6–БОБ
Гидўн
1 Исроил халқи Эгамизнинг олдида қабиҳликлар қилди. Эгамиз уларни етти йилга Мидиён халқининг қўлига берди. 2 Мидиёнларнинг зулмига чидай олмаган Исроил халқи тоғларда, ғорларда ва адирлардаги пана жойларда яшириниб юрди. 3 Ҳар сафар Исроил халқи экин экканда, Мидиёнлар, Омолек халқи ва шарқдаги кўчманчилар биргаликда уларнинг ерларига бостириб киришарди. 4 Улар Исроил ерида қароргоҳ қуриб, то Ғазо шаҳри атрофларигача бўлган ҳамма ҳосилларини нобуд қилишарди. Исроил халқи учун ҳеч қандай озуқа қолдирмай, қўй, эшак, молларигача тортиб олишарди. 5 Душман галалари ўзлари билан чорвасини олиб, ҳатто чодирларини ҳам кўтариб келишарди. Улар чигиртка каби ғижиллаб ётар эди, одамларнинг ва туяларининг саноғига етиб бўлмасди. Улар келиб, бутун юртни хароб қилишарди. 6 Мидиёнларнинг дастидан жабр–жафо кўрган Исроил халқи Эгамиздан нажот сўраб, фарёд қилди.
7 Исроил халқи Эгамизга фарёд қилганда, 8 Эгамиз уларга бир пайғамбар юбориб, қуйидагиларни хабар қилди:
— Исроил халқининг Худоси — Эгангиз шундай айтмоқда: “Сизларни Мисрдаги қулликдан олиб чиққан Мен эдим. 9 Мен сизларни Мисрликларнинг қўлидан ҳамда бу юртда сизларга зулм ўтказган барча халқлардан халос қилдим. Уларни ўз юртларидан ҳайдаб, ерларини сизларга бердим. 10 Сизларга, Мен Эгангиз Худоман, сизлар Амор халқларининг юртида яшаб юрсангиз ҳам, уларнинг худоларига сажда қилманглар, деган эдим. Аммо сизлар гапларимга қулоқ солмадингизлар.”
11 Кейин Эгамизнинг фариштаси Ўфра шаҳрига келиб, эман дарахтининг тагида ўтирди. Бу дарахт Абуазар уруғидан бўлган Йўшга тегишли эди. Ўша пайтда унинг ўғли Гидўн Мидиёнлардан бекиниб, узум сиқиш чуқурида буғдой янчаётган эди. 12 Эгамизнинг фариштаси унга зоҳир бўлиб деди:
— Эй довюрак жангчи, Эгамиз сен билан биргадир.
13 — Агар Эгамиз биз билан бирга бўлса, нима учун бу кулфатлар бошимизга тушган экан?! — деди Гидўн. — Ота–боболаримиз: “Эгамиз бизни Мисрдан олиб чиқди”, дея бизга айтиб берган эди, Эгамизнинг ажойиб ишлари қаерда қолди?! Эгамиз бизни тарк этиб, Мидиёнларнинг қўлига бериб қўйди–ку.
14 Шунда Эгамиз унга қараб деди:
— Қани, бўл, бор қудратингни ишга солиб, Исроил халқини Мидиёнларнинг қўлидан халос қил. Мен Ўзим сени юборяпман.
15 — Эй тўрам , қандай қилиб мен Исроил халқини халос қила оламан? — деди Гидўн. — Менинг уруғим Манаше қабиласининг энг заифи бўлса, ўзим эса отам хонадонининг кенжаси бўлсам.
16 Эгамиз унга деди:
— Мен сен билан бўламан, сен Мидиёнларнинг ҳаммасини бир одамни енггандай осонликча енгасан.
17 Шунда Гидўн деди:
— Агар марҳаматингга сазовор бўлган бўлсам, Сен чиндан ҳам Эгам эканлигингни исботлаб, бирон–бир аломат кўрсат. 18 Назр олиб келиб, Сенга тақдим қилмагунимча бу ердан кетма.
— Майли, қайтиб келгунингга қадар шу ерда бўламан, — деди У.
19 Гидўн уйига бориб, битта улоқчани пиширди, бир тоғора ундан юпқалар тайёрлади. Улоқчанинг гўштини саватга, шўрвасини эса товоққа солиб, эман дарахтининг тагида ўтирган Эгамизнинг фариштасига олиб бориб, тақдим қилди. 20 Эгамизнинг фариштаси унга деди:
— Гўшт ва юпқаларни олиб, мана бу тошнинг устига қўйгин, шўрвани эса буларнинг устидан қуй.
