20–BOB
1 Sharob — mazaxchi, aroq — janjalkash,
ularga aldanganlar nodondir.
2 Shohning gʻazabi — sherning oʻkirishiday,
uning jahlini chiqargan jonidan mahrum boʻladi.
3 Janjaldan oʻzini tortish — insonning hurmati,
ahmoq esa janjalga aralashadi.
4 Dangasa kuzda yer haydamaydi,
oʻrim payti esa qidirib hech narsa topolmaydi.
5 Insonning fikrlari — chuqur suv kabidir,
fahmli odam ularni tashqariga chiqara oladi.
6 Koʻpchilik oʻzini sodiq deb aytadi,
haqiqatan ham sadoqatli boʻlganni topib koʻr–chi!
7 Solih halol yashaydi,
uning bolalari naqadar baxtlidir!
8 Hukmronlik qilayotgan shoh
oʻz koʻzi bilan barcha yomonliklarni ajratadi.
9 “Qalbimni tozaladim, gunohimdan xoliman”, deb
kim ayta oladi?!
10 Ikki turli tarozi toshi va notoʻgʻri oʻlchov —
ikkovi ham Egamizga jirkanchdir.
11 Hatto yosh bolani ham xulqidan,
toʻgʻriligini va pokligini ishlaridan bilsa boʻladi.
12 Eshitadigan quloq, koʻradigan koʻz —
ikkovini ham Egamiz yaratgan.
13 Uyquni yaxshi koʻrma,
boʻlmasa kambagʻal boʻlasan,
koʻzlaringni och, qorning toʻyadi.
14 Xaridor: “Yaxshi emas, yaxshi emas!” deydi–yu,
nariroqqa borib maqtanadi.
15 Oltin bor, yoqut toshlar ham koʻp,
biroq eng qimmatbaho narsa — bilimli til.
16 Begonaga kafillik qilganning toʻnini yechib ol,
ha, bunday aqlsiz odamdan kiyimini garov qilib ol.
17 Nohaqlik bilan topilgan non shirin,
ammo keyin ogʻiz tuproq bilan toʻladi.
18 Maslahat bilan reja tuz,
aqlli yoʻl–yoʻriq bilan urush olib bor.
19 Chaqimchi sirlarni ochadi,
ogʻzi boʻsh odam bilan aloqada boʻlma.
20 Kim ota–onasini laʼnatlasa,
uning chirogʻi zulmatda oʻchib qoladi.
21 Boshida shoshilib olingan meros
oqibatda baraka keltirmaydi.
22 Yovuzlik uchun qasos olaman demagin,
Egamizga umid bogʻlab kutgin,
U seni qutqaradi.
23 Ikki xil tarozi toshi Egamizga jirkanchdir,
yolgʻon tarozi ham yaxshi emas.
24 Insonning qadami — Egamizdan,
shunday ekan, u oʻz yoʻlini qanday tushunsin?!
25 Oʻylamasdan Xudoga vaʼda bergan kishi,
ahd qilgandan keyin ikkilangan odam tuzoqdadir.
26 Dono shoh yovuzlarni ajratib,
ularning ustidan tegirmon toshi yurgizadi.
27 Odamning ruhi — Egamizning chirogʻi,
vujudning barcha chuqurliklarini tekshirib turadi.
28 Sevgi va sadoqat shohni asraydi,
oʻsha inoyat tufayli uning taxti mustahkamdir.
29 Quvvat yigit kishining gʻururidir,
oqargan sochlar esa keksaning shuhratidir.
30 Qamchining jarohati yomonlikka davodir,
kaltak zarbi vujudning eng chuqur joylarini tozalaydi.
20–БОБ
1 Шароб — мазахчи, ароқ — жанжалкаш,
уларга алданганлар нодондир.
2 Шоҳнинг ғазаби — шернинг ўкиришидай,
унинг жаҳлини чиқарган жонидан маҳрум бўлади.
3 Жанжалдан ўзини тортиш — инсоннинг ҳурмати,
аҳмоқ эса жанжалга аралашади.
4 Дангаса кузда ер ҳайдамайди,
ўрим пайти эса қидириб ҳеч нарса тополмайди.
5 Инсоннинг фикрлари — чуқур сув кабидир,
фаҳмли одам уларни ташқарига чиқара олади.
6 Кўпчилик ўзини содиқ деб айтади,
ҳақиқатан ҳам садоқатли бўлганни топиб кўр–чи!
7 Солиҳ ҳалол яшайди,
унинг болалари нақадар бахтлидир!
8 Ҳукмронлик қилаётган шоҳ
ўз кўзи билан барча ёмонликларни ажратади.
9 “Қалбимни тозаладим, гуноҳимдан холиман”, деб
ким айта олади?!
10 Икки турли тарози тоши ва нотўғри ўлчов —
иккови ҳам Эгамизга жирканчдир.
11 Ҳатто ёш болани ҳам хулқидан,
тўғрилигини ва поклигини ишларидан билса бўлади.
12 Эшитадиган қулоқ, кўрадиган кўз —
икковини ҳам Эгамиз яратган.
13 Уйқуни яхши кўрма,
бўлмаса камбағал бўласан,
кўзларингни оч, қорнинг тўяди.
14 Харидор: “Яхши эмас, яхши эмас!” дейди–ю,
нарироққа бориб мақтанади.
15 Олтин бор, ёқут тошлар ҳам кўп,
бироқ энг қимматбаҳо нарса — билимли тил.
16 Бегонага кафиллик қилганнинг тўнини ечиб ол,
ҳа, бундай ақлсиз одамдан кийимини гаров қилиб ол.
17 Ноҳақлик билан топилган нон ширин,
аммо кейин оғиз тупроқ билан тўлади.
18 Маслаҳат билан режа туз,
ақлли йўл–йўриқ билан уруш олиб бор.
19 Чақимчи сирларни очади,
оғзи бўш одам билан алоқада бўлма.
20 Ким ота–онасини лаънатласа,
унинг чироғи зулматда ўчиб қолади.
21 Бошида шошилиб олинган мерос
оқибатда барака келтирмайди.
22 Ёвузлик учун қасос оламан демагин,
Эгамизга умид боғлаб кутгин,
У сени қутқаради.
23 Икки хил тарози тоши Эгамизга жирканчдир,
ёлғон тарози ҳам яхши эмас.
24 Инсоннинг қадами — Эгамиздан,
шундай экан, у ўз йўлини қандай тушунсин?!
25 Ўйламасдан Худога ваъда берган киши,
аҳд қилгандан кейин иккиланган одам тузоқдадир.
26 Доно шоҳ ёвузларни ажратиб,
уларнинг устидан тегирмон тоши юргизади.
27 Одамнинг руҳи — Эгамизнинг чироғи,
вужуднинг барча чуқурликларини текшириб туради.
28 Севги ва садоқат шоҳни асрайди,
ўша иноят туфайли унинг тахти мустаҳкамдир.
29 Қувват йигит кишининг ғуруридир,
оқарган сочлар эса кексанинг шуҳратидир.
30 Қамчининг жароҳати ёмонликка даводир,
калтак зарби вужуднинг энг чуқур жойларини тозалайди.