23–BOB
Otaliyoga qarshi isyon
1 Yettinchi yili ruhoniy Yohayido qoʻrqmay harakatga tushdi. U quyidagi yuzboshilar bilan ahd qildi: Yeroxam oʻgʻli Ozariyo, Yohuxanon oʻgʻli Ismoil, Obid oʻgʻli Ozariyo, Odayo oʻgʻli Masiyo va Zixri oʻgʻli Elishafat. 2 Ular Yahudo yurtini kezib chiqdilar, Yahudoning hamma shaharlaridan levilarni va Isroil urugʻboshilarini yigʻib, Quddusga olib keldilar. 3 Kelganlarning hammasi Xudoning uyiga yigʻilib, oʻsha yerda shoh bilan ahd qildilar. Yohayido ularga shunday dedi:
— Mana shohning oʻgʻli! Egamizning Dovud oʻgʻillari haqida bergan vaʼdasiga muvofiq, bu oʻgʻil hukmronlik qilsin. 4 Endi sizlar bunday qilasizlar: Shabbat kuni xizmat qiladigan ruhoniy va levilarning uchdan bir qismi darvozalarni qoʻriqlasin. 5 Uchdan biri — shohning uyida, uchdan biri esa Asos darvozasida boʻlsin. Xalq ommasi Egamiz uyining hovlilarida tursin. 6 Egamizning uyiga ruhoniylar bilan xizmatdagi levilardan boshqa hech kim kirmasin. Faqat ular kira oladilar, chunki ular muqaddasdirlar. Qolgan odamlar Egamizning koʻrsatmalariga rioya qilib, tashqarida qolsinlar. 7 Levilar qoʻlida quroli bilan shohni har tomondan oʻrab olsinlar, Egamizning uyiga kim kirsa oʻldirilsin. Shoh kirganda ham, chiqqanda ham, unga hamroh boʻlinglar.
8 Levilar va butun Yahudo xalqi ruhoniy Yohayidoning amrlarini soʻzsiz bajardilar. Har bir yuzboshi Shabbat kuni xizmatini boshlagan va xizmatini tugatgan qoʻriqchilarini olib qoldi, chunki oʻsha kuni Yohayido qoʻriqchilarining birorta boʻlinmasiga ketishga ijozat bermagan edi. 9 Ruhoniy Yohayido Xudoning uyida turgan shoh Dovudning nayzalarini hamda katta va kichik qalqonlarini yuzboshilarga tarqatdi. 10 Shohni qoʻriqlash uchun uyning janub tomonidan shimol tomonigacha, qurbongohning va uyning atrofiga odamlarni jangga shay holda joylashtirdi. 11 Yohayido Yoʻshni tashqariga olib chiqib, boshiga toj kiydirdi. Unga shohlik qonunlarini berdi. Yoʻsh shoh deb eʼlon qilindi. Yohayido va uning oʻgʻillari Yoʻshning boshiga moy surtishdi, soʻngra: “Shohimizning umrlari uzoq boʻlsin!” deya hayqirishdi.
Otaliyo oʻldiriladi
12 Otaliyo yugurayotgan va shohni olqishlayotgan xalqning shovqin–suronini eshitgach, Egamizning uyiga, u yerda yigʻilganlarning yoniga bordi. 13 Qarasaki, odatga koʻra, Egamizning uyiga kiraverishdagi ustun oldida shoh turibdi, shohning atrofini lashkarboshilar, karnaychilar oʻrab olgan. Yurtning butun xalqi shod–xurram, karnay chalyapti, qoʻshiqchilar musiqa asboblari joʻrligida bayram oʻtkazyapti. Shunda Otaliyo gʻazabdan liboslarini yirtib: “Xoinlik! Xoinlik!” deb baqirdi. 14 Ruhoniy Yohayido yuzboshilarni chaqirib: “U xotinni bu yerdan olib chiqib ketinglar, kimki unga ergashsa, qilichdan oʻtkazinglar”, deb buyruq berdi. Ruhoniy oʻsha ayolning Egamiz uyida oʻldirilishini istamadi. 15 Otaliyo ushlandi va saroyning Ot darvozasiga keltirilib, oʻsha yerda qatl qilindi.
Ruhoniy Yohayidoning islohotlari
16 Ruhoniy Yohayido xalq, shoh va Egamiz orasida “Biz Egamizning xalqi boʻlamiz” deb ahd tuzdi. 17 Soʻng butun xalq Baalning uyiga borib, uni buzib tashladi, u yerdagi qurbongohlarni va Baalning tasvirlarini sindirdi, Baalning ruhoniysi Mattonni esa qurbongohlarning roʻparasida oʻldirdi.
18 Yohayido Dovud bergan koʻrsatmalarga rioya qilgan holda, Egamiz uyining nazoratini levi ruhoniylariga topshirdi. Ularga, Musoning qonunida yozilganiday, Egamizga kuydiriladigan qurbonliklar keltirishni va Dovud amr etganday, shod–xurramlik bilan qoʻshiq aytishni buyurdi. 19 Hech kim Egamizning uyiga harom boʻlib kirmasin deb, darvozaga soqchilarni joylashtirdi. 20 Soʻngra yuzboshilarni, aslzodalarni, xalq yoʻlboshchilarini va jamiki xalqni yoniga olib, shohni Egamizning uyidan olib chiqdi. Ular Yuqori darvozadan oʻtib, shohni saroyga olib keldilar va taxtga oʻtqazdilar 21 Otaliyo oʻldirilgani uchun yurt xalqi sevindi. Quddus osoyishta boʻlib qoldi.