Гидўн айтилгандай қилди. 21 Эгамизнинг фариштаси қўлидаги таёқнинг учини гўшт ва юпқаларга теккизиши биланоқ тошдан олов чиқиб гўшт ва юпқаларни куйдириб юборди. Сўнг Эгамизнинг фариштаси кўздан ғойиб бўлди. 22 Шунда Гидўн ўша одам Эгамизнинг фариштаси эканлигини фаҳмлаб:
— Вой, шўрим қуриди! — деди. — Ё Эгам Раббий, мен фариштангнинг юзини кўрдим .
23 Эгамиз:
— Тинчлан, — деди. — Қўрқма, сен ўлмайсан.
24 Гидўн Эгамизга атаб бир қурбонгоҳ қуриб, унинг номини “Эгамиз тинчликдир” деб атади. Қурбонгоҳ бугунга қадар Абуазар уруғига қарашли бўлган Ўфрада бор.
25 Худди ўша куни кечаси Эгамиз Гидўнга шундай деди: “Отангнинг етти яшар иккинчи буқасини ол, отанг Баалга атаб қурдирган қурбонгоҳни вайрон қил. Қурбонгоҳ ёнидаги Ашерага аталган устунни ҳам кесиб ташла. 26 Шу ердаги қалъанинг тепасига чиқиб, Эганг Худога — Менга атаб бир қурбонгоҳ қур. Қурбонгоҳ тошлари бир–бирининг устига текис терилган бўлсин. Сўнг ўша буқани олиб, қурбонгоҳда қурбонлик қилиб куйдир. Ўтин ўрнига кесиб ташланган устунни ишлат.” 27 Гидўн ўнта хизматкорини олиб, худди Эгамиз айтгандай қилди. Аммо уйдагиларидан ва шаҳардаги одамлардан қўрққанидан буни кундуз куни қилмай, кечаси қилган эди.
28 Шаҳар аҳолиси эрта билан саҳарда турганда Баал қурбонгоҳи вайрон бўлганини, ёнидаги Ашеранинг устуни кесиб ташланганини ва янги қурилган қурбонгоҳнинг устида буқа қурбонлик қилинганини кўришди. 29 Улар бир–бирларидан: “Буни ким қилган экан?” деб сўрай бошладилар. Сўраб–суриштиргандан кейин буни Йўш ўғли Гидўн қилганини аниқлашди. 30 Шунда шаҳар аҳолиси Йўшга:
— Ўғлингни бу ерга олиб чиқ! — дедилар. — Биз уни ўлдирамиз! У Баал қурбонгоҳини бузибди, қурбонгоҳ ёнидаги Ашеранинг устунини ҳам кесиб ташлабди.
31 — Сизлар ҳали Баалнинг тарафини оляпсизларми?! — дея Йўш ғазабланган оломонга дўқ урди. — Уни ҳимоя қиляпсизларми? Ким унинг тарафини олса, тонг отгунча ўлдирилади. Агар у худо бўлса, вайрон бўлган қурбонгоҳи учун ўзи ўч олсин.
32 Гидўн Баал қурбонгоҳини бузиб ташлагани учун, одамлар ўша кундан бошлаб Гидўнни Еруббаал деб атай бошладилар. Бу: “Баал ўзи ўч олсин” деганидир.
33 Мидиёнлар, Омолек халқи ва шарқдаги кўчманчилар биргаликда Иордан дарёсидан ўтиб, Йизрил водийсида қароргоҳ қурдилар. 34 Эгамизнинг Руҳи Гидўнни қамраб олди. Гидўн бурғу чалиб, Абуазар уруғидан бўлганларни ўзига эргашишга чақирди. 35 У бутун Манаше ҳудуди бўйлаб чопарлар жўнатиб, у ердагиларни ҳам ўз атрофига йиғди. У Ошер, Забулун ва Нафтали қабилаларига ҳам ўз чопарларини юборган эди. Улар ҳам келиб Гидўнга қўшилишди.
36 Шунда Гидўн Худога деди: “Исроил халқини мен орқали озод қилишингни айтган эдинг, бунга амин бўлмоқ учун, 37 мана мен титилган жунни хирмонга қўяман. Агар эрталаб шудринг фақатгина жуннинг устида бўлиб, ер қуп–қуруқ бўлса, Сен Исроил халқини мен орқали озод қилишингга ишонаман.” 38 Худди шундай бўлди. Эртаси куни Гидўн барвақт туриб, жунни олиб сиқди, жундан бир коса сув чиқди. 39 Шунда Гидўн Худога деди: “Менга қаҳринг келмасин, Сенга яна биргина гапим бор. Илтимос, жун билан яна бир бор синов ўтказай. Бу сафар шунақа қилгинки, жуннинг усти қуп–қуруқ, ернинг усти эса шудринг билан қопланган бўлсин.” 40 Шу кечада Худо худди шундай қилди. Жуннинг усти қуп–қуруқ бўлиб, ернинг усти эса шудринг билан қопланган эди.
