1 Moreover, brethren, I declare unto you the gospel which I preached unto you, which also ye have received, and wherein ye stand; 2 By which also ye are saved, if ye keep in memory what I preached unto you, unless ye have believed in vain. 3 For I delivered unto you first of all that which I also received, how that Christ died for our sins according to the scriptures; 4 And that he was buried, and that he rose again the third day according to the scriptures: 5 And that he was seen of Cephas, then of the twelve: 6 After that, he was seen of above five hundred brethren at once; of whom the greater part remain unto this present, but some are fallen asleep. 7 After that, he was seen of James; then of all the apostles. 8 And last of all he was seen of me also, as of one born out of due time. 9 For I am the least of the apostles, that am not meet to be called an apostle, because I persecuted the church of God. 10 But by the grace of God I am what I am: and his grace which was bestowed upon me was not in vain; but I laboured more abundantly than they all: yet not I, but the grace of God which was with me. 11 Therefore whether it were I or they, so we preach, and so ye believed. 12 Now if Christ be preached that he rose from the dead, how say some among you that there is no resurrection of the dead? 13 But if there be no resurrection of the dead, then is Christ not risen: 14 And if Christ be not risen, then is our preaching vain, and your faith is also vain. 15 Yea, and we are found false witnesses of God; because we have testified of God that he raised up Christ: whom he raised not up, if so be that the dead rise not. 16 For if the dead rise not, then is not Christ raised: 17 And if Christ be not raised, your faith is vain; ye are yet in your sins. 18 Then they also which are fallen asleep in Christ are perished. 19 If in this life only we have hope in Christ, we are of all men most miserable. 20 But now is Christ risen from the dead, and become the firstfruits of them that slept. 21 For since by man came death, by man came also the resurrection of the dead. 22 For as in Adam all die, even so in Christ shall all be made alive. 23 But every man in his own order: Christ the firstfruits; afterward they that are Christ’s at his coming. 24 Then cometh the end, when he shall have delivered up the kingdom to God, even the Father; when he shall have put down all rule and all authority and power. 25 For he must reign, till he hath put all enemies under his feet. 26 The last enemy that shall be destroyed is death. 27 For he hath put all things under his feet. But when he saith all things are put under him, it is manifest that he is excepted, which did put all things under him. 28 And when all things shall be subdued unto him, then shall the Son also himself be subject unto him that put all things under him, that God may be all in all. 29 Else what shall they do which are baptized for the dead, if the dead rise not at all? why are they then baptized for the dead? 30 And why stand we in jeopardy every hour? 31 I protest by your rejoicing which I have in Christ Jesus our Lord, I die daily. 32 If after the manner of men I have fought with beasts at Ephesus, what advantageth it me, if the dead rise not? let us eat and drink; for to morrow we die. 33 Be not deceived: evil communications corrupt good manners. 34 Awake to righteousness, and sin not; for some have not the knowledge of God: I speak this to your shame.
35 But some man will say, How are the dead raised up? and with what body do they come? 36 Thou fool, that which thou sowest is not quickened, except it die: 37 And that which thou sowest, thou sowest not that body that shall be, but bare grain, it may chance of wheat, or of some other grain : 38 But God giveth it a body as it hath pleased him, and to every seed his own body. 39 All flesh is not the same flesh: but there is one kind of flesh of men, another flesh of beasts, another of fishes, and another of birds. 40 There are also celestial bodies, and bodies terrestrial: but the glory of the celestial is one, and the glory of the terrestrial is another. 41 There is one glory of the sun, and another glory of the moon, and another glory of the stars: for one star differeth from another star in glory. 42 So also is the resurrection of the dead. It is sown in corruption; it is raised in incorruption: 43 It is sown in dishonour; it is raised in glory: it is sown in weakness; it is raised in power: 44 It is sown a natural body; it is raised a spiritual body. There is a natural body, and there is a spiritual body. 45 And so it is written, The first man Adam was made a living soul; the last Adam was made a quickening spirit. 46 Howbeit that was not first which is spiritual, but that which is natural; and afterward that which is spiritual. 47 The first man is of the earth, earthy: the second man is the Lord from heaven. 48 As is the earthy, such are they also that are earthy: and as is the heavenly, such are they also that are heavenly. 49 And as we have borne the image of the earthy, we shall also bear the image of the heavenly. 50 Now this I say, brethren, that flesh and blood cannot inherit the kingdom of God; neither doth corruption inherit incorruption. 51 Behold, I shew you a mystery; We shall not all sleep, but we shall all be changed, 52 In a moment, in the twinkling of an eye, at the last trump: for the trumpet shall sound, and the dead shall be raised incorruptible, and we shall be changed. 53 For this corruptible must put on incorruption, and this mortal must put on immortality. 54 So when this corruptible shall have put on incorruption, and this mortal shall have put on immortality, then shall be brought to pass the saying that is written, Death is swallowed up in victory. 55 O death, where is thy sting? O grave, where is thy victory? 56 The sting of death is sin; and the strength of sin is the law. 57 But thanks be to God, which giveth us the victory through our Lord Jesus Christ. 58 Therefore, my beloved brethren, be ye stedfast, unmoveable, always abounding in the work of the Lord, forasmuch as ye know that your labour is not in vain in the Lord.
