23–БОБ
Олтинчи насиҳат
1 Ҳоким билан овқатланишга ўтирганда,
олдингга қўйилган нарсаларга назар сол.
2 Агар иштаҳанг катта бўлса,
бўғзингга пичоқ тиралгандай, ўзингни назорат қил.
3 Унинг неъматларини кўнглинг тусамасин,
чунки бу алдамчи таомдир.
Еттинчи насиҳат
4 Бой бўлай деб кўп ҳаракат қилма,
фаҳму фаросат билан бу фикрингдан воз кеч.
5 Бойлик кўз очиб юмгунча йўқ бўлади,
қанот қоқиб бургутдай осмонга учиб кетади.
Саккизинчи насиҳат
6 Хасиснинг овқатидан ема,
унинг неъматларини кўнглинг тусамасин.
7 Чунки у кўнглида ўзининг фойдасини ҳисоблайди ,
“Егин, ичгин”, — дейди–ю, кўнгли сен билан эмас.
8 Еган луқмангни қайт қиласан,
ширин сўзларинг ҳавога учиб кетади.
Тўққизинчи насиҳат
9 Аҳмоққа гап гапирма,
у ҳикматли сўзларингни рад этади.
Ўнинчи насиҳат
10 Қадимий чегараларни бузма ,
етимларнинг даласини тортиб олма.
11 Чунки уларнинг Ҳимоячиси қудратли,
У етимларнинг тарафини олади.
Ўн биринчи насиҳат
12 Юрагингни насиҳатга,
қулоқларингни эса идрокка оч.
Ўн иккинчи насиҳат
13 Боладан танбеҳни аяма,
чунки таёқ билан урсанг ўлмайди.
14 Таёқ билан уриб жазоласанг,
жонини дўзахдан сақлайсан.
Ўн учинчи насиҳат
15 Ўғлим , қалбингда донолик бўлса,
юрагим қувонади.
16 Тилингдан тўғри сўз чиқса,
кўнглим ҳам шодланади.
Ўн тўртинчи насиҳат
17 Гуноҳкорларга ҳавас қилма,
доимо Эгамиздан қўрқиб юр.
18 Чунки албатта келажак бор,
умидинг рўёбга чиқади.
Ўн бешинчи насиҳат
19 Ўғлим, тинглаб доно бўл,
юрагингни тўғри йўлга сол.
20 Майхўр ва очкўзлик билан гўшт ейдиганлар орасида бўлма.
21 Чунки майхўр ва очкўз қашшоқ бўлади,
уйқучилик жулдур кийим кийдиради.
Ўн олтинчи насиҳат
22 Сени дунёга келтирган отангга қулоқ сол,
онанг қариганда уни хор қилма.
23 Ҳақиқатни сотиб ол,
донолик, йўл–йўриқ, идрок ҳам ол, уларни сотма.
24 Солиҳ отасининг бошини кўкка етказади,
доно фарзанд уни хурсанд қилади.
25 Ота–онанг сендан хурсанд бўлсин,
сенга ҳаёт берган онанг шод бўлсин.
Ўн еттинчи насиҳат
26 Ўғлим, менга қалбингни оч,
кўзларинг ишларимни кузатсин.
27 Чунки бузуқ хотин — тубсиз чоҳ,
зинокор хотин тор қудуқдир.
28 У қароқчи каби пойлаб туради,
одамлар орасида вафосизликни орттиради.
Ўн саккизинчи насиҳат
29 Қайғу кимда, ким ғам–ташвиш тортади?
Ким жанжал қилади, шикоят қилган ким?
Ким сабабсиз яраланади?
Кимнинг кўзлари қип–қизил?
30 Шароб ичишга берилганлар,
хушбўй майни тотиб кўришга кўп борганлар.
31 Шаробнинг қизиллигига,
қадаҳда чўғдай товланишига,
текис қуйилишига қарама.
32 Охирида у илон каби чақади,
қора илондай заҳар сочади.
33 Кўзларинг ғалати нарсаларни кўради,
юрагингда эгри фикрлар бўлади.
34 Кўпирган денгиз ўртасида ётгандай,
тўлқинларда чайқалган кемада ухлагандай бўласан.
35 “Мени урдилар, оғримади,
калтакладилар, лекин билмадим.
Қачон уйғонаман?
Яна бир ичай”, — дейсан.
