Ағурнинг сўзлари
30–БОБ
1 Ёхининг ўғли Ағурнинг Ихтиёлга берган, Ител ва Ухалга айтган сўзлари :
2 “Ростдан ҳам одамлар орасида энг ақлсизи эканман,
инсоннинг ақл–идроки менда йўқ.
3 На доноликни ўрганибман,
на Муқаддас Худони билибман.
4 Ким осмонга кўтарилган, осмондан тушган?
Шамолни ҳовучларига йиққан ким?
Ким сувни ўз кийимига ўраган?
Ернинг барча чегараларини ўрнатган ким?
Унинг исми нима?
Ўғлининг исми–чи?
Биласан–ку!
5 Худонинг ҳар бир сўзи ҳақиқатдир,
Ўзи эса Унга умид боғлаганнинг қалқони.
6 Унинг сўзларига қўшма,
У жазоласа, ёлғонинг фош этилса нима қиласан?
7 Сендан икки нарсани сўрайман,
ўлмасимдан олдин қилгин.
8 Сохталик ва ёлғонни мендан узоқлаштир,
менга қашшоқлик ҳам, бойлик ҳам эмас,
фақат насибамни бергин.
9 Қорним тўйганда: «Эгам ким ўзи?» деб айтмайин,
камбағалликдан ўғрилик қилиб, Уни бадном қилмайин.
10 Қул сени лаънатламаслиги учун уни эгасига ёмонлама,
бўлмаса жазоланасан.
11 Шундай насл борки, отасига лаънат ўқийди,
онасини дуо қилмайди.
12 Шундай насл борки, ўзининг назарида пок,
лекин ифлослигидан тозаланмаган.
13 Шундай насл бор, кўзлари қанчалик такаббур,
қарашлари ҳам мағрур.
14 Шундай насл борки, тишлари — қилич,
қозиқ тишлари эса пичоқ,
ер юзидан камбағални,
одамлар орасидан муҳтожни йўқотади.
15 Зулукнинг икки қизи бор:
«Бер, бер!» — деб айтади.
Ҳеч қачон қониқмайдиган уч нарса,
етарли, демайдиган тўрт нарса бор.
16 Дўзах , бепушт бачадон,
сувсираган тупроқ ҳамда олов, етарли, демайди.
17 Отани мазахлайдиганнинг,
онага бўйсунишни рад этадиганнинг кўзларини
қузғунлар чўқийди,
калхат болалари ейди.
18 Мени ҳайрон қолдирадиган уч нарса бор,
тўрт нарса борки, ақлимга сиғмайди:
19 ҳаводаги бургутнинг йўли,
тош устидаги илоннинг йўли,
денгиз ўртасидаги кеманинг йўли ҳамда
қизга юрадиган эркакларнинг йўли.
20 Зинокор аёлнинг йўли ҳам шундайдир:
у еб бўлгач, оғзини артиб:
«Ҳеч бир эгрилик қилмадим–ку!» дейди.
21 Ер уч нарсадан ларзага келади,
тўрт нарсани кўтара олмайди:
22 қул шоҳлик қилганда,
аҳмоқ тўйганда,
23 шаллақи аёл эрга текканда,
чўри бекасининг ўрнини олганда.
24 Ер юзида тўртта кичкина нарса бор,
лекин ўта доно:
25 чумолилар заиф,
лекин егулигини ёзда тайёрлайди.
26 Бўрсиқ камқувват,
лекин инини қояга қуради.
27 Чигирткаларнинг сардори йўқ,
лекин барчаси ҳамжиҳат юриш қилади.
28 Ўргимчакни қўл билан ушласа бўлади,
лекин саройда ҳам юради.
29 Юриши салобатли уч нарса,
қадами улуғвор тўрт нарса бор:
30 шер ҳайвонлар ичида энг кучлиси,
ҳеч нимадан қочмайди.
31 Мақтаниб юрадиган хўроз ,
серка ва ғолиб шоҳ .
32 Агар аҳмоқлик қилиб ўзингни мақтаган бўлсанг,
бировга ёмонлик қиламан, деб айтган бўлсанг,
овозингни ўчир, оғзингни ёп!
33 Чунки кув пишса ёғ чиқади,
бурунга урса қонайди,
жаҳлни қўзғатса жанжал чиқади.”
