15–BOB
Iso Masih oʻlikdan tirilgani haqida
1 Birodarlarim, men oʻzim sizlarga yetkazgan Xushxabarning mohiyatini yana bir bor eslatib oʻtmoqchiman. Sizlar bu Xushxabarni qabul qildingiz, u imoningizning asosidir. 2 Oʻsha Xushxabar orqali najot topasiz, ammo sizlar men aytgan oʻsha Xushxabar orqali yetishgan imoningizda mahkam turishingiz kerak, aks holda, imoningiz bekor boʻladi.
3 Menga berilgan eng muhim taʼlimotni sizlarga yetkazdim. Bu taʼlimot quyidagichadir: Muqaddas bitiklarga muvofiq , Masih gunohlarimiz uchun oʻlgan. 4 Keyin U dafn qilindi, uchinchi kuni esa tirildi. Bularning hammasi Muqaddas bitiklarga muvofiq sodir boʻldi. 5 Avval U Butrusga , soʻngra oʻn ikki shogirdiga koʻrindi. 6 Undan keyin bir vaqtning oʻzida besh yuzdan koʻproq birodarlarga koʻrindi. Ularning aksariyati hozirga qadar tirik, baʼzilari esa dunyodan koʻz yumib ketganlar. 7 Undan soʻng Masih Yoqubga va qolgan barcha havoriylarga koʻrindi. 8 Men rivojlanmay qolgan bir homiladay boʻlsam–da, nihoyat menga ham koʻrindi .
9 Axir, men havoriylarning eng arzimasiman, havoriy deb atalishga ham loyiq emasman, chunki men Xudoning jamoatini quvgʻin qilardim. 10 Ammo Xudoning inoyati tufayli endi havoriyman. Uning menga koʻrsatgan inoyati zoye ketmadi, zero, men havoriylarning hammasidan ham koʻproq mehnat qildim. Lekin aslida mehnat qilgan men emas, balki Xudoning inoyatidir. 11 Sizlar Xushxabarni mendan eshitdingizmi yoki boshqalardanmi, farqi yoʻq, chunki biz bir Xushxabarni vaʼz qilamiz, sizlar esa oʻsha Xushxabarga ishongansiz.
Oʻlikdan tirilish haqida
12 Masih oʻlikdan tirilgan, deb vaʼz qilinayotgan ekan, qanday qilib baʼzilaringiz, oʻlikdan tirilish degan narsa yoʻq, deb aytyapsizlar?! 13 Axir, oʻlikdan tirilish boʻlmasa, Masih ham tirilmagan ekan–da! 14 Masih tirilmagan boʻlsa, Xushxabarni vaʼz qilishimiz bekor, sizlarning imoningiz ham bekor. 15 Agar rostdan ham oʻliklar tirilmasa va Masihni Xudo tiriltirmagan boʻlsa, bunday holda, biz Xudo haqida yolgʻon shohidlik bergan boʻlamiz, chunki biz: “Xudo Masihni tiriltirdi”, deb shahodat berib yuribmiz. 16 Oʻliklar tirilmas ekan, Masih ham tirilmagan boʻladi. 17 Agar Masih tirilmagan boʻlsa, sizlarning imoningiz behuda, sizlar hali ham gunohga botganingizcha yuribsizlar. 18 Shunday boʻlsa, Masihga ishongan holda hayotdan koʻz yumganlar butunlay halok boʻlib ketibdilar–da! 19 Agar biz yolgʻiz bu hayot uchun Masihga umid bogʻlagan boʻlsak, eng baxtsiz insonlar ekanmiz.
20 Vaholanki, Masih haqiqatan ham tirildi! U birinchi boʻlib tirildi, shu tariqa oʻlikdan tiriladiganlarning orasida hosilning ilk samarasiday boʻldi. 21 Oʻlim bir inson orqali dunyoga kirdi. Shunga oʻxshab, oʻliklarning tirilishi ham bir Inson orqali sodir boʻladi. 22 Axir, bu dunyoga oʻlim Odam Ato tufayli kirib keldi, endi Iso Masih orqali hamma tiriladi. 23 Hamma narsa oʻz navbati bilan sodir boʻladi: mana, Masih birinchi boʻlib tirildi, Masih kelganda esa Unga tegishli boʻlganlar tiriladi. 24 Shundan soʻng Masih har qanday hokimiyatni, hukmronlik va qudratni barbod qilib, saltanatni samoviy Ota — Xudoga topshirganda oxirat boʻladi.
