27–BOB
Xoin Yahudoning halokati
1 Tong otganda, bosh ruhoniylar va xalq yoʻlboshchilarining hammasi Isoni oʻlimga mahkum qilishga kelishib oldilar. 2 Ular Isoni bogʻlab, hokim Pilatga olib borib topshirdilar.
3 Xoin Yahudo esa Isoning oʻlimga mahkum etilganini bilib, qilgan ishidan pushaymon boʻldi. U oʻttiz kumush tangani bosh ruhoniylar bilan yoʻlboshchilarga qaytarib olib keldi. 4 U:
— Men gunoh qildim! Begunoh odamga xoinlik qildim, — dedi. Ular esa:
— Bizga nima?! Bu sening ishing! — deyishdi.
5 Yahudo kumush tangalarni Maʼbadga otib yubordi–da, chiqib ketdi. U borib, oʻzini osib oʻldirdi.
6 Bosh ruhoniylar tangalarni terib olib: “Bu pulni Maʼbad xazinasiga qoʻsha olmaymiz, chunki bular qonga belangan”, — deyishdi. 7 Ular maslahatlashib, bu pulga kulolning dalasini sotib oldilar, u yerga musofirlar dafn qilinadigan boʻldi. 8 Shuning uchun oʻsha yer bugungacha “Qon Yeri” deb ataladi. 9-10 Shunday qilib, Yeremiyo paygʻambarning bashorati bajo boʻldi:
“Ular oʻttiz kumush tangani olib,
Kulolning dalasini sotib oldilar.
Bu pul Isroil xalqining U uchun belgilagan narxi edi.”
Egamizning amri boʻyicha, Yeremiyoning hayotida ham xuddi shunday voqea yuz bergan edi.
Iso Pilat huzurida
11 Iso hokim Pilatning huzurida turganda hokim Isodan:
— Sen yahudiylarning Shohimisan? — deb soʻradi.
— Siz shunaqa deysiz, — deb javob berdi Iso.
12 Bosh ruhoniylar bilan yoʻlboshchilar Isoni ayblayotganlarida esa, U hech qanday javob bermadi. 13 Shunda Pilat Unga:
— Eshitmayapsanmi, Sening boʻyningga qancha ayblar qoʻyishyapti! — dedi. 14 Lekin Iso bironta ayblovga javob qaytarmadi. Hokim bunga qoyil qoldi.
15 Hokimning bir odati bor edi: u har Fisih bayramida olomonning xohishiga koʻra, bir mahbusni ozod qilar edi. 16 Oʻsha paytda otning qashqasiday taniqli boʻlgan Yoshua Barabbas ismli bir mahbus bor edi. 17 Xalq toʻplangach, Pilat ulardan soʻradi:
— Sizlar kimni ozod qilishimni istaysizlar: Yoshua Barabbasnimi yoki Masih deb atalgan Isonimi?
18 Ular Isoni hasad tufayli qoʻlga tushirishganini Pilat bilar edi. 19 Pilat hukm kursisida oʻtirgan edi, xotini unga shunday xabar yubordi: “Bu Odam aybsiz, Unga biron narsa qila koʻrmagin, kecha tushimda U sababli qattiq azob tortdim.”
20 Ammo bosh ruhoniylar bilan yoʻlboshchilar olomonni qayrab, Pilatdan: “Barabbasni ozod qiling, Isoni esa oʻldiring” deb soʻrashga ularni koʻndirdilar.
21 Hokim olomondan yana soʻradi:
— Ikkovidan qaysi birini ozod qilishimni istaysizlar?
— Barabbasni! — deb javob berdi ular.
22 — Masih deb nom olgan Isoni nima qilay? — deb soʻradi Pilat.
— Xochga mixlansin! — deyishdi bir ogʻizdan.
23 — Nimaga? U nima yomonlik qildi? — deb soʻradi hokim. Lekin olomon:
— Xochga mixlansin! — deb battar baqirardi.
24 Pilat qoʻlidan hech narsa kelmayotganini va gʻalayon boshlanayotganini koʻrib:
— Bu Odamning toʻkiladigan qoni uchun men aybdor emasman. Bunga oʻzlaringiz javob berasizlar! — dedi–da, olomonning koʻzi oldida suv olib, qoʻllarini chaydi. 25 Butun xalq bunga javoban:
— Uning qoni bizning va bolalarimizning gardanida boʻlsin! — deyishdi.