6–БОБ
Гидўн
1 Исроил халқи Эгамизнинг олдида қабиҳликлар қилди. Эгамиз уларни етти йилга Мидиён халқининг қўлига берди. 2 Мидиёнларнинг зулмига чидай олмаган Исроил халқи тоғларда, ғорларда ва адирлардаги пана жойларда яшириниб юрди. 3 Ҳар сафар Исроил халқи экин экканда, Мидиёнлар, Омолек халқи ва шарқдаги кўчманчилар биргаликда уларнинг ерларига бостириб киришарди. 4 Улар Исроил ерида қароргоҳ қуриб, то Ғазо шаҳри атрофларигача бўлган ҳамма ҳосилларини нобуд қилишарди. Исроил халқи учун ҳеч қандай озуқа қолдирмай, қўй, эшак, молларигача тортиб олишарди. 5 Душман галалари ўзлари билан чорвасини олиб, ҳатто чодирларини ҳам кўтариб келишарди. Улар чигиртка каби ғижиллаб ётар эди, одамларнинг ва туяларининг саноғига етиб бўлмасди. Улар келиб, бутун юртни хароб қилишарди. 6 Мидиёнларнинг дастидан жабр–жафо кўрган Исроил халқи Эгамиздан нажот сўраб, фарёд қилди.
7 Исроил халқи Эгамизга фарёд қилганда, 8 Эгамиз уларга бир пайғамбар юбориб, қуйидагиларни хабар қилди:
— Исроил халқининг Худоси — Эгангиз шундай айтмоқда: “Сизларни Мисрдаги қулликдан олиб чиққан Мен эдим. 9 Мен сизларни Мисрликларнинг қўлидан ҳамда бу юртда сизларга зулм ўтказган барча халқлардан халос қилдим. Уларни ўз юртларидан ҳайдаб, ерларини сизларга бердим. 10 Сизларга, Мен Эгангиз Худоман, сизлар Амор халқларининг юртида яшаб юрсангиз ҳам, уларнинг худоларига сажда қилманглар, деган эдим. Аммо сизлар гапларимга қулоқ солмадингизлар.”
11 Кейин Эгамизнинг фариштаси Ўфра шаҳрига келиб, эман дарахтининг тагида ўтирди. Бу дарахт Абуазар уруғидан бўлган Йўшга тегишли эди. Ўша пайтда унинг ўғли Гидўн Мидиёнлардан бекиниб, узум сиқиш чуқурида буғдой янчаётган эди. 12 Эгамизнинг фариштаси унга зоҳир бўлиб деди:
— Эй довюрак жангчи, Эгамиз сен билан биргадир.
13 — Агар Эгамиз биз билан бирга бўлса, нима учун бу кулфатлар бошимизга тушган экан?! — деди Гидўн. — Ота–боболаримиз: “Эгамиз бизни Мисрдан олиб чиқди”, дея бизга айтиб берган эди, Эгамизнинг ажойиб ишлари қаерда қолди?! Эгамиз бизни тарк этиб, Мидиёнларнинг қўлига бериб қўйди–ку.
14 Шунда Эгамиз унга қараб деди:
— Қани, бўл, бор қудратингни ишга солиб, Исроил халқини Мидиёнларнинг қўлидан халос қил. Мен Ўзим сени юборяпман.
15 — Эй тўрам , қандай қилиб мен Исроил халқини халос қила оламан? — деди Гидўн. — Менинг уруғим Манаше қабиласининг энг заифи бўлса, ўзим эса отам хонадонининг кенжаси бўлсам.
16 Эгамиз унга деди:
— Мен сен билан бўламан, сен Мидиёнларнинг ҳаммасини бир одамни енггандай осонликча енгасан.
17 Шунда Гидўн деди:
— Агар марҳаматингга сазовор бўлган бўлсам, Сен чиндан ҳам Эгам эканлигингни исботлаб, бирон–бир аломат кўрсат. 18 Назр олиб келиб, Сенга тақдим қилмагунимча бу ердан кетма.
— Майли, қайтиб келгунингга қадар шу ерда бўламан, — деди У.
19 Гидўн уйига бориб, битта улоқчани пиширди, бир тоғора ундан юпқалар тайёрлади. Улоқчанинг гўштини саватга, шўрвасини эса товоққа солиб, эман дарахтининг тагида ўтирган Эгамизнинг фариштасига олиб бориб, тақдим қилди. 20 Эгамизнинг фариштаси унга деди:
— Гўшт ва юпқаларни олиб, мана бу тошнинг устига қўйгин, шўрвани эса буларнинг устидан қуй.
