18–БОБ
Шахсий масъулият
1 Эгамиз менга Ўз сўзини аён қилди: 2 “Нима учун сизлар Исроил юртида:
«Оталари нордон узум ейишган эди,
Болаларининг тиши қамашди»,
деган мақолни ишлатасизлар?
3 Мен, Эгангиз Раббий, барҳаёт Худо бўлганим ҳақи онт ичиб айтаманки, сизлар энди Исроилда бу мақолни бошқа айтмайдиган бўласизлар. 4 Билиб қўйинг, ҳар бир одамнинг жони Меникидир. Ота–оналарнинг ҳам, болаларнинг ҳам жонлари Менга тегишлидир. Фақат гуноҳ қилган одамгина ўлади.
5 Борди–ю, одам солиҳ бўлиб, адолатли ва тўғри ишлар қилса, 6 Исроил халқининг бутларига сиғинмаса, бутхоналарда келтирилган қурбонликлардан тановул қилмаса, бировнинг хотини билан зино қилмаса, ҳайз кўрган аёлга яқинлашмаса, 7 бировга жабр қилмаса, гаровга олган нарсасини қайтариб берса, ўғрилик қилмаса, очга нон, яланғочга кийим берса, 8 берган қарзидан фоиз талаб қилмаса, ўзини гуноҳдан тортса, тўғри ҳукм чиқарса, 9 фармонларимга риоя қилса, қонун–қоидаларимни битта қолдирмай садоқат билан бажарса, Мен, Эгангиз Раббий, айтаманки, бундай одам ҳақиқатан ҳам солиҳ ҳисобланиб албатта яшайди.
10 Энди шундай солиҳ одамнинг ваҳший бир ўғли бор, деб фараз қилайлик. Борди–ю, бу ярамас ўғил қотиллик қилса ёки қуйидаги жиноятларнинг бирортасига қўл урса: 11 отаси қилмаган ишларни қилиб, бутхоналарда келтирилган қурбонликлардан тановул қилса, бировнинг хотини билан зино қилса, 12 камбағалу мазлумларга жабр етказса, ўғриликка қўл урса, гаровга олган нарсани қайтармаса, бутларга сиғинса, жирканч одатларга тақлид қилса, 13 берган қарзидан фоиз талаб қилса, у яшармиди?! Йўқ! Бундай жирканч ишларга қўл урган одамга ўлим жазоси берилсин. У ўз бошини ўзи еган бўлади!
14 Аммо бундай фосиқ кишининг ўғли, отасининг қилган гуноҳларини кўрса–ю, отасига тақлид қилмаса, 15 Исроил халқининг бутларига сиғинмаса, бутхоналарда келтирилган қурбонликлардан тановул қилмаса, бировнинг хотини билан зино қилмаса, 16 бировга зулм ўтказмаса, қарздорларидан кафиллик талаб қилмаса, ўғрилик қилмаса, очга нон, яланғочга кийим берса, 17 камбағалга жабр етказмаса , берган қарзидан фоиз олмаса, қонун–қоидаларимга риоя қилиб, фармонларимни бажарса, бундай одам ўз отасининг гуноҳлари учун ўлдирилмасин. У албатта яшасин. 18 Қилган қабиҳликлари учун отасининг ўзи ўлдирилсин, чунки у биродарига жабр етказиб, нарсасини ўғирлади, одамлар орасида ярамас ишлар қилди.
19 Сизлар эса: «Йўғ–э, наҳотки бола отасининг гуноҳи учун жазо тортмаса?» деб айтасизлар. Агар бола адолатли ва тўғри ишлар қилса, қонун–қоидаларимнинг ҳаммасини битта қолдирмай бажарса, у албатта яшайди. 20 Гуноҳ қилган одамгина ўлади. Бола отасининг гуноҳи учун жазоланмайди, ота ҳам боласининг гуноҳи учун жазоланмайди. Солиҳ одамлар ўз солиҳлигига яраша мукофот оладилар, фосиқлар ўз фосиқлиги учун жазо тортадилар.
21 Борди–ю, фосиқ одам қилган гуноҳларидан тавба қилса, қонун–қоидаларимнинг ҳаммасини бажарса, адолатли ва тўғри ишлар қилса, у албатта яшайди, ўлмайди. 22 Мен бундай одамнинг қилган барча гуноҳларидан кечиб юбораман. У қилган солиҳ ишлари туфайли яшайди. 23 Наҳотки фосиқ одамнинг ўлимини истасам? — деб айтмоқда Эгамиз Раббий. — Йўқ! Мен унинг ёмон йўлдан қайтишини ва яшашини истайман!
