8–БОБ
Гидўн Мидиён шоҳларини қўлга олади
1 Эфрайим қабиласи Гидўнга:
— Нега бундай қилдинг? Мидиёнларга қарши жанг қилгани чиққанингда нега бизни чақирмадинг? — дея у билан қаттиқ жанжаллашдилар.
2 Гидўн эса уларга деди:
— Мен қилган ишим билан сизларга тенг келармидим?! Эфрайимдаги узум қолдиқлари кичкинагина бир қавмимнинг жами ҳосилидан аъло–ку! 3 Сизлар Худонинг қудрати билан Мидиён лашкарбошилари Орив ва Заёвни қўлга олган бўлсангиз, ўз ишларим билан сизларга тенг келармидим?!
У бу гапларни айтгандан кейин, улар жаҳлдан тушдилар.
4 Гидўн уч юзта одами билан Иордан дарёсига келиб нариги қирғоққа ўтиб олди . Улар ҳолдан тойган бўлсалар–да, душманнинг кетидан қувиб кетаётган эдилар. 5 Гидўн Сухот шаҳри аҳолисига мурожаат қилиб:
— Эй халойиқ, марҳамат қилиб одамларимга озгина нон беринглар, улар ҳолдан тойганлар. Биз Мидиён шоҳлари Зевах ва Залмунонинг кетидан қувиб кетяпмиз, — деди.
6 Аммо Сухот бошлиқлари шундай жавоб беришди:
— Зевах ва Залмунони қўлга олган бўлсанг экан, лашкарингга нон берсак.
7 — Жуда соз! — деди Гидўн. — Зевах ва Залмунони Эгамиз менинг қўлимга бергандан сўнг, сизларни чўлдаги янтоқ ва чақир тиканаклар билан савалаб, терингизни шилиб оламан.
8 Гидўн у ердан Паниёл шаҳрига йўл олди. У ердагиларга ҳам худди шундай илтимос билан мурожаат қилди. Сухот аҳолиси қандай жавоб берган бўлса, Паниёл аҳолиси ҳам худди шундай жавоб берди. 9 Гидўн Паниёл аҳолисига деди:
— Ғолиб бўлиб қайтиб келганимдан сўнг бу минорани ер билан яксон қиламан.
10 Ўша пайтда Зевах ва Залмуно ўз лашкарлари билан Кархорда турган эдилар. Шарқдаги кўчманчиларнинг 120.000 нафар сипоҳи ҳалок бўлиб, 15.000 тачаси қолганди. 11 Гидўн Наваҳ ва Ёҳбохонинг шарқ томонидаги карвон йўли бўйлаб бориб, душманни ғафлатда қолдириб ҳужум қилди. 12 Зевах ва Залмуно қочишди, Гидўн эса уларнинг кетидан қувиб кетди. Икки Мидиён шоҳини қўлга олиб, бутун душман лашкарини саросимага солди.
13 Йўш ўғли Гидўн жангдан қайтиб, Харес довони томон кетаётганда, 14 Сухотлик бир йигитчани ушлаб олиб, сўроққа тутди. Йигитча Сухот шаҳрининг етмиш еттита бошлиқ ва оқсоқолини номма–ном айтиб берди. 15 Сўнг Гидўн Сухот аҳолисининг олдига бориб деди:
— Эсларингиздами, мени масхара қилиб, Зевах ва Залмунони қўлга олганмидингки, биз ҳолдан тойган лашкарингга нон берсак, деб айтганларингиз? Мана ўша Зевах ва Залмуно.
16 Гидўн янтоқ ва чақир тиканакларни олиб, Сухот бошлиқларининг таъзирини берди. 17 Паниёлдаги минорани ҳам вайрон қилиб, шаҳарнинг барча эркакларини қириб ташлади.
18 Сўнг Зевах ва Залмунога юзланиб:
— Сизлар Товур шаҳрида ўлдирган одамлар қандай эди? — деб сўради.