26 Shundan soʻng Pilat Barabbasni ozod qildi. Isoni esa qamchilatib, xochga mixlashni buyurdi.
Isoni haqorat qilishadi
27 Hokimning askarlari Isoni hukumat saroyiga olib borib, butun boʻlinmani Uning oldiga toʻplashdi. 28 Ular Isoning kiyimlarini yechib olib, Uning egniga qizil toʻn kiydirdilar. 29 Tikanlardan toj oʻrib, boshiga kiygizdilar. Oʻng qoʻliga qamish tutqizib, Uning oldida tiz choʻkkancha: “Yashavor, ey yahudiylarning Shohi!” deb masxara qildilar. 30 Soʻng Unga tupurib, qamish bilan qayta–qayta boshiga urdilar. 31 Uni shunday masxara qilganlaridan keyin, ustidagi toʻnni yechib olib, Oʻzining kiyimlarini kiydirishdi. Soʻng Uni xochga mixlash uchun olib ketishdi.
Iso xochga mixlanadi
32 Ular yoʻlda Kirineyalik Shimoʻn degan kishini uchratib qolib, Isoning xochini koʻtarib borishga uni majbur qildilar. 33 Ular Goʻlgota degan joyga yetib keldilar. Goʻlgota “bosh suyagi” maʼnosini beradi. 34 Askarlar u yerda Isoga ichgani achchiq oʻt aralashtirilgan sharob berdilar. Iso uni tatib koʻrdi, ammo ichmadi. 35 Askarlar Isoni xochga mixlab qoʻyishdi. Kiyimlari uchun qurʼa tashlab, oʻzaro boʻlishib olishdi . 36 Keyin oʻsha yerda Isoni qoʻriqlab oʻtirishdi. 37 Isoning bosh tomoniga ular: “Bu yahudiylarning Shohi Isodir” degan aybnomani osib qoʻydilar.
38 Iso bilan birga ikkita qaroqchini ham mixlagan edilar. Ularning biri Isoning oʻng tomonida, biri chap tomonida edi. 39 Oʻtib ketayotganlar boshlarini chayqab, Isoni haqoratlashardi :
40 — Ey Maʼbadni buzib uch kun ichida tiklaydigan! Agar Xudoning Oʻgʻli boʻlsang, Oʻzingni Oʻzing qutqar–chi! Xochdan tushib koʻr–chi!
41 Bosh ruhoniylar, Tavrot tafsirchilari va yoʻlboshchilar ham ularga qoʻshilib, Isoni masxaralay ketishdi:
42 — U boshqalarni qutqarardi, Oʻzini esa qutqara olmaydi! U Isroilning Shohi emish! Qani, xochdan tushsin, shunda biz Unga ishonamiz. 43 U Xudoga ishonardi. Agar Xudo Undan mamnun boʻlsa, hozir Uni qutqarsin . Axir, U Oʻzini Xudoning Oʻgʻli deb atagan–ku!
44 Iso bilan birga xochga mixlangan qaroqchilar ham Uni shunday haqoratlar edilar.
Iso jon beradi
45 Tushdan boshlab soat uchgacha hamma yoq zulmatga choʻmdi. 46 Soat uchlarda Iso baland ovoz bilan:
— Eli, Eli, lamo shavaqtani? — deb faryod qildi. Buning tarjimasi: “Ey Xudoyim! Ey Xudoyim! Nega Meni tark etding?!” demakdir. 47 U yerda turgan baʼzilar buni eshitib:
— U Ilyosni chaqiryapti, — deyishdi. 48 Ulardan biri yugurib borib, shimgichni oldi va arzon sharobga botirib, bir qamishning uchiga ildi–da, Isoga ichish uchun uzatdi. 49 Boshqalari esa:
— Qani, koʻraylik–chi, Ilyos kelib Uni qutqararmikan, — deyishdi.
50 Ammo Iso qattiq faryod qildi–yu, jon berdi.
51 Shu zahoti Maʼbaddagi parda yuqoridan pastgacha yirtilib, ikkiga boʻlinib ketdi. Yer larzaga keldi, toshlar yorildi. 52 Qabrlar ochilib, taqvodor odamlarning koʻpchiligi tirildi. 53 Ular qabrlaridan chiqdilar, Iso tirilgandan keyin muqaddas Quddus shahriga bordilar. Koʻp odamlar ularni koʻrdi.