23–BOB
Oltinchi nasihat
1 Hokim bilan ovqatlanishga oʻtirganda,
oldingga qoʻyilgan narsalarga nazar sol.
2 Agar ishtahang katta boʻlsa,
boʻgʻzingga pichoq tiralganday, oʻzingni nazorat qil.
3 Uning neʼmatlarini koʻngling tusamasin,
chunki bu aldamchi taomdir.
Yettinchi nasihat
4 Boy boʻlay deb koʻp harakat qilma,
fahmu farosat bilan bu fikringdan voz kech.
5 Boylik koʻz ochib yumguncha yoʻq boʻladi,
qanot qoqib burgutday osmonga uchib ketadi.
Sakkizinchi nasihat
6 Xasisning ovqatidan yema,
uning neʼmatlarini koʻngling tusamasin.
7 Chunki u koʻnglida oʻzining foydasini hisoblaydi ,
“Yegin, ichgin”, — deydi–yu, koʻngli sen bilan emas.
8 Yegan luqmangni qayt qilasan,
shirin soʻzlaring havoga uchib ketadi.
Toʻqqizinchi nasihat
9 Ahmoqqa gap gapirma,
u hikmatli soʻzlaringni rad etadi.
Oʻninchi nasihat
10 Qadimiy chegaralarni buzma ,
yetimlarning dalasini tortib olma.
11 Chunki ularning Himoyachisi qudratli,
U yetimlarning tarafini oladi.
Oʻn birinchi nasihat
12 Yuragingni nasihatga,
quloqlaringni esa idrokka och.
Oʻn ikkinchi nasihat
13 Boladan tanbehni ayama,
chunki tayoq bilan ursang oʻlmaydi.
14 Tayoq bilan urib jazolasang,
jonini doʻzaxdan saqlaysan.
Oʻn uchinchi nasihat
15 Oʻgʻlim , qalbingda donolik boʻlsa,
yuragim quvonadi.
16 Tilingdan toʻgʻri soʻz chiqsa,
koʻnglim ham shodlanadi.
Oʻn toʻrtinchi nasihat
17 Gunohkorlarga havas qilma,
doimo Egamizdan qoʻrqib yur.
18 Chunki albatta kelajak bor,
umiding roʻyobga chiqadi.
Oʻn beshinchi nasihat
19 Oʻgʻlim, tinglab dono boʻl,
yuragingni toʻgʻri yoʻlga sol.
20 Mayxoʻr va ochkoʻzlik bilan goʻsht yeydiganlar orasida boʻlma.
21 Chunki mayxoʻr va ochkoʻz qashshoq boʻladi,
uyquchilik juldur kiyim kiydiradi.
Oʻn oltinchi nasihat
22 Seni dunyoga keltirgan otangga quloq sol,
onang qariganda uni xor qilma.
23 Haqiqatni sotib ol,
donolik, yoʻl–yoʻriq, idrok ham ol, ularni sotma.
24 Solih otasining boshini koʻkka yetkazadi,
dono farzand uni xursand qiladi.
25 Ota–onang sendan xursand boʻlsin,
senga hayot bergan onang shod boʻlsin.
Oʻn yettinchi nasihat
26 Oʻgʻlim, menga qalbingni och,
koʻzlaring ishlarimni kuzatsin.
27 Chunki buzuq xotin — tubsiz choh,
zinokor xotin tor quduqdir.
28 U qaroqchi kabi poylab turadi,
odamlar orasida vafosizlikni orttiradi.
Oʻn sakkizinchi nasihat
29 Qaygʻu kimda, kim gʻam–tashvish tortadi?
Kim janjal qiladi, shikoyat qilgan kim?
Kim sababsiz yaralanadi?
Kimning koʻzlari qip–qizil?
30 Sharob ichishga berilganlar,
xushboʻy mayni totib koʻrishga koʻp borganlar.
31 Sharobning qizilligiga,
qadahda choʻgʻday tovlanishiga,
tekis quyilishiga qarama.
32 Oxirida u ilon kabi chaqadi,
qora ilonday zahar sochadi.
33 Koʻzlaring gʻalati narsalarni koʻradi,
yuragingda egri fikrlar boʻladi.
34 Koʻpirgan dengiz oʻrtasida yotganday,
toʻlqinlarda chayqalgan kemada uxlaganday boʻlasan.
35 “Meni urdilar, ogʻrimadi,
kaltakladilar, lekin bilmadim.
Qachon uygʻonaman?
Yana bir ichay”, — deysan.