Agʻurning soʻzlari
30–BOB
1 Yoxining oʻgʻli Agʻurning Ixtiyolga bergan, Itel va Uxalga aytgan soʻzlari :
2 “Rostdan ham odamlar orasida eng aqlsizi ekanman,
insonning aql–idroki menda yoʻq.
3 Na donolikni oʻrganibman,
na Muqaddas Xudoni bilibman.
4 Kim osmonga koʻtarilgan, osmondan tushgan?
Shamolni hovuchlariga yiqqan kim?
Kim suvni oʻz kiyimiga oʻragan?
Yerning barcha chegaralarini oʻrnatgan kim?
Uning ismi nima?
Oʻgʻlining ismi–chi?
Bilasan–ku!
5 Xudoning har bir soʻzi haqiqatdir,
Oʻzi esa Unga umid bogʻlaganning qalqoni.
6 Uning soʻzlariga qoʻshma,
U jazolasa, yolgʻoning fosh etilsa nima qilasan?
7 Sendan ikki narsani soʻrayman,
oʻlmasimdan oldin qilgin.
8 Soxtalik va yolgʻonni mendan uzoqlashtir,
menga qashshoqlik ham, boylik ham emas,
faqat nasibamni bergin.
9 Qornim toʻyganda: «Egam kim oʻzi?» deb aytmayin,
kambagʻallikdan oʻgʻrilik qilib, Uni badnom qilmayin.
10 Qul seni laʼnatlamasligi uchun uni egasiga yomonlama,
boʻlmasa jazolanasan.
11 Shunday nasl borki, otasiga laʼnat oʻqiydi,
onasini duo qilmaydi.
12 Shunday nasl borki, oʻzining nazarida pok,
lekin iflosligidan tozalanmagan.
13 Shunday nasl bor, koʻzlari qanchalik takabbur,
qarashlari ham magʻrur.
14 Shunday nasl borki, tishlari — qilich,
qoziq tishlari esa pichoq,
yer yuzidan kambagʻalni,
odamlar orasidan muhtojni yoʻqotadi.
15 Zulukning ikki qizi bor:
«Ber, ber!» — deb aytadi.
Hech qachon qoniqmaydigan uch narsa,
yetarli, demaydigan toʻrt narsa bor.
16 Doʻzax , bepusht bachadon,
suvsiragan tuproq hamda olov, yetarli, demaydi.
17 Otani mazaxlaydiganning,
onaga boʻysunishni rad etadiganning koʻzlarini
quzgʻunlar choʻqiydi,
kalxat bolalari yeydi.
18 Meni hayron qoldiradigan uch narsa bor,
toʻrt narsa borki, aqlimga sigʻmaydi:
19 havodagi burgutning yoʻli,
tosh ustidagi ilonning yoʻli,
dengiz oʻrtasidagi kemaning yoʻli hamda
qizga yuradigan erkaklarning yoʻli.
20 Zinokor ayolning yoʻli ham shundaydir:
u yeb boʻlgach, ogʻzini artib:
«Hech bir egrilik qilmadim–ku!» deydi.
21 Yer uch narsadan larzaga keladi,
toʻrt narsani koʻtara olmaydi:
22 qul shohlik qilganda,
ahmoq toʻyganda,
23 shallaqi ayol erga tekkanda,
choʻri bekasining oʻrnini olganda.
24 Yer yuzida toʻrtta kichkina narsa bor,
lekin oʻta dono:
25 chumolilar zaif,
lekin yeguligini yozda tayyorlaydi.
26 Boʻrsiq kamquvvat,
lekin inini qoyaga quradi.
27 Chigirtkalarning sardori yoʻq,
lekin barchasi hamjihat yurish qiladi.
28 Oʻrgimchakni qoʻl bilan ushlasa boʻladi,
lekin saroyda ham yuradi.
29 Yurishi salobatli uch narsa,
qadami ulugʻvor toʻrt narsa bor:
30 sher hayvonlar ichida eng kuchlisi,
hech nimadan qochmaydi.
31 Maqtanib yuradigan xoʻroz ,
serka va gʻolib shoh .
32 Agar ahmoqlik qilib oʻzingni maqtagan boʻlsang,
birovga yomonlik qilaman, deb aytgan boʻlsang,
ovozingni oʻchir, ogʻzingni yop!
33 Chunki kuv pishsa yogʻ chiqadi,
burunga ursa qonaydi,
jahlni qoʻzgʻatsa janjal chiqadi.”
