15–БОБ
Еттинчи йил
1 Ҳар еттинчи йилнинг охирида қарзларингиздан кечинглар. 2 Қарздан кечиш шундан иборатки, яқинига қарз берган одам қарзидан кечсин. Исроил халқидан бўлган биродаридан ўша қарзини сўрамасин, чунки Эгамиз қарздан кечишни эълон қилди. 3 Бегонадан қарзингизни сўрасангиз бўлади. Исроил халқидан бўлган биродарингиздан эса қарзингизни сўраманг.
4 Сизларнинг орангизда камбағал бўлмайди. Эгангиз Худо мулк қилиб бераётган юртда сизларга барака беради. 5 Фақат Эгангиз Худога итоат этиб, Мен бугун сизларга бераётган мана шу амрларни битта қолдирмай бажаришингиз керак. 6 Эгангиз Худо Ўзи ваъда қилгандай, сизларга барака берганда, кўп халқларга қарз берасиз, ўзингиз эса улардан қарз олмайсиз. Кўп халқлар устидан ҳукмронлик қиласиз, улар эса сизларнинг устингиздан ҳукмронлик қилмайди.
7 Эгангиз Худо сизга берадиган юртдаги шаҳарларингизнинг бирида Исроил халқидан бирортаси камбағал бўлса, унга нисбатан бағритошлик қилманг, зиқна бўлманг. 8 Очиқ қўл бўлинг, унга керакли нарсани етарлича қарзга беринг. 9 Эҳтиёт бўлинг, кўнглингизда ёмон ният қилманг, еттинчи йил, қарздан кечиш йили келяпти, деб камбағал биродарингизга нафрат билан қараманг, унга йўқ деманг. Акс ҳолда, биродарингиз Эгамизга сиздан нолийди, натижада сиз гуноҳ орттириб оласиз. 10 Унга сахийлик билан қарз беринг, бунинг учун ачинманг. Шунда Эгангиз Худо ҳар бир ишингизга барака беради. 11 Ер юзида ҳар доим камбағаллар бўлади. Шунинг учун сизларга амрим шуки, юртингиздаги камбағал, муҳтож биродарингизга очиқ қўл бўлинг.
Қулларга бўлган муносабат
12 Биродарингиздан иброний эркак ёки аёл сизга ўзини сотса , олти йил хизмат қилсин, еттинчи йили уни озод қилишингиз керак. 13 Уни озод қилганингизда, қуруқ жўнатманг. 14 Унга сахийлик билан мол–қўйингиздан, дон, шаробингиздан беринг, Эгангиз Худо сизларга ато этган баракадан беринг. 15 Ёдингизда тутинг: сизлар ҳам Миср юртида қул бўлгансиз, Эгангиз Худо сизларни озод қилган. Шунинг учун мен бугун сизларга ўша амрни бердим.
16 Агар қулингиз, сизни, оилангизни яхши кўраман, сизнинг хонадонингизда ўзимга тўқман, сизникидан кетмайман, деб айтса, 17 уни уйингиз эшиги ёнига олиб боринг. Қулоғини эшикка қўйиб, бигиз билан тешинг. Шунда у бир умр сизнинг қулингиз бўлади, чўрингизни ҳам шундай қилинг.
18 Қулингизни озод қилаётганингизда афсусланманг, чунки у олти йил ичида мардикорнинг ҳақига арзийдиган меҳнатни қилди. Уни озод қилсангиз, Эгангиз Худо қилган ҳар бир ишингизга барака беради.
Ҳайвонларнинг биринчи туғилган болалари
19 Мол–қўйларингизнинг биринчи туғилган эркагини Эгангиз Худога бағишланг. Биринчи туғилган буқангизни ишлатманг, биринчи туғилган қўйингизнинг юнгини олманг. 20 Буларнинг гўштини Эгамиз танлайдиган жойда, ўзингиз оилаларингиз билан бирга ҳар йили Унинг ҳузурида енглар. 21 Агар ўша ҳайвон чўлоқ ёки кўр бўлса ё унинг бошқа бир нуқсони бўлса, уни Эгангиз Худога қурбонлик қилманг. 22 Уни шаҳарларингизда еяверинглар. Пок одам ҳам, ҳаром одам ҳам, оҳу ва кийикни егандай, унинг гўштини еса бўлади. 23 Фақат қонини истеъмол қилманг. Қонни сув сингари, ерга тўкиб ташланг.