15–BOB
Iso Masih oʻlikdan tirilgani haqida
1 Birodarlarim, men oʻzim sizlarga yetkazgan Xushxabarning mohiyatini yana bir bor eslatib oʻtmoqchiman. Sizlar bu Xushxabarni qabul qildingiz, u imoningizning asosidir. 2 Oʻsha Xushxabar orqali najot topasiz, ammo sizlar men aytgan oʻsha Xushxabar orqali yetishgan imoningizda mahkam turishingiz kerak, aks holda, imoningiz bekor boʻladi.
3 Menga berilgan eng muhim taʼlimotni sizlarga yetkazdim. Bu taʼlimot quyidagichadir: Muqaddas bitiklarga muvofiq , Masih gunohlarimiz uchun oʻlgan. 4 Keyin U dafn qilindi, uchinchi kuni esa tirildi. Bularning hammasi Muqaddas bitiklarga muvofiq sodir boʻldi. 5 Avval U Butrusga , soʻngra oʻn ikki shogirdiga koʻrindi. 6 Undan keyin bir vaqtning oʻzida besh yuzdan koʻproq birodarlarga koʻrindi. Ularning aksariyati hozirga qadar tirik, baʼzilari esa dunyodan koʻz yumib ketganlar. 7 Undan soʻng Masih Yoqubga va qolgan barcha havoriylarga koʻrindi. 8 Men rivojlanmay qolgan bir homiladay boʻlsam–da, nihoyat menga ham koʻrindi .
9 Axir, men havoriylarning eng arzimasiman, havoriy deb atalishga ham loyiq emasman, chunki men Xudoning jamoatini quvgʻin qilardim. 10 Ammo Xudoning inoyati tufayli endi havoriyman. Uning menga koʻrsatgan inoyati zoye ketmadi, zero, men havoriylarning hammasidan ham koʻproq mehnat qildim. Lekin aslida mehnat qilgan men emas, balki Xudoning inoyatidir. 11 Sizlar Xushxabarni mendan eshitdingizmi yoki boshqalardanmi, farqi yoʻq, chunki biz bir Xushxabarni vaʼz qilamiz, sizlar esa oʻsha Xushxabarga ishongansiz.
Oʻlikdan tirilish haqida
12 Masih oʻlikdan tirilgan, deb vaʼz qilinayotgan ekan, qanday qilib baʼzilaringiz, oʻlikdan tirilish degan narsa yoʻq, deb aytyapsizlar?! 13 Axir, oʻlikdan tirilish boʻlmasa, Masih ham tirilmagan ekan–da! 14 Masih tirilmagan boʻlsa, Xushxabarni vaʼz qilishimiz bekor, sizlarning imoningiz ham bekor. 15 Agar rostdan ham oʻliklar tirilmasa va Masihni Xudo tiriltirmagan boʻlsa, bunday holda, biz Xudo haqida yolgʻon shohidlik bergan boʻlamiz, chunki biz: “Xudo Masihni tiriltirdi”, deb shahodat berib yuribmiz. 16 Oʻliklar tirilmas ekan, Masih ham tirilmagan boʻladi. 17 Agar Masih tirilmagan boʻlsa, sizlarning imoningiz behuda, sizlar hali ham gunohga botganingizcha yuribsizlar. 18 Shunday boʻlsa, Masihga ishongan holda hayotdan koʻz yumganlar butunlay halok boʻlib ketibdilar–da! 19 Agar biz yolgʻiz bu hayot uchun Masihga umid bogʻlagan boʻlsak, eng baxtsiz insonlar ekanmiz.