Гидўн айтилгандай қилди. 21 Эгамизнинг фариштаси қўлидаги таёқнинг учини гўшт ва юпқаларга теккизиши биланоқ тошдан олов чиқиб гўшт ва юпқаларни куйдириб юборди. Сўнг Эгамизнинг фариштаси кўздан ғойиб бўлди. 22 Шунда Гидўн ўша одам Эгамизнинг фариштаси эканлигини фаҳмлаб:
— Вой, шўрим қуриди! — деди. — Ё Эгам Раббий, мен фариштангнинг юзини кўрдим .
23 Эгамиз:
— Тинчлан, — деди. — Қўрқма, сен ўлмайсан.
24 Гидўн Эгамизга атаб бир қурбонгоҳ қуриб, унинг номини “Эгамиз тинчликдир” деб атади. Қурбонгоҳ бугунга қадар Абуазар уруғига қарашли бўлган Ўфрада бор.
25 Худди ўша куни кечаси Эгамиз Гидўнга шундай деди: “Отангнинг етти яшар иккинчи буқасини ол, отанг Баалга атаб қурдирган қурбонгоҳни вайрон қил. Қурбонгоҳ ёнидаги Ашерага аталган устунни ҳам кесиб ташла. 26 Шу ердаги қалъанинг тепасига чиқиб, Эганг Худога — Менга атаб бир қурбонгоҳ қур. Қурбонгоҳ тошлари бир–бирининг устига текис терилган бўлсин. Сўнг ўша буқани олиб, қурбонгоҳда қурбонлик қилиб куйдир. Ўтин ўрнига кесиб ташланган устунни ишлат.” 27 Гидўн ўнта хизматкорини олиб, худди Эгамиз айтгандай қилди. Аммо уйдагиларидан ва шаҳардаги одамлардан қўрққанидан буни кундуз куни қилмай, кечаси қилган эди.
28 Шаҳар аҳолиси эрта билан саҳарда турганда Баал қурбонгоҳи вайрон бўлганини, ёнидаги Ашеранинг устуни кесиб ташланганини ва янги қурилган қурбонгоҳнинг устида буқа қурбонлик қилинганини кўришди. 29 Улар бир–бирларидан: “Буни ким қилган экан?” деб сўрай бошладилар. Сўраб–суриштиргандан кейин буни Йўш ўғли Гидўн қилганини аниқлашди. 30 Шунда шаҳар аҳолиси Йўшга:
— Ўғлингни бу ерга олиб чиқ! — дедилар. — Биз уни ўлдирамиз! У Баал қурбонгоҳини бузибди, қурбонгоҳ ёнидаги Ашеранинг устунини ҳам кесиб ташлабди.
31 — Сизлар ҳали Баалнинг тарафини оляпсизларми?! — дея Йўш ғазабланган оломонга дўқ урди. — Уни ҳимоя қиляпсизларми? Ким унинг тарафини олса, тонг отгунча ўлдирилади. Агар у худо бўлса, вайрон бўлган қурбонгоҳи учун ўзи ўч олсин.
32 Гидўн Баал қурбонгоҳини бузиб ташлагани учун, одамлар ўша кундан бошлаб Гидўнни Еруббаал деб атай бошладилар. Бу: “Баал ўзи ўч олсин” деганидир.
33 Мидиёнлар, Омолек халқи ва шарқдаги кўчманчилар биргаликда Иордан дарёсидан ўтиб, Йизрил водийсида қароргоҳ қурдилар. 34 Эгамизнинг Руҳи Гидўнни қамраб олди. Гидўн бурғу чалиб, Абуазар уруғидан бўлганларни ўзига эргашишга чақирди. 35 У бутун Манаше ҳудуди бўйлаб чопарлар жўнатиб, у ердагиларни ҳам ўз атрофига йиғди. У Ошер, Забулун ва Нафтали қабилаларига ҳам ўз чопарларини юборган эди. Улар ҳам келиб Гидўнга қўшилишди.
36 Шунда Гидўн Худога деди: “Исроил халқини мен орқали озод қилишингни айтган эдинг, бунга амин бўлмоқ учун, 37 мана мен титилган жунни хирмонга қўяман. Агар эрталаб шудринг фақатгина жуннинг устида бўлиб, ер қуп–қуруқ бўлса, Сен Исроил халқини мен орқали озод қилишингга ишонаман.” 38 Худди шундай бўлди. Эртаси куни Гидўн барвақт туриб, жунни олиб сиқди, жундан бир коса сув чиқди. 39 Шунда Гидўн Худога деди: “Менга қаҳринг келмасин, Сенга яна биргина гапим бор. Илтимос, жун билан яна бир бор синов ўтказай. Бу сафар шунақа қилгинки, жуннинг усти қуп–қуруқ, ернинг усти эса шудринг билан қопланган бўлсин.” 40 Шу кечада Худо худди шундай қилди. Жуннинг усти қуп–қуруқ бўлиб, ернинг усти эса шудринг билан қопланган эди.