25 Masihning hamma dushmanlari Uning oyoqlari ostiga poyandoz qilinmaguncha, U hukmronlik qilishi kerak. 26 Shunda oxirgi dushman — oʻlim ham barham topadi. 27 Axir, Muqaddas bitiklarga koʻra, Xudo hamma narsani Masihga tobe qilib, Uning oyoqlari ostiga tashlagan . Garchi shunday boʻlsa–da, borliqni Unga tobe qilgan Xudo bundan istisnodir. 28 Xudo hamma narsani Masihga tobe qilgandan keyin, Oʻgʻil ham Xudoga tobe boʻladi, toki Xudo borliq ustidan butunlay hukmron boʻlsin.
29 Baʼzilaringiz oʻlganlar uchun suvga choʻmdirilayotgan ekansiz . Oʻliklar tirilmas ekan, ularning oʻrniga choʻmdirilishning qanday foydasi bor? 30 Xoʻsh, nima uchun bizlar har daqiqa oʻz hayotimizni xavf–xatar ostiga qoʻyyapmiz? 31 Har kuni oʻlimga roʻbaroʻ boʻlayotganim rost! Birodarlarim, Rabbimiz Iso Masih sizlarning hayotingizda qilayotgan ishlaridan faxrlanayotganim chin boʻlganiday, aytayotgan gaplarimda ham biror yolgʻon yoʻq. 32 Agar faqatgina bu dunyoga umid bogʻlagan boʻlsam, nima uchun Efes shahrida hayotimni xavf ostiga qoʻydim?! Agar oʻliklar tirilmas ekan, unda “kelinglar, yeb–ichib qolaylik, erta–indin oʻlib ketamiz–ku” deyish oʻrinli boʻlmaydimi?! 33 Lekin adashmanglar, axir, “yomon ulfatlar yaxshi axloqni buzadi”, deyishadi–ku! 34 Koʻzlaringizni ochib, oʻzingizga kelinglar! Bas endi, gunoh qilavermanglar. Koʻrinib turibdiki, baʼzilaringiz Xudoni bilmaysizlar. Sizlarni uyaltiray deb, bularni aytyapman.
Tirilgan tananing xususiyatlari
35 Ehtimol, biror kishi: “Oʻliklar qanday qilib tirilarkan? Ularning tanalari qanaqa boʻlarkan?” deb soʻrar. 36 Qanday ahmoqona savol–a bu! Axir, ekilgan urugʻ oʻlmasa, oʻsimlik oʻsib chiqmaydi–ku! 37 Bugʻdoy boʻladimi yoki boshqa biror narsami, ekin ekkaningda, oʻsib chiqadigan oʻsimlikni emas, uning urugʻini ekasan–ku! 38 Xudo uruqqa Oʻzi istagan bir jismni bagʻishlaydi, har bir urugʻdan alohida bir jismni hosil qiladi.
39 Koʻrib turibmizki, jonzotlarning ham tanalari har xil, insonlarniki boshqacha, hayvonlarniki boshqacha, qushlarniki boshqacha, baliqlarniki boshqacha. 40 Samoviy va dunyoviy jismlar ham bor. Lekin samoviy jismlarning koʻrki boshqa, dunyoviylarniki boshqa. 41 Quyoshning koʻrki boshqa, oyning koʻrki boshqa hamda yulduzlarning koʻrki boshqa. Axir, yulduzlar ham oʻz koʻrkiga yarasha bir–biridan farq qiladi.
42 Oʻliklarning tirilish jarayoni ham quyidagiga oʻxshaydi: ekilgan urugʻdan oʻsimlik oʻsib chiqqanday, oʻladigan tanamiz oʻlmaydigan boʻlib tiriladi. 43 Hozirgi ojiz va xor boʻlgan tanamiz, qudratu ulugʻvorlikka toʻla ravishda tiriladi. 44 Hozirgi tanamiz moddiy bir jism boʻlsa, tiriladigan tanamiz ruhiy bir tana boʻladi. Axir, moddiy tana bor ekan, ruhiy tana ham bor–da! 45 Muqaddas bitiklarda yozilgani boʻyicha: “Birinchi odam — Odam Ato tirik jon boʻldi.” Oxirgi Odam Ato, yaʼni Iso Masih esa hayotbaxsh ruh boʻldi.