— Улар сенга ўхшаган, кўринишлари шоҳ ўғилларидай савлатли эди, — дея жавоб беришди улар.
19 — Улар менинг жигарларим эди–ку! — дея хитоб қилди Гидўн. — Биз бир қориндан талашиб тушган эдик. Худо шоҳид! Уларни ўлдирмаганларингизда, мен ҳам жонларингизни сақлаб қолган бўлардим.
20 Сўнг тўнғич ўғли Этерга:
— Бор, уларни ўлдир! — деди.
Аммо бола қўрққанидан қиличини ҳам чиқармади, чунки у ҳали ёш эди. 21 Шунда Зевах ва Залмуно:
— Эркак бўлсанг, ўзинг келиб бизни ўлдир, — дедилар.
Гидўн Зевах ва Залмунони ўлдириб, туяларининг бўйнидаги шоҳона безакларини олди.
22 Бўлиб ўтган воқеалардан сўнг Исроил халқи Гидўннинг олдига келиб:
— Сен бизни Мидиёнларнинг қўлидан қутқардинг, энди ўзинг, ўғилларинг ва набираларинг бизга ҳукмдор бўлинглар, — дейишди.
23 — Мен сизларга ҳукмдор бўлмайман, — деди Гидўн, — ўғлим ҳам ҳукмдорингиз бўлмайди. Эгамнинг Ўзи сизларга ҳукмронлик қилсин.
24 Кейин давом этиб:
— Сизлардан бир нарса сўрамоқчиман, — деди. — Ўлжаларингиздан биттадан тилла зирак берсангизлар.
Мидиёнлар ҳам, Исмоил авлоди сингари , тилла зираклар тақиб юришарди.
25 — Жонимиз билан, — деб жавоб берди Исроил халқи.
Сўнг бир кийим ёйиб, ҳар бири ўлжа қилиб олган тилла зиракдан ўша кийим устига ташлади. 26 Тилла зиракларнинг ўлчови бир пуддан ортиқ олтин чиқди. Мидиён шоҳлари кийган сафсар либослар, таққан ярим ой шаклидаги ва шокилали безаклар ҳамда туяларининг бўйнидаги тилла занжирлар ҳисобга киритилмаганди. 27 Гидўн ўша олтиндан бир ҳайкал ясаб, уни ўз шаҳри Ўфрага ўрнатиб қўйди. Бутун Исроил халқи Худога бевафолик қилиб, ўша ердаги ҳайкалга сиғина бошлади. Бу ҳайкал Гидўн ва унинг оиласи учун тузоқ бўлиб қолди.
28 Шундай қилиб, Мидиёнлар мағлуб бўлдилар. Улар Исроил халқига қарши бош кўтаришга қайта журъат этмадилар. Гидўн пайтида юртда қирқ йил тинчлик барқарор бўлди.
Гидўннинг ўлими
29 Йўш ўғли Гидўн уйига қайтиб кетди. 30 Унинг етмишта ўғли бор эди, чунки хотинлари ниҳоятда кўп эди. 31 Шакам шаҳридаги чўриси ҳам Гидўнга бир ўғил туғиб берди. Гидўн унга Абумалек деб исм қўйди. 32 Гидўн улуғ ёшга кириб оламдан ўтди ва Ўфра шаҳридаги отаси Йўшнинг хилхонасига дафн этилди. Бу шаҳар Абуазар уруғига қарашли эди.
33 Гидўн оламдан кўз юмиши биланоқ, Исроил халқи яна Худога бевафолик қилиб, Баалнинг тасвирларига сиғина бошлади, улар Баал–Беритни ўзларига худо қилдилар. 34 Уларни атрофдаги душманлардан халос қилган Эгаси Худони эсларидан чиқардилар. 35 Еруббаал, яъни Гидўн, Исроил халқи учун қилган шунча яхшиликларига қарамай, Исроил халқи унинг хонадонига содиқ қолмади.
