28–BOB
Ruhoniylik liboslariga oid koʻrsatmalar
1 Isroil xalqi orasidan akang Horunni va u bilan birga uning oʻgʻillarini yoningga chaqir. Horun ham, uning oʻgʻillari Nadov, Abihu, Elazar, Itamar ham ruhoniy boʻlib Menga xizmat qilishsin. 2 Akang Horunni salobatli va koʻrkam qilish uchun unga muqaddas ruhoniylik liboslarini tiktir. 3-4 Men qobiliyat ato qilgan hamma mohir ustalarga ayt. Ular Horunga quyidagi ruhoniylik liboslarini tikishsin: koʻkrakpech, efod, rido, naqshli koʻylak, salla va belbogʻ. Horun Menga xizmat qilganda, bu liboslar uni muqaddas qilib boshqalardan ajratib turadi. Horun oʻgʻillari kiyishlari uchun ularga muqaddas liboslar tiktir, toki ular ruhoniy boʻlib Menga xizmat qilganlarida, bu liboslarni kiyishsin. 5 Ular bu liboslarni mayin zigʻir matosidan tikib, koʻk, safsar, qirmizi va zar iplar bilan bezatishsin.
Oliy ruhoniy uchun efod
6 Efodni mayin zigʻir matosidan yasatib, ustiga koʻk, safsar, qirmizi va zar iplardan nafis naqsh soldir. 7 U bir–biriga ikkita yelka bogʻichi bilan bogʻlangan old va orqa qismlardan iborat boʻlsin. 8 Kamar yasatib, uni efodga bogʻlat. Kamarni ham mayin zigʻir matosidan qildir. Unga koʻk, safsar, qirmizi va zar iplardan nafis naqsh soldir. 9-11 Keyin ikkita aqiq tosh olib, usta qimmatbaho toshga muhr oʻyadiganday, bu toshlarga Isroil oʻgʻillarining ismini oʻyib yozdir. Bitta toshga Isroil oʻgʻillaridan oltitasining ismini, ikkinchi toshga qolgan oltitasining ismini yoshi boʻyicha yozdir. Yozilgan toshlarni oltindan qilingan naqshli uyalar ichiga qoʻydirib, 12 efodning yelka bogʻichlariga oʻrnashtir. Horun Men, Egangizning huzuriga kirganda, Isroilning oʻn ikki qabilasini eslatib turish uchun ikkala yelkasida bu toshlarni olib yuradi. 13 Yana ikkita naqshli, oltin uya va 14 toza oltindan ipga oʻxshatib eshilgan ikkita zanjir yasat. Bu ikkala zanjirning bir uchi uyaga mahkamlanadi .
Oliy ruhoniy uchun koʻkrakpech
15 Oliy ruhoniy uchun koʻkrakpech yasat. U hukm qilayotganda, Xudoning xohishini bilish uchun mana shu koʻkrakpechdan foydalanadi . Koʻkrakpechni, efod singari, mayin zigʻir matosidan yasatib, ustiga koʻk, safsar, qirmizi va zar iplardan nafis naqsh soldir. 16 Koʻkrakpechni toʻrtburchak xalta shaklida, ikki buklangan, boʻyi bir qarich, eniga ham bir qarich qilib yasat. 17 Koʻkrakpechga toʻrt qator toshni toʻgʻri qilib terdir: qizil yoqut, xrizolit va zumrad toshlarni birinchi qatorga terdir. 18 Ikkinchi qatorga firuza, zangori yoqut va olmosni terdir. 19 Uchinchi qatorga lojuvard, agat va ametist toshlarni terdir. 20 Toʻrtinchi qatorga topaz, aqiq va yashma toshlarni terdir. Hamma toshlar oltindan qilingan naqshli uyalarga oʻrnashtirilsin. 21 Bu oʻn ikki tosh Isroilning oʻn ikki qabilasini eslatib turadi. Muhr oʻyganday qilib, Isroilning oʻn ikki oʻgʻlidan har birining ismini bu toshlarning har biriga oʻyib yozdir.