46 Mana shundan koʻrinib turibdiki, ruhiy tana emas, moddiy tana birinchi kelgan. Moddiy tana oʻtib ketgandan keyingina, ruhiy tana keladi. 47 Birinchi odamning tanasi moddiy jismdir, u tuproqdan yaratilgan, ikkinchi Odam, yaʼni Masih esa samoviydir. 48 Tuproqdan yaratilgan ilk odam qanday boʻlsa, qolgan hamma odamlar ham shundaydir. Samoviy Odam, yaʼni Masih qanday boʻlsa, samodagilar ham xuddi Unga oʻxshaydilar. 49 Biz tuproqdan yaratilgan odamga oʻxshar ekanmiz, bir kun kelib, samoviy Odamga ham oʻxshagan boʻlamiz.
50 Ey birodarlar! Sizlarga quyidagilarni aytmoqchiman: qon va etdan iborat boʻlgan tanalarimiz Xudoning Shohligidan bahramand boʻla olmaydi. Bu foniy tana mangu hayotga ega boʻla olmaydi. 51 Men sizlarga bir sirni bildirmoqchiman: biz hammamiz ham oʻlmaymiz, ammo hammamiz oʻzgaramiz. 52 Toʻsatdan, koʻz ochib yumguncha, oxirzamon karnayi chalinganda oʻzgaramiz. Ha, karnay chalinadi va shu onda marhumlar hech oʻlmaydigan boʻlib tiriladilar. Shunda biz ham oʻzgaramiz. 53 Chunki bizning oʻladigan tanamiz oʻlmaydigan tanaga, foniy tanamiz mangu tanaga aylanishi kerak. 54 Oʻladigan tanamiz oʻlmaydigan tanaga, bu foniy tanamiz mangu tanaga aylanganda, Muqaddas bitiklarda yozilgan quyidagi soʻzlar amalga oshadi:
“Oʻlim yengilib, yoʻq boʻldi.
55 Ey oʻlim, sening zafaring qayerda?!
Ey oʻlim, sening nishing qayerda?!”
56 Oʻlimning nishi gunohdir. Gunohning quvvati esa qonundan kelib chiqdi. 57 Xudoga shukurlar boʻlsin! U Rabbimiz Iso Masih orqali bizga gʻalaba ato qilgan.
58 Shuning uchun, ey aziz birodarlarim, hech ikkilanmay, imoningizda mahkam turinglar. Hamisha Rabbimiz Isoga xizmat qilishga bagʻishlanib, yanada gʻayratli boʻlinglar. Axir, Rabbimiz yoʻlida qilgan mehnatingiz samarasiz qolmasligini bilasizlar–ku!
15–БОБ
Исо Масиҳ ўликдан тирилгани ҳақида
1 Биродарларим, мен ўзим сизларга етказган Хушхабарнинг моҳиятини яна бир бор эслатиб ўтмоқчиман. Сизлар бу Хушхабарни қабул қилдингиз, у имонингизнинг асосидир. 2 Ўша Хушхабар орқали нажот топасиз, аммо сизлар мен айтган ўша Хушхабар орқали етишган имонингизда маҳкам туришингиз керак, акс ҳолда, имонингиз бекор бўлади.
3 Менга берилган энг муҳим таълимотни сизларга етказдим. Бу таълимот қуйидагичадир: Муқаддас битикларга мувофиқ , Масиҳ гуноҳларимиз учун ўлган. 4 Кейин У дафн қилинди, учинчи куни эса тирилди. Буларнинг ҳаммаси Муқаддас битикларга мувофиқ содир бўлди. 5 Аввал У Бутрусга , сўнгра ўн икки шогирдига кўринди. 6 Ундан кейин бир вақтнинг ўзида беш юздан кўпроқ биродарларга кўринди. Уларнинг аксарияти ҳозирга қадар тирик, баъзилари эса дунёдан кўз юмиб кетганлар. 7 Ундан сўнг Масиҳ Ёқубга ва қолган барча ҳаворийларга кўринди. 8 Мен ривожланмай қолган бир ҳомиладай бўлсам–да, ниҳоят менга ҳам кўринди .
9 Ахир, мен ҳаворийларнинг энг арзимасиман, ҳаворий деб аталишга ҳам лойиқ эмасман, чунки мен Худонинг жамоатини қувғин қилардим. 10 Аммо Худонинг инояти туфайли энди ҳаворийман. Унинг менга кўрсатган инояти зое кетмади, зеро, мен ҳаворийларнинг ҳаммасидан ҳам кўпроқ меҳнат қилдим. Лекин аслида меҳнат қилган мен эмас, балки Худонинг иноятидир. 11 Сизлар Хушхабарни мендан эшитдингизми ёки бошқаларданми, фарқи йўқ, чунки биз бир Хушхабарни ваъз қиламиз, сизлар эса ўша Хушхабарга ишонгансиз.
