14–БОБ
Яҳудо шоҳи Эмозиё
1 Исроил шоҳи Ёҳўш ҳукмронлигининг иккинчи йилида Эмозиё Яҳудо шоҳи бўлди. Эмозиё Йўшнинг ўғли эди. 2 Эмозиё шоҳ бўлганда, йигирма беш ёшда эди. У Қуддусда йигирма тўққиз йил ҳукмронлик қилди. Онаси Қуддуслик бўлиб, исми Ёҳуваддон эди.
3 Эмозиё Эгамиз олдида тўғри ишлар қилса ҳам, бобоси Довуд каби эмасди. У ҳар қандай ишни отаси Йўш каби қилди. 4 Шу боисдан саждагоҳлар ҳамон йўқ қилинмаган, халқ у ерларда ҳали ҳам қурбонликлар келтириб, тутатқи тутатарди.
5 Эмозиё ўз шоҳлигини мустаҳкамлаб олгандан кейин, отасини ўлдирган аъёнларни йўқ қилди. 6 Бироқ Мусонинг Таврот китобида ёзилганига кўра, қотилларнинг болаларини ўлдирмади, чунки Эгамиз: “Оталар фарзандларининг гуноҳи учун ўлдирилмасин, фарзандлар оталарининг гуноҳи учун ўлдирилмасин, ҳар ким ўзининг гуноҳи учунгина жазолансин”, деб амр қилган эди .
7 Эмозиё Туз водийсида ўн мингта Эдом сипоҳини ўлдирди. Села шаҳрини жанг қилиб қўлга қиритди ва у ерга Ёхтал деб ном берди. Ўша жой ҳозир ҳам шу ном билан юритилади.
8 Шундан сўнг Эмозиё Исроил шоҳи Ёҳўшга хабарчилар жўнатиб: “Қани, менга жанг майдонида рўбарў келиб кўр–чи”, деди.
9 Исроил шоҳи Ёҳўш эса бунга жавобан Яҳудо шоҳи Эмозиёга шу хабарни жўнатди: “Лубнон тоғларида бир ғовтикан садр дарахтига, қизингни ўғлимга хотинликка бер, деб хабар йўллабди. Ўша пайтда бир йиртқич ҳайвон ўша ердан ўтиб кетаётиб, ғовтиканни босиб янчиб кетибди. 10 Шунга ўхшаб, сен ҳам Эдом халқини мағлуб этганинг учун мағрурланиб кетдинг, Эмозиё. Ўша шуҳратинг билан кифояланиб, уйингда ўтиравер. Нима учун қитмирлик қиляпсан? Ўз бошингни ҳам, Яҳудо халқининг бошини ҳам балога гирифтор қиляпсан!”
11 Лекин Эмозиё қулоқ солмади. Шунинг учун Исроил шоҳи Ёҳўш Яҳудо шоҳи Эмозиё устига юриш қилди. Иккала томоннинг лашкари Яҳудонинг Байт–Шамаш шаҳрида рўбарў келди. 12 Исроил лашкари Яҳудо лашкарини мағлуб этди. Яҳудо лашкарининг ҳаммаси уйларига қочиб кетди. 13 Исроил шоҳи Ёҳўш Яҳудо шоҳи Эмозиёни Байт–Шамашда асир қилиб олди. Эмозиё Охозиёнинг невараси, Йўшнинг ўғли эди. Сўнг Ёҳўш Қуддусга келиб, Қуддус деворининг Эфрайим дарвозасидан Бурчак дарвозасигача бўлган 400 тирсак қисмини буздирди. 14 Эгамизнинг уйида ва саройнинг хазиналарида топилган олтину кумушни ва ашёларни тортиб олди. Булардан ташқари, асирларни ҳам олиб, Самарияга қайтиб кетди.
15 Ёҳўшнинг бошқа ишлари, Яҳудо шоҳи Эмозиё билан жанг қилганда кўрсатган қаҳрамонликлари ҳақида “Исроил шоҳлари тарихи” китобида ёзилган. 16 Ёҳўш оламдан ўтди. У Самарияда ота–боболари — Исроил шоҳлари ёнига дафн қилинди. Унинг ўрнига ўғли Ёрубом шоҳ бўлди.