15–BOB
Yettinchi yil
1 Har yettinchi yilning oxirida qarzlaringizdan kechinglar. 2 Qarzdan kechish shundan iboratki, yaqiniga qarz bergan odam qarzidan kechsin. Isroil xalqidan boʻlgan birodaridan oʻsha qarzini soʻramasin, chunki Egamiz qarzdan kechishni eʼlon qildi. 3 Begonadan qarzingizni soʻrasangiz boʻladi. Isroil xalqidan boʻlgan birodaringizdan esa qarzingizni soʻramang.
4 Sizlarning orangizda kambagʻal boʻlmaydi. Egangiz Xudo mulk qilib berayotgan yurtda sizlarga baraka beradi. 5 Faqat Egangiz Xudoga itoat etib, Men bugun sizlarga berayotgan mana shu amrlarni bitta qoldirmay bajarishingiz kerak. 6 Egangiz Xudo Oʻzi vaʼda qilganday, sizlarga baraka berganda, koʻp xalqlarga qarz berasiz, oʻzingiz esa ulardan qarz olmaysiz. Koʻp xalqlar ustidan hukmronlik qilasiz, ular esa sizlarning ustingizdan hukmronlik qilmaydi.
7 Egangiz Xudo sizga beradigan yurtdagi shaharlaringizning birida Isroil xalqidan birortasi kambagʻal boʻlsa, unga nisbatan bagʻritoshlik qilmang, ziqna boʻlmang. 8 Ochiq qoʻl boʻling, unga kerakli narsani yetarlicha qarzga bering. 9 Ehtiyot boʻling, koʻnglingizda yomon niyat qilmang, yettinchi yil, qarzdan kechish yili kelyapti, deb kambagʻal birodaringizga nafrat bilan qaramang, unga yoʻq demang. Aks holda, birodaringiz Egamizga sizdan noliydi, natijada siz gunoh orttirib olasiz. 10 Unga saxiylik bilan qarz bering, buning uchun achinmang. Shunda Egangiz Xudo har bir ishingizga baraka beradi. 11 Yer yuzida har doim kambagʻallar boʻladi. Shuning uchun sizlarga amrim shuki, yurtingizdagi kambagʻal, muhtoj birodaringizga ochiq qoʻl boʻling.
Qullarga boʻlgan munosabat
12 Birodaringizdan ibroniy erkak yoki ayol sizga oʻzini sotsa , olti yil xizmat qilsin, yettinchi yili uni ozod qilishingiz kerak. 13 Uni ozod qilganingizda, quruq joʻnatmang. 14 Unga saxiylik bilan mol–qoʻyingizdan, don, sharobingizdan bering, Egangiz Xudo sizlarga ato etgan barakadan bering. 15 Yodingizda tuting: sizlar ham Misr yurtida qul boʻlgansiz, Egangiz Xudo sizlarni ozod qilgan. Shuning uchun men bugun sizlarga oʻsha amrni berdim.
16 Agar qulingiz, sizni, oilangizni yaxshi koʻraman, sizning xonadoningizda oʻzimga toʻqman, siznikidan ketmayman, deb aytsa, 17 uni uyingiz eshigi yoniga olib boring. Qulogʻini eshikka qoʻyib, bigiz bilan teshing. Shunda u bir umr sizning qulingiz boʻladi, choʻringizni ham shunday qiling.
18 Qulingizni ozod qilayotganingizda afsuslanmang, chunki u olti yil ichida mardikorning haqiga arziydigan mehnatni qildi. Uni ozod qilsangiz, Egangiz Xudo qilgan har bir ishingizga baraka beradi.
Hayvonlarning birinchi tugʻilgan bolalari
19 Mol–qoʻylaringizning birinchi tugʻilgan erkagini Egangiz Xudoga bagʻishlang. Birinchi tugʻilgan buqangizni ishlatmang, birinchi tugʻilgan qoʻyingizning yungini olmang. 20 Bularning goʻshtini Egamiz tanlaydigan joyda, oʻzingiz oilalaringiz bilan birga har yili Uning huzurida yenglar. 21 Agar oʻsha hayvon choʻloq yoki koʻr boʻlsa yo uning boshqa bir nuqsoni boʻlsa, uni Egangiz Xudoga qurbonlik qilmang. 22 Uni shaharlaringizda yeyaveringlar. Pok odam ham, harom odam ham, ohu va kiyikni yeganday, uning goʻshtini yesa boʻladi. 23 Faqat qonini isteʼmol qilmang. Qonni suv singari, yerga toʻkib tashlang.
