6–BOB
Doniyor sherlar uyasida
1 Shoh Doro butun shohligidagi yerlarni 120 ta viloyatga boʻlib, har bir viloyat ustidan noib tayinlashga qaror qildi. 2 Noiblarni nazorat qilish uchun esa uchta amirni tayinladi, ularning biri Doniyor edi. Shohni urintirmaslik uchun ular noiblardan barcha hisobotni olishlari kerak edi. 3 Doniyor boshqa amiru noiblarga qaraganda oʻz ishini yuksak mahorat bilan bajarar edi. Shuning uchun shoh butun saltanat boshqaruvini Doniyorga topshirishni rejalashtirib qoʻygandi. 4 Buni koʻra olmagan amiru noiblar qildan qiyiq axtarib, Doniyorning boshqaruv ishlaridagi nuqsonlarni topishga harakat qilishdi. Ammo Doniyor oʻz ishini puxta bajarib, hech qanday masʼuliyatsizlik va nohaqlikka yoʻl qoʻymasdi. Shuning uchun uni ayblashga biron–bir bahona ham topa olmadilar. 5 Nihoyat ular bir–birlariga shunday dedilar: “Doniyorni faqatgina oʻz Xudosining qonuni bilan bogʻliq boʻlgan holda ayblashimiz mumkin, bundan boshqa choramiz yoʻqqa oʻxshaydi.”
6 Shunda amiru noiblar shohning huzuriga borib: “Shoh Doro hazratlarining umri boqiy boʻlsin! — dedilar. 7 — Shohlikning barcha amirlari, beklari, noiblari, aʼyonlari va hokimlari shunday deb oʻzaro kelishib oldilar: shohimiz farmon joriy qilsinlar. Ey shoh hazratlari, bu farmon boʻyicha hamma odam oʻttiz kun mobaynida faqatgina sizga sajda qilsin. Kimki boshqa bir xudo yoki odamga sajda qilsa, sherlar uyasiga tashlansin. Bu farmon qatʼiy ravishda amalga oshirilsin. 8 Ey shoh hazratlari, farmon chiqarib uni imzolang. Bu farmoningiz Midiya va Fors qonunlariga binoan oʻzgarmas boʻlsin.” 9 Shoh Doro farmonni imzoladi. 10 Doniyor farmon imzolanganligini bila turib uyiga bordi. Boloxonasiga chiqib, har doim qilganiday, kuniga uch mahal tiz choʻkib Xudoga iltijo qildi, Uni madh etib ulugʻladi. Boloxonaning derazalari esa Quddus tomon ochilgan edi.
11 Amaldorlar bir toʻda boʻlib Doniyorning uyiga borganlarida, Doniyor oʻz Xudosiga iltijo qilayotganini koʻrib qoldilar. 12 Ular zudlik bilan bu haqda shohni xabardor qilish uchun shoh huzuriga bordilar.
— Ey shoh hazratlari! — deya murojaat qildi ular. — Siz farmon chiqarib, kimki oʻttiz kun ichida mendan boshqa bironta xudo yoki odamga sajda qilsa, sherlarning uyasiga tashlanadi, deb aytmaganmidingiz?
— Ha, chiqargan bu farmonim Midiya va Fors shohligining qonunlariga binoan, qatʼiydir, — deya javob berdi shoh.
13 — Ey shoh hazratlari, Yahudo asirlaridan boʻlmish Doniyor sizni ham, siz chiqargan farmoningizni ham mensimay, kuniga uch marta oʻz Xudosiga iltijo qilyapti, — dedi ular.
14 Shoh buni eshitgach, qattiq tashvishga tushdi. U Doniyorni saqlab qolish niyatida kun botgunga qadar, qoʻlidan kelganicha harakat qildi. 15 Ammo amaldorlar shohning oldiga kelib:
— Shoh hazratlari, Midiya va Fors qonunlariga binoan, siz chiqargan har bir farmon oʻzgarmas ekanligini esingizda tuting, — dedilar.
16 Shoh Doniyorni sherlarning uyasiga tashlashni buyurdi.
Doniyorning oʻziga esa: “Seni Xudoying qoʻliga topshirdim, sen doim sajda qiladigan oʻsha Xudo seni asrasin”, — dedi.
17 Tosh keltirilib, chuqurlikning ogʻzi berkitib qoʻyildi. Hech kim Doniyorni sherlardan qutqara olmasin deb, shoh oʻzining va amaldorlarining tamgʻalari bilan toshni muhrlab qoʻydi. 18 Soʻng saroyiga qaytib, kechasi bilan tuz totmadi. Odatdagi kechki vaqti chogʻlik ham koʻngliga sigʻmay, tuni bilan uxlamay chiqdi.
