21–BOB
Qotil topilmaganda koʻriladigan choralar
1 Egangiz Xudo sizlarga mulk qilib berayotgan yurtning biror dalasida odam jasadi topilsa va uni kim oʻldirgani nomaʼlum boʻlsa, 2 oqsoqollar va hakamlar murda bilan atrofdagi shaharlar oraligʻidagi masofani oʻlchashsin. 3 Murdaga eng yaqin shaharning oqsoqollari hali qoʻshga qoʻshilmagan, boʻyinturuq solinmagan gʻunajinni olishsin. 4 Shahar oqsoqollari yerga ishlov berilmagan, urugʻ ekilmagan, suv oqib turadigan soylikka bu gʻunajinni olib borishsin. Oʻsha soylikda gʻunajinning boʻynini sindirishsin. 5 Levi ruhoniylari bu yerga kelishsin. Egangiz Xudo “Levi nasli Menga xizmat qilsin, Mening nomim bilan xalqni duo qilsin”, deb ularni tanlagan. Barcha janjalli ishlar va zoʻravonlik masalalari ularning soʻzi bilan hal qilinadi. 6 Murdaga eng yaqin boʻlgan shaharning oqsoqollari soylikda boʻyni sindirilgan gʻunajinning tepasida qoʻllarini yuvishsin. 7 Keyin ular shunday desin: “Bu odamning qonini bizning qoʻllarimiz toʻkkani yoʻq. Kim qilganini koʻzlarimiz koʻrgani yoʻq. 8 Ey Egamiz! Oʻzing Misrdan ozod qilgan xalqing Isroilni kechirgin, xalqing Isroilni toʻkilgan aybsiz qonga javobgar qilmagin.” Shundan soʻng ular toʻkilgan qonga javobgarlikdan xoli boʻladilar. 9 Shunday qilsangizlar, Egamizning oldida toʻgʻri ish qilgan boʻlasizlar, aybsizning qonidan oʻzingizni tozalaysizlar.
Asiralar haqida
10 Egangiz Xudo jangda dushmanlaringizni sizlarga magʻlub etganda, ularni asirga olganingizda, 11 asirlar orasida chiroyli bir ayolni koʻrib, uni sevib qolganingizdan unga uylanmoqchi boʻlsangiz, 12 uni uyingizga olib keling. Oʻsha ayol sochini qirib tashlasin, tirnoqlarini olsin. 13 Asirlikda kiygan kiyimlarini almashtirsin. Bir oy davomida ota–onasi uchun aza tutib, uyingizda yashasin. Shundan keyin siz u ayolning oldiga kira olasiz, siz uning eri, u esa sizning xotiningiz boʻladi. 14 Agar oʻsha ayol sizga yoqmay qolsa, uni ozod qiling. Uni sotmang, unga qulday munosabatda boʻlmang, chunki uni xotiningiz boʻlishga majbur qilgansiz.
Toʻngʻich oʻgʻilning merosi
15 Agar birortasining ikkita xotini boʻlsa–yu, birini yaxshi koʻrib, ikkinchisini yaxshi koʻrmasa, ikkalasi ham unga oʻgʻil tugʻib bersa, toʻngʻichi yaxshi koʻrmagan xotinining oʻgʻli boʻlsa, 16 oʻgʻillariga meros boʻlib berayotganda, yaxshi koʻrgan xotinning oʻgʻlini ustun qoʻymasin, unga toʻngʻich oʻgʻil huquqini bermasin. 17 Yaxshi koʻrmagan xotinning oʻgʻlini toʻngʻich deb tan olsin, unga mol–dunyosidan ikki hissa meros bersin. Chunki oʻsha oʻgʻil otasi qudratining ilk hosilidir. Toʻngʻichlik huquqi oʻsha oʻgʻilga tegishlidir.
Itoatsiz oʻgʻil
18 Agar birortasining oʻgʻli ota–onasining gapiga quloq solmaydigan, oʻjar va itoatsiz boʻlsa, uni jazolaganlarida ham gaplariga kirmasa, 19 ota–onasi u oʻgʻilni shahar darvozasida xizmat qiladigan shahar oqsoqollari oldiga olib kelsin. 20 Ota–onasi oqsoqollarga: “Bu oʻgʻlimiz oʻjar va itoatsizdir. U bizning gapimizga quloq solmaydi. U ochkoʻz va mayxoʻrdir”, desin. 21 Shundan keyin shahar erkaklari oʻsha yigitni toshboʻron qilib oʻldirsin. Shunday qilib, orangizdan yomonlikni yoʻq qilinglar. Butun Isroil xalqi bu voqeani eshitib, qoʻrqadi.
Jinoyatchining jasadi
22 Agar birortasi oʻlim hukmiga loyiq gunoh qilsa, sizlar uni oʻldirib, jasadini tik oʻrnatilgan xodaning uchiga qoqsangiz, 23 oʻsha jasad kechasi bilan xodada osigʻliq qolmasin. Uni oʻsha kuniyoq dafn qilinglar, chunki yogʻochga qoqilgan odam Xudo tomonidan laʼnatlangandir. Egangiz Xudo sizga mulk qilib berayotgan yurtni harom qilmanglar.