8–BOB
Gidoʻn Midiyon shohlarini qoʻlga oladi
1 Efrayim qabilasi Gidoʻnga:
— Nega bunday qilding? Midiyonlarga qarshi jang qilgani chiqqaningda nega bizni chaqirmading? — deya u bilan qattiq janjallashdilar.
2 Gidoʻn esa ularga dedi:
— Men qilgan ishim bilan sizlarga teng kelarmidim?! Efrayimdagi uzum qoldiqlari kichkinagina bir qavmimning jami hosilidan aʼlo–ku! 3 Sizlar Xudoning qudrati bilan Midiyon lashkarboshilari Oriv va Zayovni qoʻlga olgan boʻlsangiz, oʻz ishlarim bilan sizlarga teng kelarmidim?!
U bu gaplarni aytgandan keyin, ular jahldan tushdilar.
4 Gidoʻn uch yuzta odami bilan Iordan daryosiga kelib narigi qirgʻoqqa oʻtib oldi . Ular holdan toygan boʻlsalar–da, dushmanning ketidan quvib ketayotgan edilar. 5 Gidoʻn Suxot shahri aholisiga murojaat qilib:
— Ey xaloyiq, marhamat qilib odamlarimga ozgina non beringlar, ular holdan toyganlar. Biz Midiyon shohlari Zevax va Zalmunoning ketidan quvib ketyapmiz, — dedi.
6 Ammo Suxot boshliqlari shunday javob berishdi:
— Zevax va Zalmunoni qoʻlga olgan boʻlsang ekan, lashkaringga non bersak.
7 — Juda soz! — dedi Gidoʻn. — Zevax va Zalmunoni Egamiz mening qoʻlimga bergandan soʻng, sizlarni choʻldagi yantoq va chaqir tikanaklar bilan savalab, teringizni shilib olaman.
8 Gidoʻn u yerdan Paniyol shahriga yoʻl oldi. U yerdagilarga ham xuddi shunday iltimos bilan murojaat qildi. Suxot aholisi qanday javob bergan boʻlsa, Paniyol aholisi ham xuddi shunday javob berdi. 9 Gidoʻn Paniyol aholisiga dedi:
— Gʻolib boʻlib qaytib kelganimdan soʻng bu minorani yer bilan yakson qilaman.
10 Oʻsha paytda Zevax va Zalmuno oʻz lashkarlari bilan Karxorda turgan edilar. Sharqdagi koʻchmanchilarning 120.000 nafar sipohi halok boʻlib, 15.000 tachasi qolgandi. 11 Gidoʻn Navah va Yohboxoning sharq tomonidagi karvon yoʻli boʻylab borib, dushmanni gʻaflatda qoldirib hujum qildi. 12 Zevax va Zalmuno qochishdi, Gidoʻn esa ularning ketidan quvib ketdi. Ikki Midiyon shohini qoʻlga olib, butun dushman lashkarini sarosimaga soldi.
13 Yoʻsh oʻgʻli Gidoʻn jangdan qaytib, Xares dovoni tomon ketayotganda, 14 Suxotlik bir yigitchani ushlab olib, soʻroqqa tutdi. Yigitcha Suxot shahrining yetmish yettita boshliq va oqsoqolini nomma–nom aytib berdi. 15 Soʻng Gidoʻn Suxot aholisining oldiga borib dedi:
— Eslaringizdami, meni masxara qilib, Zevax va Zalmunoni qoʻlga olganmidingki, biz holdan toygan lashkaringga non bersak, deb aytganlaringiz? Mana oʻsha Zevax va Zalmuno.
16 Gidoʻn yantoq va chaqir tikanaklarni olib, Suxot boshliqlarining taʼzirini berdi. 17 Paniyoldagi minorani ham vayron qilib, shaharning barcha erkaklarini qirib tashladi.
18 Soʻng Zevax va Zalmunoga yuzlanib:
— Sizlar Tovur shahrida oʻldirgan odamlar qanday edi? — deb soʻradi.
— Ular senga oʻxshagan, koʻrinishlari shoh oʻgʻillariday savlatli edi, — deya javob berishdi ular.