54 Isoni qoʻriqlab turgan Rim yuzboshisi bilan yonidagi askarlar zilzilani va sodir boʻlayotgan barcha ishlarni koʻrib, vahimaga tushdilar. Ular:
— Haqiqatan ham bu Odam Xudoning Oʻgʻli ekan! — dedilar.
55 U yerda bir talay ayollar ham bor edi, ular uzoqdan qarab turgan edilar. U ayollar Jaliladan Isoga ergashib kelgan va Unga xizmat qilgandilar. 56 Ularning orasida Magdalalik Maryam, Yoqub bilan Yusufning onasi Maryam va Zabadiyo oʻgʻillarining onasi ham bor edi.
Iso dafn qilinadi
57 Oqshom tushayotgan paytda Yusuf degan Arimateyalik bir boy odam keldi. U ham Isoning shogirdi edi. 58 Yusuf Pilatning huzuriga borib, Isoning jasadini soʻradi. Pilat jasadni unga berishni buyurdi. 59 Yusuf jasadni olib, uni toza zigʻir matosiga kafanladi 60 va oʻzi uchun qoyaga oʻydirgan yangi qabrga qoʻydi. Yusuf katta toshni yumalatib kelib, qabrning ogʻzini yopdi va oʻzi ketdi. 61 Magdalalik Maryam bilan boshqa Maryam u yerda qolib, qabrning roʻparasida oʻtiraverdilar.
62 Shabbat arafasining ertasiga bosh ruhoniylar va farziylar Pilatning huzuriga yigʻilishib, 63 dedilar:
— Hazrati oliylari, bir narsa esimizga tushib qoldi: oʻsha yolgʻonchi tirikligida: “Uch kundan keyin Men tirilaman”, degan edi. 64 Shuning uchun buyruq bering: qabr uch kun qoʻriqlansin. Aks holda, Uning shogirdlari borib, jasadni oʻgʻirlab ketadilar–da, odamlarga: “U oʻlikdan tirildi” deb aytadilar. Bu yolgʻon birinchisidan ham battar boʻladi.
65 Pilat ularga dedi:
— Xoʻp, qoʻriqchilarni olib, qoʻlingizdan kelgancha, qabrni qoʻriqlanglar.
66 Ular borib, qabr toshiga muhr bosdilar va qabrni qoʻriqlay boshladilar.
27–БОБ
Хоин Яҳудонинг ҳалокати
1 Тонг отганда, бош руҳонийлар ва халқ йўлбошчиларининг ҳаммаси Исони ўлимга маҳкум қилишга келишиб олдилар. 2 Улар Исони боғлаб, ҳоким Пилатга олиб бориб топширдилар.
3 Хоин Яҳудо эса Исонинг ўлимга маҳкум этилганини билиб, қилган ишидан пушаймон бўлди. У ўттиз кумуш тангани бош руҳонийлар билан йўлбошчиларга қайтариб олиб келди. 4 У:
— Мен гуноҳ қилдим! Бегуноҳ одамга хоинлик қилдим, — деди. Улар эса:
— Бизга нима?! Бу сенинг ишинг! — дейишди.
5 Яҳудо кумуш тангаларни Маъбадга отиб юборди–да, чиқиб кетди. У бориб, ўзини осиб ўлдирди.
6 Бош руҳонийлар тангаларни териб олиб: “Бу пулни Маъбад хазинасига қўша олмаймиз, чунки булар қонга беланган”, — дейишди. 7 Улар маслаҳатлашиб, бу пулга кулолнинг даласини сотиб олдилар, у ерга мусофирлар дафн қилинадиган бўлди. 8 Шунинг учун ўша ер бугунгача “Қон Ери” деб аталади. 9-10 Шундай қилиб, Еремиё пайғамбарнинг башорати бажо бўлди:
“Улар ўттиз кумуш тангани олиб,
Кулолнинг даласини сотиб олдилар.
Бу пул Исроил халқининг У учун белгилаган нархи эди.”
Эгамизнинг амри бўйича, Еремиёнинг ҳаётида ҳам худди шундай воқеа юз берган эди.
Исо Пилат ҳузурида
11 Исо ҳоким Пилатнинг ҳузурида турганда ҳоким Исодан:
— Сен яҳудийларнинг Шоҳимисан? — деб сўради.
— Сиз шунақа дейсиз, — деб жавоб берди Исо.