19 Ertasi kuni tong otgach, shoh shosha–pisha sherlar uyasi tomon yugurdi. 20 U yerga borgach:
— Hoy Doniyor, barhayot Xudoning xizmatkori! — deya kuyinib xitob qildi u. — Sen doimo sajda qilib yurgan Xudoying seni sherlardan qutqara oldimi?
21 — Shoh hazratlarining umri boqiy boʻlsin! — dedi shohga Doniyor. 22 — Xudoyimning nazarida begunoh boʻlganim uchun U farishtasini yuborib, sherlarning ogʻizlarini berkitib qoʻydi va sherlar menga hech qanday zarar yetkazmadilar. Sizning oldingizda ham, ey shoh hazratlari, men biron–bir aybli ish qilgan emasman.
23 Xursandchiligi ichiga sigʻmagan shoh Doniyorni chuqurlikdan chiqarishni buyurdi. Doniyorni chuqurlikdan chiqargan odamlar unga hech qanday zarar yetmaganini koʻrishdi, chunki Doniyor Xudoga inongan edi. 24 Shohning buyrugʻiga binoan, Doniyorni qoralagan odamlarni xotinu bola–chaqalari bilan birga sherlar uyasiga tashladilar. Ular chuqurlikning tubiga yetmagan ham ediki, sherlar ularga tashlanib gʻajib tashlashdi.
25 Shoh Doro butun dunyo boʻylab barcha xalqlar, elatlar va urugʻlarga shunday maktub yoʻlladi:
“Xonadoningizdan baraka arimasin! 26 Shohligimdagi barcha odamlar Doniyorning Xudosidan qoʻrqib titrasin,
Chunki U barhayot va mangu Xudodir.
Uning shohligi aslo qulamas,
Hukmronligi hech ham tugamas,
27 Najotkoru xaloskor Udir.
Yeru koʻkda alomatu moʻjizalar koʻrsatgan,
Udir Doniyorni sherlardan qutqarib olgan.”
28 Shoh Doro va Fors shohi Kurushning hukmronligi davrlarida Doniyorning martabasi yana ham oshdi.
6–БОБ
Дониёр шерлар уясида
1 Шоҳ Доро бутун шоҳлигидаги ерларни 120 та вилоятга бўлиб, ҳар бир вилоят устидан ноиб тайинлашга қарор қилди. 2 Ноибларни назорат қилиш учун эса учта амирни тайинлади, уларнинг бири Дониёр эди. Шоҳни уринтирмаслик учун улар ноиблардан барча ҳисоботни олишлари керак эди. 3 Дониёр бошқа амиру ноибларга қараганда ўз ишини юксак маҳорат билан бажарар эди. Шунинг учун шоҳ бутун салтанат бошқарувини Дониёрга топширишни режалаштириб қўйганди. 4 Буни кўра олмаган амиру ноиблар қилдан қийиқ ахтариб, Дониёрнинг бошқарув ишларидаги нуқсонларни топишга ҳаракат қилишди. Аммо Дониёр ўз ишини пухта бажариб, ҳеч қандай масъулиятсизлик ва ноҳақликка йўл қўймасди. Шунинг учун уни айблашга бирон–бир баҳона ҳам топа олмадилар. 5 Ниҳоят улар бир–бирларига шундай дедилар: “Дониёрни фақатгина ўз Худосининг қонуни билан боғлиқ бўлган ҳолда айблашимиз мумкин, бундан бошқа чорамиз йўққа ўхшайди.”
6 Шунда амиру ноиблар шоҳнинг ҳузурига бориб: “Шоҳ Доро ҳазратларининг умри боқий бўлсин! — дедилар. 7 — Шоҳликнинг барча амирлари, беклари, ноиблари, аъёнлари ва ҳокимлари шундай деб ўзаро келишиб олдилар: шоҳимиз фармон жорий қилсинлар. Эй шоҳ ҳазратлари, бу фармон бўйича ҳамма одам ўттиз кун мобайнида фақатгина сизга сажда қилсин. Кимки бошқа бир худо ёки одамга сажда қилса, шерлар уясига ташлансин. Бу фармон қатъий равишда амалга оширилсин. 8 Эй шоҳ ҳазратлари, фармон чиқариб уни имзоланг. Бу фармонингиз Мидия ва Форс қонунларига биноан ўзгармас бўлсин.” 9 Шоҳ Доро фармонни имзолади. 10 Дониёр фармон имзоланганлигини била туриб уйига борди. Болохонасига чиқиб, ҳар доим қилганидай, кунига уч маҳал тиз чўкиб Худога илтижо қилди, Уни мадҳ этиб улуғлади. Болохонанинг деразалари эса Қуддус томон очилган эди.