20 Vaholanki, Masih haqiqatan ham tirildi! U birinchi boʻlib tirildi, shu tariqa oʻlikdan tiriladiganlarning orasida hosilning ilk samarasiday boʻldi. 21 Oʻlim bir inson orqali dunyoga kirdi. Shunga oʻxshab, oʻliklarning tirilishi ham bir Inson orqali sodir boʻladi. 22 Axir, bu dunyoga oʻlim Odam Ato tufayli kirib keldi, endi Iso Masih orqali hamma tiriladi. 23 Hamma narsa oʻz navbati bilan sodir boʻladi: mana, Masih birinchi boʻlib tirildi, Masih kelganda esa Unga tegishli boʻlganlar tiriladi. 24 Shundan soʻng Masih har qanday hokimiyatni, hukmronlik va qudratni barbod qilib, saltanatni samoviy Ota — Xudoga topshirganda oxirat boʻladi.
25 Masihning hamma dushmanlari Uning oyoqlari ostiga poyandoz qilinmaguncha, U hukmronlik qilishi kerak. 26 Shunda oxirgi dushman — oʻlim ham barham topadi. 27 Axir, Muqaddas bitiklarga koʻra, Xudo hamma narsani Masihga tobe qilib, Uning oyoqlari ostiga tashlagan . Garchi shunday boʻlsa–da, borliqni Unga tobe qilgan Xudo bundan istisnodir. 28 Xudo hamma narsani Masihga tobe qilgandan keyin, Oʻgʻil ham Xudoga tobe boʻladi, toki Xudo borliq ustidan butunlay hukmron boʻlsin.
29 Baʼzilaringiz oʻlganlar uchun suvga choʻmdirilayotgan ekansiz . Oʻliklar tirilmas ekan, ularning oʻrniga choʻmdirilishning qanday foydasi bor? 30 Xoʻsh, nima uchun bizlar har daqiqa oʻz hayotimizni xavf–xatar ostiga qoʻyyapmiz? 31 Har kuni oʻlimga roʻbaroʻ boʻlayotganim rost! Birodarlarim, Rabbimiz Iso Masih sizlarning hayotingizda qilayotgan ishlaridan faxrlanayotganim chin boʻlganiday, aytayotgan gaplarimda ham biror yolgʻon yoʻq. 32 Agar faqatgina bu dunyoga umid bogʻlagan boʻlsam, nima uchun Efes shahrida hayotimni xavf ostiga qoʻydim?! Agar oʻliklar tirilmas ekan, unda “kelinglar, yeb–ichib qolaylik, erta–indin oʻlib ketamiz–ku” deyish oʻrinli boʻlmaydimi?! 33 Lekin adashmanglar, axir, “yomon ulfatlar yaxshi axloqni buzadi”, deyishadi–ku! 34 Koʻzlaringizni ochib, oʻzingizga kelinglar! Bas endi, gunoh qilavermanglar. Koʻrinib turibdiki, baʼzilaringiz Xudoni bilmaysizlar. Sizlarni uyaltiray deb, bularni aytyapman.
Tirilgan tananing xususiyatlari
35 Ehtimol, biror kishi: “Oʻliklar qanday qilib tirilarkan? Ularning tanalari qanaqa boʻlarkan?” deb soʻrar. 36 Qanday ahmoqona savol–a bu! Axir, ekilgan urugʻ oʻlmasa, oʻsimlik oʻsib chiqmaydi–ku! 37 Bugʻdoy boʻladimi yoki boshqa biror narsami, ekin ekkaningda, oʻsib chiqadigan oʻsimlikni emas, uning urugʻini ekasan–ku! 38 Xudo uruqqa Oʻzi istagan bir jismni bagʻishlaydi, har bir urugʻdan alohida bir jismni hosil qiladi.