22-23 Ikkita oltin halqa yasatib, koʻkrakpechning ikkala ustki burchaklariga mahkamlat. Toza oltindan ipga oʻxshatib eshilgan ikkita zanjirni ol . 24 Ikkala zanjirning bir uchini koʻkrakpechdagi halqalarga bogʻlat, 25 ikkinchi uchini naqshli oltin uyalarga mahkamlat . Uyalarni efodning old tomonidagi yelka bogʻichlariga oʻrnashtir. 26-27 Yana oltindan toʻrtta halqa yasat. Ikkitasini koʻkrakpechning ostki burchaklariga — efodga yaqin boʻlgan ichki qirgʻogʻiga mahkamlat. Ikkitasini efodning old tomoniga, ikkala yelka bogʻichining pastiga — naqshli kamar ustidagi joyga mahkamlat. 28 Koʻkrakpech efodning naqshli kamari ustida boʻlsin, efoddan osilib turmasligi uchun koʻkrakpech halqalari yordamida efodning halqalariga koʻk bogʻich bilan mahkamlanadi.
29 Horun har safar Muqaddas xonaga kirganda koʻkrakpechdagi oʻn ikki Isroil qabilasining ismi uning yuragi tepasida boʻladi. Shunday qilib, Horun Men, Egangizning huzurida boʻlganda, koʻkrakpech doimo Menga Isroil qabilalarini eslatib turadi. 30 Urim va Tummimni koʻkrakpech xaltasining ichiga sol, toki Horun Mening huzurimga kirganda, xalqim uchun Mening xohishimni bilgani foydalaniladigan oʻsha narsalarni doimo yuragi tepasida koʻtarib yursin.
Boshqa ruhoniylik liboslari
31 Efodning ridosini koʻk ipdan toʻqilgan matodan tiktir. 32 Ridoning oʻrtasidan bosh sigʻadigan teshik qildir. Rido yirtilib ketmasligi uchun teshikning chetini toʻqit. 33-34 Rido etagining uchiga aylanasi boʻylab anor shaklini va qoʻngʻiroqchalarni birin–ketin qilib bittama–bitta ostirib chiq. Anor shaklini koʻk, safsar va qirmizi iplardan qildir. Oltin qoʻngʻiroqchalarni anor shakli oralariga ostir. 35 Men, Egangizning huzurida Horun oliy ruhoniy boʻlib xizmat qilganda, shu ridoni kiyishi kerak. U Muqaddas xonaga kirganda va u yerda boʻlganda, ridoning qoʻngʻiroqchalari chalinadi, shunda Horun xavf–xatardan yiroq boʻlib, oʻlmaydi.
36 Keyin toza oltindan lavha yasat. Lavhaning yuzasiga muhr oʻyganday qilib, «Egamizga bagʻishlangan», deb oʻyib yozdir. 37 Lavhani koʻk bogʻich bilan sallaning old tomoniga mahkamlat. 38 Isroil xalqining ehsonlari Menga qabul boʻlishi uchun Horun doimo oʻz ruhoniylik vazifasini bajarganda, lavhani peshanasida olib yursin. Isroil xalqi nazr qilganda, Horunning nazrlarga oid gunohni yuvish vazifasining ramzi shu lavha boʻladi.
39 Horunning koʻylagini va sallasini mayin zigʻir matosidan qildir, koʻylagiga naqsh soldir. Yana belbogʻini qildir, uni ham naqsh bilan bezat. 40 Horunning oʻgʻillarini salobatli va koʻrkam qilish uchun ularga koʻylaklar, belbogʻlar, peshanabogʻlar tiktir. 41 Akang Horun va uning oʻgʻillari ruhoniy boʻlib Menga xizmat qilishlari uchun ularni bagʻishla: bu liboslarni ularga kiygizib, moy surt, ularni ruhoniy qilib tayinla.
42 Tananing ochiq joylari koʻrinib qolmasin deb, yana ularga zigʻir matosidan ishtonlar tiktir. Kiyimlar ularning belidan sonigacha yopib tursin. 43 Horun va uning oʻgʻillari Uchrashuv chodiriga kirganlarida yoki Muqaddas xonada xizmat qilish uchun qurbongohga yaqinlashganlarida, shu ichki kiyimlarni kiyib olsin. Shunda Horun va uning oʻgʻillari ochiq joylarini berkitmagani uchun aybdor boʻlib oʻldirilmaydi. Horun va uning nasliga doimiy qonun–qoida ana shudir.