21–БОБ
Қотил топилмаганда кўриладиган чоралар
1 Эгангиз Худо сизларга мулк қилиб бераётган юртнинг бирор даласида одам жасади топилса ва уни ким ўлдиргани номаълум бўлса, 2 оқсоқоллар ва ҳакамлар мурда билан атрофдаги шаҳарлар оралиғидаги масофани ўлчашсин. 3 Мурдага энг яқин шаҳарнинг оқсоқоллари ҳали қўшга қўшилмаган, бўйинтуруқ солинмаган ғунажинни олишсин. 4 Шаҳар оқсоқоллари ерга ишлов берилмаган, уруғ экилмаган, сув оқиб турадиган сойликка бу ғунажинни олиб боришсин. Ўша сойликда ғунажиннинг бўйнини синдиришсин. 5 Леви руҳонийлари бу ерга келишсин. Эгангиз Худо “Леви насли Менга хизмат қилсин, Менинг номим билан халқни дуо қилсин”, деб уларни танлаган. Барча жанжалли ишлар ва зўравонлик масалалари уларнинг сўзи билан ҳал қилинади. 6 Мурдага энг яқин бўлган шаҳарнинг оқсоқоллари сойликда бўйни синдирилган ғунажиннинг тепасида қўлларини ювишсин. 7 Кейин улар шундай десин: “Бу одамнинг қонини бизнинг қўлларимиз тўккани йўқ. Ким қилганини кўзларимиз кўргани йўқ. 8 Эй Эгамиз! Ўзинг Мисрдан озод қилган халқинг Исроилни кечиргин, халқинг Исроилни тўкилган айбсиз қонга жавобгар қилмагин.” Шундан сўнг улар тўкилган қонга жавобгарликдан холи бўладилар. 9 Шундай қилсангизлар, Эгамизнинг олдида тўғри иш қилган бўласизлар, айбсизнинг қонидан ўзингизни тозалайсизлар.
Асиралар ҳақида
10 Эгангиз Худо жангда душманларингизни сизларга мағлуб этганда, уларни асирга олганингизда, 11 асирлар орасида чиройли бир аёлни кўриб, уни севиб қолганингиздан унга уйланмоқчи бўлсангиз, 12 уни уйингизга олиб келинг. Ўша аёл сочини қириб ташласин, тирноқларини олсин. 13 Асирликда кийган кийимларини алмаштирсин. Бир ой давомида ота–онаси учун аза тутиб, уйингизда яшасин. Шундан кейин сиз у аёлнинг олдига кира оласиз, сиз унинг эри, у эса сизнинг хотинингиз бўлади. 14 Агар ўша аёл сизга ёқмай қолса, уни озод қилинг. Уни сотманг, унга қулдай муносабатда бўлманг, чунки уни хотинингиз бўлишга мажбур қилгансиз.
Тўнғич ўғилнинг мероси
15 Агар бирортасининг иккита хотини бўлса–ю, бирини яхши кўриб, иккинчисини яхши кўрмаса, иккаласи ҳам унга ўғил туғиб берса, тўнғичи яхши кўрмаган хотинининг ўғли бўлса, 16 ўғилларига мерос бўлиб бераётганда, яхши кўрган хотиннинг ўғлини устун қўймасин, унга тўнғич ўғил ҳуқуқини бермасин. 17 Яхши кўрмаган хотиннинг ўғлини тўнғич деб тан олсин, унга мол–дунёсидан икки ҳисса мерос берсин. Чунки ўша ўғил отаси қудратининг илк ҳосилидир. Тўнғичлик ҳуқуқи ўша ўғилга тегишлидир.
Итоатсиз ўғил
18 Агар бирортасининг ўғли ота–онасининг гапига қулоқ солмайдиган, ўжар ва итоатсиз бўлса, уни жазолаганларида ҳам гапларига кирмаса, 19 ота–онаси у ўғилни шаҳар дарвозасида хизмат қиладиган шаҳар оқсоқоллари олдига олиб келсин. 20 Ота–онаси оқсоқолларга: “Бу ўғлимиз ўжар ва итоатсиздир. У бизнинг гапимизга қулоқ солмайди. У очкўз ва майхўрдир”, десин. 21 Шундан кейин шаҳар эркаклари ўша йигитни тошбўрон қилиб ўлдирсин. Шундай қилиб, орангиздан ёмонликни йўқ қилинглар. Бутун Исроил халқи бу воқеани эшитиб, қўрқади.
Жиноятчининг жасади
22 Агар бирортаси ўлим ҳукмига лойиқ гуноҳ қилса, сизлар уни ўлдириб, жасадини тик ўрнатилган ходанинг учига қоқсангиз, 23 ўша жасад кечаси билан ходада осиғлиқ қолмасин. Уни ўша куниёқ дафн қилинглар, чунки ёғочга қоқилган одам Худо томонидан лаънатлангандир. Эгангиз Худо сизга мулк қилиб бераётган юртни ҳаром қилманглар.