23–БОБ
Оталиёга қарши исён
1 Еттинчи йили руҳоний Ёҳайидо қўрқмай ҳаракатга тушди. У қуйидаги юзбошилар билан аҳд қилди: Ерохам ўғли Озариё, Ёҳуханон ўғли Исмоил, Обид ўғли Озариё, Одаё ўғли Масиё ва Зихри ўғли Элишафат. 2 Улар Яҳудо юртини кезиб чиқдилар, Яҳудонинг ҳамма шаҳарларидан левиларни ва Исроил уруғбошиларини йиғиб, Қуддусга олиб келдилар. 3 Келганларнинг ҳаммаси Худонинг уйига йиғилиб, ўша ерда шоҳ билан аҳд қилдилар. Ёҳайидо уларга шундай деди:
— Мана шоҳнинг ўғли! Эгамизнинг Довуд ўғиллари ҳақида берган ваъдасига мувофиқ, бу ўғил ҳукмронлик қилсин. 4 Энди сизлар бундай қиласизлар: Шаббат куни хизмат қиладиган руҳоний ва левиларнинг учдан бир қисми дарвозаларни қўриқласин. 5 Учдан бири — шоҳнинг уйида, учдан бири эса Асос дарвозасида бўлсин. Халқ оммаси Эгамиз уйининг ҳовлиларида турсин. 6 Эгамизнинг уйига руҳонийлар билан хизматдаги левилардан бошқа ҳеч ким кирмасин. Фақат улар кира оладилар, чунки улар муқаддасдирлар. Қолган одамлар Эгамизнинг кўрсатмаларига риоя қилиб, ташқарида қолсинлар. 7 Левилар қўлида қуроли билан шоҳни ҳар томондан ўраб олсинлар, Эгамизнинг уйига ким кирса ўлдирилсин. Шоҳ кирганда ҳам, чиққанда ҳам, унга ҳамроҳ бўлинглар.
8 Левилар ва бутун Яҳудо халқи руҳоний Ёҳайидонинг амрларини сўзсиз бажардилар. Ҳар бир юзбоши Шаббат куни хизматини бошлаган ва хизматини тугатган қўриқчиларини олиб қолди, чунки ўша куни Ёҳайидо қўриқчиларининг бирорта бўлинмасига кетишга ижозат бермаган эди. 9 Руҳоний Ёҳайидо Худонинг уйида турган шоҳ Довуднинг найзаларини ҳамда катта ва кичик қалқонларини юзбошиларга тарқатди. 10 Шоҳни қўриқлаш учун уйнинг жануб томонидан шимол томонигача, қурбонгоҳнинг ва уйнинг атрофига одамларни жангга шай ҳолда жойлаштирди. 11 Ёҳайидо Йўшни ташқарига олиб чиқиб, бошига тож кийдирди. Унга шоҳлик қонунларини берди. Йўш шоҳ деб эълон қилинди. Ёҳайидо ва унинг ўғиллари Йўшнинг бошига мой суртишди, сўнгра: “Шоҳимизнинг умрлари узоқ бўлсин!” дея ҳайқиришди.
Оталиё ўлдирилади
12 Оталиё югураётган ва шоҳни олқишлаётган халқнинг шовқин–суронини эшитгач, Эгамизнинг уйига, у ерда йиғилганларнинг ёнига борди. 13 Қарасаки, одатга кўра, Эгамизнинг уйига кираверишдаги устун олдида шоҳ турибди, шоҳнинг атрофини лашкарбошилар, карнайчилар ўраб олган. Юртнинг бутун халқи шод–хуррам, карнай чаляпти, қўшиқчилар мусиқа асбоблари жўрлигида байрам ўтказяпти. Шунда Оталиё ғазабдан либосларини йиртиб: “Хоинлик! Хоинлик!” деб бақирди. 14 Руҳоний Ёҳайидо юзбошиларни чақириб: “У хотинни бу ердан олиб чиқиб кетинглар, кимки унга эргашса, қиличдан ўтказинглар”, деб буйруқ берди. Руҳоний ўша аёлнинг Эгамиз уйида ўлдирилишини истамади. 15 Оталиё ушланди ва саройнинг От дарвозасига келтирилиб, ўша ерда қатл қилинди.
Руҳоний Ёҳайидонинг ислоҳотлари
16 Руҳоний Ёҳайидо халқ, шоҳ ва Эгамиз орасида “Биз Эгамизнинг халқи бўламиз” деб аҳд тузди. 17 Сўнг бутун халқ Баалнинг уйига бориб, уни бузиб ташлади, у ердаги қурбонгоҳларни ва Баалнинг тасвирларини синдирди, Баалнинг руҳонийси Маттонни эса қурбонгоҳларнинг рўпарасида ўлдирди.
18 Ёҳайидо Довуд берган кўрсатмаларга риоя қилган ҳолда, Эгамиз уйининг назоратини леви руҳонийларига топширди. Уларга, Мусонинг қонунида ёзилганидай, Эгамизга куйдириладиган қурбонликлар келтиришни ва Довуд амр этгандай, шод–хуррамлик билан қўшиқ айтишни буюрди. 19 Ҳеч ким Эгамизнинг уйига ҳаром бўлиб кирмасин деб, дарвозага соқчиларни жойлаштирди. 20 Сўнгра юзбошиларни, аслзодаларни, халқ йўлбошчиларини ва жамики халқни ёнига олиб, шоҳни Эгамизнинг уйидан олиб чиқди. Улар Юқори дарвозадан ўтиб, шоҳни саройга олиб келдилар ва тахтга ўтқаздилар 21 Оталиё ўлдирилгани учун юрт халқи севинди. Қуддус осойишта бўлиб қолди.