Ўликдан тирилиш ҳақида
12 Масиҳ ўликдан тирилган, деб ваъз қилинаётган экан, қандай қилиб баъзиларингиз, ўликдан тирилиш деган нарса йўқ, деб айтяпсизлар?! 13 Ахир, ўликдан тирилиш бўлмаса, Масиҳ ҳам тирилмаган экан–да! 14 Масиҳ тирилмаган бўлса, Хушхабарни ваъз қилишимиз бекор, сизларнинг имонингиз ҳам бекор. 15 Агар ростдан ҳам ўликлар тирилмаса ва Масиҳни Худо тирилтирмаган бўлса, бундай ҳолда, биз Худо ҳақида ёлғон шоҳидлик берган бўламиз, чунки биз: “Худо Масиҳни тирилтирди”, деб шаҳодат бериб юрибмиз. 16 Ўликлар тирилмас экан, Масиҳ ҳам тирилмаган бўлади. 17 Агар Масиҳ тирилмаган бўлса, сизларнинг имонингиз беҳуда, сизлар ҳали ҳам гуноҳга ботганингизча юрибсизлар. 18 Шундай бўлса, Масиҳга ишонган ҳолда ҳаётдан кўз юмганлар бутунлай ҳалок бўлиб кетибдилар–да! 19 Агар биз ёлғиз бу ҳаёт учун Масиҳга умид боғлаган бўлсак, энг бахтсиз инсонлар эканмиз.
20 Ваҳоланки, Масиҳ ҳақиқатан ҳам тирилди! У биринчи бўлиб тирилди, шу тариқа ўликдан тириладиганларнинг орасида ҳосилнинг илк самарасидай бўлди. 21 Ўлим бир инсон орқали дунёга кирди. Шунга ўхшаб, ўликларнинг тирилиши ҳам бир Инсон орқали содир бўлади. 22 Ахир, бу дунёга ўлим Одам Ато туфайли кириб келди, энди Исо Масиҳ орқали ҳамма тирилади. 23 Ҳамма нарса ўз навбати билан содир бўлади: мана, Масиҳ биринчи бўлиб тирилди, Масиҳ келганда эса Унга тегишли бўлганлар тирилади. 24 Шундан сўнг Масиҳ ҳар қандай ҳокимиятни, ҳукмронлик ва қудратни барбод қилиб, салтанатни самовий Ота — Худога топширганда охират бўлади.
25 Масиҳнинг ҳамма душманлари Унинг оёқлари остига пойандоз қилинмагунча, У ҳукмронлик қилиши керак. 26 Шунда охирги душман — ўлим ҳам барҳам топади. 27 Ахир, Муқаддас битикларга кўра, Худо ҳамма нарсани Масиҳга тобе қилиб, Унинг оёқлари остига ташлаган . Гарчи шундай бўлса–да, борлиқни Унга тобе қилган Худо бундан истиснодир. 28 Худо ҳамма нарсани Масиҳга тобе қилгандан кейин, Ўғил ҳам Худога тобе бўлади, токи Худо борлиқ устидан бутунлай ҳукмрон бўлсин.
29 Баъзиларингиз ўлганлар учун сувга чўмдирилаётган экансиз . Ўликлар тирилмас экан, уларнинг ўрнига чўмдирилишнинг қандай фойдаси бор? 30 Хўш, нима учун бизлар ҳар дақиқа ўз ҳаётимизни хавф–хатар остига қўйяпмиз? 31 Ҳар куни ўлимга рўбарў бўлаётганим рост! Биродарларим, Раббимиз Исо Масиҳ сизларнинг ҳаётингизда қилаётган ишларидан фахрланаётганим чин бўлганидай, айтаётган гапларимда ҳам бирор ёлғон йўқ. 32 Агар фақатгина бу дунёга умид боғлаган бўлсам, нима учун Эфес шаҳрида ҳаётимни хавф остига қўйдим?! Агар ўликлар тирилмас экан, унда “келинглар, еб–ичиб қолайлик, эрта–индин ўлиб кетамиз–ку” дейиш ўринли бўлмайдими?! 33 Лекин адашманглар, ахир, “ёмон улфатлар яхши ахлоқни бузади”, дейишади–ку! 34 Кўзларингизни очиб, ўзингизга келинглар! Бас энди, гуноҳ қилаверманглар. Кўриниб турибдики, баъзиларингиз Худони билмайсизлар. Сизларни уялтирай деб, буларни айтяпман.