19 — Ular mening jigarlarim edi–ku! — deya xitob qildi Gidoʻn. — Biz bir qorindan talashib tushgan edik. Xudo shohid! Ularni oʻldirmaganlaringizda, men ham jonlaringizni saqlab qolgan boʻlardim.
20 Soʻng toʻngʻich oʻgʻli Eterga:
— Bor, ularni oʻldir! — dedi.
Ammo bola qoʻrqqanidan qilichini ham chiqarmadi, chunki u hali yosh edi. 21 Shunda Zevax va Zalmuno:
— Erkak boʻlsang, oʻzing kelib bizni oʻldir, — dedilar.
Gidoʻn Zevax va Zalmunoni oʻldirib, tuyalarining boʻynidagi shohona bezaklarini oldi.
22 Boʻlib oʻtgan voqealardan soʻng Isroil xalqi Gidoʻnning oldiga kelib:
— Sen bizni Midiyonlarning qoʻlidan qutqarding, endi oʻzing, oʻgʻillaring va nabiralaring bizga hukmdor boʻlinglar, — deyishdi.
23 — Men sizlarga hukmdor boʻlmayman, — dedi Gidoʻn, — oʻgʻlim ham hukmdoringiz boʻlmaydi. Egamning Oʻzi sizlarga hukmronlik qilsin.
24 Keyin davom etib:
— Sizlardan bir narsa soʻramoqchiman, — dedi. — Oʻljalaringizdan bittadan tilla zirak bersangizlar.
Midiyonlar ham, Ismoil avlodi singari , tilla ziraklar taqib yurishardi.
25 — Jonimiz bilan, — deb javob berdi Isroil xalqi.
Soʻng bir kiyim yoyib, har biri oʻlja qilib olgan tilla zirakdan oʻsha kiyim ustiga tashladi. 26 Tilla ziraklarning oʻlchovi bir puddan ortiq oltin chiqdi. Midiyon shohlari kiygan safsar liboslar, taqqan yarim oy shaklidagi va shokilali bezaklar hamda tuyalarining boʻynidagi tilla zanjirlar hisobga kiritilmagandi. 27 Gidoʻn oʻsha oltindan bir haykal yasab, uni oʻz shahri Oʻfraga oʻrnatib qoʻydi. Butun Isroil xalqi Xudoga bevafolik qilib, oʻsha yerdagi haykalga sigʻina boshladi. Bu haykal Gidoʻn va uning oilasi uchun tuzoq boʻlib qoldi.
28 Shunday qilib, Midiyonlar magʻlub boʻldilar. Ular Isroil xalqiga qarshi bosh koʻtarishga qayta jurʼat etmadilar. Gidoʻn paytida yurtda qirq yil tinchlik barqaror boʻldi.
Gidoʻnning oʻlimi
29 Yoʻsh oʻgʻli Gidoʻn uyiga qaytib ketdi. 30 Uning yetmishta oʻgʻli bor edi, chunki xotinlari nihoyatda koʻp edi. 31 Shakam shahridagi choʻrisi ham Gidoʻnga bir oʻgʻil tugʻib berdi. Gidoʻn unga Abumalek deb ism qoʻydi. 32 Gidoʻn ulugʻ yoshga kirib olamdan oʻtdi va Oʻfra shahridagi otasi Yoʻshning xilxonasiga dafn etildi. Bu shahar Abuazar urugʻiga qarashli edi.
33 Gidoʻn olamdan koʻz yumishi bilanoq, Isroil xalqi yana Xudoga bevafolik qilib, Baalning tasvirlariga sigʻina boshladi, ular Baal–Beritni oʻzlariga xudo qildilar. 34 Ularni atrofdagi dushmanlardan xalos qilgan Egasi Xudoni eslaridan chiqardilar. 35 Yerubbaal, yaʼni Gidoʻn, Isroil xalqi uchun qilgan shuncha yaxshiliklariga qaramay, Isroil xalqi uning xonadoniga sodiq qolmadi.