28–БОБ
Руҳонийлик либосларига оид кўрсатмалар
1 Исроил халқи орасидан аканг Ҳорунни ва у билан бирга унинг ўғилларини ёнингга чақир. Ҳорун ҳам, унинг ўғиллари Надов, Абиҳу, Элазар, Итамар ҳам руҳоний бўлиб Менга хизмат қилишсин. 2 Аканг Ҳорунни салобатли ва кўркам қилиш учун унга муқаддас руҳонийлик либосларини тиктир. 3-4 Мен қобилият ато қилган ҳамма моҳир усталарга айт. Улар Ҳорунга қуйидаги руҳонийлик либосларини тикишсин: кўкракпеч, эфод, ридо, нақшли кўйлак, салла ва белбоғ. Ҳорун Менга хизмат қилганда, бу либослар уни муқаддас қилиб бошқалардан ажратиб туради. Ҳорун ўғиллари кийишлари учун уларга муқаддас либослар тиктир, токи улар руҳоний бўлиб Менга хизмат қилганларида, бу либосларни кийишсин. 5 Улар бу либосларни майин зиғир матосидан тикиб, кўк, сафсар, қирмизи ва зар иплар билан безатишсин.
Олий руҳоний учун эфод
6 Эфодни майин зиғир матосидан ясатиб, устига кўк, сафсар, қирмизи ва зар иплардан нафис нақш солдир. 7 У бир–бирига иккита елка боғичи билан боғланган олд ва орқа қисмлардан иборат бўлсин. 8 Камар ясатиб, уни эфодга боғлат. Камарни ҳам майин зиғир матосидан қилдир. Унга кўк, сафсар, қирмизи ва зар иплардан нафис нақш солдир. 9-11 Кейин иккита ақиқ тош олиб, уста қимматбаҳо тошга муҳр ўядигандай, бу тошларга Исроил ўғилларининг исмини ўйиб ёздир. Битта тошга Исроил ўғилларидан олтитасининг исмини, иккинчи тошга қолган олтитасининг исмини ёши бўйича ёздир. Ёзилган тошларни олтиндан қилинган нақшли уялар ичига қўйдириб, 12 эфоднинг елка боғичларига ўрнаштир. Ҳорун Мен, Эгангизнинг ҳузурига кирганда, Исроилнинг ўн икки қабиласини эслатиб туриш учун иккала елкасида бу тошларни олиб юради. 13 Яна иккита нақшли, олтин уя ва 14 тоза олтиндан ипга ўхшатиб эшилган иккита занжир ясат. Бу иккала занжирнинг бир учи уяга маҳкамланади .
Олий руҳоний учун кўкракпеч
15 Олий руҳоний учун кўкракпеч ясат. У ҳукм қилаётганда, Худонинг хоҳишини билиш учун мана шу кўкракпечдан фойдаланади . Кўкракпечни, эфод сингари, майин зиғир матосидан ясатиб, устига кўк, сафсар, қирмизи ва зар иплардан нафис нақш солдир. 16 Кўкракпечни тўртбурчак халта шаклида, икки букланган, бўйи бир қарич, энига ҳам бир қарич қилиб ясат. 17 Кўкракпечга тўрт қатор тошни тўғри қилиб тердир: қизил ёқут, хризолит ва зумрад тошларни биринчи қаторга тердир. 18 Иккинчи қаторга фируза, зангори ёқут ва олмосни тердир. 19 Учинчи қаторга ложувард, агат ва аметист тошларни тердир. 20 Тўртинчи қаторга топаз, ақиқ ва яшма тошларни тердир. Ҳамма тошлар олтиндан қилинган нақшли уяларга ўрнаштирилсин. 21 Бу ўн икки тош Исроилнинг ўн икки қабиласини эслатиб туради. Муҳр ўйгандай қилиб, Исроилнинг ўн икки ўғлидан ҳар бирининг исмини бу тошларнинг ҳар бирига ўйиб ёздир.
