17–БОБ
1 Дастурхони тўла жанжалли уйдан,
бир тишлам қаттиқ нони бор тинч хонадон яхшироқ.
2 Шармандали иш қиладиган ўғил устидан фаросатли қул ҳукмронлик қилади,
у хўжайинининг ўғиллари қатори меросга шерик бўлади.
3 Кумуш ва олтин оловда синалади,
одамларнинг қалбини эса Эгамиз синайди.
4 Фосиқлар ёвуз одамларнинг гапига киради,
ёлғончилар эса ғийбатга қулоқ солади.
5 Камбағални мазах қилган одам уларни Яратганни таҳқирлайди,
бировнинг бахтсизлигидан қувонган жазосиз қолмайди.
6 Набиралар — кексаларнинг тожу тахти,
оталар ўғилларнинг шон–шуҳратидир.
7 Яхши сўз нодонга ярашмагандек,
ёлғон ҳам улуғсифат одамга асло тўғри келмайди.
8 Ўз эгасининг назарида пора сеҳрли қимматбаҳо тош,
гўё ҳамма ерда омад келтиради.
9 Гуноҳни кечирган дўстликни сақлайди,
уни кавлаштирган эса дўстни узоқлаштиради.
10 Донога берилган битта танбеҳ
нодоннинг бошида синган юзта калтакдан таъсирлироқ.
11 Фосиқ фақат ғалаён пайида бўлади,
шунинг учун унга ёвуз элчи юборилади.
12 Тентакнинг аҳмоқлигига йўлиққандан кўра,
болаларидан айрилган она айиққа дуч келган яхшироқ.
13 Яхшиликка ёмонлик қилганнинг хонадонидан
ёмонлик аримайди.
14 Жанжалнинг бошланиши — сув уриб кетишига ўхшайди,
жанжал чиқмасдан уни тўхтат.
15 Фосиқни оқлаш, солиҳни айблаш —
иккови ҳам Эгамизга жирканчдир.
16 Бу нима?!
Нодоннинг қўлида бойлик бор,
“Донолик сотиб олай”, — дейди, лекин унда ақл йўқ.
17 Ҳақиқий дўст ҳар доим севади,
ака–укалар ҳам оғир кун учун туғилган.
18 Қўл ташлаб бировга кафиллик қиладиган ақлсиздир .
19 Гуноҳни яхши кўрган уруш–жанжални севар,
ўзига бино қўйган ҳалокат қидирар.
20 Юраги маккор одам яхшиликка эришмайди,
эгри тил кулфатга дучор бўлади.
21 Нодон фарзанд кўрган қайғу чекади,
аҳмоқнинг отаси шодлик нималигини билмайди.
22 Шод юрак — шифобахш дори,
ғам–кулфат эса жоннинг эговидир.
23 Фосиқ қўйнидан пора олиб
адолат йўлини ўзгартиради.
24 Фаҳм–фаросатли инсон доноликка қарайди,
нодоннинг кўзи эса дунёнинг нариги четида.
25 Аҳмоқ фарзанд — отасига қайғу,
уни туққан онага ғамдир.
26 Солиҳни жазолаш,
амалдорни одиллиги учун койиш яхши эмас.
27 Кам гапирган — доно,
оғир, вазмин одам идроклидир.
28 Ҳатто аҳмоқ ҳам индамай ўтирганда доно бўлиб кўринади,
тилини тийиб турган фаросатли ҳисобланади.
17–BOB
1 Dasturxoni toʻla janjalli uydan,
bir tishlam qattiq noni bor tinch xonadon yaxshiroq.
2 Sharmandali ish qiladigan oʻgʻil ustidan farosatli qul hukmronlik qiladi,
u xoʻjayinining oʻgʻillari qatori merosga sherik boʻladi.
3 Kumush va oltin olovda sinaladi,
odamlarning qalbini esa Egamiz sinaydi.
4 Fosiqlar yovuz odamlarning gapiga kiradi,
yolgʻonchilar esa gʻiybatga quloq soladi.
5 Kambagʻalni mazax qilgan odam ularni Yaratganni tahqirlaydi,
birovning baxtsizligidan quvongan jazosiz qolmaydi.
6 Nabiralar — keksalarning toju taxti,
otalar oʻgʻillarning shon–shuhratidir.
7 Yaxshi soʻz nodonga yarashmagandek,
yolgʻon ham ulugʻsifat odamga aslo toʻgʻri kelmaydi.
8 Oʻz egasining nazarida pora sehrli qimmatbaho tosh,
goʻyo hamma yerda omad keltiradi.
9 Gunohni kechirgan doʻstlikni saqlaydi,
uni kavlashtirgan esa doʻstni uzoqlashtiradi.
10 Donoga berilgan bitta tanbeh
nodonning boshida singan yuzta kaltakdan taʼsirliroq.
11 Fosiq faqat gʻalayon payida boʻladi,
shuning uchun unga yovuz elchi yuboriladi.
12 Tentakning ahmoqligiga yoʻliqqandan koʻra,
bolalaridan ayrilgan ona ayiqqa duch kelgan yaxshiroq.
13 Yaxshilikka yomonlik qilganning xonadonidan
yomonlik arimaydi.
14 Janjalning boshlanishi — suv urib ketishiga oʻxshaydi,
janjal chiqmasdan uni toʻxtat.
15 Fosiqni oqlash, solihni ayblash —
ikkovi ham Egamizga jirkanchdir.
16 Bu nima?!
Nodonning qoʻlida boylik bor,
“Donolik sotib olay”, — deydi, lekin unda aql yoʻq.
17 Haqiqiy doʻst har doim sevadi,
aka–ukalar ham ogʻir kun uchun tugʻilgan.
18 Qoʻl tashlab birovga kafillik qiladigan aqlsizdir .
19 Gunohni yaxshi koʻrgan urush–janjalni sevar,
oʻziga bino qoʻygan halokat qidirar.
20 Yuragi makkor odam yaxshilikka erishmaydi,
egri til kulfatga duchor boʻladi.
21 Nodon farzand koʻrgan qaygʻu chekadi,
ahmoqning otasi shodlik nimaligini bilmaydi.
22 Shod yurak — shifobaxsh dori,
gʻam–kulfat esa jonning egovidir.
23 Fosiq qoʻynidan pora olib
adolat yoʻlini oʻzgartiradi.
24 Fahm–farosatli inson donolikka qaraydi,
nodonning koʻzi esa dunyoning narigi chetida.
25 Ahmoq farzand — otasiga qaygʻu,
uni tuqqan onaga gʻamdir.
26 Solihni jazolash,
amaldorni odilligi uchun koyish yaxshi emas.
27 Kam gapirgan — dono,
ogʻir, vazmin odam idroklidir.
28 Hatto ahmoq ham indamay oʻtirganda dono boʻlib koʻrinadi,
tilini tiyib turgan farosatli hisoblanadi.
