7–BOB
Sulaymonning saroyi
1 Sulaymon oʻziga ham saroy qurdi. U oʻz saroyini oʻn uch yilda qurib bitkazdi.
2 U dastlab saroydagi “Lubnon oʻrmoni” degan uyni qurdi. Uyning uzunligi 100 tirsak , kengligi 50 tirsak, balandligi 30 tirsak boʻlib, sadr yogʻochidan toʻrt qator ustun oʻrnatilgan, ustunlar tepasiga sadr yogʻochidan qilingan toʻsinlar tashlangan edi. 3 Uyning tomi sadr yogʻochi bilan qoplangan edi. Toʻsinlar qirq beshta boʻlib, har qatorda oʻn beshtadan edi. 4 Yon devorlardagi derazalar uch qator boʻlib, bir–biriga roʻparama–roʻpara edi. 5 Hamma eshiklar va eshiklar kesakisi toʻrt burchakli qilib yasalgan, yon devorlarda uchtadan eshik boʻlib, bir–biriga roʻparama–roʻpara edi.
6 Sulaymon saroyning “Ustunli koshona”sini ham qurdi. Koshonaning boʻyi 50 tirsak, eni 30 tirsak edi. Koshonaning old tomonida ayvon qurdirib, ustun bilan tiradi. Ayvonning tomi yopilgan edi. 7 Yana saroyning taxt turadigan koshonasini qurdirib, tepasidan pastiga qadar sadr yogʻochi bilan qoplatdi. Sulaymon bu koshonada oʻtirib, hukm chiqarardi.
8 Bu koshonaning orqa tomonidagi hovlida Sulaymon yashaydigan uy bor edi. Bu uy ham ayni shu tarzda qurilgan edi. Sulaymon xotini — firʼavnning qizi uchun ham xuddi shu koshona kabi bir uy qurib berdi.
9 Binolar poydevoridan tomigacha marmar toshlardan qilingan edi. Marmar toshlarning old va orqa tomoni arralab taroshlangan, belgilangan oʻlchovga koʻra tayyorlangan edi. Hovlining devorlari ham shu tarzda qurilgan edi. 10 Poydevorning marmar toshlari yirik, 8 tirsakli, 10 tirsakli edi. 11 Devori ham marmar toshlardan qurilgan edi. Toshlar belgilangan oʻlchovga koʻra, tayyorlanib, taroshlangan edi. Devor qurilishida sadr yogʻochidan ham foydalanildi. 12 Katta hovlining chor atrofi devor bilan oʻralgan boʻlib, uch qator taroshlangan tosh va bir qator sadr yogʻochidan qilingan edi. Egamiz uyining ichki hovlisi bilan ayvonining devorlari ham shunday qilingan edi.
Usta Xurom
13 Shoh Sulaymon Tir shahridan Xurom degan bir odamni chaqirtirib keldi. 14 U Naftali qabilasidan bir beva ayolning oʻgʻli edi. Otasi Tir shahridan boʻlib, misgar oʻtgan edi. Xurom bor isteʼdodi, mahorati va aqlini ishga solib, bronzadan turli buyumlar yasashni oʻrganib olgan edi. U Sulaymon huzuriga kelgach, hamma ishlarni bajarib berdi.
Bronzadan yasalgan ikkita ustun
15 Xurom bronzadan ikkita ustun yasadi, har bir ustunning balandligi 18 tirsak, tevaragi 12 tirsak chiqardi. 16 Bronzani eritib yana ikkita ustunqosh yasadi, bu ustunqoshlar ustunlarning tepasiga qoʻyish uchun kerak edi. Ustunqoshlarning balandligi 5 tirsak edi. 17 Ustunqoshlarning har biri yettita toʻrsimon bezaklaru toʻqilgan zanjirlar bilan bezatilgan edi. 18 Ustunqoshlarni qoplash uchun har bir toʻrsimon naqsh atrofidan aylanasiga ikki qator qilib anor tasviri solingan edi.
19 Har bir ustunning ikkinchi ustunqoshi ham bor edi. Ularning balandligi 4 tirsak boʻlib, lolagul shaklida edi. 20 Ustunqoshning boʻrtiq joylariga toʻrsimon bezaklar solingan boʻlib, bezaklarning tepasi va pastiga aylantirib, 200 ta anor tasviri solingan edi. 21 Xurom ustunlarni uyning ayvoniga oʻrnatdi: janub tomoniga oʻrnatilgan ustunga Yoxin deb, shimol tomoniga oʻrnatilgan ustunga Boʻaz deb nom berdi. 22 Ustunlarning tepasi lolagul shaklida edi. Shunday qilib, ustunlar tayyor boʻldi.