11 Амалдорлар бир тўда бўлиб Дониёрнинг уйига борганларида, Дониёр ўз Худосига илтижо қилаётганини кўриб қолдилар. 12 Улар зудлик билан бу ҳақда шоҳни хабардор қилиш учун шоҳ ҳузурига бордилар.
— Эй шоҳ ҳазратлари! — дея мурожаат қилди улар. — Сиз фармон чиқариб, кимки ўттиз кун ичида мендан бошқа биронта худо ёки одамга сажда қилса, шерларнинг уясига ташланади, деб айтмаганмидингиз?
— Ҳа, чиқарган бу фармоним Мидия ва Форс шоҳлигининг қонунларига биноан, қатъийдир, — дея жавоб берди шоҳ.
13 — Эй шоҳ ҳазратлари, Яҳудо асирларидан бўлмиш Дониёр сизни ҳам, сиз чиқарган фармонингизни ҳам менсимай, кунига уч марта ўз Худосига илтижо қиляпти, — деди улар.
14 Шоҳ буни эшитгач, қаттиқ ташвишга тушди. У Дониёрни сақлаб қолиш ниятида кун ботгунга қадар, қўлидан келганича ҳаракат қилди. 15 Аммо амалдорлар шоҳнинг олдига келиб:
— Шоҳ ҳазратлари, Мидия ва Форс қонунларига биноан, сиз чиқарган ҳар бир фармон ўзгармас эканлигини эсингизда тутинг, — дедилар.
16 Шоҳ Дониёрни шерларнинг уясига ташлашни буюрди.
Дониёрнинг ўзига эса: “Сени Худойинг қўлига топширдим, сен доим сажда қиладиган ўша Худо сени асрасин”, — деди.
17 Тош келтирилиб, чуқурликнинг оғзи беркитиб қўйилди. Ҳеч ким Дониёрни шерлардан қутқара олмасин деб, шоҳ ўзининг ва амалдорларининг тамғалари билан тошни муҳрлаб қўйди. 18 Сўнг саройига қайтиб, кечаси билан туз тотмади. Одатдаги кечки вақти чоғлик ҳам кўнглига сиғмай, туни билан ухламай чиқди.
19 Эртаси куни тонг отгач, шоҳ шоша–пиша шерлар уяси томон югурди. 20 У ерга боргач:
— Ҳой Дониёр, барҳаёт Худонинг хизматкори! — дея куйиниб хитоб қилди у. — Сен доимо сажда қилиб юрган Худойинг сени шерлардан қутқара олдими?
21 — Шоҳ ҳазратларининг умри боқий бўлсин! — деди шоҳга Дониёр. 22 — Худойимнинг назарида бегуноҳ бўлганим учун У фариштасини юбориб, шерларнинг оғизларини беркитиб қўйди ва шерлар менга ҳеч қандай зарар етказмадилар. Сизнинг олдингизда ҳам, эй шоҳ ҳазратлари, мен бирон–бир айбли иш қилган эмасман.
23 Хурсандчилиги ичига сиғмаган шоҳ Дониёрни чуқурликдан чиқаришни буюрди. Дониёрни чуқурликдан чиқарган одамлар унга ҳеч қандай зарар етмаганини кўришди, чунки Дониёр Худога инонган эди. 24 Шоҳнинг буйруғига биноан, Дониёрни қоралаган одамларни хотину бола–чақалари билан бирга шерлар уясига ташладилар. Улар чуқурликнинг тубига етмаган ҳам эдики, шерлар уларга ташланиб ғажиб ташлашди.
25 Шоҳ Доро бутун дунё бўйлаб барча халқлар, элатлар ва уруғларга шундай мактуб йўллади:
“Хонадонингиздан барака аримасин! 26 Шоҳлигимдаги барча одамлар Дониёрнинг Худосидан қўрқиб титрасин,
Чунки У барҳаёт ва мангу Худодир.
Унинг шоҳлиги асло қуламас,
Ҳукмронлиги ҳеч ҳам тугамас,
27 Нажоткору халоскор Удир.
Еру кўкда аломату мўъжизалар кўрсатган,
Удир Дониёрни шерлардан қутқариб олган.”
28 Шоҳ Доро ва Форс шоҳи Курушнинг ҳукмронлиги даврларида Дониёрнинг мартабаси яна ҳам ошди.
