кўриб ва эшитиб турибсизлар. 34-35 Довуд осмонга чиқмаган бўлса–да, шундай деган эди:
«Эгамиз айтмоқда Раббимга:
Душманларингни оёқларинг остига пойандоз қилмагунимча,
Сен Менинг ўнг томонимда ўтиргин.»
36 Бутун Исроил халқи шуни аниқ билиб қўйсин: сизлар михлаган Исони Худонинг Ўзи жамики борлиқ устидан ҳукмдор қилди. Исо ҳам Масиҳ , ҳам Раббийдир.”
37 Халойиқ бу гапларни эшитди–ю, юраклари тилка–пора бўлди. Улар Бутрусдан ва қолган ҳаворийлардан:
— Биродарлар, энди биз нима қилайлик? — деб сўрадилар.
38 Бутрус уларга деди:
— Тавба қилинглар, ҳар бирингиз Исо Масиҳнинг номи билан сувга чўминглар, токи гуноҳларингиз кечирилсин. Шунда сизлар Муқаддас Руҳни инъом қилиб оласизлар. 39 Худо сизларга ва болаларингизга, узоқдагиларга, Эгамиз Худо Ўзига даъват этганларнинг ҳар бирига ваъдасини берган.
40 Бутрус бошқа кўп далиллар билан уларга гувоҳлик бериб: “Ўзларингизни бу бузуқ насл устига келаётган жазодан сақланглар”, дея ўтинди. 41 Шундай қилиб, Бутруснинг айтган хабарига ишонганлар сувга чўмдирилди. Ўша куни имонлилар сони уч мингтага кўпайди. 42 Улар ҳаворийларнинг таълимотини ўрганишга, биродарликка, Раббимиз Исони хотирлаб, нон синдиришга ва ибодатга ўзларини бағишладилар.
Имонлиларнинг ҳаёти
43 Ҳаворийлар орқали Худо кўплаб мўъжизалар ва аломатлар кўрсатарди, бундан эса ҳамма ҳайратга тушган эди. 44 Барча имонлилар тез–тез йиғилишиб турар эдилар. Улар ҳамма нарсада ҳамжиҳат эдилар. 45 Мол–мулкларини сотиб, пулини ҳар кимнинг эҳтиёжига қараб тақсимлаб берардилар. 46 Имонлилар ҳар куни Маъбадда йиғилардилар. Бир–бирлариникига меҳмонга борганда эса Раббимиз Исони хотирлаш учун нон синдирардилар, соддадиллик билан, юракдан севиниб овқатланишарди. 47 Худога ҳамду санолар айтардилар, халқнинг ҳурмату эътиборидан баҳраманд эдилар. Ҳар куни Эгамиз нажот топаётганларни имонлиларнинг қаторига қўшарди.