Bronzadan yasalgan hovuz
23 Keyin Xurom bronzani eritib dumaloq shaklda hovuz yasadi. Hovuzning bir qirgʻogʻidan narigi qirgʻogʻigacha 10 tirsak, balandligi esa 5 tirsak edi. Aylanasi 30 tirsak edi. 24 Hovuzning tashqi tomonida, qirgʻogʻi ostida aylanasiga ikki qator qovoqsimon boʻrtiq bor edi. Har bir tirsak masofada oʻntadan shunday shakl qilingan edi. Bronza eritilib, hovuz yasalayotgan paytda, bu qovoqsimon boʻrtiqlar ham qilingan edi. 25 Hovuz bronzadan yasalgan oʻn ikkita buqa ustiga oʻrnashtirilgan edi. Buqalarning uchtasi shimolga, uchtasi gʻarbga, uchtasi janubga va uchtasi sharqqa qaratilgan edi. Buqalarning orqa tomoni hovuzning ichkarisiga qaratilgan edi. 26 Hovuzning qalinligi toʻrt enli boʻlib, chetlari kosaning chetlariga oʻxshar, shakli lolagulga oʻxshardi. Unga 4000 koʻza suv sigʻardi.
Bronzadan yasalgan aravalar
27 Soʻng Xurom bronzadan oʻnta arava yasadi. Har bir aravaning uzunligi ham, kengligi ham 4 tirsak, balandligi esa 3 tirsak edi. 28 Aravalarning tuzilishi quyidagicha edi: aravalarning toʻrtala tomonida bronzadan yasalgan toʻsiqlar boʻlib, 29 bu toʻsiqlarga arslon, buqa va karublarning surati solingan edi. Har bir toʻsiqning toʻrt tomoniga boʻrtiq shaklda gulchambarlar ishlangan edi. 30 Har bir aravaning toʻrtta bronza gʻildiragi va oʻqlari bor edi. Aravaning har toʻrtala burchagida ham togʻorani ushlab turadigan tirgovuchlar bor edi. Har bir quyma tirgovuchning yonboshida gulchambarlar yasalgan edi. 31 Aravaning tepasida dumaloq shaklda chambarak boʻlib, aravadan bir tirsak yuqori chiqib turardi. Chambarak koʻndalangiga bir yarim tirsak edi. Chambarak ogʻzi ham aylanasiga suratlar bilan bezatilgan edi. Aravalarning toʻsiqlari esa toʻrtburchak shaklda edi. 32 Aravalarning toʻrtala gʻildiragi yon toʻsiqlarning ostida edi. Gʻildiraklarning oʻqlari aravaga mahkamlangan, har bir gʻildirakning balandligi bir yarim tirsak edi. 33 Gʻildiraklarning tuzilishi jang aravasi gʻildiragining tuzilishiga oʻxshardi: gʻildiraklarning oʻqlari, toʻgʻini, kegaylari, gupchaklari quyma edi. 34 Har bir aravaning toʻrt burchagida toʻrtta kashak bor edi. Kashaklar aravaga mahkamlangan edi. 35 Aravaning yuqorisidan yarim tirsak balandlikda dumaloq halqa bor edi. Aravaning yuqorisidan tirgovuch va yon toʻsiqlari birga qoʻyilgan edi. 36 Shunday qilib, Xurom har bir tirgovuchning va yon toʻsiqlarning yuzasiga karublar, arslonlar, palma daraxtlari va gulchambarlar suratini oʻydi. 37 U oʻnta aravaning hammasini bir xil shakl va hajmda yasadi.
38 Xurom oʻnta aravaning ustiga qoʻyish uchun bronzadan oʻnta togʻora yasadi. Har bir togʻoraga 80 koʻza suv sigʻar edi. Har bir togʻora koʻndalangiga 4 tirsak chiqardi. Har bir aravaga bittadan togʻora edi. 39 Xurom aravaning beshtasini Egamiz uyining janub tomoniga, beshtasini shimol tomoniga qoʻydi. Hovuz shaklini esa uyning janubi–sharq tomoniga oʻrnashtirdi. 40 U qozonlar, kurakchalar va togʻorachalar ham yasadi.
