29–BOB
1 Tanbeh olsa ham oʻjarligicha qoladigan odam
birdaniga halokatga uchraydi, shifo topmaydi.
2 Solihlar koʻpayganda xalq sevinadi,
fosiq hukmron boʻlganda esa figʻon chekadi.
3 Donolikni sevgan oʻgʻil otasini sevintiradi,
fohisha bilan aloqada boʻlgan mol–mulkini sovuradi.
4 Shoh yurtni adolat bilan mustahkamlaydi,
sovgʻani sevadigan esa xarob qiladi.
5 Doʻstiga xushomad qilgan odam
oʻz oyoqlariga tuzoq qoʻyganday boʻladi.
6 Fosiqning gunohi qopqon,
solih esa qoʻshiq aytib quvonadi.
7 Solih ojizning haq–huquqini biladi,
fosiqda esa bunday tushuncha ham yoʻq.
8 Mazax qiluvchilar shaharda toʻpolon qiladi,
donolar esa gʻazabni tinchlantiradi.
9 Dono ahmoqni sudlashgani mahkamaga olib borsa,
ahmoq janjal qiladi, haqoratlaydi.
Dono esa halovatga erishmaydi.
10 Qonxoʻr odam pokdil insondan nafratlanadi,
toʻgʻrining jonini olmoqchi boʻladi .
11 Nodon bor jahlini toʻkib soladi,
dono esa ichida saqlaydi.
12 Hukmdor yolgʻonga quloq solsa,
barcha xizmatkorlari fosiq boʻladi.
13 Zolim bilan ojizning bir oʻxshashligi bor:
ikkoviga ham Egamiz koʻz nuri bergan.
14 Shoh kambagʻalni adolat bilan hukm qilsa,
uning taxti abadiy mustahkam turadi.
15 Qamchi va nasihat aql kiritadi,
oʻz holiga tashlab qoʻyilgan bola esa
onasiga uyat keltiradi.
16 Fosiq koʻpayganda gunoh ham koʻpayadi,
solih esa fosiqning halokatini koʻradi.
17 Farzandingga tarbiya ber:
u senga orom keltiradi,
qalbingni shodlikka toʻldiradi.
18 Vahiy boʻlmasa el–yurt yoʻldan ozadi,
Xudoning qonuniga amal qilgan baxtlidir!
19 Qul faqat soʻz bilan tarbiyalanmaydi,
soʻzni tushunsa ham amal qilmaydi.
20 Oʻylamay gapiradiganni koʻrganmisan?!
Undan koʻra, nodondan umid koʻproq.
21 Qulni yoshligidan erkalatib oʻstirsa,
oqibatda xoʻjayiniga qaygʻu boʻladi .
22 Serjahl odam janjal chiqaradi,
serzarda koʻp gunoh qiladi.
23 Odamning magʻrurligi uni past qiladi,
kamtarin esa izzat–hurmat topadi.
24 Oʻgʻriga sherik boʻlgan oʻz jonini yomon koʻradi,
u tanbeh eshitsa ham churq etmaydi.
25 Odamdan qoʻrqish tuzoqqa ilintiradi,
Egamizga umid bogʻlagan esa
xavf–xatardan xoli boʻladi.
26 Hukmdor marhamatini qidirgan koʻp,
lekin insonni hukm qiladigan Egamizdir.
27 Fosiq solihga jirkanch,
toʻgʻri yuradigan esa fosiqqa jirkanchdir.
29–БОБ
1 Танбеҳ олса ҳам ўжарлигича қоладиган одам
бирданига ҳалокатга учрайди, шифо топмайди.
2 Солиҳлар кўпайганда халқ севинади,
фосиқ ҳукмрон бўлганда эса фиғон чекади.
3 Доноликни севган ўғил отасини севинтиради,
фоҳиша билан алоқада бўлган мол–мулкини совуради.
4 Шоҳ юртни адолат билан мустаҳкамлайди,
совғани севадиган эса хароб қилади.
5 Дўстига хушомад қилган одам
ўз оёқларига тузоқ қўйгандай бўлади.
6 Фосиқнинг гуноҳи қопқон,
солиҳ эса қўшиқ айтиб қувонади.
7 Солиҳ ожизнинг ҳақ–ҳуқуқини билади,
фосиқда эса бундай тушунча ҳам йўқ.
8 Мазах қилувчилар шаҳарда тўполон қилади,
донолар эса ғазабни тинчлантиради.
9 Доно аҳмоқни судлашгани маҳкамага олиб борса,
аҳмоқ жанжал қилади, ҳақоратлайди.
Доно эса ҳаловатга эришмайди.
10 Қонхўр одам покдил инсондан нафратланади,
тўғрининг жонини олмоқчи бўлади .
11 Нодон бор жаҳлини тўкиб солади,
доно эса ичида сақлайди.
12 Ҳукмдор ёлғонга қулоқ солса,
барча хизматкорлари фосиқ бўлади.
13 Золим билан ожизнинг бир ўхшашлиги бор:
икковига ҳам Эгамиз кўз нури берган.
14 Шоҳ камбағални адолат билан ҳукм қилса,
унинг тахти абадий мустаҳкам туради.
15 Қамчи ва насиҳат ақл киритади,
ўз ҳолига ташлаб қўйилган бола эса
онасига уят келтиради.
16 Фосиқ кўпайганда гуноҳ ҳам кўпаяди,
солиҳ эса фосиқнинг ҳалокатини кўради.
17 Фарзандингга тарбия бер:
у сенга ором келтиради,
қалбингни шодликка тўлдиради.
18 Ваҳий бўлмаса эл–юрт йўлдан озади,
Худонинг қонунига амал қилган бахтлидир!
19 Қул фақат сўз билан тарбияланмайди,
сўзни тушунса ҳам амал қилмайди.
20 Ўйламай гапирадиганни кўрганмисан?!
Ундан кўра, нодондан умид кўпроқ.
21 Қулни ёшлигидан эркалатиб ўстирса,
оқибатда хўжайинига қайғу бўлади .
22 Сержаҳл одам жанжал чиқаради,
серзарда кўп гуноҳ қилади.
23 Одамнинг мағрурлиги уни паст қилади,
камтарин эса иззат–ҳурмат топади.
24 Ўғрига шерик бўлган ўз жонини ёмон кўради,
у танбеҳ эшитса ҳам чурқ этмайди.
25 Одамдан қўрқиш тузоққа илинтиради,
Эгамизга умид боғлаган эса
хавф–хатардан холи бўлади.
26 Ҳукмдор марҳаматини қидирган кўп,
лекин инсонни ҳукм қиладиган Эгамиздир.
27 Фосиқ солиҳга жирканч,
тўғри юрадиган эса фосиққа жирканчдир.