1 A wise son heareth his father’s instruction: but a scorner heareth not rebuke. 2 A man shall eat good by the fruit of his mouth: but the soul of the transgressors shall eat violence. 3 He that keepeth his mouth keepeth his life: but he that openeth wide his lips shall have destruction. 4 The soul of the sluggard desireth, and hath nothing: but the soul of the diligent shall be made fat. 5 A righteous man hateth lying: but a wicked man is loathsome, and cometh to shame. 6 Righteousness keepeth him that is upright in the way: but wickedness overthroweth the sinner. 7 There is that maketh himself rich, yet hath nothing: there is that maketh himself poor, yet hath great riches. 8 The ransom of a man’s life are his riches: but the poor heareth not rebuke. 9 The light of the righteous rejoiceth: but the lamp of the wicked shall be put out. 10 Only by pride cometh contention: but with the well advised is wisdom. 11 Wealth gotten by vanity shall be diminished: but he that gathereth by labour shall increase. 12 Hope deferred maketh the heart sick: but when the desire cometh, it is a tree of life. 13 Whoso despiseth the word shall be destroyed: but he that feareth the commandment shall be rewarded. 14 The law of the wise is a fountain of life, to depart from the snares of death. 15 Good understanding giveth favour: but the way of transgressors is hard. 16 Every prudent man dealeth with knowledge: but a fool layeth open his folly. 17 A wicked messenger falleth into mischief: but a faithful ambassador is health. 18 Poverty and shame shall be to him that refuseth instruction: but he that regardeth reproof shall be honoured. 19 The desire accomplished is sweet to the soul: but it is abomination to fools to depart from evil. 20 He that walketh with wise men shall be wise: but a companion of fools shall be destroyed. 21 Evil pursueth sinners: but to the righteous good shall be repayed. 22 A good man leaveth an inheritance to his children’s children: and the wealth of the sinner is laid up for the just. 23 Much food is in the tillage of the poor: but there is that is destroyed for want of judgment. 24 He that spareth his rod hateth his son: but he that loveth him chasteneth him betimes. 25 The righteous eateth to the satisfying of his soul: but the belly of the wicked shall want.
13–БОБ
1 Ақлли фарзанд отасининг насиҳатларини қабул қилади,
мазах қилувчи эса танбеҳга қулоқ солмайди.
2 Яхши одам сўзлари билан яхшиликка эришади,
хоин эса зўравонликка.
3 Тилини тийган жонини асрайди,
тилига эрк берган эса ҳалокатга учрайди.
4 Дангасанинг кўнгли хоҳлайди–ю,
аммо ҳеч нарсага эриша олмайди,
тиришқоқ эса орзусига етишади.
5 Солиҳ ёлғондан нафратланади,
фосиқ эса уятли ва шармандали ишлар қилади.
6 Солиҳлик тўғри юрадиганни ҳимоя қилади,
фосиқлик эса гуноҳкорни ҳалок қилади.
7 Шундай одам бор, ҳеч нарсаси йўғ–у, ўзини бой кўрсатади.
Яна шундай одам бор, бойлиги кўп–у, ўзини қашшоқ кўрсатади.
8 Жоннинг ҳақи — унинг бойлиги,
камбағал эса дўқ–пўписадан қўрқмайди.
9 Солиҳларнинг чироғи доим чароғон,
фосиқники эса ўчиб қолади.
10 Мағрурликдан фақат уруш чиқади,
насиҳатга қулоқ солган одамда эса донолик бор.
11 Ҳийла билан топилган давлат йўқолади,
меҳнат билан топилгани эса кўпаяди.
12 Рўёбга чиқмаган умид юракни эзади,
ушалган орзу эса ҳаёт дарахти кабидир.
13 Панд–насиҳатлардан нафратланган
ўзига ҳалокат келтиради,
амрга қулоқ солган эса тақдирланади.
14 Дононинг таълимоти ҳаёт манбаидир,
у одамни ўлим тузоғидан асрайди.
15 Идрокли инсон марҳаматга эришади,
хоиннинг йўли эса машаққатлидир .
16 Зукко одам ақл билан иш қилади,
ақлсиз эса аҳмоқлигини кўрсатади.
17 Ёмон хабарчи кулфат олиб келади,
содиқ хабарчи эса юракка шифо келтиради.
18 Насиҳатга қулоқ солмаганларга қашшоқлик ва уят келади,
танбеҳга қулоқ солганлар эса ҳурмат ва иззат топади.
19 Амалга ошган тилак жонга роҳат беради,
нодон одам ёмонликдан айрилишни рад этади.
20 Донога ҳамроҳ бўлган доно бўлади,
аҳмоққа йўлдош бўлган эса ҳалок бўлади.
21 Бахтсизлик гуноҳкорнинг кетидан қувиб юради,
солиҳнинг мукофоти эса бахт–саодатдир.
22 Яхши одам болаларининг болаларига ҳам мерос қолдиради,
фосиқнинг бойлиги эса солиҳга насиб этади.
23 Камбағалнинг даласида ғалла мўл,
лекин адолатсизлик туфайли вайрон бўлади.
24 Калтакни ўғлидан аяган одам уни ёмон кўради,
ўғлини севган эса ёшликдан тартиб–интизомга ўргатади.
25 Солиҳ қорни тўйиб овқат ейди,
фосиқ эса оч қолади.