Egamiz uyi bezaklarining roʻyxati
Shunday qilib, Xurom shoh Sulaymon uchun Egamizning uyiga oid quyidagi ashyolarni yasab berdi:
41 ikkita ustun,
ustunlarning tepasidagi ikkita doira shaklidagi ustunqosh,
ustunqoshni oʻrab turgan ikkita toʻrsimon bezak,
42 ikkala bezakning yonlarida toʻrt yuzta anor tasviri, yaʼni ustunlar tepasida doira shaklidagi ikkita ustunqoshni qoplab turish uchun har bir toʻrsimon bezakning ikkala chekkasidagi anor suratlari,
43 oʻnta arava, aravaning ustidagi oʻnta togʻora,
44 bitta hovuz, hovuz ostidagi oʻn ikki buqa shakli,
45 qozonlar, kuraklar, togʻorachalar.
Xurom shoh Sulaymon uchun Egamizning uyiga oid ana shu ashyolarni sayqallangan bronzadan yasab berdi. 46 Shoh bu narsalarni Iordan vodiysi atroflarida — Suxot va Zoraton orasida loydan yasalgan qoliplarda quydirdi. 47 Buyumlar gʻoyat koʻpligidan Sulaymon bronzani oʻlchamasdan ishlataverdi. Shuning uchun ishlatilgan bronzaning hisobi aniqlanmadi.
48 Sulaymon Egamizning uyi uchun quyidagi hamma buyumlarni ham yasattirdi:
oltindan yasalgan tutatqi qurbongohi,
ustida muqaddas nonlar turadigan oltin xontaxta,
49 oʻnta toza oltindan ishlangan chiroqpoyalar (bu chiroqpoyalar Eng muqaddas xonaning oldida boʻlib, beshtasi janub tomonda, beshtasi shimol tomonda turardi),
yana oltindan gullar, moychiroqlar, qisqichlar,
50 toza oltindan togʻoralar, qaychilar, togʻorachalar, kurakchalar va olovkuraklar,
Eng muqaddas xona eshigining oshiq–moshigʻi, asosiy xonaning eshiklari oshiq–moshigʻi.
51 Shunday qilib, shoh Sulaymon Egamizning uyiga oid hamma ishlarni bitirdi. Sulaymon otasi Dovud nazr qilgan narsalarni olib kelib, kumush, oltin va turli buyumlarni Egamizning uyi xazinasiga qoʻydi.
7–БОБ
Сулаймоннинг саройи
1 Сулаймон ўзига ҳам сарой қурди. У ўз саройини ўн уч йилда қуриб битказди.
2 У дастлаб саройдаги “Лубнон ўрмони” деган уйни қурди. Уйнинг узунлиги 100 тирсак , кенглиги 50 тирсак, баландлиги 30 тирсак бўлиб, садр ёғочидан тўрт қатор устун ўрнатилган, устунлар тепасига садр ёғочидан қилинган тўсинлар ташланган эди. 3 Уйнинг томи садр ёғочи билан қопланган эди. Тўсинлар қирқ бешта бўлиб, ҳар қаторда ўн бештадан эди. 4 Ён деворлардаги деразалар уч қатор бўлиб, бир–бирига рўпарама–рўпара эди. 5 Ҳамма эшиклар ва эшиклар кесакиси тўрт бурчакли қилиб ясалган, ён деворларда учтадан эшик бўлиб, бир–бирига рўпарама–рўпара эди.
6 Сулаймон саройнинг “Устунли кошона”сини ҳам қурди. Кошонанинг бўйи 50 тирсак, эни 30 тирсак эди. Кошонанинг олд томонида айвон қурдириб, устун билан тиради. Айвоннинг томи ёпилган эди. 7 Яна саройнинг тахт турадиган кошонасини қурдириб, тепасидан пастига қадар садр ёғочи билан қоплатди. Сулаймон бу кошонада ўтириб, ҳукм чиқарарди.
8 Бу кошонанинг орқа томонидаги ҳовлида Сулаймон яшайдиган уй бор эди. Бу уй ҳам айни шу тарзда қурилган эди. Сулаймон хотини — фиръавннинг қизи учун ҳам худди шу кошона каби бир уй қуриб берди.