Яҳудо шоҳи Эмозиёнинг ўлими
17 Яҳудо шоҳи Эмозиё Исроил шоҳи Ёҳўшнинг ўлимидан кейин ўн беш йил яшади. 18 Эмозиёнинг бошқа ишлари ҳақида “Яҳудо шоҳлари тарихи” китобида ёзилган. 19 Қуддусда Эмозиёга қарши фитна уюштирилди. Эмозиё бундан хабар топиб, Лахиш шаҳрига қочди. Аммо душманлари Эмозиёнинг ортидан одам юбориб, уни ўша ерда ўлдиртирдилар. 20 Эмозиёнинг жасадини отда Қуддусга олиб келдилар. У Довуд қалъасида, ота–боболарининг ёнига дафн қилинди. 21 Сўнгра Яҳудо халқи ўн олти ёшли Уззиёни отаси Эмозиёнинг ўрнига шоҳ қилиб кўтардилар. 22 Отаси Эмозиё оламдан ўтгач, Уззиё Элет шаҳрини қайтадан Яҳудо ерларига қўшиб олиб, бошқатдан қурди.
Исроил шоҳи Ёрубом
23 Яҳудо шоҳи Эмозиё ҳукмронлигининг ўн бешинчи йилида Ёрубом Самарияда Исроил шоҳи бўлди ва қирқ бир йил ҳукмронлик қилди. Ёрубом Ёҳўшнинг ўғли эди. 24 У Эгамиз олдида қабиҳ ишлар қилди ва Исроилни гуноҳга ботирган Набат ўғли Ерибом қилган гуноҳларга эргашди.
25 Ёрубом Лево–Хоматдан Ўлик денгизгача бўлган Исроил ерларини қайтадан қўлга киритди. Зотан, Исроил халқининг Худоси — Эгамиз Ўз қули Юнус пайғамбар орқали бу тўғрида айтган эди. Юнус Амитай деганнинг ўғли бўлиб, у Гат–Хафер шаҳридан эди.
26 Эгамиз Исроил халқи тортаётган ниҳоятда оғир азобларни кўрди. Бу ерда Исроилга ёрдам беришга қодир на қул, на озод қолган эди. 27 Эгамиз Исроил халқи номини ер юзидан ўчиришни истамагани учун Ёрубом орқали уларни қутқарган эди.
28 Ёрубомнинг бошқа ишлари, бутун фаолияти, жангларда кўрсатган қаҳрамонликлари, илгаридан Яҳудога қарашли бўлган Дамашқ ва Хоматни қайтадан Исроил ерларига қўшиб олгани тўғрисида “Исроил шоҳлари тарихи” китобида ёзилган. 29 Ёрубом оламдан ўтиб, ота–боболари — Исроил шоҳлари ёнига дафн қилинди. Ўрнига ўғли Закариё шоҳ бўлди.
14–BOB
Yahudo shohi Emoziyo
1 Isroil shohi Yohoʻsh hukmronligining ikkinchi yilida Emoziyo Yahudo shohi boʻldi. Emoziyo Yoʻshning oʻgʻli edi. 2 Emoziyo shoh boʻlganda, yigirma besh yoshda edi. U Quddusda yigirma toʻqqiz yil hukmronlik qildi. Onasi Qudduslik boʻlib, ismi Yohuvaddon edi.
3 Emoziyo Egamiz oldida toʻgʻri ishlar qilsa ham, bobosi Dovud kabi emasdi. U har qanday ishni otasi Yoʻsh kabi qildi. 4 Shu boisdan sajdagohlar hamon yoʻq qilinmagan, xalq u yerlarda hali ham qurbonliklar keltirib, tutatqi tutatardi.
5 Emoziyo oʻz shohligini mustahkamlab olgandan keyin, otasini oʻldirgan aʼyonlarni yoʻq qildi. 6 Biroq Musoning Tavrot kitobida yozilganiga koʻra, qotillarning bolalarini oʻldirmadi, chunki Egamiz: “Otalar farzandlarining gunohi uchun oʻldirilmasin, farzandlar otalarining gunohi uchun oʻldirilmasin, har kim oʻzining gunohi uchungina jazolansin”, deb amr qilgan edi .
7 Emoziyo Tuz vodiysida oʻn mingta Edom sipohini oʻldirdi. Sela shahrini jang qilib qoʻlga qiritdi va u yerga Yoxtal deb nom berdi. Oʻsha joy hozir ham shu nom bilan yuritiladi.
8 Shundan soʻng Emoziyo Isroil shohi Yohoʻshga xabarchilar joʻnatib: “Qani, menga jang maydonida roʻbaroʻ kelib koʻr–chi”, dedi.
9 Isroil shohi Yohoʻsh esa bunga javoban Yahudo shohi Emoziyoga shu xabarni joʻnatdi: “Lubnon togʻlarida bir gʻovtikan sadr daraxtiga, qizingni oʻgʻlimga xotinlikka ber, deb xabar yoʻllabdi. Oʻsha paytda bir yirtqich hayvon oʻsha yerdan oʻtib ketayotib, gʻovtikanni bosib yanchib ketibdi. 10 Shunga oʻxshab, sen ham Edom xalqini magʻlub etganing uchun magʻrurlanib ketding, Emoziyo. Oʻsha shuhrating bilan kifoyalanib, uyingda oʻtiraver. Nima uchun qitmirlik qilyapsan? Oʻz boshingni ham, Yahudo xalqining boshini ham baloga giriftor qilyapsan!”