24 Ёмон йўлга кириб кетган солиҳ одам–чи? Фосиқлар каби жирканч ишлар қилган бундай одам яшайдими? Йўқ! Мен унинг биронта хайрли ишини эсга олмайман. У Менга хиёнат қилгани учун, гуноҳга қўл ургани учун ўлади.
25 Сизлар эса: «Раббий нотўғри иш тутяпти», деб айтяпсизлар. Эй Исроил халқи, гапимни тингланг: нотўғри иш тутган Менми ёки сизларми?! 26 Билиб қўйинг, ёмон йўлга кириб кетган ҳар бир солиҳ киши қилган гуноҳи учун ўлади. 27 Ёмон йўлдан қайтган фосиқ эса адолатли ва тўғри ишлар қилса, ўз ҳаётини асраб қолади. 28 Бундай одам тутган йўли нотўғри эканлигини англаб, қилган гуноҳларидан қайтгани учун албатта яшайди, у ўлмайди. 29 Шундай бўлса–да, Исроил халқи: «Раббий нотўғри иш тутяпти», деб айтяпти. Эй Исроил халқи, қани, Менга айтинг–чи, нотўғри иш тутган Менми ёки сизларми?!
30 Эй Исроил халқи, ҳар бирингизни тутган йўлингизга яраша ҳукм қиламан, — деб айтмоқда Эгамиз Раббий. — Тавба қилинглар! Гуноҳларингиздан қайтинглар! Акс ҳолда, гуноҳ бошингизга ҳалокат келтиради . 31 Менга қарши қилган гуноҳларингиздан воз кечинглар. Ўзларингиз учун янги юрак ва янги руҳ олинглар! Нима учун сизлар ўлишингиз керак, эй Исроил халқи?! 32 Биронта одамнинг ҳалок бўлишини истамайман, — деб айтмоқда Эгамиз Раббий. — Ёмон йўлдан қайтинглар, яшанглар!”
18–BOB
Shaxsiy masʼuliyat
1 Egamiz menga Oʻz soʻzini ayon qildi: 2 “Nima uchun sizlar Isroil yurtida:
«Otalari nordon uzum yeyishgan edi,
Bolalarining tishi qamashdi»,
degan maqolni ishlatasizlar?
3 Men, Egangiz Rabbiy, barhayot Xudo boʻlganim haqi ont ichib aytamanki, sizlar endi Isroilda bu maqolni boshqa aytmaydigan boʻlasizlar. 4 Bilib qoʻying, har bir odamning joni Menikidir. Ota–onalarning ham, bolalarning ham jonlari Menga tegishlidir. Faqat gunoh qilgan odamgina oʻladi.
5 Bordi–yu, odam solih boʻlib, adolatli va toʻgʻri ishlar qilsa, 6 Isroil xalqining butlariga sigʻinmasa, butxonalarda keltirilgan qurbonliklardan tanovul qilmasa, birovning xotini bilan zino qilmasa, hayz koʻrgan ayolga yaqinlashmasa, 7 birovga jabr qilmasa, garovga olgan narsasini qaytarib bersa, oʻgʻrilik qilmasa, ochga non, yalangʻochga kiyim bersa, 8 bergan qarzidan foiz talab qilmasa, oʻzini gunohdan tortsa, toʻgʻri hukm chiqarsa, 9 farmonlarimga rioya qilsa, qonun–qoidalarimni bitta qoldirmay sadoqat bilan bajarsa, Men, Egangiz Rabbiy, aytamanki, bunday odam haqiqatan ham solih hisoblanib albatta yashaydi.
10 Endi shunday solih odamning vahshiy bir oʻgʻli bor, deb faraz qilaylik. Bordi–yu, bu yaramas oʻgʻil qotillik qilsa yoki quyidagi jinoyatlarning birortasiga qoʻl ursa: 11 otasi qilmagan ishlarni qilib, butxonalarda keltirilgan qurbonliklardan tanovul qilsa, birovning xotini bilan zino qilsa, 12 kambagʻalu mazlumlarga jabr yetkazsa, oʻgʻrilikka qoʻl ursa, garovga olgan narsani qaytarmasa, butlarga sigʻinsa, jirkanch odatlarga taqlid qilsa, 13 bergan qarzidan foiz talab qilsa, u yasharmidi?! Yoʻq! Bunday jirkanch ishlarga qoʻl urgan odamga oʻlim jazosi berilsin. U oʻz boshini oʻzi yegan boʻladi!