9 Бинолар пойдеворидан томигача мармар тошлардан қилинган эди. Мармар тошларнинг олд ва орқа томони арралаб тарошланган, белгиланган ўлчовга кўра тайёрланган эди. Ҳовлининг деворлари ҳам шу тарзда қурилган эди. 10 Пойдеворнинг мармар тошлари йирик, 8 тирсакли, 10 тирсакли эди. 11 Девори ҳам мармар тошлардан қурилган эди. Тошлар белгиланган ўлчовга кўра, тайёрланиб, тарошланган эди. Девор қурилишида садр ёғочидан ҳам фойдаланилди. 12 Катта ҳовлининг чор атрофи девор билан ўралган бўлиб, уч қатор тарошланган тош ва бир қатор садр ёғочидан қилинган эди. Эгамиз уйининг ички ҳовлиси билан айвонининг деворлари ҳам шундай қилинган эди.
Уста Хуром
13 Шоҳ Сулаймон Тир шаҳридан Хуром деган бир одамни чақиртириб келди. 14 У Нафтали қабиласидан бир бева аёлнинг ўғли эди. Отаси Тир шаҳридан бўлиб, мисгар ўтган эди. Хуром бор истеъдоди, маҳорати ва ақлини ишга солиб, бронзадан турли буюмлар ясашни ўрганиб олган эди. У Сулаймон ҳузурига келгач, ҳамма ишларни бажариб берди.
Бронзадан ясалган иккита устун
15 Хуром бронзадан иккита устун ясади, ҳар бир устуннинг баландлиги 18 тирсак, тевараги 12 тирсак чиқарди. 16 Бронзани эритиб яна иккита устунқош ясади, бу устунқошлар устунларнинг тепасига қўйиш учун керак эди. Устунқошларнинг баландлиги 5 тирсак эди. 17 Устунқошларнинг ҳар бири еттита тўрсимон безаклару тўқилган занжирлар билан безатилган эди. 18 Устунқошларни қоплаш учун ҳар бир тўрсимон нақш атрофидан айланасига икки қатор қилиб анор тасвири солинган эди.
19 Ҳар бир устуннинг иккинчи устунқоши ҳам бор эди. Уларнинг баландлиги 4 тирсак бўлиб, лолагул шаклида эди. 20 Устунқошнинг бўртиқ жойларига тўрсимон безаклар солинган бўлиб, безакларнинг тепаси ва пастига айлантириб, 200 та анор тасвири солинган эди. 21 Хуром устунларни уйнинг айвонига ўрнатди: жануб томонига ўрнатилган устунга Ёхин деб, шимол томонига ўрнатилган устунга Бўаз деб ном берди. 22 Устунларнинг тепаси лолагул шаклида эди. Шундай қилиб, устунлар тайёр бўлди.
Бронзадан ясалган ҳовуз
23 Кейин Хуром бронзани эритиб думалоқ шаклда ҳовуз ясади. Ҳовузнинг бир қирғоғидан нариги қирғоғигача 10 тирсак, баландлиги эса 5 тирсак эди. Айланаси 30 тирсак эди. 24 Ҳовузнинг ташқи томонида, қирғоғи остида айланасига икки қатор қовоқсимон бўртиқ бор эди. Ҳар бир тирсак масофада ўнтадан шундай шакл қилинган эди. Бронза эритилиб, ҳовуз ясалаётган пайтда, бу қовоқсимон бўртиқлар ҳам қилинган эди. 25 Ҳовуз бронзадан ясалган ўн иккита буқа устига ўрнаштирилган эди. Буқаларнинг учтаси шимолга, учтаси ғарбга, учтаси жанубга ва учтаси шарққа қаратилган эди. Буқаларнинг орқа томони ҳовузнинг ичкарисига қаратилган эди. 26 Ҳовузнинг қалинлиги тўрт энли бўлиб, четлари косанинг четларига ўхшар, шакли лолагулга ўхшарди. Унга 4000 кўза сув сиғарди.