12 Бош руҳонийлар билан йўлбошчилар Исони айблаётганларида эса, У ҳеч қандай жавоб бермади. 13 Шунда Пилат Унга:
— Эшитмаяпсанми, Сенинг бўйнингга қанча айблар қўйишяпти! — деди. 14 Лекин Исо биронта айбловга жавоб қайтармади. Ҳоким бунга қойил қолди.
15 Ҳокимнинг бир одати бор эди: у ҳар Фисиҳ байрамида оломоннинг хоҳишига кўра, бир маҳбусни озод қилар эди. 16 Ўша пайтда отнинг қашқасидай таниқли бўлган Ёшуа Бараббас исмли бир маҳбус бор эди. 17 Халқ тўплангач, Пилат улардан сўради:
— Сизлар кимни озод қилишимни истайсизлар: Ёшуа Бараббасними ёки Масиҳ деб аталган Исоними?
18 Улар Исони ҳасад туфайли қўлга туширишганини Пилат билар эди. 19 Пилат ҳукм курсисида ўтирган эди, хотини унга шундай хабар юборди: “Бу Одам айбсиз, Унга бирон нарса қила кўрмагин, кеча тушимда У сабабли қаттиқ азоб тортдим.”
20 Аммо бош руҳонийлар билан йўлбошчилар оломонни қайраб, Пилатдан: “Бараббасни озод қилинг, Исони эса ўлдиринг” деб сўрашга уларни кўндирдилар.
21 Ҳоким оломондан яна сўради:
— Икковидан қайси бирини озод қилишимни истайсизлар?
— Бараббасни! — деб жавоб берди улар.
22 — Масиҳ деб ном олган Исони нима қилай? — деб сўради Пилат.
— Хочга михлансин! — дейишди бир оғиздан.
23 — Нимага? У нима ёмонлик қилди? — деб сўради ҳоким. Лекин оломон:
— Хочга михлансин! — деб баттар бақирарди.
24 Пилат қўлидан ҳеч нарса келмаётганини ва ғалаён бошланаётганини кўриб:
— Бу Одамнинг тўкиладиган қони учун мен айбдор эмасман. Бунга ўзларингиз жавоб берасизлар! — деди–да, оломоннинг кўзи олдида сув олиб, қўлларини чайди. 25 Бутун халқ бунга жавобан:
— Унинг қони бизнинг ва болаларимизнинг гарданида бўлсин! — дейишди.
26 Шундан сўнг Пилат Бараббасни озод қилди. Исони эса қамчилатиб, хочга михлашни буюрди.
Исони ҳақорат қилишади
27 Ҳокимнинг аскарлари Исони ҳукумат саройига олиб бориб, бутун бўлинмани Унинг олдига тўплашди. 28 Улар Исонинг кийимларини ечиб олиб, Унинг эгнига қизил тўн кийдирдилар. 29 Тиканлардан тож ўриб, бошига кийгиздилар. Ўнг қўлига қамиш тутқизиб, Унинг олдида тиз чўкканча: “Яшавор, эй яҳудийларнинг Шоҳи!” деб масхара қилдилар. 30 Сўнг Унга тупуриб, қамиш билан қайта–қайта бошига урдилар. 31 Уни шундай масхара қилганларидан кейин, устидаги тўнни ечиб олиб, Ўзининг кийимларини кийдиришди. Сўнг Уни хочга михлаш учун олиб кетишди.
Исо хочга михланади
32 Улар йўлда Киринеялик Шимўн деган кишини учратиб қолиб, Исонинг хочини кўтариб боришга уни мажбур қилдилар. 33 Улар Гўлгота деган жойга етиб келдилар. Гўлгота “бош суяги” маъносини беради. 34 Аскарлар у ерда Исога ичгани аччиқ ўт аралаштирилган шароб бердилар. Исо уни татиб кўрди, аммо ичмади. 35 Аскарлар Исони хочга михлаб қўйишди. Кийимлари учун қуръа ташлаб, ўзаро бўлишиб олишди . 36 Кейин ўша ерда Исони қўриқлаб ўтиришди. 37 Исонинг бош томонига улар: “Бу яҳудийларнинг Шоҳи Исодир” деган айбномани осиб қўйдилар.
38 Исо билан бирга иккита қароқчини ҳам михлаган эдилар. Уларнинг бири Исонинг ўнг томонида, бири чап томонида эди. 39 Ўтиб кетаётганлар бошларини чайқаб, Исони ҳақоратлашарди :
40 — Эй Маъбадни бузиб уч кун ичида тиклайдиган! Агар Худонинг Ўғли бўлсанг, Ўзингни Ўзинг қутқар–чи! Хочдан тушиб кўр–чи!