22-23 Иккита олтин ҳалқа ясатиб, кўкракпечнинг иккала устки бурчакларига маҳкамлат. Тоза олтиндан ипга ўхшатиб эшилган иккита занжирни ол . 24 Иккала занжирнинг бир учини кўкракпечдаги ҳалқаларга боғлат, 25 иккинчи учини нақшли олтин уяларга маҳкамлат . Уяларни эфоднинг олд томонидаги елка боғичларига ўрнаштир. 26-27 Яна олтиндан тўртта ҳалқа ясат. Иккитасини кўкракпечнинг остки бурчакларига — эфодга яқин бўлган ички қирғоғига маҳкамлат. Иккитасини эфоднинг олд томонига, иккала елка боғичининг пастига — нақшли камар устидаги жойга маҳкамлат. 28 Кўкракпеч эфоднинг нақшли камари устида бўлсин, эфоддан осилиб турмаслиги учун кўкракпеч ҳалқалари ёрдамида эфоднинг ҳалқаларига кўк боғич билан маҳкамланади.
29 Ҳорун ҳар сафар Муқаддас хонага кирганда кўкракпечдаги ўн икки Исроил қабиласининг исми унинг юраги тепасида бўлади. Шундай қилиб, Ҳорун Мен, Эгангизнинг ҳузурида бўлганда, кўкракпеч доимо Менга Исроил қабилаларини эслатиб туради. 30 Урим ва Туммимни кўкракпеч халтасининг ичига сол, токи Ҳорун Менинг ҳузуримга кирганда, халқим учун Менинг хоҳишимни билгани фойдаланиладиган ўша нарсаларни доимо юраги тепасида кўтариб юрсин.
Бошқа руҳонийлик либослари
31 Эфоднинг ридосини кўк ипдан тўқилган матодан тиктир. 32 Ридонинг ўртасидан бош сиғадиган тешик қилдир. Ридо йиртилиб кетмаслиги учун тешикнинг четини тўқит. 33-34 Ридо этагининг учига айланаси бўйлаб анор шаклини ва қўнғироқчаларни бирин–кетин қилиб биттама–битта остириб чиқ. Анор шаклини кўк, сафсар ва қирмизи иплардан қилдир. Олтин қўнғироқчаларни анор шакли ораларига остир. 35 Мен, Эгангизнинг ҳузурида Ҳорун олий руҳоний бўлиб хизмат қилганда, шу ридони кийиши керак. У Муқаддас хонага кирганда ва у ерда бўлганда, ридонинг қўнғироқчалари чалинади, шунда Ҳорун хавф–хатардан йироқ бўлиб, ўлмайди.
36 Кейин тоза олтиндан лавҳа ясат. Лавҳанинг юзасига муҳр ўйгандай қилиб, «Эгамизга бағишланган», деб ўйиб ёздир. 37 Лавҳани кўк боғич билан салланинг олд томонига маҳкамлат. 38 Исроил халқининг эҳсонлари Менга қабул бўлиши учун Ҳорун доимо ўз руҳонийлик вазифасини бажарганда, лавҳани пешанасида олиб юрсин. Исроил халқи назр қилганда, Ҳоруннинг назрларга оид гуноҳни ювиш вазифасининг рамзи шу лавҳа бўлади.
39 Ҳоруннинг кўйлагини ва салласини майин зиғир матосидан қилдир, кўйлагига нақш солдир. Яна белбоғини қилдир, уни ҳам нақш билан безат. 40 Ҳоруннинг ўғилларини салобатли ва кўркам қилиш учун уларга кўйлаклар, белбоғлар, пешанабоғлар тиктир. 41 Аканг Ҳорун ва унинг ўғиллари руҳоний бўлиб Менга хизмат қилишлари учун уларни бағишла: бу либосларни уларга кийгизиб, мой сурт, уларни руҳоний қилиб тайинла.
42 Тананинг очиқ жойлари кўриниб қолмасин деб, яна уларга зиғир матосидан иштонлар тиктир. Кийимлар уларнинг белидан сонигача ёпиб турсин. 43 Ҳорун ва унинг ўғиллари Учрашув чодирига кирганларида ёки Муқаддас хонада хизмат қилиш учун қурбонгоҳга яқинлашганларида, шу ички кийимларни кийиб олсин. Шунда Ҳорун ва унинг ўғиллари очиқ жойларини беркитмагани учун айбдор бўлиб ўлдирилмайди. Ҳорун ва унинг наслига доимий қонун–қоида ана шудир.