39 Koʻrib turibmizki, jonzotlarning ham tanalari har xil, insonlarniki boshqacha, hayvonlarniki boshqacha, qushlarniki boshqacha, baliqlarniki boshqacha. 40 Samoviy va dunyoviy jismlar ham bor. Lekin samoviy jismlarning koʻrki boshqa, dunyoviylarniki boshqa. 41 Quyoshning koʻrki boshqa, oyning koʻrki boshqa hamda yulduzlarning koʻrki boshqa. Axir, yulduzlar ham oʻz koʻrkiga yarasha bir–biridan farq qiladi.
42 Oʻliklarning tirilish jarayoni ham quyidagiga oʻxshaydi: ekilgan urugʻdan oʻsimlik oʻsib chiqqanday, oʻladigan tanamiz oʻlmaydigan boʻlib tiriladi. 43 Hozirgi ojiz va xor boʻlgan tanamiz, qudratu ulugʻvorlikka toʻla ravishda tiriladi. 44 Hozirgi tanamiz moddiy bir jism boʻlsa, tiriladigan tanamiz ruhiy bir tana boʻladi. Axir, moddiy tana bor ekan, ruhiy tana ham bor–da! 45 Muqaddas bitiklarda yozilgani boʻyicha: “Birinchi odam — Odam Ato tirik jon boʻldi.” Oxirgi Odam Ato, yaʼni Iso Masih esa hayotbaxsh ruh boʻldi.
46 Mana shundan koʻrinib turibdiki, ruhiy tana emas, moddiy tana birinchi kelgan. Moddiy tana oʻtib ketgandan keyingina, ruhiy tana keladi. 47 Birinchi odamning tanasi moddiy jismdir, u tuproqdan yaratilgan, ikkinchi Odam, yaʼni Masih esa samoviydir. 48 Tuproqdan yaratilgan ilk odam qanday boʻlsa, qolgan hamma odamlar ham shundaydir. Samoviy Odam, yaʼni Masih qanday boʻlsa, samodagilar ham xuddi Unga oʻxshaydilar. 49 Biz tuproqdan yaratilgan odamga oʻxshar ekanmiz, bir kun kelib, samoviy Odamga ham oʻxshagan boʻlamiz.
50 Ey birodarlar! Sizlarga quyidagilarni aytmoqchiman: qon va etdan iborat boʻlgan tanalarimiz Xudoning Shohligidan bahramand boʻla olmaydi. Bu foniy tana mangu hayotga ega boʻla olmaydi. 51 Men sizlarga bir sirni bildirmoqchiman: biz hammamiz ham oʻlmaymiz, ammo hammamiz oʻzgaramiz. 52 Toʻsatdan, koʻz ochib yumguncha, oxirzamon karnayi chalinganda oʻzgaramiz. Ha, karnay chalinadi va shu onda marhumlar hech oʻlmaydigan boʻlib tiriladilar. Shunda biz ham oʻzgaramiz. 53 Chunki bizning oʻladigan tanamiz oʻlmaydigan tanaga, foniy tanamiz mangu tanaga aylanishi kerak. 54 Oʻladigan tanamiz oʻlmaydigan tanaga, bu foniy tanamiz mangu tanaga aylanganda, Muqaddas bitiklarda yozilgan quyidagi soʻzlar amalga oshadi:
“Oʻlim yengilib, yoʻq boʻldi.
55 Ey oʻlim, sening zafaring qayerda?!
Ey oʻlim, sening nishing qayerda?!”
56 Oʻlimning nishi gunohdir. Gunohning quvvati esa qonundan kelib chiqdi. 57 Xudoga shukurlar boʻlsin! U Rabbimiz Iso Masih orqali bizga gʻalaba ato qilgan.
58 Shuning uchun, ey aziz birodarlarim, hech ikkilanmay, imoningizda mahkam turinglar. Hamisha Rabbimiz Isoga xizmat qilishga bagʻishlanib, yanada gʻayratli boʻlinglar. Axir, Rabbimiz yoʻlida qilgan mehnatingiz samarasiz qolmasligini bilasizlar–ku!