Бронзадан ясалган аравалар
27 Сўнг Хуром бронзадан ўнта арава ясади. Ҳар бир араванинг узунлиги ҳам, кенглиги ҳам 4 тирсак, баландлиги эса 3 тирсак эди. 28 Араваларнинг тузилиши қуйидагича эди: араваларнинг тўртала томонида бронзадан ясалган тўсиқлар бўлиб, 29 бу тўсиқларга арслон, буқа ва карубларнинг сурати солинган эди. Ҳар бир тўсиқнинг тўрт томонига бўртиқ шаклда гулчамбарлар ишланган эди. 30 Ҳар бир араванинг тўртта бронза ғилдираги ва ўқлари бор эди. Араванинг ҳар тўртала бурчагида ҳам тоғорани ушлаб турадиган тирговучлар бор эди. Ҳар бир қуйма тирговучнинг ёнбошида гулчамбарлар ясалган эди. 31 Араванинг тепасида думалоқ шаклда чамбарак бўлиб, аравадан бир тирсак юқори чиқиб турарди. Чамбарак кўндалангига бир ярим тирсак эди. Чамбарак оғзи ҳам айланасига суратлар билан безатилган эди. Араваларнинг тўсиқлари эса тўртбурчак шаклда эди. 32 Араваларнинг тўртала ғилдираги ён тўсиқларнинг остида эди. Ғилдиракларнинг ўқлари аравага маҳкамланган, ҳар бир ғилдиракнинг баландлиги бир ярим тирсак эди. 33 Ғилдиракларнинг тузилиши жанг араваси ғилдирагининг тузилишига ўхшарди: ғилдиракларнинг ўқлари, тўғини, кегайлари, гупчаклари қуйма эди. 34 Ҳар бир араванинг тўрт бурчагида тўртта кашак бор эди. Кашаклар аравага маҳкамланган эди. 35 Араванинг юқорисидан ярим тирсак баландликда думалоқ ҳалқа бор эди. Араванинг юқорисидан тирговуч ва ён тўсиқлари бирга қўйилган эди. 36 Шундай қилиб, Хуром ҳар бир тирговучнинг ва ён тўсиқларнинг юзасига карублар, арслонлар, пальма дарахтлари ва гулчамбарлар суратини ўйди. 37 У ўнта араванинг ҳаммасини бир хил шакл ва ҳажмда ясади.
38 Хуром ўнта араванинг устига қўйиш учун бронзадан ўнта тоғора ясади. Ҳар бир тоғорага 80 кўза сув сиғар эди. Ҳар бир тоғора кўндалангига 4 тирсак чиқарди. Ҳар бир аравага биттадан тоғора эди. 39 Хуром араванинг бештасини Эгамиз уйининг жануб томонига, бештасини шимол томонига қўйди. Ҳовуз шаклини эса уйнинг жануби–шарқ томонига ўрнаштирди. 40 У қозонлар, куракчалар ва тоғорачалар ҳам ясади.
Эгамиз уйи безакларининг рўйхати
Шундай қилиб, Хуром шоҳ Сулаймон учун Эгамизнинг уйига оид қуйидаги ашёларни ясаб берди:
41 иккита устун,
устунларнинг тепасидаги иккита доира шаклидаги устунқош,
устунқошни ўраб турган иккита тўрсимон безак,
42 иккала безакнинг ёнларида тўрт юзта анор тасвири, яъни устунлар тепасида доира шаклидаги иккита устунқошни қоплаб туриш учун ҳар бир тўрсимон безакнинг иккала чеккасидаги анор суратлари,
43 ўнта арава, араванинг устидаги ўнта тоғора,
44 битта ҳовуз, ҳовуз остидаги ўн икки буқа шакли,
45 қозонлар, кураклар, тоғорачалар.
Хуром шоҳ Сулаймон учун Эгамизнинг уйига оид ана шу ашёларни сайқалланган бронзадан ясаб берди. 46 Шоҳ бу нарсаларни Иордан водийси атрофларида — Сухот ва Зоратон орасида лойдан ясалган қолипларда қуйдирди. 47 Буюмлар ғоят кўплигидан Сулаймон бронзани ўлчамасдан ишлатаверди. Шунинг учун ишлатилган бронзанинг ҳисоби аниқланмади.
48 Сулаймон Эгамизнинг уйи учун қуйидаги ҳамма буюмларни ҳам ясаттирди:
олтиндан ясалган тутатқи қурбонгоҳи,
устида муқаддас нонлар турадиган олтин хонтахта,
49 ўнта тоза олтиндан ишланган чироқпоялар (бу чироқпоялар Энг муқаддас хонанинг олдида бўлиб, бештаси жануб томонда, бештаси шимол томонда турарди),
яна олтиндан гуллар, мойчироқлар, қисқичлар,
50 тоза олтиндан тоғоралар, қайчилар, тоғорачалар, куракчалар ва оловкураклар,
Энг муқаддас хона эшигининг ошиқ–мошиғи, асосий хонанинг эшиклари ошиқ–мошиғи.
51 Шундай қилиб, шоҳ Сулаймон Эгамизнинг уйига оид ҳамма ишларни битирди. Сулаймон отаси Довуд назр қилган нарсаларни олиб келиб, кумуш, олтин ва турли буюмларни Эгамизнинг уйи хазинасига қўйди.