11 Lekin Emoziyo quloq solmadi. Shuning uchun Isroil shohi Yohoʻsh Yahudo shohi Emoziyo ustiga yurish qildi. Ikkala tomonning lashkari Yahudoning Bayt–Shamash shahrida roʻbaroʻ keldi. 12 Isroil lashkari Yahudo lashkarini magʻlub etdi. Yahudo lashkarining hammasi uylariga qochib ketdi. 13 Isroil shohi Yohoʻsh Yahudo shohi Emoziyoni Bayt–Shamashda asir qilib oldi. Emoziyo Oxoziyoning nevarasi, Yoʻshning oʻgʻli edi. Soʻng Yohoʻsh Quddusga kelib, Quddus devorining Efrayim darvozasidan Burchak darvozasigacha boʻlgan 400 tirsak qismini buzdirdi. 14 Egamizning uyida va saroyning xazinalarida topilgan oltinu kumushni va ashyolarni tortib oldi. Bulardan tashqari, asirlarni ham olib, Samariyaga qaytib ketdi.
15 Yohoʻshning boshqa ishlari, Yahudo shohi Emoziyo bilan jang qilganda koʻrsatgan qahramonliklari haqida “Isroil shohlari tarixi” kitobida yozilgan. 16 Yohoʻsh olamdan oʻtdi. U Samariyada ota–bobolari — Isroil shohlari yoniga dafn qilindi. Uning oʻrniga oʻgʻli Yorubom shoh boʻldi.
Yahudo shohi Emoziyoning oʻlimi
17 Yahudo shohi Emoziyo Isroil shohi Yohoʻshning oʻlimidan keyin oʻn besh yil yashadi. 18 Emoziyoning boshqa ishlari haqida “Yahudo shohlari tarixi” kitobida yozilgan. 19 Quddusda Emoziyoga qarshi fitna uyushtirildi. Emoziyo bundan xabar topib, Laxish shahriga qochdi. Ammo dushmanlari Emoziyoning ortidan odam yuborib, uni oʻsha yerda oʻldirtirdilar. 20 Emoziyoning jasadini otda Quddusga olib keldilar. U Dovud qalʼasida, ota–bobolarining yoniga dafn qilindi. 21 Soʻngra Yahudo xalqi oʻn olti yoshli Uzziyoni otasi Emoziyoning oʻrniga shoh qilib koʻtardilar. 22 Otasi Emoziyo olamdan oʻtgach, Uzziyo Elet shahrini qaytadan Yahudo yerlariga qoʻshib olib, boshqatdan qurdi.
Isroil shohi Yorubom
23 Yahudo shohi Emoziyo hukmronligining oʻn beshinchi yilida Yorubom Samariyada Isroil shohi boʻldi va qirq bir yil hukmronlik qildi. Yorubom Yohoʻshning oʻgʻli edi. 24 U Egamiz oldida qabih ishlar qildi va Isroilni gunohga botirgan Nabat oʻgʻli Yeribom qilgan gunohlarga ergashdi.
25 Yorubom Levo–Xomatdan Oʻlik dengizgacha boʻlgan Isroil yerlarini qaytadan qoʻlga kiritdi. Zotan, Isroil xalqining Xudosi — Egamiz Oʻz quli Yunus paygʻambar orqali bu toʻgʻrida aytgan edi. Yunus Amitay deganning oʻgʻli boʻlib, u Gat–Xafer shahridan edi.
26 Egamiz Isroil xalqi tortayotgan nihoyatda ogʻir azoblarni koʻrdi. Bu yerda Isroilga yordam berishga qodir na qul, na ozod qolgan edi. 27 Egamiz Isroil xalqi nomini yer yuzidan oʻchirishni istamagani uchun Yorubom orqali ularni qutqargan edi.
28 Yorubomning boshqa ishlari, butun faoliyati, janglarda koʻrsatgan qahramonliklari, ilgaridan Yahudoga qarashli boʻlgan Damashq va Xomatni qaytadan Isroil yerlariga qoʻshib olgani toʻgʻrisida “Isroil shohlari tarixi” kitobida yozilgan. 29 Yorubom olamdan oʻtib, ota–bobolari — Isroil shohlari yoniga dafn qilindi. Oʻrniga oʻgʻli Zakariyo shoh boʻldi.