41 Бош руҳонийлар, Таврот тафсирчилари ва йўлбошчилар ҳам уларга қўшилиб, Исони масхаралай кетишди:
42 — У бошқаларни қутқарарди, Ўзини эса қутқара олмайди! У Исроилнинг Шоҳи эмиш! Қани, хочдан тушсин, шунда биз Унга ишонамиз. 43 У Худога ишонарди. Агар Худо Ундан мамнун бўлса, ҳозир Уни қутқарсин . Ахир, У Ўзини Худонинг Ўғли деб атаган–ку!
44 Исо билан бирга хочга михланган қароқчилар ҳам Уни шундай ҳақоратлар эдилар.
Исо жон беради
45 Тушдан бошлаб соат учгача ҳамма ёқ зулматга чўмди. 46 Соат учларда Исо баланд овоз билан:
— Эли, Эли, ламо шавақтани? — деб фарёд қилди. Бунинг таржимаси: “Эй Худойим! Эй Худойим! Нега Мени тарк этдинг?!” демакдир. 47 У ерда турган баъзилар буни эшитиб:
— У Илёсни чақиряпти, — дейишди. 48 Улардан бири югуриб бориб, шимгични олди ва арзон шаробга ботириб, бир қамишнинг учига илди–да, Исога ичиш учун узатди. 49 Бошқалари эса:
— Қани, кўрайлик–чи, Илёс келиб Уни қутқарармикан, — дейишди.
50 Аммо Исо қаттиқ фарёд қилди–ю, жон берди.
51 Шу заҳоти Маъбаддаги парда юқоридан пастгача йиртилиб, иккига бўлиниб кетди. Ер ларзага келди, тошлар ёрилди. 52 Қабрлар очилиб, тақводор одамларнинг кўпчилиги тирилди. 53 Улар қабрларидан чиқдилар, Исо тирилгандан кейин муқаддас Қуддус шаҳрига бордилар. Кўп одамлар уларни кўрди.
54 Исони қўриқлаб турган Рим юзбошиси билан ёнидаги аскарлар зилзилани ва содир бўлаётган барча ишларни кўриб, ваҳимага тушдилар. Улар:
— Ҳақиқатан ҳам бу Одам Худонинг Ўғли экан! — дедилар.
55 У ерда бир талай аёллар ҳам бор эди, улар узоқдан қараб турган эдилар. У аёллар Жалиладан Исога эргашиб келган ва Унга хизмат қилгандилар. 56 Уларнинг орасида Магдалалик Марям, Ёқуб билан Юсуфнинг онаси Марям ва Забадиё ўғилларининг онаси ҳам бор эди.
Исо дафн қилинади
57 Оқшом тушаётган пайтда Юсуф деган Ариматеялик бир бой одам келди. У ҳам Исонинг шогирди эди. 58 Юсуф Пилатнинг ҳузурига бориб, Исонинг жасадини сўради. Пилат жасадни унга беришни буюрди. 59 Юсуф жасадни олиб, уни тоза зиғир матосига кафанлади 60 ва ўзи учун қояга ўйдирган янги қабрга қўйди. Юсуф катта тошни юмалатиб келиб, қабрнинг оғзини ёпди ва ўзи кетди. 61 Магдалалик Марям билан бошқа Марям у ерда қолиб, қабрнинг рўпарасида ўтиравердилар.
62 Шаббат арафасининг эртасига бош руҳонийлар ва фарзийлар Пилатнинг ҳузурига йиғилишиб, 63 дедилар:
— Ҳазрати олийлари, бир нарса эсимизга тушиб қолди: ўша ёлғончи тириклигида: “Уч кундан кейин Мен тириламан”, деган эди. 64 Шунинг учун буйруқ беринг: қабр уч кун қўриқлансин. Акс ҳолда, Унинг шогирдлари бориб, жасадни ўғирлаб кетадилар–да, одамларга: “У ўликдан тирилди” деб айтадилар. Бу ёлғон биринчисидан ҳам баттар бўлади.
65 Пилат уларга деди:
— Хўп, қўриқчиларни олиб, қўлингиздан келганча, қабрни қўриқланглар.
66 Улар бориб, қабр тошига муҳр босдилар ва қабрни қўриқлай бошладилар.