14 Ammo bunday fosiq kishining oʻgʻli, otasining qilgan gunohlarini koʻrsa–yu, otasiga taqlid qilmasa, 15 Isroil xalqining butlariga sigʻinmasa, butxonalarda keltirilgan qurbonliklardan tanovul qilmasa, birovning xotini bilan zino qilmasa, 16 birovga zulm oʻtkazmasa, qarzdorlaridan kafillik talab qilmasa, oʻgʻrilik qilmasa, ochga non, yalangʻochga kiyim bersa, 17 kambagʻalga jabr yetkazmasa , bergan qarzidan foiz olmasa, qonun–qoidalarimga rioya qilib, farmonlarimni bajarsa, bunday odam oʻz otasining gunohlari uchun oʻldirilmasin. U albatta yashasin. 18 Qilgan qabihliklari uchun otasining oʻzi oʻldirilsin, chunki u birodariga jabr yetkazib, narsasini oʻgʻirladi, odamlar orasida yaramas ishlar qildi.
19 Sizlar esa: «Yoʻgʻ–e, nahotki bola otasining gunohi uchun jazo tortmasa?» deb aytasizlar. Agar bola adolatli va toʻgʻri ishlar qilsa, qonun–qoidalarimning hammasini bitta qoldirmay bajarsa, u albatta yashaydi. 20 Gunoh qilgan odamgina oʻladi. Bola otasining gunohi uchun jazolanmaydi, ota ham bolasining gunohi uchun jazolanmaydi. Solih odamlar oʻz solihligiga yarasha mukofot oladilar, fosiqlar oʻz fosiqligi uchun jazo tortadilar.
21 Bordi–yu, fosiq odam qilgan gunohlaridan tavba qilsa, qonun–qoidalarimning hammasini bajarsa, adolatli va toʻgʻri ishlar qilsa, u albatta yashaydi, oʻlmaydi. 22 Men bunday odamning qilgan barcha gunohlaridan kechib yuboraman. U qilgan solih ishlari tufayli yashaydi. 23 Nahotki fosiq odamning oʻlimini istasam? — deb aytmoqda Egamiz Rabbiy. — Yoʻq! Men uning yomon yoʻldan qaytishini va yashashini istayman!
24 Yomon yoʻlga kirib ketgan solih odam–chi? Fosiqlar kabi jirkanch ishlar qilgan bunday odam yashaydimi? Yoʻq! Men uning bironta xayrli ishini esga olmayman. U Menga xiyonat qilgani uchun, gunohga qoʻl urgani uchun oʻladi.
25 Sizlar esa: «Rabbiy notoʻgʻri ish tutyapti», deb aytyapsizlar. Ey Isroil xalqi, gapimni tinglang: notoʻgʻri ish tutgan Menmi yoki sizlarmi?! 26 Bilib qoʻying, yomon yoʻlga kirib ketgan har bir solih kishi qilgan gunohi uchun oʻladi. 27 Yomon yoʻldan qaytgan fosiq esa adolatli va toʻgʻri ishlar qilsa, oʻz hayotini asrab qoladi. 28 Bunday odam tutgan yoʻli notoʻgʻri ekanligini anglab, qilgan gunohlaridan qaytgani uchun albatta yashaydi, u oʻlmaydi. 29 Shunday boʻlsa–da, Isroil xalqi: «Rabbiy notoʻgʻri ish tutyapti», deb aytyapti. Ey Isroil xalqi, qani, Menga ayting–chi, notoʻgʻri ish tutgan Menmi yoki sizlarmi?!
30 Ey Isroil xalqi, har biringizni tutgan yoʻlingizga yarasha hukm qilaman, — deb aytmoqda Egamiz Rabbiy. — Tavba qilinglar! Gunohlaringizdan qaytinglar! Aks holda, gunoh boshingizga halokat keltiradi . 31 Menga qarshi qilgan gunohlaringizdan voz kechinglar. Oʻzlaringiz uchun yangi yurak va yangi ruh olinglar! Nima uchun sizlar oʻlishingiz kerak, ey Isroil xalqi?! 32 Bironta odamning halok boʻlishini istamayman, — deb aytmoqda Egamiz Rabbiy. — Yomon yoʻldan qaytinglar, yashanglar!”