Тирилган тананинг хусусиятлари
35 Эҳтимол, бирор киши: “Ўликлар қандай қилиб тириларкан? Уларнинг таналари қанақа бўларкан?” деб сўрар. 36 Қандай аҳмоқона савол–а бу! Ахир, экилган уруғ ўлмаса, ўсимлик ўсиб чиқмайди–ку! 37 Буғдой бўладими ёки бошқа бирор нарсами, экин экканингда, ўсиб чиқадиган ўсимликни эмас, унинг уруғини экасан–ку! 38 Худо уруққа Ўзи истаган бир жисмни бағишлайди, ҳар бир уруғдан алоҳида бир жисмни ҳосил қилади.
39 Кўриб турибмизки, жонзотларнинг ҳам таналари ҳар хил, инсонларники бошқача, ҳайвонларники бошқача, қушларники бошқача, балиқларники бошқача. 40 Самовий ва дунёвий жисмлар ҳам бор. Лекин самовий жисмларнинг кўрки бошқа, дунёвийларники бошқа. 41 Қуёшнинг кўрки бошқа, ойнинг кўрки бошқа ҳамда юлдузларнинг кўрки бошқа. Ахир, юлдузлар ҳам ўз кўркига яраша бир–биридан фарқ қилади.
42 Ўликларнинг тирилиш жараёни ҳам қуйидагига ўхшайди: экилган уруғдан ўсимлик ўсиб чиққандай, ўладиган танамиз ўлмайдиган бўлиб тирилади. 43 Ҳозирги ожиз ва хор бўлган танамиз, қудрату улуғворликка тўла равишда тирилади. 44 Ҳозирги танамиз моддий бир жисм бўлса, тириладиган танамиз руҳий бир тана бўлади. Ахир, моддий тана бор экан, руҳий тана ҳам бор–да! 45 Муқаддас битикларда ёзилгани бўйича: “Биринчи одам — Одам Ато тирик жон бўлди.” Охирги Одам Ато, яъни Исо Масиҳ эса ҳаётбахш руҳ бўлди.
46 Мана шундан кўриниб турибдики, руҳий тана эмас, моддий тана биринчи келган. Моддий тана ўтиб кетгандан кейингина, руҳий тана келади. 47 Биринчи одамнинг танаси моддий жисмдир, у тупроқдан яратилган, иккинчи Одам, яъни Масиҳ эса самовийдир. 48 Тупроқдан яратилган илк одам қандай бўлса, қолган ҳамма одамлар ҳам шундайдир. Самовий Одам, яъни Масиҳ қандай бўлса, самодагилар ҳам худди Унга ўхшайдилар. 49 Биз тупроқдан яратилган одамга ўхшар эканмиз, бир кун келиб, самовий Одамга ҳам ўхшаган бўламиз.
50 Эй биродарлар! Сизларга қуйидагиларни айтмоқчиман: қон ва этдан иборат бўлган таналаримиз Худонинг Шоҳлигидан баҳраманд бўла олмайди. Бу фоний тана мангу ҳаётга эга бўла олмайди. 51 Мен сизларга бир сирни билдирмоқчиман: биз ҳаммамиз ҳам ўлмаймиз, аммо ҳаммамиз ўзгарамиз. 52 Тўсатдан, кўз очиб юмгунча, охирзамон карнайи чалинганда ўзгарамиз. Ҳа, карнай чалинади ва шу онда марҳумлар ҳеч ўлмайдиган бўлиб тириладилар. Шунда биз ҳам ўзгарамиз. 53 Чунки бизнинг ўладиган танамиз ўлмайдиган танага, фоний танамиз мангу танага айланиши керак. 54 Ўладиган танамиз ўлмайдиган танага, бу фоний танамиз мангу танага айланганда, Муқаддас битикларда ёзилган қуйидаги сўзлар амалга ошади:
“Ўлим енгилиб, йўқ бўлди.
55 Эй ўлим, сенинг зафаринг қаерда?!
Эй ўлим, сенинг нишинг қаерда?!”
56 Ўлимнинг ниши гуноҳдир. Гуноҳнинг қуввати эса қонундан келиб чиқди. 57 Худога шукурлар бўлсин! У Раббимиз Исо Масиҳ орқали бизга ғалаба ато қилган.
58 Шунинг учун, эй азиз биродарларим, ҳеч иккиланмай, имонингизда маҳкам туринглар. Ҳамиша Раббимиз Исога хизмат қилишга бағишланиб, янада ғайратли бўлинглар. Ахир, Раббимиз йўлида қилган меҳнатингиз самарасиз қолмаслигини биласизлар–ку!
